'Ông Trump sẽ khiến cuộc khủng hoảng lạm phát ở Mỹ trở nên tồi tệ hơn'?

Lạm phát vẫn là kẻ thù chung số 1 trong nền kinh tế Mỹ hiện nay. Người Mỹ đã chán ngấy chi phí sinh hoạt ngày một tăng cao và cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói rằng ông sẽ giúp hạn chế được điều này nếu ông được tái đắc cử.

Tuy nhiên, 16 nhà kinh tế đoạt giải Nobel đang cảnh báo rằng các đề xuất của ông Trump sẽ không chỉ thất bại trong việc khắc phục lạm phát mà còn khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn, theo CNN.

Các nhà kinh tế viết trong bức thư hôm thứ Ba, được Axios đưa tin đầu tiên: "Chúng tôi, những người ký tên dưới đây, vô cùng lo ngại về những rủi ro của chính quyền Trump thứ hai đối với nền kinh tế Mỹ".

Bức thư, được chắp bút bởi nhà kinh tế học nổi tiếng Joseph Stiglitz của Mỹ, lập luận rằng có những lý do chính đáng để lo lắng chương trình nghị sự của Trump sẽ 'kích hoạt lại' lạm phát.

Đặc biệt, các nhà kinh tế chỉ ra "ngân sách vô trách nhiệm về mặt tài chính" của ông Trump và nghiên cứu phi đảng phái từ Viện Peterson, Oxford Economics và Allianz cho thấy chương trình nghị sự của Trump, nếu được ban hành thành công, sẽ làm gia tăng lạm phát.

Theo nhóm giám sát tài chính của Ủy ban Ngân sách Liên bang, ông Trump đã phê duyệt khoản vay 8,4 nghìn tỷ USD mới có thời hạn 10 năm trong nhiệm kỳ của mình, gần gấp đôi so với khoản vay mà Tổng thống Joe Biden đã thực hiện cho đến nay.

Ông Trump không chỉ muốn gia hạn cắt giảm thuế vào năm 2017, một động thái mà Văn phòng Ngân sách Quốc hội cảnh báo sẽ tiêu tốn gần 5 nghìn tỷ USD, khi mà cựu tổng thống gần đây đã nói với các CEO trong một cuộc họp kín rằng ông muốn cắt giảm thuế suất doanh nghiệp nhiều hơn nữa.

Tuy nhiên, việc cắt giảm thuế sẽ có nguy cơ thúc đẩy nền kinh tế vào thời điểm Cục Dự trữ Liên bang đang nỗ lực giảm tốc để chống lạm phát.

Các nhà kinh tế viết trong thư: "Kết quả của cuộc bầu cử này sẽ có tác động kinh tế trong nhiều năm, và có thể là nhiều thập kỷ tới. Chúng tôi tin rằng nhiệm kỳ thứ hai của Trump sẽ có tác động tiêu cực đến vị thế kinh tế của Mỹ trên thế giới và gây bất ổn cho nền kinh tế Mỹ".

Bức thư do Stiglitz dẫn đầu không đề cập trực tiếp đến các chính sách thương mại và nhập cư của Trump, nhưng một số nhà kinh tế chính thống cảnh báo rằng chúng cũng sẽ gây ra lạm phát.

Ông Trump đã kêu gọi tăng thuế đối với Trung Quốc và tất cả các đối tác thương mại khác, một động thái mà Moody's Analytics dự đoán sẽ 'giết chết' việc làm và làm lạm phát trầm trọng hơn.

Ông Trump lập luận rằng thuế quan sẽ bảo vệ việc làm và trừng phạt Trung Quốc vì các hoạt động thương mại mà cả hai bên đều đã rất ngán ngẩm.

Ông Biden đã giữ nguyên phần lớn các mức thuế thời Trump và gần đây đã dỡ bỏ một số thuế quan đối với Trung Quốc, theo cách có mục tiêu hơn.

Một số nhà kinh tế cũng lo ngại kế hoạch tiến hành siết chặt nhập cư và trục xuất chưa từng có của Trump sẽ làm thị trường việc làm quá nóng và làm tăng giá tiêu dùng.

Trong thư, 16 nhà kinh tế đoạt giải Nobel bày tỏ lo ngại về nền pháp trị và sự ổn định nếu ông Trump tái đắc cử vào Nhà Trắng.

Bức thư viết: "Trong số những yếu tố quan trọng nhất quyết định sự thành công của nền kinh tế là quy định của pháp luật cũng như sự chắc chắn về kinh tế và chính sách. Ông Donald Trump và những hành động cũng như chính sách thất thường của ông ấy đe dọa sự ổn định này cũng như đe dọa vị thế của Hoa Kỳ trên thế giới".

Ngoài Stiglitz, bức thư còn có chữ ký của Robert Shiller, người nổi tiếng vì đã 'gọi tên' được cuộc khủng hoảng bong bóng nhà giữa những năm 2000 ở Mỹ, cựu kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới Paul Romer, và George Akerlof, chồng của Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen.

Ngược lại, các nhà kinh tế ca ngợi công trình của ông Biden về nền kinh tế, cho rằng các khoản đầu tư lớn của ông vào cơ sở hạ tầng, sản xuất và khí hậu sẽ làm giảm áp lực lạm phát dài hạn và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển đổi năng lượng sạch.

Các nhà kinh tế viết trong thư: "Mặc dù mỗi người trong chúng ta có quan điểm khác nhau về chi tiết của các chính sách kinh tế khác nhau, nhưng tất cả chúng ta đều đồng ý rằng chương trình nghị sự kinh tế của ông Joe Biden vượt trội hơn rất nhiều so với chương trình nghị sự của ông Donald Trump".

Đáp lại, chiến dịch tranh cử của Trump đã chỉ trích các nhà kinh tế và đổ lỗi cho Biden về nguyên nhân gây ra lạm phát cao.

Karoline Leavitt, thư ký báo chí quốc gia của chiến dịch tranh cử của Trump, cho biết trong một tuyên bố với CNN: "Người dân Mỹ không cần những người đoạt giải Nobel vô giá trị nói với họ rằng tổng thống nào bỏ nhiều tiền hơn vào túi của họ. Người Mỹ biết rằng chúng ta không thể chịu đựng thêm bốn năm nữa của Bidenomics, và khi Tổng thống Trump trở lại Nhà Trắng, ông ấy sẽ thực hiện lại chương trình nghị sự ủng hộ tăng trưởng, ủng hộ năng lượng, ủng hộ việc làm để giảm chi phí sinh hoạt và nâng cao tinh thần cho tất cả người Mỹ".

Chắc chắn là các nhà kinh tế học không phải là những nhà tiên tri, kể cả những người đoạt giải Nobel.

Và cử tri thực sự cho ông Trump điểm cao hơn về nền kinh tế.

Như Harry Enten của CNN đã đưa tin, trung bình các cuộc thăm dò cho thấy ông Trump dẫn trước ông Biden 18 điểm về lạm phát và 13 điểm về kinh tế.

Trong một cuộc thăm dò của ABC News/Ipsos vào tháng 5, hơn 80% số người được hỏi cho biết nền kinh tế và lạm phát đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định phiếu bầu của họ, và về cả hai vấn đề, ông Trump đều dẫn trước ông Biden 14 điểm.

Các cử tri đã nói rõ mối lo ngại của họ về ông Biden đối với nền kinh tế. Chỉ 34% người Mỹ tán thành các chính sách kinh tế của ông Biden trong cuộc thăm dò của CNN vào cuối tháng 4 và thậm chí còn ít hơn (29%) tán thành ông Biden về lạm phát.

Tuy nhiên, một số chuyên gia lo ngại rằng các chính sách của ông Trump sẽ chả có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế.

Tuần trước, Moody's Analytics cảnh báo rằng nếu Đảng Cộng hòa lên nắm quyền vào tháng 11, sự kết hợp độc hại giữa thuế quan cao hơn, ít người nhập cư hơn và biện pháp kích thích cắt giảm thuế sẽ khiến lạm phát tăng tốc trở lại, tỷ lệ thất nghiệp tăng trên 5% và khiến nền kinh tế Mỹ rơi vào tình trạng suy thoái kinh tế.

Ngược lại, Moody’s nhận thấy nếu ông Biden thắng và Quốc hội bị chia rẽ, Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất, lạm phát sẽ trở lại bình thường và nền kinh tế Mỹ sẽ tránh được suy thoái.

Bài liên quan

Cuộc bầu cử trong năm 2024 tác động đến nền kinh tế Mỹ như thế nào?

Liệu kinh tế Mỹ có thể hạ cánh mềm trong năm 2024?

'Một điều gì đó rất kỳ lạ đang xảy ra' và nó giải thích về độ trễ của suy thoái kinh tế Mỹ

Soi kinh tế Mỹ qua các chỉ số