Thủ tướng chốt phương án, tiến độ loạt dự án trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long

Chiều 21/4, phát biểu tại cuộc họp về tình hình triển khai các dự án giao thông trọng điểm tại khu vực phía nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương trong triển khai các dự án hạ tầng giao thông tại ĐBSCL dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, sự ủng hộ của người dân và doanh nghiệp, sự giúp đỡ, hỗ trợ của bạn bè quốc tế.

Đặc biệt, Thủ tướng cảm ơn nhân dân vùng có dự án đã nhường mặt bằng, nơi ở, nơi sinh kế, nơi chôn cất, mồ mả tổ tiên… cho các dự án.

Thủ tướng nêu rõ, trong bối cảnh đặc biệt, với nỗ lực đặc biệt, cách làm đặc biệt, có nhiều đổi mới, việc triển khai các dự án đã đạt kết quả đặc biệt, đến thời điểm này đã vượt mục tiêu đề ra, trong đó tuyến cao tốc trục ngang (Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng) theo kế hoạch hoàn thành năm 2027 nhưng phấn đấu hoàn thành tháng 7/2026, tuyến trục dọc (Cần Thơ – Cà Mau) phải hoàn thành chậm nhất vào 19/12/2025.

Thủ tướng nêu rõ 3 yêu cầu lớn với các dự án là: (i) Kịp và vượt tiến độ; (ii) Bảo đảm và nâng cao chất lượng; (iii) Không đội vốn, đội giá; đồng thời không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm vệ sinh, hoàn nguyên môi trường.

Nhiệm vụ thời gian tới, để bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án đang triển khai, Thủ tướng chỉ đạo ngay trong tuần tới, Bộ Xây dựng hướng dẫn xong việc triển khai các biện pháp ứng dụng khoa học công nghệ để rút ngắn thời gian gia tải, rút ngắn thời gian thi công.

Về nguyên vật liệu, đến nay đã cơ bản đáp ứng yêu cầu, Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương hướng dẫn về điều phối cát sau khi dỡ tải từ dự án này sang dự án khác cũng như phương án điều chuyển các mỏ đang còn trữ lượng nhưng không còn nhu cầu khai thác cho dự án khác.

Yêu cầu Bộ Tài chính, các cơ quan thu xếp, đáp ứng đủ vốn cho các dự án, Thủ tướng nhấn mạnh cả 3 vấn đề kỹ thuật, nguyên vật liệu và vốn đều đã được giải quyết, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tiếp tục trực tiếp chỉ đạo xử lý dứt điểm các vấn đề liên quan.

Thủ tướng nhấn mạnh một số bài học kinh nghiệm quan trọng: Cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, phát huy đoàn kết, thống nhất, cấp ủy lãnh đạo, chính quyền quản lý nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị phải tích cực tham gia; phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tự tin, cấp trên tin cấp dưới, hỗ trợ lẫn nhau; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, động viên, khen thưởng, vướng mắc ở đâu tháo gỡ ở đó, khó khăn thuộc thẩm quyền cấp nào thì cấp đó giải quyết, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định.

"Tháng 5/2021, chúng ta họp ở hội trường này bàn việc triển khai các dự án, lúc đó còn chưa biết nguồn vốn ở đâu. Nhưng đến nay đã đạt kết quả cụ thể, cân đong đo đếm được, chứng tỏ không có gì là không thể, chúng ta phải biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể", Thủ tướng phát biểu.

Thủ tướng một lần nữa biểu dương các tỉnh Đồng Tháp, Bến Tre, An Giang, Vĩnh Long, Đồng Nai, Bình Dương đã khẩn trương làm việc với các địa phương, chủ đầu tư, ban quản lý dự án để thống nhất điều phối, cung ứng đủ vật liệu san lấp đắp nền đường cho các dự án còn thiếu nguồn.

5 phương thức giao thông cho khu vực

Định hướng trong giai đoạn tiếp theo, với kinh nghiệm, tự tin, bản lĩnh, kinh nghiệm, trưởng thành hơn sau 4 năm qua, Thủ tướng yêu cầu cần làm nhiều hơn, tốt hơn, mạnh mẽ hơn, "thần tốc hơn nữa, táo bạo hơn nữa" theo tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975 trong phát triển hạ tầng giao thông cho ĐBSCL cũng như các hạ tầng chiến lược khác, năm sau tốt hơn năm trước, nhiệm kỳ sau cao hơn nhiệm kỳ trước. Phải nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết.

"Giải quyết được 5 phương thức giao thông (đường bộ, hàng không, đường biển, đường sông, đường sắt) thì ĐBSCL thoát nghèo, do đó chúng ta phải quyết tâm làm, mỗi thế hệ làm một ít để hoàn thành", Thủ tướng nhấn mạnh.

Với từng lĩnh vực cụ thể, về đường bộ, Thủ tướng chỉ đạo, hết nhiệm kỳ này, ĐBSCL có 600 km cao tốc và phấn đấu tới năm 2030 có ít nhất 1.300 km cao tốc, cao hơn dự kiến trước đây gần 100 km.

Về hàng không, tiến hành mở rộng sân bay Phú Quốc, Cà Mau, Rạch Giá, các địa phương phát huy tinh thần chủ động, tiến hành giải phóng mặt bằng.

Về đường biển, Thủ tướng giao nhiệm vụ cụ thể trong triển khai các dự án cảng lớn gồm Cái Cui, Trần Đề, Hòn Khoai.

Về đường sông, quy hoạch đã có, Bộ Xây dựng thiết kế mẫu các cảng thủy nội địa, các tỉnh rà soát, chủ động, quyết định các dự án theo thẩm quyền. Tinh thần là Trung ương chỉ triển khai các dự án lớn kết nối vùng, kết nối quốc gia, quốc tế.

Khởi công tuyến đường sắt TP.HCM - Cà Mau

Về đường sắt, Thủ tướng chỉ đạo chuẩn bị khởi công đường sắt TP.HCM – Cần Thơ trong năm 2027, Cần Thơ – Cà Mau trong năm 2028.

Thủ tướng nhấn mạnh cần phát triển đồng bộ các phương thức giao thông tại ĐBSCL với tinh thần "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ"; "cùng làm, cùng hưởng, cùng phát triển, cùng thắng, cùng chia sẻ niềm vui, hạnh phúc và tự hào khi có thành quả".

Trong quá trình đó, phải bảo đảm "3 có, 2 không": Có lợi ích của Nhà nước, có lợi ích của người dân, có lợi của doanh nghiệp; không tham nhũng, tiêu cực, lãng phí và không để thất thoát, lãng phí tài sản, công sức, tiền bạc của nhân dân.

Thủ tướng cho biết sau cuộc họp này, sẽ tiếp tục có các cuộc làm việc để triển khai các dự án ứng phó sụt lún, sạt lở, hạn mặn, các đề án về đào tạo nhân lực, phát triển y tế… tại ĐBSCL, khai thác toàn bộ tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đưa ĐBSCL phát triển đồng bộ, toàn diện, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.