Chân dung 'cha đẻ' của AI Yann LeCun, dự VinFuture tại Hà Nội

Trong số các nhà khoa học nổi tiếng sẽ có mặt tại Hà Nội để tham dự Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024 có Giáo sư Yann LeCun, một trong những "cha đẻ" của trí tuệ nhân tạo (AI).

GS LeCun sẽ là diễn giả của tọa đàm "Triển khai AI trong thực tiễn" diễn ra ngày 4/12. Tọa đàm này được dự báo là một trong những sự kiện sẽ thu hút nhiều sự quan tâm nhất trong chuỗi sự kiện của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024.

Ông là một nhà khoa học máy tính người Mỹ gốc Pháp, hiện là Phó Chủ tịch và Giám đốc Khoa học AI tại Meta, đồng thời là Giáo sư Jacob T. Schwartz tại Đại học New York, Mỹ.

Con đường học thuật ấn tượng

Ông LeCun sinh ngày 8/7/1960 tại vùng ngoại ô Paris. Tên "Yann" của ông tương đương với "John" trong tiếng Anh.

Năm 1983, ông lấy bằng kỹ sư tại Đại học ESIEE Paris, chuyên ngành thiết kế vi mạch và và toán học ứng dụng. Một năm sau, ông lấy bằng DEA (cao học định hướng nghiên cứu) về AI và nhận dạng mẫu tại Đại học Sorbonne. Năm 1987, ông lấy bằng tiến sỹ chuyên ngành khoa học máy tính, cũng tại đại học này, với luận án về các mô hình học kết nối.

Trong giai đoạn làm nghiên cứu sinh tiến sỹ, ông tham gia nghiên cứu và giảng dạy tại các trường đại học về kỹ thuật như Mines ParisTech và ESIEE Paris. Một năm sau, ông làm chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Toronto, Canada.

Năm 1988, ông di cư sang Mỹ và gia nhập AT&T Bell Labs, trung tâm nghiên cứu và phát triển của Tập đoàn AT&T, tại bang New Jersey, và đứng đầu bộ phận nghiên cứu xử lý hình ảnh của trung tâm này trong giai đoạn 1996-2002.

Năm 2003, ông gia nhập Đại học New York và trở thành giám đốc sáng lập của Trung tâm Khoa học dữ liệu của đại học.

Ông bắt đầu làm việc bán thời gian cho Meta/Facebook năm 2013. Tại đây, ông sáng lập và làm giám đốc của bộ phân nghiên cứu AI cơ bản của Meta. Từ năm 2017 đến nay, ông là Giám đốc Khoa học AI tại tập đoàn công nghệ này, đi lại giữa Paris và New York.

Ông nổi tiếng với những công trình nghiên cứu về AI, học máy, thị giác máy tính, robot và khoa học thần kinh tính toán.

Đặc biệt, ông đã có những đóng góp to lớn cho lĩnh vực học sâu và mạng nơ-ron tích chập (CNN). CNN là nền tảng của nhiều sản phẩm và dịch vụ do các ông lớn công nghệ như Facebook, Google, Microsoft, Baidu, IBM, NEC, AT&T triển khai và được hàng tỷ người trên trái đất sử dụng được mỗi ngày.

Năm 2018, GS LeCun cùng hai nhà khoa học Geoffrey Hinton và Yoshua Bengio đã nhận Giải thưởng Turing – được biết đến như sự vinh danh cao nhất trong lĩnh vực khoa học máy tính và được ví như giải Nobel trong lĩnh vực này, nhờ công trình về học sâu. Cả 3 ông được coi là “cha đẻ” của AI và học sâu.

Bên cạnh đó, ông còn nhận được vô số giải thưởng và vinh danh từ các viện nghiên cứu, đại học, tổ chức ở nhiều quốc gia trên thế giới.

ChatGPT "không có gì mang tính cách mạng cả"

Đầu năm 2023, giữa lúc ứng dụng ChatGPT của OpenAI “làm mưa làm gió” trên toàn thế giới, ông LeCun nhận xét là ứng dụng này “không có gì sáng tạo đặc biệt cả” nếu xét về các kỹ thuật nền.

“Nó (ChatGPT) không có gì mang tính cách mạng cả, dù công chúng đón nhận nó theo cách đó”, ông nói. Các hệ thống AI dựa trên dữ liệu như vậy đã được nhiều công ty và phòng nghiên cứu xây dựng từ lâu.

"Không chỉ có Google và Meta, mà gần chục startup khác có công nghệ tương tự (ChatGPT)", ông nói thêm và rằng không có gì bí mật to tát đằng sau ứng dụng AI tái sinh đó.

Quỹ VinFuture được thành lập ngày 20/12/2020 để tổ chức Giải thưởng VinFuture, giải thưởng khoa học và công nghệ quốc tế đầu tiên do người Việt Nam khởi xướng và là một trong những giải thưởng thường niên có giá trị lớn nhất thế giới. Người sáng lập Giải thưởng VinFuture là Chủ tịch Tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng và vợ là bà Phạm Thu Hương.

Hàng năm Giải thưởng VinFuture có một Giải thưởng chính và ba Giải Đặc biệt, với tổng trị giá 4,5 triệu USD.

Tuần lễ khoa học công nghệ và lễ trao giải VinFuture 2024 diễn ra từ ngày 4-7/12 tại Hà Nội, với thông điệp "Bứt phá kiên cường”.

Bên cạnh GS Yann LeCun, chuỗi tọa đàm khoa học còn quy tụ các diễn giả là các nhà khoa học hàng đầu thế giới như GS Seth Marder (Giám đốc Viện Năng lượng Tái tạo và bền vững - tổ chức liên kết giữa Đại học Colorado-Boulder và Phòng thí nghiệm quốc gia về Năng lượng tái tạo Mỹ - NREL); GS Yafang Cheng (Giám đốc Khoa Hóa học Aerosol tại Viện Hóa học Max Planck, Đức); GS Valery Feigin (Giáo sư Thần kinh học và Dịch tễ học, Giám đốc Viện nghiên cứu Đột quỵ và Khoa học thần kinh ứng dụng quốc gia, Đại học Công nghệ Auckland, New Zealand); GS Marina Freitag (người đã phát triển thành công pin mặt trời chất màu nhạy quang có hiệu suất vượt trội so với tấm pin năng lượng cũ)…