Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh

Trong phiên thảo luận cấp Bộ trưởng với chủ đề "Đổi mới tài chính và chiến lược huy động vốn cho tăng trưởng xanh toàn cầu" tại khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh P4G lần thứ 4 vừa diễn ra, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho rằng, tăng trưởng xanh là xu thế không thể đảo ngược, là điều kiện tiên quyết để đảm bảo phát triển bền vững và nâng cao năng lực chống chịu trước biến đổi khí hậu.

Vị Thứ trưởng kêu gọi sự phối hợp chính sách tài chính hiệu quả giữa các quốc gia, sự vào cuộc mạnh mẽ của các định chế tài chính trong nước và quốc tế nhằm xây dựng một khung khổ tài chính công bằng, công lý và bền vững.

Tổng Thư ký Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) Rebeca Grynspan nhấn mạnh vai trò then chốt của việc cải cách cấu trúc tài chính toàn cầu nhằm đảm bảo nguồn vốn đến được đúng nơi, đúng lúc, đặc biệt tại các nước đang phát triển.

Đồng thời kêu gọi tăng cường công bằng tài chính và tạo điều kiện tiếp cận tài chính xanh cho mọi quốc gia.

Việt Nam cần 368 tỷ USD để phát trải ròng bằng 0

Đại diện đến từ Campuchia, Hàn Quốc, Singapore, Hà Lan … đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác công - tư và sự cần thiết của việc kết nối chính sách giữa các nước trong khu vực, hướng đến việc hình thành một hành lang tài chính xanh xuyên biên giới tại châu Á.

Sự cần thiết trong việc chia sẻ kinh nghiệm thành công của nhóm nước Asean trong việc thiết kế các gói khuyến khích tài chính cho phát hành trái phiếu xanh và tín dụng bền vững và đề xuất mở rộng hợp tác khu vực để đồng phát triển các chuẩn mực chung về tài chính xanh.

Các diễn giả cũng khẳng định cam kết đồng hành của của các nước trong chuyển đổi xanh tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý nước và nông nghiệp thông minh với khí hậu, tầm quan trọng của việc đầu tư dài hạn và tiếp cận tài chính với chi phí hợp lý.

Theo ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia IFC tại Việt Nam, Campuchia và Lào, nhu cầu tài chính của Việt Nam để thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0 đến năm 2040 ước tính lên tới 368 tỷ USD.

Tuy nhiên, Việt Nam đang đối mặt với nhiều hạn chế trong hệ thống tài chính hiện tại như: Tín dụng xanh chiếm chưa tới 5% tổng dư nợ; Thị trường trái phiếu khí hậu chưa phát triển…

Đại diện IFC đã kêu gọi các giải pháp như: Cải thiện quy định, tăng cường năng lực ngân hàng; Thúc đẩy công cụ tài chính sáng tạo như trái phiếu xanh dương.

Chia sẻ một loạt sáng kiến đột phá cho tài chính xanh, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc Quốc gia Việt Nam, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho biết, Cơ sở Tài chính Khí hậu Đổi mới (Innovative Finance Facility for Climate) có thể hỗ trợ lên đến 36 tỷ USD/năm cho các nước; hay như Chương trình GSS+ Bonds hỗ trợ phát hành hơn 3,5 tỷ USD trái phiếu xanh, xã hội và bền vững; đồng thời hỗ trợ thiết lập tiêu chuẩn ASEAN về quỹ đầu tư có trách nhiệm.

"Những sáng kiến này đang góp phần thúc đẩy nguồn vốn trong và ngoài nước cho tài chính xanh, Việt Nam cũng cần tìm hiểu, tiếp cận....", đại diện ADB đưa ra lời khuyên.

Các diễn giả nhấn mạnh khoảng cách tài chính xanh trên toàn cầu vẫn còn lớn do dòng chảy tài chính khí hậu quốc tế còn hạn chế, đặc biệt tại các nước đang phát triển. Do vậy, rất cần có các nguồn vốn mang tính khơi nguồn, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp vừa và nhỏ và giải quyết khoảng cách giới trong tiếp cận tài chính xanh.

Theo các diễn giả, việc đồng bộ hóa hệ thống taxonomy (phân loại) là quan trọng, nhưng điều cốt lõi là làm sao để các dự án chuyển đổi trở nên hấp dẫn với nhà đầu tư. Vai trò của các ngân hàng phát triển đa phương và chính phủ trong việc chia sẻ rủi ro, đồng thời đề xuất cơ chế tài chính thông minh, linh hoạt để thu hút vốn tư nhân vào quá trình chuyển đổi xanh…”

Nhận định về thị trường tài chính xanh tại Việt Nam, các diễn giả cũng nêu ra những rào cản trong thị trường tài chính xanh tại Việt Nam như: Thiếu hệ thống phân loại rõ ràng, công bố ESG còn hạn chế và tiêu chuẩn quốc tế còn quá cao so với năng lực thị trường..

Đồng thời khuyến nghị, việc cải cách chính sách tài chính như ưu đãi thuế, điều chỉnh trần tín dụng, miễn hoặc giảm dự trữ bắt buộc cho tín dụng xanh, và khung pháp lý rõ ràng cho phát hành trái phiếu xanh.