'Việc tạm giam doanh nhân kéo dài khiến doanh nghiệp lớn lâm vào khó khăn'

Sáng 16/5, Quốc hội thảo luận ở trường về Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Trường hợp thật cần thiết mới áp dụng tạm giữ, tạm giam

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) đồng tình với các nguyên tắc thanh tra, kiểm tra, cấp phép quy định tại dự thảo.

Tuy nhiên, vị đại biểu đề xuất tăng cường áp dụng biện pháp bảo lãnh, cho tại ngoại trong tố tụng hình sự. Chỉ trường hợp thật cần thiết mới áp dụng biện pháp tạm giữ, tạm giam.

Theo ông, trên thực tế, rất nhiều vụ án nếu cho doanh nhân tại ngoại thì họ có cơ hội để khắc phục thiệt hại hoặc tiếp tục điều hành công việc kinh doanh. "Việc tạm giữ, tạm giam kéo dài đối với doanh nhân nhiều khi chỉ giải quyết được một vụ án nhỏ nhưng lại khiến cả một doanh nghiệp lớn lâm vào khó khăn, mất sức cạnh tranh với quốc tế", ông nói.

Ông Hà Sỹ Đồng cũng góp ý vào một số nội dung cụ thể, như cần bảo đảm tuân thủ đúng về thời hạn tố tụng khi thụ lý, xét xử và thi hành án các vụ việc kinh doanh thương mại.

"Việc chậm trễ, kéo dài thời gian xử lý vụ án, kéo dài thời gian thi hành án kinh doanh thương mại là tiêu chí để kỷ luật cán bộ. Đây là vấn đề doanh nghiệp rất bức xúc vì thời gian xử lý vụ án kinh doanh thương mại kéo quá dài", đại biểu đoàn Quảng Trị nói.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) cho rằng dự thảo nghị quyết nêu rõ việc phân định trách nhiệm pháp nhân và cá nhân, trách nhiệm hình sự và dân sự, hành chính.

Đại biểu đề nghị Chính phủ rà soát các luật liên quan như Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự để luật hóa định hướng trên, vì đây là những nội dung quan trọng đội ngũ doanh nhân rất quan tâm.

Lo ngại "công ty ma" lợi dụng nếu chuyển sang cơ chế hậu kiểm

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) đồng tình với chủ trương chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, đặc biệt trong quản lý điều kiện kinh doanh. Bà nhấn mạnh, đây là hướng đi phù hợp với thông lệ quốc tế, góp phần giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, khuyến khích khởi nghiệp, sáng tạo và mở rộng sản xuất.

Mặc dù vậy, nữ đại biểu Quốc hội lo ngại nếu không có cơ chế hậu kiểm đủ mạnh, minh bạch và hiệu quả thì chính sách này rất dễ trở thành kẽ hở để các "công ty ma" lợi dụng.

Thực tế đã cho thấy, nhiều đối tượng lợi dụng chính sách thông thoáng để lập ra hàng trăm công ty không hoạt động thực tế, mua bán hóa đơn, trốn thuế, rửa tiền, gây thất thu ngân sách và làm méo mó môi trường cạnh tranh. Có vụ việc cơ quan chức năng đã phát hiện tới hơn 600 doanh nghiệp "ma" xuất trên 1 triệu hóa đơn khống, với giá trị giao dịch lên tới gần 64.000 tỷ đồng.

Từ đó, đại biểu đoàn Hải Dương đề nghị Chính phủ bổ sung rõ các yêu cầu cụ thể đối với hệ thống hậu kiểm: Liên thông dữ liệu giữa các cơ quan thuế, hải quan, ngân hàng; kiểm tra thực địa; ứng dụng công nghệ số trong giám sát; và chế tài đủ sức răn đe.

Đồng thời, cần quy định rõ các ngành, lĩnh vực buộc phải tiền kiểm, trên cơ sở rủi ro và kinh nghiệm quốc tế, để tránh áp dụng tràn lan hoặc lỏng lẻo.