Bộ Giao thông vận tải muốn dùng hơn 10.600 tỷ để xử lý 8 dự án BOT vướng mắc

VŨ PHẠM
06:30 22/03/2024

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) kiến nghị Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua phương án sử dụng khoảng 10.650 tỷ đồng từ nguồn vốn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Trung ương năm 2023 để xử lý khó khăn, vướng mắc cho 8 dự án BOT mà bộ quản lý.

Bộ GTVT vừa có tờ trình Chính phủ về giải pháp xử lý khó khăn, vướng mắc tại một số dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức BOT (xây dựng - vận hành - chuyển giao).

Trong tổng số 140 dự án BOT triển khai trước thời điểm Luật PPP ban hành, có 50 dự án triển khai giai đoạn trước năm 2010, 63 dự án triển khai giai đoạn 2011-2015 và 27 dự án triển khai giai đoạn sau năm 2016. Về cơ bản, khó khăn, vướng mắc hiện nay tập trung chủ yếu tại các dự án triển khai giai đoạn trước năm 2015.

Sau khi Luật PPP có hiệu lực, Bộ GTVT và các địa phương đang tiếp tục chuẩn bị đầu tư 15 dự án đường bộ cao tốc theo hình thức BOT, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 388.036 tỷ đồng. Kết quả tổng hợp, đánh giá tổng thể các dự án BOT giao thông cho thấy những khó khăn, vướng mắc chủ yếu gồm các nhóm vấn đề.

Tram-thu-phi-BOT

Bộ GTVT kiến nghị dùng hơn 10.600 tỷ đồng để xử lý 8 dự án BOT vướng mắc. Ảnh minh họa/Hạ Vũ

8 dự án BOT gặp vướng mắc

Cụ thể, nhóm khó khăn, vướng mắc về trạm thu phí. Đối với, các dự án do Bộ GTVT quản lý từ 2018 đến nay còn 6 dự án có trạm thu phí còn vướng mắc. Trong đó, dự án có trạm thu phí nằm ngoài phạm vi dự án gồm 3 dự án: Dự án BOT QL2 đoạn tránh TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc hiện đang thu phí ổn định để hoàn vốn tại trạm Bắc Thăng Long - Nội Bài. Gần đây, UBND TP. Hà Nội đề nghị di dời trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài về tuyến tránh TP. Vĩnh Yên để thu phí nhằm giảm nguy cơ ùn tắc, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Dự án BOT QL1 đoạn tránh TP. Thanh Hóa dự kiến thu phí hoàn vốn tại trạm Bỉm Sơn trên QL1, vị trí trạm cách phạm vi tuyến tránh khoảng gần 40 km. Mặc dù dự án đã hoàn thành, đưa vào khai thác năm 2018, tuy nhiên do tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự nên chưa được thu phí.

Hạng mục đầu tư mở rộng hầm Hải Vân thuộc dự án BOT hầm Đèo Cả. Đến nay, dự án đã hoàn thành đưa vào khai thác nhưng Bộ GTVT chưa cho phép thành lập trạm thu phí do nằm ngoài phạm vi dự án.

Dự án có trạm thu phí thuộc phạm vi dự án nhưng có bất cập nên chưa được thu phí có 2 dự án, gồm: Dự án BOT cải tạo, nâng cấp QL3 và xây dựng mới đường Thái Nguyên - Chợ Mới dự kiến thu phí tại 2 trạm trên QL3 và trên đường Thái Nguyên - Chợ Mới để hoàn vốn. Sau khi dự án hoàn thành, nhà đầu tư chỉ được thu phí trên đường Thái Nguyên - Chợ Mới, trạm QL3 chưa được thu phí do người dân chưa đồng thuận; Dự án BOT cải tạo, nâng cấp QL91 thu phí hoàn vốn tại trạm T1 và trạm T2 đặt trong phạm vi dự án. Tuy nhiên, sau khi cầu Vàm Cống hoàn thành, người dân không đồng thuận nên trạm thu phí T2 phải dừng thu phí.

Dự án đã đầu tư nhưng do quy hoạch thay đổi nên không thể thu phí gồm 1 dự án: Dự án BOT cải tạo luồng sông Sài Gòn và xây dựng mới cầu đường sắt Bình Lợi dự kiến thu phí các phương tiện tàu thủy để hoàn vốn thông qua 3 cảng đường thủy (các cảng An Sơn, Rạch Bắp và Bến Súc). Đến nay, cầu đường sắt Bình Lợi đã đưa vào khai thác nhưng không thể thu phí tại các cảng đường thủy theo phương án tại hợp đồng do Bình Dương điều chỉnh quy hoạch cảng thủy nội địa trên sông Sài Gòn.

Tương tự các dự án do Bộ GTVT quản lý, giai đoạn trước đây một số dự án BOT của địa phương cũng phát sinh những bất cập về trạm thu phí.

Như vậy, trong tổng số 140 dự án BOT, đến nay cả nước có 8 dự án có trạm thu phí còn vướng mắc cần xử lý.

Nhóm khó khăn do sụt giảm doanh thu. Trong tổng số 66 dự án BOT giao thông do Bộ GTVT quản lý, có 8 dự án đã hết thời hạn thu phí, 2 dự án đã hoàn thành nhưng chưa được thu phí, 3 dự án đang đầu tư và 53 dự án đang thu phí hoàn vốn. Lũy kế doanh thu đến tháng 10/2023, trong 53 dự án đang thu: có 4 dự án cao hơn so với hợp đồng, 26 dự án đạt 70-100%, 19 dự án đạt 30-70% và 4 dự án đạt dưới 30%. Các dự án do địa phương quản lý cũng bị sụt giảm doanh thu so với dự báo trong hợp đồng.

Nhóm khó khăn khác gồm: Một số dự án BOT có vướng mắc về huy động vốn tín dụng (như dự án BOT xây dựng đường ven biển Hải Phòng); khó khăn về bố trí vốn tham gia của nhà nước, công tác giải phóng mặt bằng, lãi suất vốn vay cao và biến động lớn; tỷ lệ vốn nhà nước tham gia bị giới hạn gây khó khăn trong việc thu hút nhà đầu tư; chưa có hướng dẫn cụ thể đối với các dự án PPP đang triển khai buộc phải dừng thực hiện để chuyển sang đầu tư bằng nguồn ngân sách Nhà nước.

cau-Binh-Loi

Dự án BOT xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo luồng sông Sài Gòn được đề xuất chấm dứt hợp đồng trước thời hạn. Ảnh: Lê Toàn

Đề xuất "khai tử" 5 dự án trước thời hạn

Trên cơ sở kết quả thực hiện, Bộ GTVT đề xuất giải pháp xử lý khó khăn, vướng mắc 8 dự án BOT do Bộ GTVT quản lý, chia làm 3 nhóm.

Nhóm 1: Sửa đổi hợp đồng, bổ sung vốn nhà nước tham gia hỗ trợ để tiếp tục thực hiện hợp đồng đối với 2 dự án có doanh thu sụt giảm không có khả năng phục hồi. Nhu cầu vốn Nhà nước cần bố trí để hỗ trợ khoảng 1.557 tỷ đồng.

Nhóm 2: Điều chỉnh cơ chế hỗ trợ của nhà nước từ nguồn thu phí trên đường Hồ Chí Minh đoạn La Sơn - Túy Loan sang hỗ trợ bằng vốn nhà nước đối với dự án BOT xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả (hạng mục đầu tư mở rộng hầm Hải Vân). Nhu cầu vốn nhà nước bố trí khoảng 2.280 tỷ đồng.

Nhóm 3: Chấm dứt hợp đồng trước thời hạn đối với 5 dự án (gồm 2 dự án đã hoàn thành không được thu phí; 2 dự án chỉ được thu phí 1 trạm trong 2 trạm nên doanh thu sụt giảm, đã áp dụng giải pháp bổ sung vốn nhà nước nhưng vẫn không khả thi; 1 dự án sụt giảm doanh thu và tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự). Nhu cầu vốn Nhà nước bố trí để thanh toán cho nhà đầu tư khoảng 6.813 tỷ đồng.

Bộ GTVT cho biết, nhu cầu vốn Nhà nước cần bố trí để xử lý 8 dự án BOT khoảng 10.650 tỷ đồng; mức vốn nhà nước thực tế thanh toán cuối cùng sẽ được đàm phán với nhà đầu tư, ngân hàng cung cấp tín dụng về mức chia sẻ của các bên khi thực hiện giải pháp và phải được kiểm toán trước khi thanh toán. Về nguồn vốn, kiến nghị sử dụng nguồn vốn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Trung ương năm 2023.

Vì vậy, Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua phương án sử dụng số tiền này.

5 dự án gồm: Dự án BOT xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo luồng sông Sài Gòn; Đường vành đai phía Tây TP. Thanh Hóa đoạn Km0-Km6 thuộc dự án BOT xây dựng QL1 đoạn tránh TP. Thanh Hóa; Dự án BOT nâng cấp, cải tạo QL91, TP. Cần Thơ (không được thu phí tại trạm T2); Dự án BOT xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới và cải tạo, nâng cấp QL 3 đoạn Km75-Km100 (không được thu phí tại trạm QL3); Dự án BOT nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148-Km1763+610, tỉnh Đắk Lắk.

  • Cùng chuyên mục
AI - Công cụ hữu ích nâng cao nhận thức nhà đầu tư

AI - Công cụ hữu ích nâng cao nhận thức nhà đầu tư

Trong thời đại công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành trợ lý đắc lực cho các nhà đầu tư. Đối với các nhà đầu tư cá nhân, AI giúp hỗ trợ nâng cao nhận thức của nhà đầu tư, không chỉ tiết kiệm thời gian nghiên cứu mà còn giúp tăng độ chính xác trong việc ra quyết định.

Đầu tư thông minh - 15/07/2025 07:00

 Kinh doanh vàng trang sức phải xin phép, Việt Nam khó chen chân vào chuỗi chế tác vàng khu vực

Kinh doanh vàng trang sức phải xin phép, Việt Nam khó chen chân vào chuỗi chế tác vàng khu vực

Luật Đầu tư 2000 đưa toàn bộ hoạt động kinh danh vàng, trong đó có vàng trang sức, mỹ nghệ vào ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Điều này đang làm mất đi cơ hội để Việt Nam trở thành trung tâm chế tác vàng khu vực.

Đầu tư - 15/07/2025 06:45

Chiến lược tổng thể để đạt tăng trưởng hai con số

Chiến lược tổng thể để đạt tăng trưởng hai con số

Mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 10% trong giai đoạn 2026 - 2030 đòi hỏi chiến lược tổng thể, cải cách thể chế mạnh mẽ và khai thác hiệu quả các động lực mới trong bối cảnh nhiều thách thức trong và ngoài nước.

Đầu tư - 14/07/2025 14:14

'Vượt bão' thuế quan, nhiều quỹ đầu tư báo hiệu suất tăng trưởng mạnh

'Vượt bão' thuế quan, nhiều quỹ đầu tư báo hiệu suất tăng trưởng mạnh

Thống kê của Nhadautu.vn cho thấy xét từ phiên “đáy” 10/4 của năm 2025, nhiều quỹ đầu tư cổ phiếu ghi nhận hiệu suất tăng trưởng mạnh vượt mức 30%.

Đầu tư - 14/07/2025 12:58

TP.HCM: Cải tạo chung cư cũ chưa đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư

TP.HCM: Cải tạo chung cư cũ chưa đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư

Việc cải tạo, xây dựng chung cư cũ tại TP.HCM còn chậm do nhiều nguyên nhân. Trong đó, Sở Xây dựng TP.HCM cho rằng, quá trình triển khai có vướng mắc, khó khăn kéo dài nên khó mời gọi được nhà đầu tư tham gia.

Bất động sản - 14/07/2025 10:59

Gia Lai đề xuất cơ chế đặc thù dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Gia Lai đề xuất cơ chế đặc thù dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Để chuẩn bị cho dự án đường sắt cao tốc, Gia Lai kiến nghị sớm triển khai giải phóng mặt bằng, xin cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng phục vụ dự án.

Đầu tư - 14/07/2025 10:56

Kinh nghiệm quản lý và phát triển quỹ ETF nhìn từ thị trường Đài Loan

Kinh nghiệm quản lý và phát triển quỹ ETF nhìn từ thị trường Đài Loan

Với đặc thù là tỷ lệ giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lên tới hơn 80%, sản phẩm ETF rất phù hợp tại thị trường Việt Nam với chi phí thấp, thanh khoản cao so với các chứng chỉ quỹ khác, dễ giao dịch.

Đầu tư - 14/07/2025 07:00

Giá căn hộ TP.HCM tiếp tục tăng, nguồn cung thấp nhất trong 10 năm

Giá căn hộ TP.HCM tiếp tục tăng, nguồn cung thấp nhất trong 10 năm

Thị trường căn hộ tại TP.HCM tiếp tục ghi nhận lượng nguồn cung chào bán mới hạn chế, giá bán tiếp tục tăng. Dù nguồn cung căn hộ đã tăng gấp đôi so với quý trước, nhưng nguồn cung của 6 tháng thấp nhất kể từ 2015 đến nay.

Đầu tư - 14/07/2025 06:45

Chủ tịch Sunhouse: Sản xuất là nền tảng của phát minh, sáng tạo

Chủ tịch Sunhouse: Sản xuất là nền tảng của phát minh, sáng tạo

Ông Nguyễn Xuân Phú, Chủ tịch Tập đoàn Sunhouse, cho rằng sản xuất là yếu tố cốt lõi của một quốc gia. Nếu một đất nước không trực tiếp tham gia vào sản xuất, chỉ cần một thế hệ thôi, khả năng sáng tạo sẽ mất đi.

Đầu tư - 13/07/2025 08:50

Chứng chỉ quỹ: Lựa chọn tối ưu giữa bối cảnh thế giới có nhiều biến động

Chứng chỉ quỹ: Lựa chọn tối ưu giữa bối cảnh thế giới có nhiều biến động

Nhiều chuyên gia nhận định trong bối cảnh bên ngoài bất định, bên trong ổn định, chứng chỉ quỹ nổi lên như một kênh đầu tư hấp dẫn, phù hợp với đông đảo người dân, đặc biệt là nhóm nhà đầu tư ít kinh nghiệm.

Đầu tư - 13/07/2025 07:00

Bất động sản Đà Nẵng tăng nhiệt trước loạt thông tin 'hot'

Bất động sản Đà Nẵng tăng nhiệt trước loạt thông tin 'hot'

Thời gian qua, TP. Đà Nẵng liên tiếp đón nhận các thông tin quy hoạch và hạ tầng dồn dập, điều này khiến cho thị trường bất động sản Đà Nẵng tăng trưởng tích cực, thậm chí nhiều khu vực biến động mạnh.

Đầu tư - 13/07/2025 06:45

Quỹ đầu tư lạc quan với mức thuế quan mới

Quỹ đầu tư lạc quan với mức thuế quan mới

Nhiều quỹ đầu tư nhìn nhận với việc Việt Nam sớm đạt được thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ, yếu tố bất định đã suy giảm đáng kể, từ đó tác động tích cực đến tâm lý nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Đầu tư - 12/07/2025 13:28

Hạ tầng giao thông mở ra không gian phát triển mới cho Quảng Trị

Hạ tầng giao thông mở ra không gian phát triển mới cho Quảng Trị

Quảng Trị sau sáp nhập sẽ có đủ các thiết chế về hạ tầng giao thông từ bến cảng, cao tốc, sân bay, đây chính là động lực tạo ra không gian phát triển mới cho Quảng Trị.

Đầu tư - 12/07/2025 10:07

Khi nhà đầu tư không còn hỏi về '3 chữ cái'

Khi nhà đầu tư không còn hỏi về '3 chữ cái'

Nhà đầu tư cá nhân đang có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến giá trị của doanh nghiệp trước khi ra quyết định đầu tư.

Đầu tư - 12/07/2025 07:00

Nhìn lại đóng góp của Samsung vào kinh tế Việt Nam

Nhìn lại đóng góp của Samsung vào kinh tế Việt Nam

Doanh thu và kim ngạch xuất khẩu của Samsung tại Việt Nam tương đương lần lượt 13,12% GDP và 13,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước ta trong năm 2024.

Đầu tư - 11/07/2025 10:23

Để nhà đầu tư không còn bị 'dắt mũi'

Để nhà đầu tư không còn bị 'dắt mũi'

Các chuyên gia luôn nhấn mạnh thay vì dựa vào những tin đồn, tin nội bộ chưa có căn cứ, nhà đầu tư nên tham khảo những nghiên cứu, phân tích từ chuyên gia uy tín, báo cáo của các công ty chứng khoán, quỹ đầu tư… trước khi ra quyết định nên giải ngân hay không.

Đầu tư - 11/07/2025 07:00