Kể từ khi thoát nguy cơ vỡ nợ vào thập niên 80, Tập đoàn thép Voestalpine (Áo) đã thay đổi chiến lược kinh doanh của mình, qua đó tập trung vào thị trường thép cao cấp hơn là thép cuốn nóng bình thường.

Trong khi những đối thủ của Voestalpine tận dụng sự tăng trưởng kinh tế toàn cầu để tăng trưởng và sáp nhập thì công ty lại chuyển hướng đầu tư và dây chuyền công nghệ, nhà máy và thậm chí là trình độ của các kỹ sư.

Theo Bloomberg, nhà máy thép Voestalpine Stahl Donawitz GmbH tọa lạc tại Donawitz (Áo), cách thủ đô Vienna hai giờ lái xe về phía tây nam, chỉ cần 14 nhân viên để sản xuất 500.000 tấn thép mỗi năm. Trong khi vào những năm 1960, lượng thép này cần tới 1.000 người sản xuất.

Donawitz - một vùng quê ở nước Áo đã từng là một trung tâm luyện kim từ những năm 1400. Qua nhiều thế kỷ, Donawitz đã phát triển thành trung tâm sản xuất thép lớn nhất châu Âu.

Bên trong nhà máy, kim loại được nung đỏ theo dây chuyền dài 700 mét. Mặc dù vậy, sàn nhà máy hầu như không có vết nhơ và tiếng ồn không ảnh hưởng đến các cuộc trò chuyện. Nhà máy gần như yên tĩnh và vắng vẻ, ngoại trừ ba kỹ thuật viên ngồi trên cao, giám sát dây chuyền sản xuất, đầu ra qua màn hình.

Wolfgang Eder, Giám đốc điều hành của Voestalpine cho biết: "Về lâu dài, chúng ta sẽ bỏ dần việc sản xuất sử dụng lao động tay chân, những người làm những công việc nóng và bẩn trong các nhà máy hoặc quanh các lò cao. Tất cả sẽ được tự động hóa".

Trước đó, Voestalpine đã xác định rằng nhà máy không thể cạnh tranh được với những "gã thép khổng lồ" như ArcelorMittal của Luxembourg, Nippon Steel của Nhật Bản hay Posco của Hàn Quốc, với hàng trăm lò nung chi phí thấp ở Trung Quốc.

Thay vào đó, các nhà quản lý đã hướng đến các sản phẩm có giá trị cao như dây chuyền sản xuất tại Donawitz. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng đã ảnh hưởng lớn đến số lượng và loại hình công việc mà công ty tạo ra đó là gia tăng số công nhân là những kỹ thuật viên, giống như bộ ba kiểm soát viên ở Donawitz chứ không phải là những người "cày xới than đá thời xưa".

Sự thay đổi này xuất hiện khi ý nghĩa chính trị của ngành thép đang tăng lên. Pháp và Anh đã xem xét việc quốc hữu hóa các nhà máy để ngăn chặn việc đóng cửa, trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump coi thép như một biểu tượng cho sức mạnh công nghiệp của Hoa Kỳ và một nguồn thu nhập từ việc trả lương cao.

"Thép sẽ tạo ra việc làm, nhưng nó sẽ không tạo ra được con số mà nhiều chính phủ hy vọng", Edwin Basson, Tổng giám đốc Hiệp hội Thép thế giới, nói. "Sẽ là cả một chặng đường dài để thông điệp này được thấu hiểu trên toàn cầu. Chúng tôi đang chiến đấu để phản bác lại những kinh nghiệm và nhận thức từ quá khứ".

Trong 20 năm qua, số giờ làm việc cần thiết để sản xuất 1 tấn thép toàn ngành đã giảm từ 700 xuống 250, vì các quy trình kiểm soát và đổi mới sản phẩm đã cải thiện năng suất, theo Hiệp hội Thép Thế giới.

Từ năm 2008 đến năm 2015, lực lượng lao động thép của châu Âu đã giảm gần 84.000 việc làm - khoảng 20% - xuống còn 320.000.

Giám đốc điều hành Eder của Voestalpine dự đoán việc làm trong ngành thép có thể giảm 20% trong thập kỷ tới. “Ngành công nghiệp sẽ càng ngày càng ít sử dụng người lao động không có tay nghề”, Eder nói.

Nhà máy Donawitz, trong một thung lũng hẹp, được bao bọc bởi những đồng cỏ xanh tươi đầy những con bò sữa, trái ngược với các nhà thờ và lâu đài thời trung cổ gần đó.

Nằm bên cạnh một con suối nhỏ trên thung lũng nước Áo, nhà máy thép trị giá 100 triệu Euro (tương đương 111 triệu USD) này đã biến những thanh thép 3 tấn được rèn trong những lò cao thành những dây thép dày được sử dụng để chế tạo các bộ phận như bộ giảm xóc và piston trong hộp số xe ô tô của các hãng xe ô tô BMW, Mercedes -Benz và Audi.

Trong khi khoảng 300 công nhân khác ở Donawitz thực hiện các vai trò hỗ trợ như vận chuyển hàng và vận hành hệ thống đường sắt nội bộ thì bản thân nhà máy cán thép này chỉ do hơn 10 người khai thác.

Ba kỹ thuật viên ngồi trong cái gọi là "buồng lái" - có cấu trúc giống như một cây cầu cao trên sàn nhà máy - chủ yếu đóng vai trò theo dõi, quan sát các dấu hiệu cảnh báo về nhiệt độ hay áp suất. Các nhân viên khác duy trì thiết bị hoặc sửa chữa các loại dây dẫn khác nhau.

Trong vòng 3 năm tới, Voestalpine dự định sẽ mở một nhà máy hoàn toàn tự động tại Kapfenberg, cách thung lũng Donawitz nửa ngày lái xe, nhằm cung cấp các linh kiện máy bay công nghệ cao như các bộ phận động cơ chịu lực và bộ phận hạ cánh.

Trong thập kỷ tiếp theo, Voestalpine lên kế hoạch hiện đại hóa các lò cao, các bồn chứa chứa kim loại nóng chảy. 

Voestalpine cho biết phần lớn quá trình sản xuất có thể được tự động, tạo ra một môi trường an toàn và sạch sẽ cho nhân viên ngay cả khi số lượng việc làm có thể sẽ giảm xuống. "Sản xuất thép trong tương lai sẽ như thế nào?", Eder nói. "Điều tích cực là, những công việc tồn tại trong thời gian dài sẽ thực sự hấp dẫn".

Bài liên quan

Cảnh cáo sếp nhà thầu Posco vì ống thép rơi từ đường sắt trên cao

Nên dừng hẳn dự án thép Cà Ná

Sắp có nhà đầu tư “rót” 2.000 tỷ đồng cứu Gang thép Thái Nguyên?

Bộ Công Thương áp dụng biện pháp tự vệ, cổ phiếu nhóm tôn thép tăng mạnh