Điện mặt trời mái nhà: Tiềm năng lớn nhưng chưa có chính sách cụ thể

ĐÌNH VŨ
06:34 12/04/2024

Dù tiềm năng lớn nhưng trong 3 năm qua (2021-2023), Việt Nam chưa ban hành được chính sách cụ thể cho phát triển điện mặt trời mái nhà nên doanh nghiệp đang rất lúng túng, khó khăn trong triển khai thực hiện.

toancanh-27

Diễn đàn: "Điện mặt trời mái nhà trong khu công nghiệp: Nhu cầu và giải pháp cho doanh nghiệp". Ảnh: DDDN

Ngày 11/4, VCCI, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với VEPR tổ chức Diễn đàn: "Điện mặt trời mái nhà trong khu công nghiệp: Nhu cầu và giải pháp cho doanh nghiệp".

Phát biểu tại diễn đàn, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI cho biết, ngày 15/5/2023 Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 (Quy hoạch điện VIII).

Tại Quy hoạch điện VIII, Chính phủ khuyến khích phát triển mạnh mẽ các nguồn năng lượng tái tạo nhằm giảm sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng từ hóa thạch. Đối với điện mặt trời mái nhà, Quy hoạch điện VIII cũng đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu.

Theo đó, Phó Chủ tịch VCCI cho biết, hiện Việt Nam đã và đang tham gia 19 FTA song phương và đa phương với hầu hết các nền kinh tế trên thế giới, đây cũng chính là cơ sở đưa Việt Nam kết nối và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị, cung ứng toàn cầu. Tại EU và một số quốc gia khác, sản phẩm, hàng hóa khi nhập khẩu vào các thị trường này nếu muốn được hưởng cơ chế ưu đãi buộc phải có chứng chỉ xanh.

"Như vậy có thể nói, việc sử dụng điện mặt trời mái nhà không chỉ giúp doanh nghiệp chủ động sản xuất kinh doanh, tiết giảm chi phí sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh mà còn là điều kiện không thể thiếu trong quá trình hội nhập quốc tế", ông Phòng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch VCCI cũng cho biết, việc triển khai lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà cho doanh nghiệp vẫn chưa được triển khai, thúc đẩy do chưa có quy định, tiêu chí cụ thể. Các thủ tục, văn bản hướng dẫn từ các Bộ, ngành chưa được rõ ràng, nhất quán.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Vũ Chiên, Phó Trưởng Ban Quản lý khu công nghiệp tỉnh Nam Định thông tin, hiện nay, ở Nam Định đã có tổng cộng 6 khu công nghiệp, trong đó một số nhà máy nhỏ đã đáp ứng được các yêu cầu về xuất khẩu xanh và sử dụng điện mặt trời trên mái nhà. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nhà máy khác có nhu cầu kết nối và ký hợp đồng sử dụng điện mặt trời trên mái nhà nhưng gặp phải nhiều khó khăn.

Theo đó, vấn đề đầu tiên mà các doanh nghiệp gặp phải là văn bản từ Tổng công ty Điện lực Miền Bắc. Đơn vị này thông báo các công ty điện lực trong khu vực đã tạm dừng việc thỏa thuận kết nối điện mặt trời vào mạng lưới điện quốc gia. "Điều này làm cho các doanh nghiệp địa phương mất phương hướng và chưa thể đưa ra các giải pháp phù hợp", ông Chiên nói.

Vấn đề thứ hai các doanh nghiệp phải đối mặt là về chi phí đầu tư. Cụ thể, để đầu tư sản xuất 1 MW điện cần khoảng 13 tỷ VNĐ, điều này khiến cho các doanh nghiệp lo ngại về việc thu hồi vốn.

Ngoài ra, một nhược điểm khác là mùa nóng ở Nam Định nói riêng và miền Bắc nói chung chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, với ánh sáng mặt trời không đủ mạnh như ở hai miền Trung và Nam, dẫn đến lượng năng lượng tiêu thụ không đáng kể, làm giảm lợi nhuận so với chi phí đầu tư ban đầu.

"Mặc dù tỉnh Nam Định đã gửi văn bản yêu cầu Bộ Công thương hỗ trợ việc sử dụng điện mặt trời trên mái nhà cho khu công nghiệp nhưng vẫn chưa có cơ chế hoặc quy định cụ thể từ phía chính phủ để giải quyết triệt để vấn đề trên. Trong thời gian tới, tỉnh Nam Định mong muốn các cơ quan chức năng, đặc biệt là Bộ Công thương có các hướng dẫn cụ thể hơn về các tiêu chuẩn và phương pháp thực hiện việc xây dựng và lắp đặt hệ thống điện mặt trời trên mái nhà", ông Chiên cho biết.

Ông Trần Viết Nguyên - Phó Ban Kinh doanh EVN chia sẻ, điện mặt trời có tiềm năng rất lớn nhưng hiện chưa có cơ chế. Ông cho biết, trong giai đoạn 2017 - 2020, điện mặt trời mái nhà phát triển mạnh có nhiều đóng góp cho công suất, điện năng, hỗ trợ cho ngành điện và EVN đỡ áp lực trong nguồn điện.

Hiện nay, toàn quốc hơn 103 nghìn dự án điện mặt trời mái nhà với công suất đạt hơn 9.500 MW, trong đó hơn 50% công suất huy động từ các khu công nghiệp.

Bên cạnh những lợi ích mang lại thì sự phát triển điện mặt trời mái nhà thời gian qua cũng đặt ra một số khó khăn. Thứ nhất, khó khăn về mặt vận hành. Năng lượng tái tạo vào hệ thống nhiều, nhất là điện mặt trời mái nhà và năng lượng gió, ngành điện đã tính đến dự phòng lớn nhưng có thời điểm vẫn tạo áp lực cho khâu vận hành. Đến nay, thách thức này được ngành điện giải toả để vận hành thuận lợi.

Thứ hai, khó khăn trong công tác quản lý và cơ chế chính sách. Sau khi kết thúc cơ chế giá điện FIT 1 và FIT 2, trong 3 năm qua (2021-2023) chưa ban hành được chính sách cụ thể cho phát triển điện mặt trời mái nhà.

Hiện nay, Bộ Công Thương đang dự thảo Nghị định quy định cơ chế khuyến khích điện mặt trời mái nhà và EVN đang tích cực đề xuất cơ chế chính sách.

Chưa có cơ chế, doanh nghiệp lúng túng

truong-van-cam

Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch VITAS. Ảnh: DDDN

Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch VITAS cho biết, với diện tích mái nhà xưởng lớn, nhất là KCN rất thuận lợi cho lắp đặt, tiết kiệm chi phí, chủ động nguồn cung năng lượng, tăng khả năng cạnh tranh về giá và đáp ứng yêu cầu "xanh hóa" sản phẩm.

Tuy nhiên, khi doanh nghiệp muốn làm điện mặt trời còn một số khó khăn như điều kiện thời tiết; cơ chế về điện mặt trời mái nhà cho doanh nghiệp, KCN chưa rõ ràng khiến doanh nghiệp lúng túng vì chưa được đưa vào đối tượng và phạm vi điều chỉnh.

"Nếu với cơ chế hiện nay doanh nghiệp muốn cũng không làm được. Khoảng trống pháp lý sau Quyết định 13/QĐ-TTg về giá điện cũng gây khó cho doanh nghiệp", ông Cẩm nói.

Ngoài ra, hiện chưa có khung pháp lý cho phát triển và điều tiết điện mặt trời mái nhà. Quyết định 262/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII mới chỉ tập trung phát triển nguồn điện gió, năng lượng mới. Điện mặt trời mái nhà đến năm 2030 chỉ theo hình thức "tự sản tự tiêu".

Do đó, Phó Chủ tịch VITAS đề xuất, rất cần các cơ quan đưa ra những quy định dưới Luật để giải thích rất rõ doanh nghiệp mới triển khai được. Ví dụ như định nghĩa xác định về "tự sản tự tiêu" trong KCN, chủ thể trong các KCN để sử dụng điện mặt trời áp mái… Ngoài ra, vấn đề xử lý các tấm pin, làm sao tái chế để tránh là gánh nặng cho môi trường, cũng là vấn đề lớn.

Phó Chủ tịch VITAS kiến nghị Nhà nước sớm ban hành chính sách tổng thể và hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục đầu tư, lắp đặt, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy cho doanh nghiệp, KCN thống nhất trong cả nước; sớm có quy định cụ thể cơ chế điều tiết, mua bán, sử dụng điện mái nhà trong các khu công nghiệp, khu kinh tế;

Sớm ban hành chính sách thay thế cho cơ chế ưu đãi (giá FIT) đã hết hạn, có cơ chế cho doanh nghiệp trong cùng KCN mua bán điện…

Về cơ chế hỗ trợ vốn, ông Cẩm nhấn mạnh, ngành dệt may chủ yếu là DNNVV là đối tượng cần hỗ trợ vốn cho điện mái nhà, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh doanh tuần hoàn. Cùng với đó, doanh nghiệp cũng cần hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, đào tạo kỹ năng nghề cho nhân lực vận hành. Cần cơ chế hợp tác, tạo điều kiện hợp tác 3 bên giữa doanh nghiệp, nhãn hàng, tổ chức Quốc tế.

  • Cùng chuyên mục
Khuyến khích Amkor Technology mở rộng hoạt động tại Việt Nam

Khuyến khích Amkor Technology mở rộng hoạt động tại Việt Nam

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng khuyến khích Tập đoàn Amkor Technology tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tại Việt Nam và mở rộng hoạt động đóng gói tiên tiến, đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.

Đầu tư - 17/04/2025 08:17

Những khó khăn, thách thức với kinh tế Việt Nam 2025

Những khó khăn, thách thức với kinh tế Việt Nam 2025

Tăng trưởng GDP Việt Nam quý I/2025 cao hơn cùng kỳ trong 5 năm gần đây và cao hơn kịch bản tăng trưởng ban đầu. Tuy nhiên, nền kinh tế đang phải đối mặt nhiều hạn chế, bất cập và chứa đựng nhiều yếu tố rủi ro lớn...

Đầu tư - 17/04/2025 08:15

Chứng khoán phái sinh: ‘Cuộc chơi’ không dành cho các tay mơ

Chứng khoán phái sinh: ‘Cuộc chơi’ không dành cho các tay mơ

Từ đầu năm 2024 đến tháng 2/2025, tỷ lệ giao dịch của nhóm nước ngoài và tự doanh chỉ chiếm rất thấp trên thị trường chứng khoán phái sinh, xấp xỉ ngưỡng gần 5% đến 6%. Phần còn lại thuộc về các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trong nước.

Đầu tư thông minh - 17/04/2025 07:00

Bất động sản Khánh Hòa chờ sức bật từ loạt dự án nghìn tỷ

Bất động sản Khánh Hòa chờ sức bật từ loạt dự án nghìn tỷ

Hàng loạt dự án lớn ở Khánh Hòa đang được đề xuất thực hiện kỳ vọng tạo ra động lực lớn cho thị trường bất động sản, tạo nguồn cung ổn định, thúc đẩy giao dịch.

Đầu tư - 17/04/2025 06:30

Dự kiến lấn 127ha biển để xây sân bay Lý Sơn

Dự kiến lấn 127ha biển để xây sân bay Lý Sơn

Cảng hàng không Lý Sơn theo dự kiến có diện tích hơn 161ha, bao gồm diện tích xây dựng sân bay và hạ tầng kỹ thuật kèm theo. Trong đó, phần diện tích lấn biển hơn 127ha.

Đầu tư - 16/04/2025 18:34

Chính thức vận hành tuyến cáp quang có dung lượng lớn nhất Việt Nam

Chính thức vận hành tuyến cáp quang có dung lượng lớn nhất Việt Nam

Tuyến cáp quang biển Asia Direct Cable (ADC) có dung lượng lớn nhất Việt Nam với tổng vốn đầu tư 290 triệu USD vừa được Tổng Công ty Mạng lưới Viettel (Viettel Networks) đưa vào vận hành.

Công nghệ - 16/04/2025 18:28

Việt Nam vẫn được xem là hình mẫu thành công trong thu hút FDI

Việt Nam vẫn được xem là hình mẫu thành công trong thu hút FDI

GS.TSKH Nguyễn Mại nhấn mạnh, Việt Nam tiếp tục là một ngoại lệ tích cực trong thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) giữa bối cảnh toàn cầu và khu vực nhiều biến động.

Đầu tư - 16/04/2025 17:08

Loạt dự án bất động sản đủ điều kiện chuyển nhượng ở Quảng Nam

Loạt dự án bất động sản đủ điều kiện chuyển nhượng ở Quảng Nam

Tỉnh Quảng Nam vừa công khai loạt dự án nhà ở, khu đô thị trên địa bàn tỉnh đủ điều kiện được chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho cá nhân xây dựng nhà ở.

Đầu tư - 16/04/2025 14:16

Vĩnh Phúc: Cam kết đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ

Vĩnh Phúc: Cam kết đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ

Có gần 100 doanh nghiệp trên địa bản tỉnh Vĩnh Phúc bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc cam kết luôn đồng hành, hỗ trợ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp.

Đầu tư - 16/04/2025 14:15

Doanh nghiệp Nhật Bản muốn hợp tác với Huế tại các dự án công nghệ

Doanh nghiệp Nhật Bản muốn hợp tác với Huế tại các dự án công nghệ

Các doanh nghiệp của tỉnh Fukui đã trao đổi với lãnh đạo TP. Huế về các tiềm năng hợp tác, nhất là các lĩnh vực về công nghệ.

Đầu tư - 16/04/2025 13:03

GSMA ghi nhận tiếng nói của Việt Nam và Viettel trong ngành di động toàn cầu

GSMA ghi nhận tiếng nói của Việt Nam và Viettel trong ngành di động toàn cầu

Ông Julian Gorman, Giám đốc khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Hiêp hội di động toàn cầu (GSMA) cho rằng, tiếng nói của Việt Nam và Viettel xứng đáng được lớn hơn trong ngành công nghiệp di động thế giới…

Công nghệ - 16/04/2025 13:01

Tính toán nâng đời cao tốc Bắc - Nam phía Đông lên 6 làn xe

Tính toán nâng đời cao tốc Bắc - Nam phía Đông lên 6 làn xe

Cần có thêm những nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng hơn để giúp phương án mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông dài 1.144 km lên quy mô 6 làn xe, đảm bảo khả thi khi triển khai trên thực địa.

Đầu tư - 16/04/2025 13:00

InvestingPro và Manulife Investment Management (Việt Nam) chính thức ký kết hợp tác phân phối chứng chỉ quỹ mở Manulife

InvestingPro và Manulife Investment Management (Việt Nam) chính thức ký kết hợp tác phân phối chứng chỉ quỹ mở Manulife

Ngày 14/4/2025, ba Quỹ Mở Manulife đã chính thức được giao dịch trên nền tảng InvestingPro do Công ty CP InvestingPro phát triển.

Đầu tư thông minh - 16/04/2025 12:13

Đầu tư thế nào trong bối cảnh toàn cầu có nhiều yếu tố bất định?

Đầu tư thế nào trong bối cảnh toàn cầu có nhiều yếu tố bất định?

TS. Hồ Quốc Tuấn khuyến nghị chia danh mục đầu tư làm 3 phần, trong đó một phần là đầu tư dài hạn phân bổ vào các lĩnh vực hưởng lợi từ việc nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng và đạt mức cao.

Đầu tư - 16/04/2025 08:52

 Nhiều quỹ đầu tư, nhà đầu tư lớn sẽ tham dự Diễn đàn Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025

Nhiều quỹ đầu tư, nhà đầu tư lớn sẽ tham dự Diễn đàn Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025

Các quỹ đầu tư lớn, các tổ chức tài chính toàn cầu như: CDH Investments, Partech Ventures, Temasek, Do Ventures, Golden Gate Ventures, , Vina Capital, Mekong Capital…, cùng nhiều nhà đầu tư từ châu Á, khu vực Vùng Vịnh và châu Âu sẽ đến Việt Nam tham dự Diễn đàn Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 được tổ chức vào ngày 24/4 tới.

Đầu tư - 16/04/2025 07:55

Thanh khoản nhà phố, biệt thự phía Nam rất thấp, có nơi bằng 0

Thanh khoản nhà phố, biệt thự phía Nam rất thấp, có nơi bằng 0

Trong quý I, phân khúc nhà phố, biệt thự có 86 dự án với 5.096 căn, tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái. Dù lượng tiêu thụ gấp 4 lần so với cùng kỳ nhưng tỷ lệ tiêu thụ vẫn rất thấp, ở mức 7%.

Đầu tư - 15/04/2025 15:31