Sáng 3/3/2024, tại cuộc gặp mặt đầu xuân các doanh nghiệp nhà nước tiêu biểu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết tổng doanh thu của doanh nghiệp nhà nước ước thực hiện năm 2023 là khoảng 1,65 triệu tỷ đồng, vượt 4% kế hoạch năm 2023; trong đó doanh thu của riêng 19 Tập đoàn, Tổng công ty và Tập đoàn Viettel đạt hơn 1,3 triệu tỷ đồng, chiếm gần 80% tổng doanh thu của toàn bộ doanh nghiệp nhà nước.

Lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp nhà nước khoảng 125,8 nghìn tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch năm; đóng góp ngân sách nhà nước ước thực hiện khoảng 166 nghìn tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch năm.

Trong năm 2023, các doanh nghiệp nhà nước đã tập trung thực hiện các dự án đầu tư đảm bảo tiến độ, hiệu quả, tiết kiệm theo kế hoạch được duyệt. Riêng 19 Tập đoàn, Tổng công ty có tổng vốn đầu tư giải ngân ước đạt 161 nghìn tỷ đồng so với 208,328 nghìn tỷ đồng được giao, đạt gần 80% kế hoạch năm. Nhiều dự án trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ triển khai: Dự án Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3,4; dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nhà ga T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất; dự án mở rộng đường cao tốc thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây…

Bên cạnh những kết quả đạt được, ông Nguyễn Chí Dũng đánh giá hoạt động của khu vực doanh nghiệp nhà nước còn bộc lộ một số hạn chế như: Một số đơn vị chưa phát huy hết hiệu quả nguồn lực, vốn, tài sản Nhà nước giao, giải ngân vốn đầu tư cả năm 2023 chưa đạt kế hoạch đề ra; một số hoạt động còn thua lỗ; năng lực cạnh tranh, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số còn hạn chế; công tác đổi mới quản trị doanh nghiệp còn chậm, chưa tiệm cận với các nguyên tắc và thông lệ quốc tế tốt; tỷ trọng nguồn vốn đầu tư vào các ngành, lĩnh vực quan trọng, thiết yếu chưa đạt yêu cầu…

Những tồn tại, hạn chế nêu trên xuất phát từ một số vướng mắc về cơ chế chính sách chưa được kịp thời tháo gỡ; các quy định pháp luật liên quan về quản trị doanh nghiệp, quản lý vốn và tài sản, đất đai, đấu giá, đấu thầu… chưa đồng bộ, chưa phù hợp với đầu tư kinh doanh và quản trị điều hành doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường. Pháp luật hiện hành về doanh nghiệp nhà nước nói chung chưa thật sự phân cấp, chưa trao quyền tự chủ cho doanh nghiệp chủ động quyết định hoạt động đầu tư, kinh doanh.

Giải pháp cho doanh nghiệp nhà nước phát triển

Để các doanh nghiệp nhà nước phát huy hết tiềm năng, nguồn lực, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng yêu cầu các Bộ ngành, địa phương tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cùng phát triển, nhanh chóng hoàn thiện các dự án luật như Luật Đất đai, Luật Quản lý để doanh nghiệp Nhà nước chủ động phát triển trong môi trường cạnh tranh.

Bên cạnh đó, Bộ sẽ triển khai nhiều nhiệm vụ như: Hoàn thiện trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 10/2019/NĐ-CP nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo tính linh hoạt, chủ động trong hoạt động của các cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp nhà nước; xây dựng Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới…

Bộ cũng phấn đấu hoàn thiện trình Chính phủ Đề án "Xây dựng cơ chế, chính sách hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc nhằm phát huy vai trò tiên phong trong một số ngành, lĩnh vực mới nổi, có lợi thế cạnh tranh nhằm xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ".

Cùng với đó, các địa phương cần đẩy nhanh tiến độ sắp xếp lại, xử lý nhà, đất của doanh nghiệp tại địa phương theo thẩm quyền nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, giải phóng nguồn lực cho phát triển sản xuất kinh doanh.

Ngoài ra, với các doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị cần khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp, Chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm và hàng năm đã được phê duyệt, trong đó tập trung vào các dự án đầu tư quy mô lớn, có tác động lan tỏa tới sự phát triển kinh tế xã hội, góp phần thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của ngành, địa phương. Làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư và kịp thời giải ngân vốn đầu tư để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư.

Bài liên quan

'Doanh nghiệp Nhà nước cần khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, đổi mới mô hình quản trị'

Doanh nghiệp nhà nước: Con số mới, hạn chế cũ

Petrovietnam tiếp tục dẫn đầu khối doanh nghiệp nhà nước với 2,9 tỷ USD thu hồi từ các dự án đầu tư nước ngoài

Doanh nghiệp Nhà nước sợ cảnh '9 lãi huân chương, 1 lỗ đi tù'