Bốn nhà băng nào đang cho vay BOT nhiều nhất?

ANH MINH
15:31 15/08/2017

85-90% vốn đầu tư dự án BOT được vay từ ngân hàng, trong đó 91% dư nợ vay tập trung tại 4 nhà băng lớn.

Cai-Lay-8022-1502773193

Trạm thu phí Cai Lậy, Tiền Giang. Ảnh: Hoàng Nam.

Sáng 15/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về giám sát thực hiện chính sách pháp luật đầu tư, khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT). Báo cáo của Chính phủ trước đó cho biết, phần lớn nguồn đầu tư thực hiện dự án BOT là từ ngân hàng, nhà đầu tư góp 10-15%.

Bốn ngân hàng cho vay BOT lớn nhất là BIDV, Vietcombank, VietinBank và SHB, chiếm 91% dư nợ, trong đó VietinBank và Vietcombank đang có tốc độ tăng trưởng tín dụng vào các dự án BOT, BT giao thông ở mức rất cao.

Đến cuối tháng 12/2016 đã có 20 tổ chức tín dụng cấp tín dụng cho các dự án BOT, BT giao thông với tổng hạn mức 163.097 tỷ đồng, tổng số dư tín dụng 84.235 tỷ (chiếm hơn hai phần ba tín dụng cấp cho lĩnh vực giao thông). Hầu hết các khoản tín dụng đều thuộc nợ nhóm 1; nợ nhóm 2 là 23,44 tỷ đồng; nợ xấu 2,6 tỷ đồng, chiếm khoảng 0,003%. Dù tỷ lệ nợ xấu thấp, song việc các dự án BOT, BT chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng lại tiềm ẩn rủi ro lớn, đặc biệt với số dự án chậm tiến độ. Hiện có 17 dự án bị chậm tiến độ với tổng số tiền cam kết cấp tín dụng là 18.260 tỷ đồng, dư nợ đến cuối tháng 12/2016 hơn 8.600 tỷ.

Việc nguồn lực đầu tư dự án BOT chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng, tại một số nhà băng cũng là một trong loạt bất cập mà đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu trong báo cáo kết quả giám sát.

Theo cơ quan này, hiện quy định tỷ lệ vốn chủ sở hữu tối thiểu của nhà đầu tư (10-15% tổng mức đầu tư dự án) chưa xét tới phương án tài chính, mức độ rủi ro với từng dự án cụ thể, do đó trong những năm đầu đưa vào khai thác, nhà đầu tư khó thu xếp vốn để trả lãi cho các tổ chức tín dụng. "Doanh thu trong khoảng thời gian đưa các dự án BOT này vào khai thác không đủ bù lãi suất", báo cáo của cơ quan thường vụ Quốc hội nêu.

Kết quả giám sát còn cho thấy, đang có sự chênh lệch lãi suất đáng kể giữa lãi vay thực tế của các dự án BOT và mức trần lãi suất vay do Bộ Tài chính quy định với trường hợp chỉ định nhà đầu tư. Đơn cử, trong khi lãi suất vay vốn thực tế của các ngân hàng thương mại bình quân trên 15% một năm trong giai đoạn 2011 - 2013, thì lãi vay với nhà đầu tư chỉ định thấp hơn mức này.

Trưởng đoàn giám sát - Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, trong quá trình giám sát một số ngân hàng, chi nhánh ngân hàng cho vay vượt quá 15% vốn tự có, công tác thẩm định khoản vay chưa đầy đủ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, thậm chí có nhà băng vi phạm về thẩm định xét duyệt cho vay và vi phạm về hồ sơ vay vốn.

"Một số chi nhánh ngân hàng cung cấp cam kết tín dụng vượt thẩm quyền, vượt định mức, chất lượng tín dụng thấp, tài trợ cho cả các dự án thiếu khả thi tài chính, năng lực tài chính của một số nhà đầu tư yếu, không góp vốn chủ sở hữu tham gia vào các dự án theo đúng cam kết, dẫn đến phải dừng dự án, như dự án Quốc lộ 6 Hòa Lạc – Hòa Bình", kết quả giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu.

Ngoài ra, theo quy định về tín dụng, các ngân hàng chỉ cho phép nhà đầu tư, doanh nghiệp vay vốn khi dự án có khả năng hoàn vốn. Tuy nhiên, trong triển khai thực hiện các nguyên tắc này, có một số trường hợp ngân hàng lại dựa vào thông tin xác nhận trên Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư của dự án, trong khi đây chỉ là bản xác nhận thông tin đăng ký của nhà đầu tư.

Điểm đáng chú ý nữa là, với đặc thù của các dự án giao thông đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT thường có vòng đời dự án dài tới 15 đến 20 năm, nhưng vốn ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn. Sự chênh lệch kỳ hạn này nếu công tác quản trị rủi ro của ngân hàng không tốt hoặc dự án không thu hồi vốn theo kế hoạch thì rủi ro cho nhà băng là rất lớn.

Ông Vũ Hồng Thanh cũng cho rằng, việc thay đổi chính sách của Nhà nước (giảm phí, tăng phí giao thông...) đã ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu nợ của các ngân hàng; buộc số nhà băng này phải cơ cấu lại thời hạn trả nợ, chuyển nhóm nợ khi nguồn thu thấp hơn so với phương án tài chính phê duyệt dự án. Chưa kể, tài sản bảo đảm cho các dự án BOT chủ yếu từ vốn vay nên rất khó định giá, tiềm ẩn rủi ro mất thanh khoản, nợ xấu cao nên lượng xe, doanh thu không đạt như dự kiến, gây khó khăn cho các ngân hàng trong thu hồi vốn...

Theo báo cáo của đoàn giám sát, giai đoạn 2011-2016, Bộ Giao thông Vận tải đã huy động hơn 171.000 tỷ đồng đầu tư vào hạ tầng giao thông, trong đó vốn BOT là gần 154.000 tỷ với trên 59 dự án, chiếm khoảng 90,2%.

Đến nay, 55 dự án BOT đã hoàn thành đưa vào vận hành khai thác với tổng mức đầu tư gần 138.000 tỷ đồng. Nhiều công trình trọng điểm, có tính kết nối cao giữa các vùng miền đã được đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa như mở rộng Quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên...

Nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước vào lĩnh vực cảng biển đạt khoảng 157.600 tỷ đồng với trên 168 cảng bến; khoảng 19.000 tỷ đồng vào lĩnh vực cảng thủy nội địa...

Theo Vnexpress

  • Cùng chuyên mục
Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đặt mục tiêu thông tuyến vào tháng 12/2025

Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đặt mục tiêu thông tuyến vào tháng 12/2025

Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh được nhà đầu tư đặt mục tiêu thông tuyến lớp bê tông nhựa vào cuối tháng 12/2025, thông xe vào tháng 6/2026, hoàn thành dự án vào 2/9/2026.

Đầu tư - 22/04/2025 12:03

Quảng Ngãi dự kiến thu gần 2.700 tỷ đồng từ đấu giá đất

Quảng Ngãi dự kiến thu gần 2.700 tỷ đồng từ đấu giá đất

Tỉnh Quảng Ngãi lên kế hoạch đấu giá hàng chục dự án khu dân cư trong năm 2025 và 2026, dự kiến thu về gần 2.700 tỷ đồng.

Đầu tư - 22/04/2025 12:01

Năng lượng Việt Lào thuê đất làm dự án điện gần 600 tỷ tại Nghệ An

Năng lượng Việt Lào thuê đất làm dự án điện gần 600 tỷ tại Nghệ An

CTCP Đầu tư và phát triển Năng lượng Việt Lào vừa được UBND tỉnh Nghệ An cho thuê hơn 3,04ha đất để thực hiện dự án Đường dây 220kV ĐG Trường Sơn - Đô Lương đấu nối Nhà máy điện gió Trường Sơn.

Đầu tư - 22/04/2025 12:00

FPT hợp tác với 2 tập đoàn tài chính và công nghiệp hàng đầu thế giới

FPT hợp tác với 2 tập đoàn tài chính và công nghiệp hàng đầu thế giới

Tập đoàn FPT công bố quan hệ hợp tác chiến lược với Tập đoàn Sumitomo và Tập đoàn SBI Holdings - hai tập đoàn kinh doanh tài chính và công nghiệp hàng đầu thế giới, có trụ sở tại Nhật Bản.

Công nghệ - 22/04/2025 11:51

Đấu giá dự án du lịch 750 tỷ đồng của Vicoland tại Huế

Đấu giá dự án du lịch 750 tỷ đồng của Vicoland tại Huế

Dự án Khu nghỉ dưỡng huyền thoại Địa Trung Hải của Tập đoàn Vicoland vừa được thông báo đấu giá với mức giá khởi điểm 500 tỷ đồng.

Đầu tư - 22/04/2025 09:23

Bình Định bổ sung loạt dự án, nhà ở thương mại, khu dân cư, khu đô thị

Bình Định bổ sung loạt dự án, nhà ở thương mại, khu dân cư, khu đô thị

Giai đoạn 2020 - 2025, toàn tỉnh Bình Định có 756 dự án nhà ở; trong đó, đa phần là nhà ở thương mại, khu đô thị, khu dân cư với 575 dự án.

Đầu tư - 22/04/2025 09:13

Thị trường địa ốc đã 'thay da, đổi thịt' thế nào trong 3 thập kỷ?

Thị trường địa ốc đã 'thay da, đổi thịt' thế nào trong 3 thập kỷ?

Sau 30 năm hình thành và phát triển, thị trường bất động sản (BĐS) Việt Nam đã trải qua hành trình chuyển mình mạnh mẽ, từ giai đoạn sơ khai, tăng trưởng, biến động tới hoàn thiện và sàng lọc để hướng tới phát triển bền vững.

Đầu tư - 22/04/2025 06:00

Chaebol lớn thứ 3 Hàn Quốc muốn phát triển các nhà máy điện LNG tại Việt Nam

Chaebol lớn thứ 3 Hàn Quốc muốn phát triển các nhà máy điện LNG tại Việt Nam

Tập đoàn SK, tập đoàn đa ngành lớn thứ 3 tại Hàn Quốc, đề xuất xây dựng các trung tâm phát triển công nghiệp tích hợp và mong muốn được hợp tác phát triển các nhà máy điện LNG tại Việt Nam.

Đầu tư - 21/04/2025 14:46

Quảng Nam ưu tiên kêu gọi đầu tư 277 dự án

Quảng Nam ưu tiên kêu gọi đầu tư 277 dự án

Trong năm 2025, tỉnh Quảng Nam ưu tiên kêu gọi đầu tư 277 dự án ở nhiều lĩnh vực như khu đô thị, du lịch, giao thông, công nghiệp…

Đầu tư - 21/04/2025 14:44

Cấm Airbnb mở ra cơ hội cho căn hộ dịch vụ

Cấm Airbnb mở ra cơ hội cho căn hộ dịch vụ

Với làn sóng chuyên gia nước ngoài quay trở lại và dòng vốn FDI gia tăng, tình hình hoạt động phân khúc căn hộ dịch vụ tại TP.HCM tiếp tục duy trì ổn định. Việc cấm cho thuê Airbnb (lưu trú ngắn ngày) tại chung cư sẽ hỗ trợ nhu cầu lưu trú ngắn hạn cho phân khúc căn hộ dịch vụ.

Đầu tư - 21/04/2025 14:44

Nhiều quỹ tăng tỷ trọng tiền mặt ngay trước thềm Mỹ công bố thuế quan

Nhiều quỹ tăng tỷ trọng tiền mặt ngay trước thềm Mỹ công bố thuế quan

Ngay trước thềm Chính quyền Mỹ công bố thuế quan, 19/31 quỹ mở cổ phiếu tính đến cuối quý I/2025 đã tăng tỷ trọng tiền mặt.

Đầu tư thông minh - 21/04/2025 12:59

Điện gió ngoài khơi Việt Nam: 'Kho báu' hơn 1.000 GW chờ khai phá

Điện gió ngoài khơi Việt Nam: 'Kho báu' hơn 1.000 GW chờ khai phá

Một báo cáo mới được công bố đã chỉ ra rằng tiềm năng kỹ thuật điện gió tại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam có thể đạt tới 1.068 GW, mở ra cơ hội chiến lược cho điện gió ngoài khơi.

Đầu tư - 21/04/2025 11:18

Sở Xây dựng thành phố Huế đề xuất dự án khu đô thị gần 20.000 tỷ đồng

Sở Xây dựng thành phố Huế đề xuất dự án khu đô thị gần 20.000 tỷ đồng

Dự án Khu đô thị tại quận Thuận Hóa, huyện Phú Vang được kêu gọi với tổng mức đầu tư gần 20.000 tỷ đồng, dự kiến sẽ là khu đô thị lớn nhất tại Huế.

Đầu tư - 21/04/2025 07:02

Bình Định tìm 'chủ' loạt dự án, thu gần 4.000 tỷ từ đấu giá đất

Bình Định tìm 'chủ' loạt dự án, thu gần 4.000 tỷ từ đấu giá đất

Bình Định sẽ đấu giá quyền sử dụng đất thực hiện dự án Điểm số 2 (2-1), Khu du lịch biển Nhơn Lý - Cát Tiến và Khu đô thị phía Tây Nam cầu Long Vân. Năm 2025, tỉnh này dự kiến thu gần 4.000 tỷ đồng từ đấu giá quyền sử dụng đất, thuê đất.

Đầu tư - 20/04/2025 17:58

Nhà đầu tư cần thắng bản thân thay vì thắng thị trường

Nhà đầu tư cần thắng bản thân thay vì thắng thị trường

Để vượt qua bẫy tâm lý, nhà đầu tư cần chiến lược dài hạn, xác định kịch bản, mục tiêu và viết nhật ký đầu tư. Nhà đầu tư cần thắng bản thân thay vì thắng thị trường.

Đầu tư - 20/04/2025 13:58

Dòng vốn mới đang 'chảy' về Khu kinh tế Dung Quất

Dòng vốn mới đang 'chảy' về Khu kinh tế Dung Quất

Bên cạnh những dự án lớn đã đi vào hoạt động, Khu kinh tế Dung Quất đang được nhiều nhà đầu tư đề xuất làm nhiều dự án mới về hạ tầng khu công nghiệp, khu đô thị; với tổng vốn đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng.

Đầu tư - 20/04/2025 13:00