Tại sao khó tìm ra thuốc chữa trị virus corona?

Thủ tướng Anh Boris Johnson mới đây đã tuyên bố thành lập một lực lượng đặc nhiệm kháng virus để tiếp sức cho sự phát triển các loại thuốc kháng virus mới. Ông hy vọng thuốc kháng virus sẽ có trước mùa thu để giúp dập tắt làn sóng thứ ba.
HOÀNG AN
25, Tháng 05, 2021 | 07:24

Thủ tướng Anh Boris Johnson mới đây đã tuyên bố thành lập một lực lượng đặc nhiệm kháng virus để tiếp sức cho sự phát triển các loại thuốc kháng virus mới. Ông hy vọng thuốc kháng virus sẽ có trước mùa thu để giúp dập tắt làn sóng thứ ba.

Tại buổi họp báo ở Phố Downing, ông nói: "Đa phần các ý kiến khoa học ở đất nước này vẫn kiên quyết giữ quan điểm rằng sẽ có một làn sóng Covid khác xảy ra vào lúc nào đó trong năm nay".

Mặc dù đã có những loại thuốc chống viêm giúp giảm nguy cơ tử vong do Covid-19, chẳng hạn như dexamethasone và tocilizumab, nhưng chúng chỉ được dùng cho những bệnh nhân Covid-19 nặng phải nhập viện.

Covidthuoc-_gettyimages

Cho đến nay, vẫn chưa có loại thuốc đặc trị kháng virus Covid-19. Ảnh Getty Images

Nhưng ông Johnson muốn có các loại thuốc có thể sử dụng tại nhà, ở dạng thuốc viên, để ngăn chặn việc các bệnh nhân cần phải dùng đến máy thở trong bệnh viện.

Virus rất đa dạng

Thường phải mất nhiều năm để phát triển và phê chuẩn các loại thuốc kháng virus mới, vì đây là một quy trình nghiên cứu rất vất vả nhằm xác định các hợp chất hóa học tấn công virus, rồi sau đó kiểm nghiệm độ hiệu quả và tính an toàn của chúng.

Do đó, các nhà khoa học cũng đang xem xét tới việc sử dụng các loại thuốc đã có, vốn đã được phê duyệt để đối phó các virus khác hoặc bệnh khác.

Tamiflu_gettyimages-86255402

Thuốc kháng virus Tamiflu 'khóa' protein lên bề mặt các tế bào bị nhiễm bệnh để không cho các hạt cúm thoát ra. Ảnh Getty Images

Nếu như thuốc kháng sinh có phạm vi sử dụng rộng, có thể được sử dụng để điều trị một loạt các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, thì các loại thuốc có hiệu quả trước loại virus này lại hiếm khi công hiệu trong điều trị các loại virus khác.

Chẳng hạn thuốc remdesivir vốn lúc đầu được phát triển để chữa viêm gan C và đã có lúc được đề xuất như một phương pháp điều trị Covid-19, nhưng các thử nghiệm lâm sàng đã chỉ ra rằng nó chỉ có tác dụng khiêm tốn trước virus corona.

Lý do có rất ít loại thuốc kháng virus đã được phép sử dụng rộng có công hiệu là bởi virus đa dạng hơn vi khuẩn nhiều, bao gồm cách chúng lưu trữ thông tin di truyền (một số ở dạng DNA, trong lúc một số ở dạng RNA).

Không giống như vi khuẩn, virus có ít khối tạo lập protein riêng mà thuốc có thể nhắm vào được.

Để công hiệu, thuốc cần phải tiến đến 'giáp lá cà' được mục tiêu. Điều này đặc biệt khó khăn đối với viru, bởi virus nhân bản bên trong tế bào người bằng cách chiếm đoạt bộ máy tế bào của chúng ta.

Thuốc cần phải vào bên trong các tế bào bị nhiễm và phát huy tác dụng trên các quá trình cần thiết cho hoạt động bình thường của cơ thể con người.

Do đó, không có gì ngạc nhiên khi việc này thường gây hại cho các tế bào người, thể hiện dưới các hình thức tác dụng phụ.

Nhắm vào các virus bên ngoài tế bào - để ngăn chúng chiếm được chỗ trước khi có thể nhân bản - là điều tuy khả dĩ nhưng khá khó khăn, do tính năng của vỏ virus.

Trong quá trình virus 'công thành', tiến chiếm vật chủ, lớp vỏ hết sức chắc chắn, mạnh mẽ của nó kháng cự được các tác động tiêu cực của môi trường bên ngoài. Chỉ khi virus tới được mục tiêu, vỏ của nó mới phân rã hoặc đẩy phần bên trong - vốn chứa thông tin di truyền của virus - ra khỏi lớp vỏ.

Giai đoạn 'xuất binh' này là một điểm yếu trong vòng đời của virus, nhưng các điều kiện để dẫn tới việc việc virus thoát ra khỏi vỏ là rất cụ thể. Và tuy các loại thuốc nhắm vào vỏ virus nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng một số loại thuốc vẫn có thể độc hại đối với con người.

Bất chấp những khó khăn này, các loại thuốc điều trị virus như cúm và HIV đã được phát triển.

Một số loại thuốc này nhắm vào các quá trình nhân lên và ráp vỏ của virus. Các mục tiêu đầy hứa hẹn trên virus corona, được cho là đích ngắm để thuốc tấn công, cũng đã được xác định.

Nhưng để làm ra loại thuốc mới sẽ phải mất nhiều thời gian trong khi virus biến đổi nhanh chóng.

Vì vậy, ngay cả khi một loại thuốc được phát triển, thì với việc không ngừng tiến hóa, chẳng bao lâu virus sẽ đạt được khả năng kháng thuốc.

Virus ngủ

Một vấn đề nữa trong việc đối phó virus là một số loại virus - chẳng hạn như HIV, virus papilloma và virus mụn rộp - có thể chuyển sang chế độ ngủ.

thuockhangvirus_gettyimages

Một số biến thể HIV đã tiến hóa để trở nên nhờn thuốc đối với một số loại thuốc kháng virus (ARV) vốn được phát triển từ cuối thập niên 1980. Ảnh Getty Images

Ở trạng thái này, virus đã khu trú trong các tế bào bị nhiễm sẽ không sản sinh ra bất kỳ virus mới nào. Thông tin di truyền của virus là nội dung duy nhất của virus hiện diện trong các tế bào.

Thuốc khi đó sẽ không tìm được dấu hiệu gì làm cơ sở để can thiệp vào quá trình nhân bản của virus hoặc để tấn công vào vỏ virus, do vậy, virus sẽ vẫn 'bình an vô sự' mà không bị thuốc công phá.

Và bởi không để lộ ra manh mối gì khiến các loại thuốc có thể can thiệp, công phá vào quá trình nhân lên hoặc nhắm vào vỏ virus, virus vẫn tồn tại.

Khi virus ngủ hoạt động trở lại, các triệu chứng nhiều khả năng sẽ tái phát và khi đó, việc dùng thuốc để điều trị bổ sung sẽ là cần thiết.

Điều này làm tăng cơ hội hình thành khả năng kháng thuốc, vì virus đã có được một thời gian dài hơn để hình thành ra các biến thể kháng thuốc.

Mặc dù chúng ta vẫn chỉ mới bắt đầu hiểu vòng đời của virus corona, nhưng có những dấu hiệu cho thấy chúng có thể tồn tại trong thời gian dài, đặc biệt ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu, dẫn đến một vấn đề nữa là sẽ xuất hiện các chủng virus kháng thuốc hơn.

Nghiên cứu về cách thức hoạt động của virus corona đã đi được một chặng đường dài trong thời gian ngắn, nhưng khi nói về phát triển thuốc kháng virus vẫn còn nhiều câu hỏi cần trả lời.

(Theo BBC)

Ngoại tệ Mua tiền mặt Mua chuyển khoản Giá bán
USD 25150.00 25153.00 25453.00
EUR 26686.00 26793.00 27986.00
GBP 31147.00 31335.00 32307.00
HKD 3181.00 3194.00 3299.00
CHF 27353.00 27463.00 28316.00
JPY 161.71 162.36 169.84
AUD 16377.00 16443.00 16944.00
SGD 18396.00 18470.00 19019.00
THB 671.00 674.00 702.00
CAD 18223.00 18296.00 18836.00
NZD   14893.00 15395.00
KRW   17.76 19.41
DKK   3584.00 3716.00
SEK   2293.00 2381.00
NOK   2266.00 2355.00

Nguồn: Agribank

Điều chỉnh kích thước chữ