Câu hỏi là các công ty này ra mắt công chúng bởi vì họ muốn như vậy hay bắt buộc phải như vậy? Henry Ward, CEO của Quỹ đầu tư Carta, chuyên đầu tư quản lý vào các công ty phần mềm đưa ra câu hỏi, và ông tự trả lời: "Tôi nghĩ trong phần lớn trường hợp, họ bị buộc phải như vậy".

Lý do được ông Ward đưa ra để lý giải là: "Bạn sẽ thấy có sự thay đổi tại các công ty tốt nhất, với những nhà sáng lập mạnh mẽ nhất, nơi họ từng nghĩ họ có thể kiểm soát được số phận của mình mà không cần phát hành cổ phiếu ra đại chúng. Những công ty yếu hơn thì đương nhiên không thể kiểm soát được số phận của chúng".

Lyft, công ty hiện được định giá cỡ 20 tỷ USD, bắt đầu được giao dịch trên sàn Nasdaq từ sáng thứ Sáu cuối cùng của tháng 3, với mức giá 87,24 USD/cổ phiếu, tức là cao hơn mức giá ban đầu khi IPO là 72 USD/cổ phiếu.

Uber vào năm ngoái đã bí mật đăng ký với Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) và dự kiến sẽ niêm yết trên sàn chứng khoán New York vào tháng 4 này với mức định giá được thông báo cỡ vào khoảng 120 tỷ USD.

Pinterest thì nộp đơn đăng ký lên sàn S-1 vào tháng 3 với mức tự định giá cỡ 12 tỷ USD, và dự kiến cũng IPO vào tháng 4 này tại sàn chứng khoán New York.

Chỉ riêng có Airbnb cho đến nay vẫn chưa công bố kế hoạch IPO, nhưng cũng đã có những tin tức nói rằng công ty này sẽ phát hành cổ phiếu trực tiếp ra công chúng.

Trong các vòng huy động vốn mới nhất của mình, cả 4 công ty LUPA cộng thêm với Palantir Technologies (đứng đằng sau là nhà đầu tư Peter Thiel) và Slack đã kiếm thêm cỡ 26 tỷ USD vốn đầu tư. Tổng cộng, mức tự định giá của các công ty này lên tới 158 tỷ USD cho Phố Wall.

Những câu hỏi lớn còn lại là: Điều gì mà chúng ta còn mong đợi ở những công ty công nghệ "đang già đi" này khi chúng được niêm yết công khai trên sàn chứng khoán? Và cú 'đào tẩu' này có ý nghĩa như thế nào đối với các mùa vụ tới cho các công ty khởi nghiệp được các quý đầu tư 'chống lưng'?

"Chỉ có rất ít các công ty có thể 'tiêu hóa' được mức định giá khủng này nếu bạn nhìn vào tổng số các công ty khởi nghiệp được các quỹ đầu tư chống lưng như hiện nay", Jeff Grabow, người đứng đầu bộ phận đầu tư mạo hiểm Mỹ của Ernst & Young nói.

"Nếu nói về mặt tối đa hóa lợi nhuận, IPO vẫn là một mục tiêu hợp lý", ông nói.

Theo dữ liệu của PitchBook, số lượng IPO các công ty khởi nghiệp do các quỹ đầu tư đứng sau tại Hoa Kỳ đã giảm từ năm 2014 đến 2017 trước khi tăng trở lại vào năm 2018, đây cũng là năm chứng kiến mức IPO kỷ lục ​​với sự ra mắt công chúng của các công ty như Spotify, Dropbox và D Focusign.

"Mọi thứ đều được mang đang bán", Grabow nói về các khoản chi tới hàng tỷ USD trong năm 2019. "Nhưng không có nhiều công ty có thể tạo ra bội số của những gì được giao dịch vào ngày khai trương. Vì vậy, tôi nghĩ không thật ổn khi nhiều công ty nghĩ rằng đó là kết quả hợp lý".

Sự thèm muốn trong lĩnh vực công nghệ và sự nổi lên của các công ty có các quỹ đầu tư lớn chống lưng là những thứ đã thu hút sự chú ý của ông Grabow trong những năm qua. "Giờ thì có vẻ như chúng ta đang đứng giữa một cơn sốt vàng và ai nấy đều muốn lấy đi phần của mình", ông nói.

"Các doanh nhân và nhà đầu tư thông minh đang chắc rằng các công ty mà họ hỗ trợ đầu tư đang có đủ các nguồn lực để biến thành mỏ vàng. Nhưng họ lại không biết rằng việc tiếp cận được các nguồn lực đó lại đang ngày càng khó hơn". Nhưng dù vậy, họ vẫn tin là mọi thứ rồi vẫn sẽ ổn.

Miêu tả bằng từ "không khí hiếm", ông Ward nói xu hướng các công ty lên sàn không vì nhu cầu nội tại đã không còn nữa. "Nếu xu hướng này tiếp tục thì ý nghĩa của IPO sẽ thay đổi", ông nhấn mạnh.

Và trong khi nhiều người đang chờ trò chơi domino đầu tiên được khởi hoạt thì Grabow nói chả ai nhắc đến thời kỳ bong bóng ở những năm đầu thập kỷ 2000. Khi mà các mức định giá không ngừng gia tăng trong những năm qua, hầu hết các quỹ đầu tư mạo hiểm vẫn giữ được mức lạc quan thận trọng khi tiếp tục rót thêm vốn.

Tuy nhiên, bản thân ông Grabow thừa nhận rằng những sự định giá này là "không bền vững".

"Không có gì tăng lên và mãi được giá", ông nói. "Trong vòng 10 năm tới, chúng ta sẽ không còn thấy có quá nhiều vốn tư nhân trên thị trường như hiện nay".

Ông cũng dự đoán các công ty có qui mô cỡ LUPA sẽ còn ít thời gian mặc định không khung vốn tư nhân hơn cho dù chúng vẫn có khả năng tiếp nhận vốn và hưởng lợi.

"Chưa có bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời nghề nghiệp của tôi thấy có thứ để đầu tư hơn số người có thể bỏ tiền ra đầu tư như hiện nay", ông Grabow nói và cho biết thêm "trong khi vẫn còn nhiều cơ hội để tiếp tục đầu tư và gây náo loạn, vẫn cần thêm thời gian và tiền bạc cho những người muốn tham gia cuộc chơi".

Uber, Pinterest và Airbnb đều đã được nêu tên trong Danh sách 50 công ty có khả năng gây đột biến (Disruptor) của CNBC trong sáu năm liên tiếp. Lyft đã có tên vào danh sách trong ba năm qua, và xếp hạng cao ở vị trí thứ hai trong năm 2017.

Danh sách này của CNBC năm 2019 sẽ được công bố vào tháng 5 tới đây.

Bài liên quan

Uber lỗ 1,8 tỷ USD trong 2018

Đã có kết quả điều tra vụ việc Grab mua lại Uber

Airbnb mua startup, lấn sân thị trường mới

‘Đặt phòng trực tuyến Airbnb chưa phải thách thức lớn với tập đoàn quản lý khách sạn truyền thống như AccorHotels tại Việt Nam’