Bắt đầu một hành trình trên chuyến BRT từ bến Kim Mã đi Yên Nghĩa, PV Nhadautu.vn vào cửa mua vé, liền được nhân viên hướng dẫn lối vào nhà chờ và nói: “Nắng nóng như hôm nay đi buýt nhanh thì mát lắm”.

Cảm nhận đầu tiên của PV khi bắt đầu hành trình trên chuyến xe là sự cô đơn. Xe rời bến Kim Mã đi qua thêm 2 nhà chờ khác nữa vẫn không có thêm người lên. Dãy ghế phía bên kia, chỉ duy nhất một hành khách nữ đang nhìn xa xăm ra bên ngoài. 

Buýt nhanh BRT vẫn tiếp tục hành trình trên làn đường dành riêng. Thi thoảng, một vài chiếc xe máy lấn làn, buộc tài xế phải giảm tốc độ, đi chậm lại. Để không buồn ngủ, tôi ngồi đọc các thông tin liên quan đến hạng mục đầu tư của tuyến buýt nhanh đầu tiên ở Thủ đô, hiện đang được rất nhiều người quan tâm về tính hiệu quả của nó.

Buýt nhanh BRT, một loại hình giao thông công cộng phổ biến của nhiều nước trên thế giới - đã được thử nghiệm tại Hà Nội trong 4 tháng qua. Từ khi triển khai, dư luận luôn quan tâm đến tính khả thi của dự án. Nhiều ý kiến cho rằng, việc đầu tư BRT tại Hà Nội không đạt hiệu quả như mong đợi.

Theo thống kê, sau 4 tháng vận hành (từ 1/1 - 30/4), tuyến buýt nhanh BRT Kim Mã - Yên Nghĩa có hơn 1,6 triệu hành khách. Bình quân vận chuyển 41,5 hành khách/lượt. Trung bình lượng khách sử dụng BRT trong 1 ngày tăng 20% so với giai đoạn đầu vận hành miễn phí, đạt hơn 14.000 hành khách (?).

Tuy nhiên, theo quan sát của PV Nhadautu.vn trong nhiều ngày liền, buýt nhanh BRT luôn trong tình trạng vắng khách, dù ngoài trời đang nắng nóng. Nhà chờ buýt nhanh BRT luôn vắng tanh như "chùa bà đanh". 

 

 

Buýt nhanh BRT được đầu tư khá lớn, gần 1.000 tỷ đồng. Được bố trí làn đường riêng chiếm 1/3 làn đường. Các phương tiện cá nhân và công cộng khác chen chúc trên phần đường còn lại, trong khi làn dành riêng cho buýt nhanh BRT ít người dám đi vào. Theo một số chuyên gia, hiệu quả thực sự của loại hình giao thông này chưa tương xứng với đầu tư và nhu cầu của xã hội.

Cảnh vắng khách đã khá quen thuộc với buýt nhanh BRT, nhất là giờ thấp điểm. Nhiều thời gian trong ngày, có những chặng xe chỉ phục vụ một hành khách hoặc chạy xe không. Điều này khiến nhiều người đùa rằng BRT Hà Nội đang là hệ thống xe buýt tốt nhất vì dù có hay không có khách, xe vẫn chạy, vẫn dừng đỗ đều đặn ở các trạm nhà chờ theo quy trình .

Trên các tuyến buýt nhanh BRT được trang bị đầy đủ các thiết bị như wifi, hệ thống đèn led, loa báo hiệu điểm xuống đón các tuyến xe buýt đi các điểm hành khách cần đến. Tất cả hệ thống cửa ra vào đều tự động, nhà chờ được trang bị ghế, quạt trần, quầy bán nước tự động phục vụ hành khách...

Hành trình của PV Nhadautu.vn có cả chiều đi lẫn chiều về ở các múi giờ khác nhau trong ngày 6/6/2017, cho thấy giờ cao điểm buổi trưa từ Kim Mã đi Yên Nghĩa xe qua nhà chờ Hoàng Đạo Thúy có khoảng hơn 10 hành khách, khi xe về đến điểm cuối là nhà chờ Yên nghĩa còn lại 3 hành khách trong đó có phóng viên. Bên cạnh đó, thời gian để di chuyển hành trình này mất khoảng hơn 1 giờ đồng hồ, thực tế không nhanh hơn buýt thường.

Trong cuộc trò chuyện với vài ba hành khách ít ỏi trên tuyến xe từ Yên Nghĩa đi Kim Mã, điều khiến mọi người hài lòng ở BRT không phải vì nhanh mà vì vắng. Bà Nguyễn Thị Xuân (ở quận Hà Đông – Hà Nội) hào hứng kể: “Tôi thường xuyên đi lại bằng xe buýt. Nhưng BRT là tuyến xe tốt nhất, đặc biệt nhất. Tuy chẳng nhanh hơn là mấy so với buýt thường, nhưng bù lại không phải chịu chen lấn xô đẩy. Tôi chưa bao giờ phải đứng vì không có ghế ngồi".

Dưới đây là những hình ảnh trên các chuyến xe buýt nhanh BRT do PV Nhadautu.vn ghi lại vào ngày 6/6/2017 vừa qua :

 

Giá xe buýt BRT do nhà thầu Trường Hải cung cấp là trên 5 tỷ đồng/xe, trong đó giá xe bao gồm thuế là 4,91 tỷ, còn lại là chi phí vận hành, đào tạo lái xe và nộp thuế VAT...

Buýt BRT có thiết kế riêng với sàn xe cao và cửa mở bên trái, khác xe thông thường, với sức chứa 90 hành khách, hệ thống đóng mở cửa tự động khi tiếp cận cửa nhà chờ. Xe được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế với các đặc tính, thông số kỹ thuật như: động cơ Hino của Nhật Bản; hộp số tự động 6 cấp của Đức. Gói thầu đoàn xe còn được bổ sung các hạng mục như tủ điện cùng hệ thống thiết bị, cáp tín hiệu... trị giá khoảng 17,7 tỷ đồng.