Theo HoREA, trong giai đoạn thực thi Luật Nhà ở 2014, một số chủ đầu tư đã chọn xây dựng nhà ở xã hội (NOXH) ở vị trí khá xa trung tâm của tỉnh, thành phố, không có đủ dịch vụ, tiện ích hay kết nối giao thông thuận tiện. Từ đó, không đáp ứng đúng nhu cầu nhà ở của người dân dẫn đến nhiều dự án bị "ế".

HoREA cho rằng, đây không phải do lỗi của cơ chế chính sách mà chủ yếu do chủ đầu tư quyết định sai khi chọn địa điểm phát triển dự án. Thông thường, các chủ đầu tư sử dụng quỹ đất đang có sẵn, dù phù hợp với quy hoạch nhưng lại chưa phù hợp với nhu cầu nhà ở của người dân.

Tuy nhiên, tình trạng này sẽ được giải quyết khi Luật Nhà ở 2023 được thi hành. Bởi, luật đã quy định đất để phát triển NOXH phải đảm bảo kết nối với hạ tầng kỹ thuật, xã hội của khu vực, phù hợp với nhu cầu sinh sống, làm việc của người dân.

Cụ thể, UBND cấp tỉnh phải bố trí đủ quỹ đất xây nhà xã hội, gồm cả quỹ đất phát triển dự án độc lập. Điều này giúp hình thành các khu nhà ở độc lập quy mô lớn, có đủ dịch vụ, tiện ích đô thị. HoREA đánh giá, những dự án này sẽ thu hút cả chủ đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại vừa túi tiền, hình thành các khu đô thị vệ tinh có cả NOXH và nhà giá rẻ.

Dẫu vậy, UBND cấp tỉnh cần cân nhắc kỹ khi bố trí quỹ đất công tại khu vực trung tâm hoặc vị trí gần trung tâm nhưng lợi thế thương mại thấp để xây nhà xã hội.

Dẫn chứng bài học thực tế tại dự án NOXH tại đường Tô Hiến Thành, quận 10, TP.HCM với quy mô gần 3.000 m2, 114 căn, được bán, cho thuê mua từ năm 2013, HoREA cho biết, những người mua được dự án này như "trúng số độc đắc". Bởi lẽ, giá bán NOXH này vẫn tương đương với giá bán NOXH tại các huyện ngoại thành như Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi...

Bên cạnh đó, việc xây dựng NOXH tại khu vực trung tâm để bán, cho thuê mua cũng không đảm bảo tính "công bằng" đối với tất cả các đối tượng hưởng chính sách NOXH.

HoREA nhìn nhận, nếu TP.HCM bán đấu giá gần 3.000 m2 đất dự án NOXH nêu trên thì số tiền thu được có thể tạo lập được quỹ đất lớn hơn nhiều lần tại huyện ngoại thành để phát triển nhiều NOXH hơn cho nhiều người được thụ hưởng hơn.

Ngoài ra, với quy định "nhà đầu tư có quyền sử dụng đất thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất" phù hợp với quy hoạch thì sẽ hình thành các khu NOXH đạt các tiêu chuẩn quy hoạch, có kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ...

Đồng thời, vấn đề mấu chốt là dự án NOXH phải được kết nối giao thông thuận tiện để người dân có thể đi lại đến nơi làm việc hoặc vào trung tâm đô thị bằng phương tiện giao thông công cộng với thời gian tốt nhất là không quá 1 tiếng đồng hồ...

Bài liên quan

Một dự án nhà ở xã hội tại Quảng Ninh đủ điều kiện vay gói 120.000 tỷ đồng

Hà Nội và TP.HCM đăng ký dự án nhà ở xã hội hoàn thành ở mức thấp

Thủ tướng: Ngân hàng xem xét hạ lãi suất gói 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội

Phó Chủ tịch Vingroup: Thủ tục làm nhà ở xã hội còn nhiều hơn nhà thương mại