Sáng 16/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NOXH).
Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng cho biết, nhiều địa phương chưa có sẵn quỹ đất sạch để làm NOXH. Một số dự án NOXH tại một số địa phương có quy hoạch nhưng lại cấp cho các nhà đầu tư còn yếu về năng lực, trong khi có doanh nghiệp lại thiếu động lực triển khai vì hiệu quả không cao dẫn đến chậm triển khai dự án.
"Mức lợi nhuận quy đinh tối đa chỉ 10% theo Luật Nhà ở năm 2023 với chủ đầu tư NOXH không phải là cao nếu mất thêm các chi phí tuân thủ khác. Nếu các địa phương không tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ mà đòi hỏi, gây khó dễ, sách nhiễu thì doanh nghiệp cũng mất hào hứng", Thủ tướng nói.
Bên cạnh đó, thời gian triển khai thành công một dự án khá lâu, từ 3-5 năm, dẫn tới không hấp dẫn nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, có khả năng triển khai. Thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, giải phóng mặt bằng cơ bản giống dự án đầu tư thông thường. Còn một số khó khăn khác liên quan điều kiện đối tượng được mua NOXH.
Nhiều tỉnh, thành phố lớn, tập trung nhiều khu công nghiệp có tỷ lệ thực hiện NOXH so với mục tiêu của đề án còn thấp, thậm chí nhiều địa phương chưa có dự án NOXH khởi công từ năm 2021 đến nay theo báo cáo của Bộ Xây dựng.
Việc giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng còn chậm so với mong muốn và nhu cầu thực tiễn (mới cam kết cấp tín dụng được 5,8%, giải ngân chưa được 1%).
Đồng thời, vẫn còn vướng mắc, khó khăn của các doanh nghiệp đầu tư NOXH, nhà ở cho công nhân, nhất là: Trong tiếp cận đất đai (quy hoạch bố trí quỹ đất, công khai dự án); nguồn vốn và khả năng tiếp cận tín dụng; thủ tục hành chính…
Nhấn mạnh NOXH là nhà ở bình thường như loại nhà ở khác, Thủ tướng cho rằng, phải bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường, bảo đảm hạ tầng về y tế, giáo dục, xã hội và các dịch vụ khác, bảo đảm điện nước, nhưng điểm khác là có cơ chế, chính sách phù hợp cho người mua và người bán.
"Không phải những nơi xa xôi, vắng vẻ, những nơi không làm được nhà ở thương mại thì làm NOXH, hay NOXH thiếu hạ tầng y tế, giáo dục, điện nước, không bảo đảm vệ sinh môi trường… NOXH ngoài hình thức mua thì phải có thuê và thuê mua", Thủ tướng cho hay.
Xem xét hạ lãi suất gói 120.000 tỷ đồng
Để phát triển NOXH, trong đó triển khai nhanh, hiệu quả đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030", Thủ tướng nêu rõ, các Bộ Xây dựng, TN&MT, NHNN sớm ban hành các nghị định, văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn liên quan đến Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).
Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng quy trình rút gọn các thủ tục hành chính lựa chọn nhà đầu tư, triển khai dự án NOXH để tiết kiệm thời gian, khuyến khích, huy động các nguồn lực xã hội.
NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại nhà nước lớn chung tay cùng doanh nghiệp nghiên cứu, xây dựng và cung cấp gói tín dụng cho người mua với thời gian 10-15 năm với lãi suất thấp hơn từ 3-5% so với cho vay thương mại; nghiên cứu, xem xét hạ mức lãi suất cho vay nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng phù hợp.
Bộ Tài chính nghiên cứu thành lập quỹ NOXH, chính sách thuế phù hợp.
Các địa phương đăng ký chỉ tiêu phát triển NOXH trong năm 2024; Bộ Công an, Bộ Quốc phòng phấn đấu trong năm 2024, mỗi Bộ thực hiện 5.000 căn NOXH; Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam phấn đấu trong năm 2024 thực hiện 2.000 căn hộ NOXH.
Đối với các doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu các chủ đầu tư dự án NOXH lập tiến độ, chuẩn bị đầy đủ nguồn lực, tài chính, áp dụng công nghệ mới nhằm rút ngắn thời gian thi công.
Trong khi đó, đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương Thủ tướng lưu ý, quyết tâm thực hiện bằng được mục tiêu, số lượng NOXH năm 2024. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm trước Chính phủ về việc hoàn thành chỉ tiêu xây dựng NOXH trên địa bàn.