Steve Jobs thực sự đã truyền ngôi cho kẻ thuộc nhóm người mình khinh ghét nhất

LÊ HOÀNG
07:36 13/09/2019

Với bộ 3 iPhone 11 và chu kỳ nâng cấp iPhone được đẩy lên 3 năm, Tim Cook đã một lần nữa thể hiện sự tinh quái trong chiến lược kinh doanh. Nhưng cũng chính sự tinh quái này đã khiến Tim Cook thuộc về nhóm người Steve Jobs căm ghét nhất: những kẻ lãnh đạo công ty mà không biết "làm sản phẩm".

Năm 1995, 10 năm sau ngày bị ép rời khỏi Apple, Steve Jobs đã phát biểu một câu để đời về tình cảnh buồn của những gã khổng lồ công nghệ một thời như IBM và Xerox:

"Nếu bạn là một người làm sản phẩm tại IBM hay Xerox, nếu bạn tạo ra một chiếc máy tính hay một chiếc máy copy tốt hơn... Điều gì sẽ xảy ra? Công ty của bạn vốn đã có thị phần độc quyền rồi, [sản phẩm tốt hơn] không thể giúp công ty thành công thêm nữa.

Lúc này, những kẻ duy nhất có thể giúp công ty thành công hơn là những kẻ làm sale và marketing, và cuối cùng họ sẽ lên làm lãnh đạo công ty. Những người làm sản phẩm sẽ bị loại bỏ ra khỏi khâu lên quyết định, rồi dần dần công ty sẽ quên mất việc tạo ra những sản phẩm tuyệt vời là như thế nào. Sự nhạy bén với sản phẩm, tư tưởng thiên tài về sản phẩm vốn đã giúp công ty vươn lên vị trí độc quyền sẽ dần dần bị loại bỏ bởi những kẻ điều hành công ty này, những kẻ vốn không thể phân biệt một sản phẩm tốt với một sản phẩm xấu".

Chỉ 2 năm sau, ông được đưa về điều hành Apple. Lần đầu tiên trong hơn 1 thập kỷ, Apple lại được lãnh đạo bởi một "người làm sản phẩm" – Steve Jobs. Và với iMac, iPod, iPhone rồi iPad, Apple dần dần vươn lên trở lại đỉnh cao thế giới công nghệ.

Steve Jobs chỉ sống được thêm 1 năm sau ngày vén màn iPhone 4. Những năm tháng cuối đời, ông dành nhiều thời gian cho một cuốn tiểu sử do cây viết Walter Isaacson, một cây viết lỗi lạc ghi chép lại.

Mới đây, Isaacson, kẻ chịu trách nhiệm ghi lại ký ức của Jobs, đã hé lộ một điều bất ngờ về mối quan hệ giữa nhà sáng lập Apple và người kế vị Tim Cook:

"Đôi khi, những lúc Steve chịu đau đớn, và khi ông ấy giận dữ, ông ấy sẽ nói rằng Cook không phải là người làm sản phẩm. Tôi đã nghĩ rằng, tôi chỉ ghi lại những điều có nghĩa với độc giả (của hồi ký), chứ không phải những lời chỉ trích ấy".

photo-1-1568270574866837238966

Điều đó có nghĩa rằng Steve Jobs không hề coi người kế nhiệm của mình thuộc vào nhóm người nên làm chủ công ty. Và đó cũng không hẳn là một điều bất ngờ đối với những ai từng đọc quá khứ của Tim Cook: không hẳn là chuyên về sale/marketing nhưng Cook rõ ràng mang thiên hướng quản lý kinh doanh hơn là thiết kế sản phẩm hay kỹ thuật. Dù có bằng kỹ thuật công nghiệp nhưng Cook cũng có bằng MBA và nổi danh đầu tiên từ IBM, ở vị trí giám đốc đáp ứng đơn hàng. Trước khi về Apple, Cook là phó chủ tịch tại Compaq, mảng thiết bị doanh nghiệp.

Về Apple, Cook được Jobs giao cho vị trí quản lý hoạt động kinh doanh toàn cầu. Việc đầu tiên Cook làm để ghi điểm trong mắt Steve Jobs là đóng cửa nhà máy, tái thiết lại chuỗi cung ứng, đôn đáo đi tìm nguồn cung cho các sản phẩm "đỉnh"… Và đó đều là những việc chẳng mấy ai nghĩ đến khi nhắc về Steve Jobs: Jobs thường chỉ chú tâm vào sản phẩm, còn "tinh quái" là việc dành cho những cấp dưới như Cook.

Ấy thế mà, cuối cùng Jobs vẫn đặt Cook lên trên tất cả các "đệ tử" làm sản phẩm của mình. Trong bức thư từ giã vị trí lãnh đạo công ty, ông nói: "Về vấn đề người kế nhiệm, tôi đặc biệt đề nghị rằng chúng ta hãy thực thi kế hoạch nối tiếp, và đưa Tim Cook vào vị trí CEO của Apple. Tôi tin rằng những ngày tươi sáng nhất, sáng tạo nhất của Apple vẫn còn đang ở phía trước".

photo-1-1568270576938829560089

3 tháng sau, Jobs qua đời. Các anti-fan vẫn chờ đợi về một kịch bản tương tự như năm 1985 lặp lại. Khi ấy, người thừa kế của Jobs – cũng là kẻ đá nhà sáng lập Apple ra khỏi chính công ty của mình – là một người làm "sale và marketing" như những gì Jobs đã chỉ trích. Không còn khả năng tạo ra những sản phẩm cuốn hút như chiếc Macintosh, Apple dần dần lụi bại trước Microsoft và rồi tiến sát đến bờ vực phá sản.

Đến nay, Apple đã trải qua 10 năm không có bàn tay dìu dắt của Jobs (Tim Cook vốn đã lên nắm quyền điều hành trực tiếp từ năm 2009). Nhưng Apple của năm 2019 khác hẳn với Apple của năm 1995: Apple năm 1995 thì lụi bại, Apple của năm 2019 thì vẫn đang ở rất gần mức nghìn tỷ. Apple năm 1995 chứng kiến đối thủ lớn nhất là Microsoft thống trị mọi mặt, Apple năm 2019 vẫn làm chủ thị trường smartphone cao cấp, thị trường tablet, smartwatch và wearable. Apple năm 1995 thua lỗ nặng nề, còn Apple của năm 2019 có lợi nhuận bằng Samsung và Google cộng lại (số liệu CounterPoint).

photo-2-1568270576941752831909

Vì sao Jobs truyền ngôi cho kẻ thuộc nhóm người mà ông vẫn căm ghét, những kẻ mà theo ông đã khiến những gã khổng lồ công nghệ phải gục ngã? Câu trả lời thực sự rất đơn giản: Cook không phải là một gã làm sản phẩm, nhưng Cook là người lãnh đạo luôn tôn trọng, luôn đề cao những gã làm sản phẩm kế thừa Jobs.

photo-3-15682705769421059575875

Nhìn vào Apple của ngày hôm nay và bạn sẽ thấy điều đó. Nếu như Steve Jobs luôn là người trình diễn gần như độc nhất tại các sự kiện Apple trước đây thì ngày nay Cook sẽ không giành hết thời lượng về phần mình: trọng trách ra mắt sản phẩm luôn được dành phần nhiều cho những "gã làm sản phẩm" như Phil Schiller, Craig Federighi, Jeff Williams… Chính những người này mới là kẻ kế thừa thực sự của Jobs, Cook chỉ là "kẻ giúp việc" mà thôi.

Báo chí cũng đã luôn ca ngợi khả năng xây dựng đội ngũ lãnh đạo vừa hòa hợp, vừa biết chịu trách nhiệm từ Jobs. Đơn cử, ngay sau màn ra mắt muối mặt của Apple Maps, Cook đã "trảm ngay" Scott Forstall, kẻ vốn thích đấu đá và không thích nhận trách nhiệm cho bản thân. Bộ máy Apple sau khi được Tim Cook xây dựng đã tạo thành một hệ sinh thái sản phẩm gắn kết chưa từng có. Mảng dịch vụ trong năm 2018 và 2019 tăng trưởng mạnh để giúp bù đắp cho smartphone bão hòa chính là minh chứng rõ ràng nhất. Tuy không thể tạo ra những cuộc cách mạng như iPhone hay iPod ngày trước, Apple Watch hay AirPods vẫn bá chủ lĩnh vực của riêng mình, thể hiện niềm tin tuyệt đối của người dùng vào cảm quan trải nghiệm của nhà Táo.

photo-4-1568270576944182626019

Dĩ nhiên, vẫn sẽ có người phàn nàn rằng Apple không còn khả năng thực hiện cách mạng công nghệ nữa. Nhưng điều không phải ai cũng nhận ra, đó là Steve Jobs rất có thể đã tạo ra cuộc cách mạng công nghệ cuối cùng – chiếc modern smartphone. Trong cuộc cách mạng công nghệ ấy, Tim Cook vẫn đang giữ cho Apple những lợi thế riêng. Apple có hệ sinh thái riêng, có phần mềm riêng, có tốc độ vượt trội, có những tính năng mà các đối thủ không thể nào bắt kịp (Face ID, chụp ảnh giả lập studio...). Vị thế của chiếc iPhone vẫn mạnh mẽ không kém gì ngày Steve Jobs qua đời: theo số liệu Counterpoint, Apple chiếm tới 80% doanh số phân khúc cao cấp.

photo-5-15682705769461883782984

Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2015, Tim Cook kể lại về niềm tin của Steve Jobs: "Các sản phẩm tốt, các công cụ tốt dành cho con người… là di sản của Jobs dành cho thế giới". Không phải là kẻ thực sự hiểu về sản phẩm, Cook vẫn biết mình cần phải làm gì: giữ cho Apple luôn là một tập thể hướng về sản phẩm. Và Jobs đã nhìn thấy điều ấy ở Cook.

(Theo Trí thức trẻ)

  • Cùng chuyên mục
 Chân dung Lucy Guo, nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới

Chân dung Lucy Guo, nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới

Lucy Guo, doanh nhân công nghệ 30 tuổi người Mỹ có cha mẹ là người nhập cư đã soán ngôi Taylor Swift để trở thành nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới.

Phong cách - 09/06/2025 11:06

Mãn nhãn màn trình diễn pháo hoa của Việt Nam và Ba Lan ở Đà Nẵng

Mãn nhãn màn trình diễn pháo hoa của Việt Nam và Ba Lan ở Đà Nẵng

Đêm thi thứ hai của Lễ hội pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng - DIFF 2025 chủ đề "Nghệ thuật sáng tạo" đã mang đến cho khán giả một hành trình bùng nổ cảm xúc, ngập tràn bất ngờ và ấn tượng.

Phong cách - 08/06/2025 08:59

Mối liên hệ giữa gia tộc Chearavanont giàu thứ nhì ở châu Á và C.P Việt Nam

Mối liên hệ giữa gia tộc Chearavanont giàu thứ nhì ở châu Á và C.P Việt Nam

Gia tộc Chearavanont của Thái Lan với giá trị tài sản ròng là 42,6 tỷ USD, là gia tộc giàu thứ hai châu Á. Từ năm 1921, họ điều hành tập đoàn Charoen Pokphand, trải dài trên nhiều ngành công nghiệp.

Phong cách - 07/06/2025 16:51

Các tỷ phú nói gì sau vụ bất hòa giữa ông Trump và Elon Musk

Các tỷ phú nói gì sau vụ bất hòa giữa ông Trump và Elon Musk

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk dường như không thể tách rời cách đây không lâu: họ cùng nhau tham dự các sự kiện, cùng nhau phỏng vấn và dành cho nhau những lời khen ngợi. Nhưng tất cả đã thay đổi chỉ sau một đêm.

Phong cách - 06/06/2025 17:23

Dự án THE INCREDIBLES PROJECT trao quà cho học sinh người Mông tại Sơn La

Dự án THE INCREDIBLES PROJECT trao quà cho học sinh người Mông tại Sơn La

Dự án The Incredibles Project đã trao hơn 100 phần quà dành tặng những em học sinh người Mông tại điểm trường Co Tòng, tỉnh Sơn La.

Phong cách - 05/06/2025 16:00

12 quốc gia có GDP đầu người cao, nhưng 'chưa giàu'

12 quốc gia có GDP đầu người cao, nhưng 'chưa giàu'

12 quốc gia dưới đây thoạt nhìn có vẻ giàu có, nhưng nếu đi sâu vào bên trong, thực lực kinh tế của chúng lại không phải như vậy.

Phong cách - 05/06/2025 07:40

Chân dung doanh nhân Eric Trump, con trai ông Donald Trump và những dự án lớn ở Việt Nam

Chân dung doanh nhân Eric Trump, con trai ông Donald Trump và những dự án lớn ở Việt Nam

Eric Trump, tên đầy đủ là Eric Frederick Trump là con trai thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump và bà Ivana Trump, một nhân vật có tiếng trong giới thượng lưu New York.

Phong cách - 04/06/2025 06:45

Elon Musk rời DOGE, để lại những gì?

Elon Musk rời DOGE, để lại những gì?

Elon Musk rời Washington tuần này, khép lại một trong những câu chuyện kỳ ​​lạ nhất trong lịch sử nhiệm kỳ của một Tổng thống Mỹ.

Phong cách - 02/06/2025 15:29

Thắp sáng sông Hàn với đêm khai mạc pháo hoa quốc tế Đà Nẵng

Thắp sáng sông Hàn với đêm khai mạc pháo hoa quốc tế Đà Nẵng

Mang chủ đề "Tinh hoa văn hóa", đêm khai mạc Lễ hội Pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng - DIFF 2025 đã chính thức mở màn cho chuỗi 6 đêm trình diễn pháo hoa.

Phong cách - 01/06/2025 11:40

Giới nhà giàu Mỹ săn lùng Rolex để tích sản

Giới nhà giàu Mỹ săn lùng Rolex để tích sản

Đồng hồ xa xỉ Thụy Sĩ đang được giới tiêu dùng Mỹ xem như 'vàng', khi cơn sốt sưu tầm và đầu tư vào các mẫu cao cấp bùng nổ, đẩy xuất khẩu tăng mạnh.

Phong cách - 31/05/2025 06:45

6 gợi ý du lịch 'ngon - bổ - rẻ' cho hè 2025

6 gợi ý du lịch 'ngon - bổ - rẻ' cho hè 2025

Bạn muốn đi du lịch với giá rẻ? Dưới đây là 6 gợi ý du lịch giá rẻ cho mùa hè 2025, bao gồm các tour trong nước và quốc tế với mức giá hấp dẫn, phù hợp với ngân sách tiết kiệm.

Phong cách - 30/05/2025 13:43

Đường sắt có thêm tuyến tàu du lịch 'Về miền đất võ'

Đường sắt có thêm tuyến tàu du lịch 'Về miền đất võ'

Từ ngày 01/6/2025, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) và UBND tỉnh Bình Định triển khai chạy thử nghiệm tuyến tàu du lịch từ Ga Quy Nhơn đến Ga Diêu Trì mang tên gọi 'Về Miền đất võ'.

Phong cách - 29/05/2025 15:01

Những quốc gia khiến du khách hối tiếc nhất khi đến thăm trong 2025

Những quốc gia khiến du khách hối tiếc nhất khi đến thăm trong 2025

Những quốc gia từng được coi là điểm đến mơ ước của nhiều du khách, nhưng khi họ đến được những nơi này thì thực tế lại không được như kỳ vọng.

Phong cách - 29/05/2025 08:43

Giới siêu giàu đổ xô đến Singapore để cất giữ vàng

Giới siêu giàu đổ xô đến Singapore để cất giữ vàng

Những người siêu giàu chuyển vàng của họ ra nước ngoài ngày càng nhiều khi sự bất ổn về kinh tế và địa chính trị làm chao đảo thị trường, và Singapore đang nổi lên như một điểm đến ưa chuộng, theo CNBC.

Phong cách - 28/05/2025 09:06

9 địa điểm du lịch nổi tiếng có thể vĩnh viễn ngưng đón du khách

9 địa điểm du lịch nổi tiếng có thể vĩnh viễn ngưng đón du khách

9 địa điểm du lịch nổi tiếng dưới đây dự kiến sẽ ngưng đón du khách vĩnh viễn, vì nhiều lý do khác nhau, theo Travel Bucketlist.

Phong cách - 27/05/2025 07:21

Elon Musk cho biết quay lại làm việc 24/7 tại công ty

Elon Musk cho biết quay lại làm việc 24/7 tại công ty

Elon Musk, trong một bài đăng trên X, nói ông sẽ tiếp tục làm việc 24/7 tại nơi làm việc và ngủ ở nhà máy hay công ty trong bối cảnh các nhà đầu tư đang lo ngại về ông.

Phong cách - 26/05/2025 08:39