Wework dừng IPO, những cuộc dạo chơi với ‘bầy cừu’ sẽ chấm dứt?
Cú ngã ngựa của Wework như một "cái tát" cực mạnh lên thị trường đầu tư - vốn đang quá hào hứng với làn sóng "startup kỳ lân" (những công ty khởi nghiệp được định giá trên 1 tỷ USD) đang mọc lên như nấm sau mưa.
Theo thống kê, tại Mỹ, trong năm 2018 có đến 53 startup trở thành "kỳ lân". Ở Trung Quốc, con số này lên đến 97 startup, tức là, cứ trung bình 3,8 ngày là có 1 startup trở thành "kỳ lân". Vậy ai là người rót tiền để tạo ra các "kỳ lân" này nhanh và nhiều đến thế?
Câu trả lời đó là các quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital) hay các quỹ Private Equity (quỹ đầu tư tư nhân, chuyên đầu tư vào các doanh nghiệp không niêm yết). Mục tiêu hàng đầu của các quỹ này khi tham gia vào các startup là lợi nhuận. Vì đơn giản họ là quỹ đầu tư, mà đã là đầu tư thì phải có lợi nhuận.
Vậy làm thế nào để các quỹ này kiếm được lợi nhuận từ các startup?
Có 2 chiến lược (được gọi là Exit Strategy) phổ biến: (1) bán lại cổ phần cho một quỹ đầu tư hoặc công ty khác, (2) thực hiện IPO (chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) công ty và bán cổ phiếu trên thị trường chứng khoán để thu tiền về.
Hầu hết các quỹ đầu tư này đều có vòng đời chỉ khoảng 10 năm, tức là sau 10 năm họ phải tất toán danh mục để trả lại tiền cho nhà đầu tư ban đầu. Chính vì thời gian giới hạn như vậy nên các quỹ này thường có xu hướng làm thế nào để “thoát” (Exit) càng nhanh càng tốt.
Thế nên sau khi tham gia vào các công ty, họ thường cố gắng làm đẹp sổ sách, marketing mạnh mẽ nhằm tăng trưởng ngắn hạn, để sau đó có thể tăng định giá và tiến hành thoái vốn, kiếm lời.
Chiến lược này đã rất phổ biến trong giai đoạn 2000-2008. Tuy nhiên, sau đó nó đã bị lên án một cách mạnh mẽ, vì bị cáo buộc hút máu thị trường, tạo ra những công ty với tăng trưởng ngắn hạn để rồi sau đó sụp đổ vì không hướng đến dài hạn, bền vững.
Vì bị phản đối rất dữ dội như vậy nên các quỹ đầu tư này cũng buộc phải thay đổi chiến thuật của mình.
Một số xoa dịu bằng cách thuê các chuyên gia, tiến hành cố vấn cho các công ty, nhằm thể hiện họ cũng muốn đi cùng các công ty trong hành trình lâu dài. Một số lại nghĩ ra một chiến thuật khác, mạnh mẽ và cũng nhanh chóng không kém để kiếm lời, đó là chịu thua lỗ để chiếm lĩnh thị trường.
Một công ty có thể được định giá bằng lợi nhuận, nhưng cũng có thể được định giá bằng tiềm năng cũng như thị phần (Market share) trong thị trường. Hiểu được điều này, họ tiến hành chiến lược chấp nhận thua lỗ để chiếm lĩnh thị phần, khi thị phần tăng lên, cũng đồng nghĩa giá trị công ty cũng sẽ tăng theo.
Lúc này các quỹ đầu tư có thể tiến hành “thoát” bằng cách IPO, bán lại cổ phần cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán - thường được so sánh với “bầy cừu” vì thiếu thông tin, cũng như thiếu hiểu biết tình hình nội bộ trong các công ty. Đây là một cách làm rất thông minh, hiệu quả và nhanh chóng để kiếm lời.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là vậy những người mua cuối cùng (những chú cừu kia) sẽ ra sao?
Dĩ nhiên họ sẽ là những người hứng chịu thua lỗ nặng nề nhất vì những con số không tưởng được đưa ra. Chúng ta hãy cùng xem xét một vài trường hợp sau đây:
- Groupon, một "kỳ lân" được IPO vào năm 2011 với mức định giá 13 tỷ USD, là startup được định giá cao nhất sau Google kể từ 2004. Từ thời điểm IPO đến nay, giá cổ phiếu của Groupon giảm từ 28 USD xuống còn 2.6 USD/cổ phiếu, tương đương giá trị công ty sụt giảm trên 90%.
- Snapchat, được IPO vào tháng 3 năm 2017 với mức định giá 30 tỷ USD, giá cổ phiếu của công ty này đã sụt giảm từ 27 USD xuống còn 15 USD/cổ phiếu, đồng nghĩa cuốn bay 40% giá trị công ty.
- Spotify, IPO vào tháng 4 năm 2018, cho đến nay đã sụt giảm 25% giá trị.
Các startup được IPO trong năm 2019 cũng không khá hơn.
Được IPO vào tháng 5/2019 với mức định giá 82 tỷ USD, Uber đã sụt giảm 30% giá trị trong vòng 4 tháng. Lyft, một startup kỳ lân được IPO vào tháng 3/2019, đã sụt giảm 50% giá trị. Tương tự, Slack, một startup kỳ lân khác được IPO vào tháng 6/2019 với mức định giá 19 tỷ USD, đã sụt giảm 38% trong vòng 3 tháng.
Vậy bầy cừu có chịu bị "vặt lông" mãi?
Câu trả lời là “Không”. "Bầy cừu" cũng sẽ thông minh lên và không chịu để bị "vặt lông" nữa. Sự thận trọng của các nhà đầu tư với mức định giá 47 tỷ USD dành cho một startup đang thua lỗ nặng nề như Wework đã khiến công ty này phải dừng kế hoạch thực hiện IPO.
Và có lẽ từ nay, các quỹ đầu tư cũng sẽ phải xem xét lại chiến thuật của mình. Một công ty không thể định giá bằng tăng trưởng doanh thu hay thị phần, mà cần phải được định giá bằng lợi nhuận, bằng tiền lãi. Không thể cứ hi vọng "bầy cừu" sẽ ngu ngơ mãi để muốn “dắt đi đâu thì dắt”.
Cuộc dạo chơi với bầy cừu có lẽ sẽ phải kết thúc từ đây./.
(*) Phó Chủ tịch Quỹ đầu tư AlphaGrep (Singapore)
(Theo Viettimes)
- Cùng chuyên mục
VN-Index đảo chiều tăng 50 điểm từ đáy
VN-Index đảo chiều từ giảm 35 điểm sang tăng 15 điểm kết phiên giữa tuần ở 1.678,5 điểm. Thanh khoản giảm mạnh so với 2 phiên liền trước.
Tài chính - 22/10/2025 15:48
VCBF đặt niềm tin vào FPT, kỳ vọng BWE
Công ty TNHH Quản Lý Quỹ Đầu Tư Chứng Khoán Vietcombank (VCBF) cho rằng, dù liên tục rớt giá, cổ phiếu FPT vẫn hấp dẫn và có tiềm năng tăng trưởng dài hạn 18 - 20%/năm, nhờ định giá P/E khoảng 16 - 17 lần. Trong khi đó, cổ phiếu BWE được xem có tiềm năng tăng trưởng trong khoảng 5 năm tới.
Tài chính - 22/10/2025 13:45
‘Giữa lúc nước sôi lửa bỏng’, vợ ông Bùi Thành Nhơn đăng ký bán hàng triệu cổ phiếu NVL
Sau 3 tháng tạm ngưng, nhóm ông Bùi Thành Nhơn tiếp tục bán cổ phiếu NVL. CTCP Diamond Properties và bà Cao Thị Ngọc Sương muốn bán hơn 19 triệu đơn vị.
Tài chính - 22/10/2025 11:23
Giá vàng giảm mạnh, nên mua hay bán?
Giá vàng trong nước giảm mạnh, vàng miếng SJC ở mức 146,5 – 148,5 triệu đồng/lượng.
Tài chính - 22/10/2025 10:05
Nhà đầu tư cá nhân cần trưởng thành cùng thị trường
Thị trường chứng khoán nâng hạng, song bản thân nhà đầu tư cá nhân cũng cần trưởng thành khi cần hiểu rõ về khoản đầu tư mình nắm giữ, sự biến động của kinh tế vĩ mô, thay vì FOMO đua mua đua bán.
Tài chính - 22/10/2025 08:27
Antesco ký hợp đồng cung ứng 20.000 tấn nông sản trị giá hàng chục triệu USD
Antesco đang bước vào giai đoạn tăng tốc mới với hàng loạt hoạt động mở rộng thị trường và tái cấu trúc tài chính. Mới đây, doanh nghiệp ký kết bốn thỏa thuận nguyên tắc xuất khẩu với đối tác từ Hàn Quốc, Anh và Ba Lan với doanh số hàng chục triệu USD mỗi năm.
Tài chính - 22/10/2025 07:00
Nhờ đâu sắc tím trở lại với cổ phiếu FPT?
Cổ phiếu FPT tăng trần trở lại sau chuỗi giảm giá sâu và thủng đáy tháng 4. Doanh nghiệp công bố lãi ròng 9 tháng tăng hơn 19%.
Tài chính - 21/10/2025 15:42
Chuyên gia ACBS đưa ra lời khuyên đầu tư với 'phái đẹp'
Bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Trung tâm Phân tích ACBS nhìn nhận chiến lược đầu tư phù hợp đối với phụ nữ nói chung nên là mua cổ phiếu theo hướng tích sản, lựa chọn các cổ phiếu tốt, tăng trưởng dài hạn ổn định, đi cùng với sự tăng trưởng của nền kinh tế, và mua đều đặn, thường xuyên trong thời gian dài.
Tài chính - 21/10/2025 13:00
Chứng khoán TPS: Lợi nhuận cải thiện nhưng khoản phải thu càng phình to
Khoản phải thu của Chứng khoán TPS ngày càng phình to lên 6.800 tỷ, chiếm tỷ trọng rất lớn trong cơ cấu tài sản. Doanh nghiệp đang quyết liệt cắt giảm nhân sự, và triển khai huy động hơn 4.500 tỷ từ trái phiếu và cổ phần.
Tài chính - 21/10/2025 12:13
Soán ngôi SSI, TCBS thành công ty chứng khoán có vốn hóa lớn nhất
Hơn 2,3 tỷ cổ phiếu Chứng khoán TCBS chính thức giao dịch tại HoSE. Hiện, cổ phiếu TCX là cổ phiếu có giá và vốn hóa cao nhất ngành chứng khoán.
Tài chính - 21/10/2025 12:09
Margin lập kỷ lục, nhưng chưa 'căng'
Dư nợ margin trên thị trường tăng mạnh trong bối cảnh VN-Index lẫn thanh khoản thiết lập các kỷ lục mới. Tuy nhiên bộ đệm vốn của các công ty chứng khoán hàng đầu đã và đang được tăng cường đáng kể. Giới chuyên gia đánh giá áp lực margin ở thời điểm hiện tại chưa đáng lo ngại.
Tài chính - 21/10/2025 12:05
Tận dụng nhịp giảm sâu để mua các cổ phiếu 'Top' đầu
Với phiên 20/10 giảm điểm mạnh, các chuyên gia đều nhìn nhận VN-Index sẽ cần thêm một vài phiên để tìm điểm cân bằng, nhà đầu tư có thể tận dụng các nhịp điều chỉnh để mua vào các cổ phiếu “Top” đầu.
Tài chính - 21/10/2025 07:00
Vào hàng thế nào khi VN-Index ‘bay’ gần 100 điểm?
Thị trường giảm là cơ hội do xu hướng tăng trung, dài hạn không thay đổi. Tuy nhiên, xuống tiền khi nào và giải ngân ra sao thì nhà đầu tư cần quan sát kỹ.
Tài chính - 20/10/2025 15:59
Thanh tra Chính phủ kết luận gì về trái phiếu Signo Land?
Thanh tra Chính phủ kết luận Signo Land có dấu hiệu vi phạm về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ chào bán trái phiếu doanh nghiệp và thông tin công bố theo quy định tại Nghị định số 153 với nội dung tài sản bảo đảm.
Tài chính - 20/10/2025 09:59
Chiến lược thận trọng của Vietinbank Securities
Sau khi "thắng lớn" với các khoản đầu tư tại VSC, VIX, VPB, BCTC quý III/2025 của Vietinbank Securities cho thấy chiến lược an toàn khi đẩy mạnh nắm giữ chứng chỉ tiền gửi, tiền gửi có kỳ hạn, và giảm tỷ trọng cổ phiếu. Tuy vậy, danh mục tự doanh của công ty vẫn rất hứa hẹn khi sở hữu những mã đã có mức tăng hàng chục phần trăm trong tháng 10.
Tài chính - 20/10/2025 07:00
Từ kết luận Thanh tra Chính phủ, nhìn lại lô trái phiếu nghìn tỷ của Phúc Long Vân
Phúc Long Vân trước đây là thành viên Phúc Khang Group. Tập đoàn của vợ chồng doanh nhân Trần Tam - Lưu Thị Thanh Mẫu từng hoạt động tích cực trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp giai đoạn 2019-2020.
Tài chính - 20/10/2025 07:00
- Đọc nhiều
-
1
Khi cổ tức là 'thước đo' chất lượng cổ phiếu
-
2
Nhà đầu tư cần thay đổi tư duy khi đầu tư cổ phiếu
-
3
MST muốn làm bệnh viện đa khoa hơn 1.500 tỷ tại Nghệ An
-
4
Thấy gì từ cam kết đầu tư 100 triệu USD vào công nghệ của Chứng khoán VPS?
-
5
'Cần có quy định cấm chủ đầu tư thu tiền trước của người mua nhà'
Đáng đọc
- Đáng đọc
Nhóm vật liệu xây dựng nào sẽ phục hồi rõ nét hơn dịp cuối năm?
Thị trường - Update 2 day ago
Tổng Bí thư Tô Lâm: ‘Nói ít - làm nhiều -quyết liệt - hiệu quả’
Sự kiện - Update 2 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 5 month ago
