Tác động trái chiều từ việc điều chỉnh bảng giá đất của Hà Nội
Việc điều chỉnh bảng giá đất sẽ tạo ra tác động trái chiều đến các chủ thể, một số chủ thể hưởng lợi, một số chủ thể gánh chịu thiệt hại.

Theo Luật Đất đai 2024, "bảng giá đất" trở thành công cụ chủ lực để định giá đất, xác định nghĩa vụ tài chính, được áp dụng rộng rãi cho 12 nhóm trường hợp tại Điều 159 (so với 7 nhóm trường hợp theo luật cũ). Trong đó, một nguyên tắc quan trọng trong định giá đất là phải bám sát "nguyên tắc thị trường". Luật Đất đai 2024 quy định bảng giá đất của các tỉnh, thành được ban hành hàng năm để bảo đảm tính cập nhật, tuy nhiên sẽ chỉ áp dụng từ năm 2026. Trước thời điểm ấy, việc địa phương điều chỉnh, cập nhật bảng giá đất hiện hành để áp dụng là cần thiết.
Sau TP.HCM thì tại Quyết định số 71/2024/QĐ-UBND, TP. Hà Nội cũng đã hoàn thành điều chỉnh bảng giá đất giai đoạn 2020-2024 theo đúng tinh thần của Luật Đất đai 2024. Theo quyết định này, giá đất tại một số khu vực ở Thủ đô đã tăng gấp nhiều lần. Về tác động tích cực, việc "đẩy" giá đất cao, tiệm cận giá giao dịch trên thị trường sẽ biến đất đai thành nguồn lực để phát triển, ngân sách Nhà nước sẽ thu được nhiều hơn từ đất, người dân bị thu hồi đất được bồi thường thỏa đáng hơn. Tuy nhiên, giá đất tăng cũng kéo theo hệ lụy là tăng gánh nặng tài chính cho người dân khi nộp tiền sử dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, lệ phí trước bạ…, gây xáo trộn đời sống.
Đơn cử trường hợp nộp tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất (cấp sổ lần đầu), cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân; nộp tiền thuê đất trả hằng năm; tính thuế sử dụng đất; lệ phí trước bạ và đặc biệt, thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất…, đều căn cứ theo bảng giá đất. Nếu bảng giá đất tăng gấp 5 lần, tiền sử dụng đất, thuế, phí, lệ phí… người dân phải nộp sẽ cao gấp 5, trong khi đây là nhóm chủ thể có số lượng đông đảo. Bảng giá đất chắc chắn sẽ gây ra tác động trong phạm vi rộng, bao trùm.
Chẳng hạn, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp vẫn được coi là khoản thu "nhẹ nhàng" do mức thuế suất chỉ là 0,03% của giá đất tại bảng giá đất. Nhưng nay nếu bảng giá đất được điều chỉnh tăng gấp 5 lần, khoản thu này sẽ trở thành gánh nặng với nhiều người.
Việc Luật Đất đai lồng ghép quá nhiều mục tiêu phải giải quyết trong công cụ giá đất, đặc biệt việc mở rộng áp dụng bảng giá đất, sẽ tiềm ẩn những vướng mắc trong thực thi. Chẳng hạn, trường hợp người dân khi nhận tiền bồi thường do Nhà nước thu hồi đất thì luôn mong muốn bảng giá đất thật cao để nhận được nhiều. Ngược lại, trường hợp Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất (cấp sổ lần đầu), hay khi được chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, hoặc khi trả tiền thuê đất… thì lại mong muốn "đất rẻ" để giảm gánh nặng tài chính.
Xác định giá đất luôn là vấn đề khó bởi nó tác động đến nhiều đối tượng trong xã hội và không thể đưa ra một mức giá đất làm thỏa mãn tất cả mọi người, chỉ có thể xây dựng bảng giá đất ở mức độ trung lập nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Bởi vậy bên cạnh những lo lắng về việc bảng giá đất điều chỉnh của Hà Nội đã khiến giá đất tăng cao thì lại có một luồng ý kiến cho rằng giá đất vẫn còn thấp so với thực tế giao dịch. Tuy nhiên cần thông cảm với cơ quan quản lý bởi như đã nêu, giá đất phải đứng ở mức độ trung lập và không thể đưa ra một mức giá đất làm thỏa mãn tất cả mọi chủ thể.
Một khía cạnh tích cực của việc điều chỉnh bảng giá đất là tạo ra "cửa thoát" cho công tác đấu giá quyền sử dụng đất khi giao đất ở cho người dân. Thời gian gần đây tại Hà Nội cũng như một số địa phương, nhiều trường hợp người tham gia đấu giá sẵn sàng trả giá cao bất chấp, chấp nhận mất khoản tiền đặt trước là bởi theo Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá khởi điểm để đấu giá đất tính theo bảng giá đất. Do bảng giá đất của Hà Nội và nhiều địa phương hiện quá thấp nên kéo theo giá khởi điểm rất thấp, tiền đặt trước được tính bằng 20% giá khởi điểm cũng rất thấp, tạo ra sức hấp dẫn lớn để thu hút nhiều người tham gia (cuộc đấu giá ở huyện Sóc Sơn gần đây có giá khởi điểm chỉ 2-3 triệu đồng/m2).
Một số người sẵn sàng "thi đấu", trả giá cao với tâm lý "cùng lắm là mất tiền đặt trước", tạo ra những màn "so kè" trong trả giá và gây tâm lý ức chế, muốn phá cuộc đấu giá như ví dụ tại tại cuộc đấu giá ở huyện Sóc Sơn.
Bộ TN&MT đã có văn bản đôn đốc, chỉ đạo địa phương sớm rà soát để điều chỉnh, cập nhật bảng giá đất, đảm bảo nguyên tắc thị trường. Khi giá khởi điểm trong đấu giá đất được kéo sát giá thị trường và tiền đặt trước tăng theo, người dân sẽ phải suy tính kỹ càng trước khi tham gia đấu giá. Các cuộc đấu giá sẽ trở nên chuyên nghiệp, lành mạnh hơn, thay vì tình trạng lộn xộn thời gian vừa qua.
- Cùng chuyên mục
Điểm sáng trong thu hút đầu tư tại Quảng Trị
Năm 2024 là một năm thành công trong hoạt động xúc tiến đầu tư của Quảng Trị, khi liên tục ghi nhận điểm sáng về số vốn, số dự án trong và ngoài nước đăng ký đầu tư.
Đầu tư - 25/01/2025 11:38
Người nước ngoài chuộng mua nhà ở Hà Nội
VARS cho biết, thị trường bất động sản cho người nước ngoài tại Hà Nội đang phát triển khi mỗi năm có khoảng 10.000 lao động nước ngoài, phần lớn là lao động chất lượng cao, có nhu cầu về nhà ở cao cấp. Nhu cầu này còn được thúc đẩy bởi Luật Nhà ở 2023 với các quy định tạo điều kiện thuận lợi cho họ sở hữu nhà ở.
Đầu tư - 25/01/2025 08:05
Dự án khu công nghiệp Sông Công II được tăng vốn đầu tư thêm gần 600 tỷ đồng
Sau khi điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp Sông Công II có tổng mức đầu tư hơn 2.347 tỷ đồng (tăng 589,3 tỷ đồng).
Đầu tư - 24/01/2025 17:06
Bình Định sẽ đấu giá 3 khu đất ở Khu kinh tế Nhơn Hội
Các khu đất gồm: Khu du lịch sinh thái Eo Gió; Điểm số 2 (2-1), Khu du lịch biển Nhơn Lý - Cát Tiến và Điểm dừng chân ngắm cảnh biển Trung Lương sẽ được Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định đấu giá quyền sử dụng đất trong năm 2025.
Đầu tư - 24/01/2025 15:05
Nhà máy điện thoại của Samsung tại Thái Nguyên hoạt động với nửa công suất thiết kế
Các nhà máy Samsung tại Thái Nguyên đạt tổng doanh thu 26,3 tỷ USD năm 2024, tăng 5% so với năm 2023.
Đầu tư - 24/01/2025 12:16
Gợi mở câu chuyện đầu tư đón sóng mùa đại hội 2025
Chuyển đổi đất cao su sang đất khu công nghiệp khi quy hoạch các tỉnh được thông qua đồng loạt cuối năm 2024 và nhiều luật mới được thông qua với việc phân cấp, phân quyền cho địa phương đang tạo ra kỳ vọng làn sóng phê duyệt dự án mới, từ đó hỗ trợ câu chuyện tăng trưởng giá cổ phiếu nhóm hưởng lợi trong năm 2025.
Đầu tư thông minh - 24/01/2025 11:46
Dự án 368 triệu USD bỏ hoang ở vịnh Lăng Cô được xử lý thế nào ?
Sau khi điều chỉnh giấy phép kinh doanh, chủ đầu tư sẽ tái khởi động Dự án khu du lịch nghỉ dưỡng quốc tế Minh Viễn sau một thời gian dài ‘trùm mền’.
Đầu tư - 23/01/2025 16:03
Đầu tư hơn 1.000 tỷ làm đoạn đường ven biển nối Bình Định với Quảng Ngãi
Bình Định sẽ đầu tư xây dựng dự án Đường ven biển đoạn cầu Thiện Chánh đi Quảng Ngãi có chiều dài 3,13 km, tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 23/01/2025 16:02
Thị trường văn phòng Hà Nội 2025: Khách thuê chiếm lợi thế
Đến hết năm 2025, thậm chí sang 2026, thị trường bất động sản văn phòng Hà Nội vẫn chủ yếu nghiêng về phía khách thuê. Do đó, các chủ đầu tư cần phải thay đổi bài toán tài chính để mang tới nhiều ưu đãi hấp dẫn hơn.
Đầu tư - 23/01/2025 11:27
Chủ sở hữu TikTok dự định chi 12 tỷ USD mua chip AI
Tập đoàn ByteDance, công ty mẹ của nền tảng truyền thông xã hội TikTok, đang có kế hoạch chi 12 tỷ USD cho chip AI vào năm 2025.
Đầu tư - 23/01/2025 11:26
Giải ngân các dự án quan trọng quốc gia ngành GTVT 'đuối sức' khi về đích
Kết quả giải ngân các dự án quan trọng quốc gia ngành giao thông vận tải (GTVT) cao hơn tỷ lệ giải ngân bình quân 9 tháng của cả nước. Nhưng tỷ lệ giải ngân có xu hướng chậm lại trong những tháng cuối năm.
Đầu tư - 23/01/2025 10:53
Bình Định rộng cửa đón dòng vốn đầu tư bất động sản
Bất động sản, thương mại dịch vụ, kinh tế đô thị là nhóm ngành tạo dấu ấn vượt trội trong thu hút đầu tư của Bình Định trong năm 2024. Địa phương đang triển khai nhiều chính sách để thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực tiềm năng này.
Đầu tư - 23/01/2025 08:02
Thị trường văn phòng sẽ là điểm sáng năm 2025
Bất chấp khó khăn, thị trường văn phòng được dự đoán sẽ là điểm sáng phục hồi tăng trưởng trong năm 2025, nhờ dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và giá thuê cạnh tranh cùng chất lượng đã được cải thiện.
Đầu tư - 22/01/2025 15:38
Chứng khoán diễn biến thế nào sau tuần nghỉ Tết?
Các chuyên gia cảnh báo TTCK Việt Nam năm nay có kỳ nghỉ Tết dài và vào thời điểm có nhiều sự kiện lớn.
Đầu tư thông minh - 22/01/2025 14:34
Tập đoàn hàng đầu Pháp muốn hợp tác cùng Nvidia để phát triển trung tâm dữ liệu tại Việt Nam
Chia sẻ tại cuộc tọa đàm bên lề Diễn đàn Kinh tế thế giới, ông Jean Pascal Tricoire, Lãnh đạo Schneider Electric bày tỏ mong muốn hợp tác cùng Nvidia để phát triển trung tâm dữ liệu tại Việt Nam.
Đầu tư - 22/01/2025 11:17
Tăng trưởng đầu tư bất động sản dự kiến đạt 1 tỷ USD vào năm 2026
Các chuyên gia toàn cầu của Savills cho biết, năm 2025, môi trường đầu tư bất động sản sẽ tích cực hơn khi các thách thức theo chu kỳ lắng xuống đi kèm với sự phục hồi của thị trường và giá trị vốn đầu tư dự kiến tiếp tục cải thiện.
Đầu tư - 22/01/2025 10:33
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Phó Đức Nam - Mr.Pips, đằng sau sự hào nhoáng xa hoa tuổi 30
Pháp luật - Update 1 month ago
Doanh nhân Chu Lập Cơ - Từ đỉnh cao đến vực sâu
Pháp luật - Update 1 month ago
Bộ Tài chính Mỹ: Việt Nam không thao túng tiền tệ
Thị trường - Update 2 month ago