Đại biểu Hà Nội: Đường sắt tốc độ cao phải vận tải cả hành khách và hàng hóa

Tại phiên thảo luận của Quốc hội về chủ trương dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP. Hà Nội) bày tỏ sự đồng tình thông qua dự án xây dựng đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam vì thỏa mãn 2 điều kiện cần và đủ.

Cụ thể, tỷ lệ nợ công thấp chỉ 37% là dư địa tốt để huy động thêm khoảng 67 tỷ USD trong vòng 10 năm, nợ công cũng chỉ tăng lên khoảng 45% GDP, thấp hơn rất nhiều so với trần nợ công cho phép 60%.

Bên cạnh đó, nước ta có hình thể kéo dài, lưu thông hàng hóa và nhu cầu kết nối các trung tâm kinh tế dọc hành lang kinh tế Bắc - Nam rất lớn. Nhiều khu vực có tiềm năng phát triển nhưng chưa khai thác được là do nút thắt về chi phí logistics cao. Quy mô nền kinh tế chúng ta đang đà tăng lên nhanh nên nhu cầu vận chuyển hàng hóa dọc hành lang kinh tế Bắc - Nam trong thời gian tới sẽ tăng rất lớn.

"Chúng ta cần tăng lưu lượng hàng hóa xuất khẩu sang thị trường các nước ở khu vực Đông Âu, Trung Đông và Bắc Á để giảm bớt mức độ tập trung quá lớn vào một số thị trường mà có tiềm ẩn rủi ro như hiện nay. Do vậy, cần phát triển tuyến đường sắt Bắc - Nam với tốc độ cao để có thể kết nối liên vận với mạng lưới đường sắt quốc tế trong khu vực, giải quyết nút thắt về logistics và liên thông quốc tế", đại biểu Hoàng Văn Cường khẳng định.

Mặc dù rất cần thiết và đủ khả năng đầu tư nhưng đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, đây là một dự án đầu tư rất lớn, có tầm quan trọng đối với sự phát triển lâu dài và ảnh hưởng rất nhiều lĩnh vực phát triển của đất nước, do vậy cần phải được đánh giá rất kỹ với góc nhìn đa chiều, lựa chọn được phương án phù hợp nhất.

Qua nghiên cứu các tài liệu và tham khảo ý kiến của nhiều chuyên gia trong ngành đường sắt, đại biểu này đề xuất, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam phải đảm nhận chức năng vận tải lưỡng dụng cả hành khách và hàng hóa, không phải chỉ vận tải hàng hóa trong trường hợp cần thiết.

Bởi theo ông, nếu chỉ vận tải hành khách sẽ lãng phí khoảng 50% công suất, doanh thu sẽ không đủ bù đắp chi ví vận doanh, cơ sẽ bị thua lỗ rất lớn. Việc vận chuyển hàng hóa cũng để kết nối liên vận với mạng lưới quốc tế cùng khu vực để giải quyết "nút thắt" về logistics.

Dẫn bài học kinh nghiệm tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông; Nhổn - Ga Hà Nội (Hà Nội), đại biểu đoàn TP. Hà Nội đề nghị, việc đầu tư dự án phải thực hiện theo phương thức chuyển giao công nghệ để Việt Nam làm chủ quá trình đầu tư và phát triển ngành công nghiệp đường sắt trong nước, nếu không sẽ có rủi ro về thời gian hoàn thành, vốn có thể đội lên và điều quan trọng nhất là sẽ lệ thuộc mãi mãi vào các nhà cung cấp nước ngoài.

Cũng dẫn bài học kinh nghiệm về việc triển khai xây dựng đường dây 500KV mạch 3 hoàn thành một cách thần tốc do đã làm chủ về công nghệ, ông Cường cho hay, chúng ta là người trực tiếp thi công nên có thể vượt nắng, thắng mưa, quyết tâm hoàn thành yêu cầu của Thủ tướng.

Theo đại biểu đoàn TP. Hà Nội, nếu kết hợp đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam với các dự án đường sắt đô thị của Hà Nội và TP.HCM cùng với mạng lưới mở rộng thì sẽ có một thị phần đường sắt khoảng 150 tỷ USD.

"Đây là một thị phần đủ lớn để nhận chuyển giao công nghệ từ nước ngoài để doanh nghiệp trong nước tự sản xuất, tự xây dựng. Do vậy, việc chọn nhà cung cấp chúng ta không nên quan tâm là nhà cung cấp của nước nào mà cần quan tâm lựa chọn công nghệ nào để có nhiều nhà cung cấp cạnh tranh sẵn sàng chuyển giao công nghệ cho chúng ta", ông Cường nhấn mạnh.