'Phát triển công nghệ có thể bắt đầu từ việc bắt chước"

Trong khuôn khổ chương trình JICA Chair, chương trình hỗ trợ thành lập các khóa học về Nghiên cứu Nhật Bản nhằm mở rộng cơ hội học tập kinh nghiệm phát triển của Nhật Bản cho nhiều nước đang phát triển, văn phòng JICA Việt Nam đã mời ông Funabashi Gaku, PGS. Đại học Quốc tế Nhật Bản kiêm cố vấn cao cấp của JICA tới thuyết trình về "Phát triển công nghiệp - kinh nghiệm của Nhật Bản và các quốc gia khác" tại Học Viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Học viện Ngoại giao.

Buổi thuyết trình nhằm chia sẻ những kinh nghiệm của Nhật Bản hữu ích cho Việt Nam trước kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao và phát triển hiện đại vào năm 2045. Để tránh "bẫy thu nhập trung bình" và tiếp tục phát triển bền vững, việc nâng cao năng suất lao động tạo giá trị gia tăng được cho là yếu tố quan trọng. Việt Nam cần chuyển từ mô hình dựa vào chi phí lao động rẻ, tiếp nhận công nghệ và cơ sở hạ tầng từ nước ngoài, cấu trúc ngành công nghiệp định hướng bởi FDI, sang chiến lược đổi mới sáng tạo dựa vào các nguồn lực trong nước.

Trong bài thuyết trình, PGS. Funabashi đã lấy ngành công nghiệp bán dẫn, với mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư vào năm 2030 của Chính phủ Việt Nam làm ví dụ. Ông chỉ ra quá trình phát triển, đặc điểm cùng những bài học kinh nghiệm của các doanh nghiệp hàng đầu Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan.

PGS Funabashi khẳng định rằng, việc phát triển công nghệ có thể bắt đầu từ việc bắt chước, và quá trình liên tục nghiên cứu phát triển, đầu tư. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc xác định thị trường rõ ràng và xây dựng chiến lược dựa trên các nguồn lực và thế mạnh sẵn có, cùng sự hỗ trợ từ các cơ quan chính phủ có liên quan.

Thêm vào đó, khi giới thiệu về cách quản lý kiểu Nhật, ông đã chỉ ra các ví dụ từ ngành công nghiệp ô tô như việc thu thập thông tin và ý kiến từ nhiều bên liên quan, phản hồi góp ý tới cơ sở sản xuất, thử nghiệm phát triển công nghệ, chia sẻ thông tin giữa các bên liên quan như sản xuất, nghiên cứu phát triển và tiếp cận thị trường (marketing).

Nhờ đó, công ty có thể tích lũy được các tài nguyên hữu hình và vô hình, và việc phát huy các vốn sẵn có này kết hợp với các nguồn lực khác đã và đang đóng góp vào sự phát triển của toàn bộ ngành công nghiệp.

JICA đã bắt đầu triển khai chương trình "JICA Chair" từ năm 2020 với mục tiêu chia sẻ kinh nghiệm và bài học từ công cuộc hiện đại hóa của Nhật Bản và sự hợp tác phát triển với các quốc gia đang phát triển. Chương trình này được thực hiện ở các trường đại học và tổ chức nghiên cứu hàng đầu tại các quốc gia đối tác.

Tại Việt Nam, chương trình đã được triển khai từ năm 2021, thông qua việc mời các nhà nghiên cứu nổi tiếng của Nhật Bản tổ chức các bài thuyết trình đặc biệt, hội thảo, và trao tặng sách tại các trường đại học và tổ chức nghiên cứu quan tâm đến nghiên cứu Nhật Bản.

Bài thuyết trình tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Học viện Ngoại giao lần này cũng đã được thực hiện trong khuôn khổ chương trình JICA Chair.

Theo JICA Việt Nam. JICA sẽ tiếp tục phối hợp và hợp tác với các đối tác tại Việt Nam, thúc đẩy nghiên cứu về Nhật Bản và tăng cường quan hệ hữu nghị chặt chẽ giữa hai nước, đồng thời hướng tới sự phát triển bền vững của Việt Nam.