Bánh kẹo Hải Hà thời hậu Vinataba

NGHI ĐIỀN
12:52 21/08/2018

Haihaco thay đổi chóng mặt sau khi vốn nhà nước được thoái hết. Điều đáng lưu tâm là những chuyển động này mang đến nhiều lo ngại hơn là tích cực.

Haihaco-nhadautu.vn

Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) đã bán 51% cổ phần Haihaco trên sàn chứng khoán vào đầu năm ngoái

Lợi nhuận sa sút

Theo báo cáo tài chính soát xét vừa công bố, CTCP Bánh kẹo Hải Hà (Haihaco, mã chứng khoán: HHC) nửa đầu năm đạt doanh thu 404,8 tỷ đồng, tăng nhẹ 4,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên giá vốn duy trì ở mức cao cùng chi phí lãi vay và chi phí bán hàng tăng mạnh khiến lãi trước thuế co về còn 916 triệu đồng, lãi sau thuế vỏn vẹn 696 triệu đồng, giảm tới 94% so với 6 tháng đầu năm 2017.

So với kế hoạch được Đại hội đồng cổ đông thường niên hồi tháng Tư thông qua (doanh thu 1.100 tỷ đồng), lãi trước thuế 100 tỷ đồng, Haihaco kết thúc 6 tháng mới hoàn thành 37% chỉ tiêu doanh thu và chưa đến 1% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Giải trình cho nhà đầu tư và cơ quan quản lý về sự sụt giảm này, Haihaco đưa ra một số lý do như chi phí bán hàng tăng nhằm thúc đẩy doanh số tại các khu vực, chi phí tài chính tăng do công ty phải vay vốn ngân hàng đầu tư các dự án cùng với chi phí nguyên vật liệu, tiền thuế đất và chi phí khấu hao tài sản cố định tăng cao.

Một trong những nguyên nhân khiến lợi nhuận của Haihaco sụt giảm mạnh, theo như giải trình của chính doanh nghiệp này là chi phí lãi vay tăng cao. Báo cáo tài chính thể hiện dư nợ ngân hàng của Haihaco tăng đột biến từ mức gần như không vay (chỉ 252 triệu đồng) thời điểm đầu năm lên mức 253,3 tỷ đồng vào cuối kỳ, trong đó vay dài hạn 140 tỷ đồng, ngắn hạn 113,3 tỷ đồng. Mục đích là để đầu tư xây dựng nhà máy VSIP Bắc Ninh giai đoạn 1,2 và bổ sung vốn lưu động.

Dù phải đi vay khoản tiền không nhỏ, song báo cáo cho thấy Haihaco trong nửa đầu năm xuất hiện những khoản đầu tư 'lạ', như chi 12 tỷ đồng mua trái phiếu Công ty TNHH Hakuba, đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn 140 tỷ đồng theo Hợp đồng dịch vụ chứng khoán số 01/2018/HHC-VFS, hợp tác đầu tư 61,3 tỷ đồng với Công ty TNHH Dịch vụ và Thương mại Mesa theo hai hợp đồng ký ngày 1/4/2018 và 1/5/2018.

Tổng giá trị các khoản đầu tư lên tới 213,3 tỷ đồng, gấp 1,3 lần vốn cổ phần (164,25 tỷ đồng) và không thấp hơn nhiều giá trị các khoản vay của Haihaco trong kỳ. Ở một góc độ, có thể hiểu Haihaco đi vay để cho vay.

Haihaco không thuyết minh rõ lợi ích từ các khoản đầu tư trên. Tuy nhiên để lợi ích doanh nghiệp không bị ảnh hưởng, thì tỷ suất lợi nhuận sẽ phải cao hơn lãi suất họ đang phải trả cho các ngân hàng, hiện quanh mức 10%/ năm.

Áp lực tài chính sẽ ngày một lớn hơn nhiều nếu biết rõ kế hoạch vay nợ của Haihaco. Đại hội đồng cổ đông thường niên 2018, với tỷ lệ nhất trí 100%, đã thông qua kế hoạch phát hành 700 tỷ đồng trái phiếu không chuyển đổi trong năm nay. 700 trái phiếu với mệnh giá 1 tỷ đồng dự kiến có kỳ hạn phát hành 3-10 năm, nhằm thực hiện chương trình, dự án đầu tư và tăng quy mô vốn hoạt động của doanh nghiệp. Ngoài ra, Haihaco cũng đã ký hợp đồng tín dụng và sẽ vay thêm 110 tỷ đồng để thanh toán đầu tư giai đoạn 3 nhà máy ở Bắc Ninh.

Ai sở hữu Haihaco?

Trở lại với băn khoăn ở đoạn trên, Haihaco trong quý II vay nhiều và cho vay cũng rất nhiều. Vì sao lại vậy? Khách quan nhìn nhận, việc này tuỳ thuộc cấu trúc tài chính ở từng doanh nghiệp. Việc vay ngân hàng dài hạn để xây dựng nhà máy, trong khi tiền nhàn rỗi ngắn hạn mang đi góp vốn, đầu tư không phải là nghiệp vụ bất thường.

Tuy nhiên trường hợp ở Haihaco sẽ là khá thú vị nếu nhìn vào cơ cấu cổ đông và đối tác nhận góp vốn.

Sau khi Vinataba thoái hết 51% vốn đầu năm ngoái, cơ cấu sở hữu mới của Haihaco là điều còn bí ẩn.

Theo tìm hiểu của Nhadautu.vn, tới đầu năm 2018, hai cổ đông lớn nhất của Haihaco là ông Lưu Văn Vũ có 24% và bà Trương Thị Bửu sở hữu 24% vốn. Vợ ông Vũ là bà Trương Tú Phượng nắm thêm 2,94%. Tổng cộng, ba nhà đầu tư này nắm tới quá nửa vốn Haihaco, với tỷ lệ chi phối 50,94%. Đây đều là những nhân vật có liên hệ tới bà Lưu Thị Tuyết Mai - người sáng lập Mesa Group. Trong đó ông Lưu Văn Vũ là em trai bà Mai.

Cập nhật tới ngày 30/6/2018, tân Chủ tịch HĐQT Lê Mạnh Linh nắm thêm 4,97% cổ phần Haihaco - mức vừa đủ để tránh các nghĩa vụ công bố thông tin của cổ đông lớn (5%). Tạm tính, 4 cổ đông trên sở hữu gần 56% vốn Haihaco.

Trên thực tế, cơ cấu cổ đông của doanh nghiệp này cô đặc hơn rất nhiều.

Biên bản Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2018 ghi rõ có 9 cổ đông, đại diện cho 91,54% tổng cố cổ phần của Haihaco tham dự. Các nội dung đều được thông qua với tỷ lệ tuyệt đối - 100%, cho thấy các cổ đông của Haihaco phải hết sức tin tưởng, cùng chí hướng với nhau, thậm chí là 'người một nhà'.

Tân Chủ tịch HĐQT Lê Mạnh Linh cùng Thành viên HĐQT Lưu Thị Tuyết Mai đều được bầu vào HĐQT Haihaco trong Đại hội bất thường hồi tháng Hai. Phần lớn thành viên trong HĐQT và Ban kiểm soát hiện nay cũng liên quan tới hai nhân vật trên. Bà Lưu Thị Tuyết Mai, như đã biết, là 'sếp' Mesa Group, còn ông Lê Mạnh Linh liên quan đến nhóm nhà đầu tư CTCK Chứng khoán Nhất Việt.

Chứng khoán Nhất Việt có tên viết tắt là VFS. Dù không thuyết minh rõ, song hợp đồng hợp tác đầu tư trị giá 140 tỷ đồng của Haihaco có số hiệu: 01/2018/HHC-VFS!

Dĩ nhiên, các nhà đầu tư đã bỏ ra khoản tiền không nhỏ (gấp nhiều lần mệnh giá) để nắm cổ phần chi phối Haihaco, do đó cách thức điều hành, quản trị ra sao là quyền của họ, miễn là không vi phạm quy định pháp luật.

Dù vậy, nếu quả thực Haihaco đầu tư vào các 'sân sau' của lãnh đạo, thì có ý kiến băn khoăn rằng liệu Haihaco, với uy tín và truyền thống của mình, đã bị biến thành pháp nhân trung gian vay hộ ngân hàng, khi mà các 'sân sau' nói trên không đủ tiêu chuẩn được cấp tín dụng?

Đó chỉ là các giả thiết, và người trong cuộc mới nắm rõ được bản chất sự việc. Về phía cơ quan quản lý, đợt thanh tra của Thanh tra Chính phủ tới đây tại Vinataba, nếu đề cập tới trường hợp thoái vốn Nhà nước tại Haihaco, sẽ cho cái nhìn tổng quan hơn về những gì diễn ra tại doanh nghiệp này thời gian qua.

  • Cùng chuyên mục
VPBankS báo lãi lớn trước thềm IPO

VPBankS báo lãi lớn trước thềm IPO

VPBankS ghi nhận các mức kỷ lục về doanh thu và lợi nhuận trong quý III. Doanh nghiệp đang thực hiện IPO cổ phiếu và tiến tới niêm yết HoSE.

Tài chính - 08/10/2025 20:48

Bộ trưởng Tài chính: Nâng hạng là dấu mốc cho sự chuyển mình toàn diện của TTCK Việt Nam

Bộ trưởng Tài chính: Nâng hạng là dấu mốc cho sự chuyển mình toàn diện của TTCK Việt Nam

Thị trường được nâng hạng là minh chứng rõ ràng cho con đường phát triển đúng đắn và năng lực hội nhập sâu rộng của Việt Nam vào hệ thống tài chính quốc tế.

Tài chính - 08/10/2025 16:40

Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ đón hàng tỷ USD vốn ngoại cuối năm 2026

Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ đón hàng tỷ USD vốn ngoại cuối năm 2026

Các chuyên gia cho rằng, hàng tỷ USD vốn ngoại đang đợi "chảy" vào thị trường chứng khoán Việt Nam sau khi được chính thức nâng hạng.

Tài chính - 08/10/2025 15:55

VN-Index lập đỉnh mới trong phiên chứng khoán nâng hạng

VN-Index lập đỉnh mới trong phiên chứng khoán nâng hạng

VN-Index lập đỉnh mới sau thông tin TTCK Việt Nam được nâng hạng. Đồng thời, khối ngoại cũng đã quay đầu mua ròng trở lại.

Tài chính - 08/10/2025 15:49

Lãnh đạo VNX: Hợp đồng tương lai VN100 sẽ đảm bảo tốt hơn nhu cầu phòng vệ rủi ro của nhà đầu tư

Lãnh đạo VNX: Hợp đồng tương lai VN100 sẽ đảm bảo tốt hơn nhu cầu phòng vệ rủi ro của nhà đầu tư

Chỉ số VN100 được đánh giá có độ ổn định cao hơn, sát diễn biến chung của thị trường hơn, đồng thời cũng ít chịu tác động hơn từ các biến động mạnh từ một số cổ phiếu vốn hóa lớn.

Tài chính - 08/10/2025 15:39

Cơ hội và thách thức nhân sự ngành ngân hàng thời AI

Cơ hội và thách thức nhân sự ngành ngân hàng thời AI

Phát triển đội ngũ nhân sự vừa am hiểu nghiệp vụ, vừa làm chủ công nghệ đang trở thành bài toán lớn với ngành ngân hàng Việt Nam trước sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI).

Tài chính - 08/10/2025 15:35

Câu chuyện nâng hạng thị trường chứng khoán còn dài

Câu chuyện nâng hạng thị trường chứng khoán còn dài

TTCK Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng là dấu ấn khởi đầu, tầm nhìn đến 2030 là được MSCI nâng hạng, chứng khoán trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.

Tài chính - 08/10/2025 13:02

Giới ‘cá mập’ tài chính quốc tế nói gì về việc chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

Giới ‘cá mập’ tài chính quốc tế nói gì về việc chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

Giới chuyên gia nhận định việc nâng hạng ghi nhận những tiến bộ của nền kinh tế và TTCK, đồng thời mở ra khả năng thu hút hàng tỷ USD dòng vốn quốc tế.

Tài chính - 08/10/2025 12:28

Nâng hạng thị trường chứng khoán: ‘Thiên thời’ của VPS

Nâng hạng thị trường chứng khoán: ‘Thiên thời’ của VPS

Việc thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng có thể xem như một yếu tố “thiên thời” đối với VPS, đảm bảo cho sự thành công của đợt IPO đang tiến hành. Về xa hơn, thị trường chứng khoán phát triển mạnh mẽ cũng sẽ là động lực bứt phá cho VPS.

Tài chính - 08/10/2025 12:00

Chuyên gia lý giải 'lưu ý' của FTSE Russell với chứng khoán Việt Nam

Chuyên gia lý giải 'lưu ý' của FTSE Russell với chứng khoán Việt Nam

Chuyên gia đánh giá Việt Nam ngay trong tháng 3/2026 sẽ giải quyết được các vấn đề mà FTSE Russell lưu ý.

Tài chính - 08/10/2025 10:31

Những cổ phiếu vào tầm ngắm khối ngoại khi nâng hạng

Những cổ phiếu vào tầm ngắm khối ngoại khi nâng hạng

Nâng hạng là cột mốc mới cho TTCK Việt Nam. Các đơn vị phân tích đưa ra danh sách nhiều cổ phiếu tiềm năng đón dòng vốn lớn khi nâng hạng có hiệu lực 1 năm sau.

Tài chính - 08/10/2025 09:32

Nhu cầu trú ẩn tăng mạnh, giá vàng vượt mọi dự báo

Nhu cầu trú ẩn tăng mạnh, giá vàng vượt mọi dự báo

Trong bối cảnh bất ổn toàn cầu leo thang và dòng vốn ngày càng dịch chuyển mạnh vào tài sản an toàn, giá vàng thế giới đã lần đầu vượt ngưỡng 4.000 USD/ounce, kéo theo giá vàng trong nước lập đỉnh mới.

Tài chính - 08/10/2025 08:41

UBCKNN, công ty chứng khoán nói gì trước thông tin nâng hạng?

UBCKNN, công ty chứng khoán nói gì trước thông tin nâng hạng?

Việc nâng hạng thị trường Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi không phải là đích đến, mà là điểm khởi đầu cho sự hội nhập sâu rộng hơn với hệ thống tài chính toàn cầu.

Tài chính - 08/10/2025 07:24

Chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

Chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

FTSE Russell thông báo nâng hạng chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên thành thị trường mới nổi thứ cấp vào đầu tháng 9/2026.

Tài chính - 08/10/2025 07:16

Ngay trước giờ G nâng hạng, chứng khoán Việt Nam hoàn thành một mục tiêu chiến lược

Ngay trước giờ G nâng hạng, chứng khoán Việt Nam hoàn thành một mục tiêu chiến lược

Với hơn 11 triệu tài khoản chứng khoán tại thời điểm cuối quý III, Việt Nam đã chính thức hoàn thành mục tiêu phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 sớm 5 năm.

Tài chính - 08/10/2025 06:15

VN-Index lại quay đầu trước ngưỡng 1.700 điểm

VN-Index lại quay đầu trước ngưỡng 1.700 điểm

VN-Index một lần nữa quay đầu trước ngưỡng 1.700 điểm, chỉ số giảm điểm ngay trước thềm FTSE Russell công bố Báo cáo thường niên Phân loại quốc gia cổ phiếu (rạng sáng ngày 8/10 theo giờ Việt Nam).

Tài chính - 07/10/2025 18:37