Mổ xẻ nguyên nhân 'ách tắc' giải ngân vốn ODA
Trước tình hình giải ngân vốn ODA chậm, ngày 23/11, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh chủ trì cuộc họp để cho ý kiến về các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài cho giai đoạn sau 2020 và họp với các bộ, ngành và địa phương về tình hình giải ngân vốn vay nước ngoài từ đầu năm đến nay.

Giải ngân chưa đạt 40% kế hoạch
Theo Bộ KH&ĐT, tổng số kế hoạch chi đầu tư phát triển vốn nước ngoài được Quốc hội phê duyệt cho các bộ, ngành và địa phương năm 2018 là 60.000 tỷ đồng, trong đó Thủ tướng Chính phủ đã giao gần 55.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, số liệu tổng hợp trên Hệ thống Giám sát đầu tư công quốc gia cho thấy, đến hết quý III/2018, tỷ lệ giải ngân chưa đạt 40% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn 11% so với cùng kỳ năm 2017.
Tổng hợp ý kiến từ các bộ, ngành và địa phương, Bộ KH&ĐT cho biết nguyên nhân của việc giải ngân vốn chậm là do công tác chuẩn bị, triển khai thực hiện dự án chậm hơn so với kế hoạch dự kiến.
Quá trình chuẩn bị dự án như giải phóng mặt bằng, chuẩn bị hồ sơ thầu, đấu thầu; xây dựng và trình thẩm định, phê duyệt thiết kế cơ sở, thiết kế chi tiết dài hơn so với kế hoạch do thiếu vốn đối ứng. Quy trình, thủ tục thẩm định, phê duyệt còn mất nhiều thời gian.
Nhiều dự án triển khai tốt, có khả năng giải ngân cao nhưng không thể bố trí kế hoạch vốn giải ngân vượt hạn mức đã phân giao. Một số dự án có khối lượng thực hiện lớn, đã giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2018 nhưng chưa được điều chỉnh, bổ sung. Nhưng vẫn còn có các bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch vốn chưa sát với tiến độ thực hiện của các chương trình dự án trong khi thủ tục điều chỉnh kế hoạch còn phải trình duyệt qua nhiều cấp có thẩm quyền.
Đặc biệt, các dự án phát triển sinh kế ứng phó với biến đổi khí hậu ở Đồng bằng sông Cửu Long còn gặp khó khăn trong quá trình xây dựng, thiết kế dự án do đây là lĩnh vực mới, đối tượng thụ hưởng trải rộng ở các tỉnh khác nhau.
Báo cáo cập nhật của các bộ, ngành và địa phương cho thấy đến thời điểm này, nhiều địa phương đã nỗ lực đẩy nhanh tiến độ giải ngân, thậm chí còn có thể hấp thụ thêm vốn do khối lượng thực hiện cao hơn so với kế hoạch vốn được giao, điển hình là Hà Nội. Trong khi đó, Bộ Y tế và một số địa phương còn tỷ lệ giải ngân thấp do nhiều nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân kéo dài.
"Từng bộ, ngành, địa phương nêu rõ nguyên nhân vì sao"
Đó là yêu cầu Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đưa ra cho các bộ, ngành, địa phương. Theo Phó Thủ tướng, gần đây về mặt thể chế đã có những thay đổi nhằm quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn vay nước ngoài cho đầu tư phát triển. Trong đó, ngoài quy định việc các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài đều phải nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, Chính phủ còn ban hành Nghị định số 97 ngày 30/6/2018 về cho vay lại vốn vay nước ngoài, Nghị định 132 ngày 1/10/2018 về quản lý và sử dụng ODA và các nguồn vốn vay ưu đãi…
Đặc biệt, các bộ, ngành và địa phương đã nỗ lực thúc đẩy việc hoàn thành chuẩn bị để kịp thời đàm phán 7 dự án sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi cuối cùng của Ngân hàng Phát triển châu Á (ABD) trong năm tài khóa 2018 nhằm tận dụng tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển đất nước.
"Liên quan đến tiến độ giải ngân vốn ODA chậm, từng bộ, ngành, địa phương nêu rõ nguyên nhân vì sao, do cơ chế chính sách, do khách quan, hay do nguyên nhân chủ quan của từng bộ, ngành và địa phương", Phó Thủ tướng yêu cầu.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài đều là dự án nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, do đó nguồn vốn đầu tư được bảo đảm, việc còn lại là tập trung triển khai tốt để các dự án nhanh chóng mang lại lợi ích thiết thực.
Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chủ quản dự án phải rà soát kỹ lưỡng, đôn đốc thường xuyên để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân, bảo đảm hiệu quả sử dụng nguồn vốn vay phải trả lãi suất này.
Đặc biệt, các bộ, ngành và địa phương phải xác định rõ đâu là nguyên nhân chủ quan để tập trung khắc phục, trong đó có khâu giải phóng mặt bằng; tránh tình trạng dự án giải ngân nhanh thì thiếu vốn trong khi vốn được giao bị ách tắc trong các dự án thực hiện chậm.
Liên quan đến thẩm quyền điều chuyển vốn linh hoạt trong nội bộ các Bộ, ngành và địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính rà soát, đề xuất phướng án xử lý theo hướng điều chuyển nhanh hơn nguồn vốn của các dự án chậm tiến độ sang các dự án triển khai tốt, giải ngân nhanh.
Đối với các dự án không có khả năng thực hiện, Phó Thủ tướng cho biết ông "rất lo lắng” đồng thời yêu cầu các Bộ, ngành liên quan phải có báo cáo rõ để có phương án xử lý tiếp theo. Phó Thủ tướng cũng cho biết vừa qua Chính phủ đã dừng một số dự án do không bảo đảm về thời gian và hiệu quả sử dụng vốn.
Liên quan đến đề xuất về phương án sử dụng dự phòng 10% kế hoạch đầu tư công trung hạn của các bộ, ngành và địa phương làm vốn đối ứng cho các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài, Phó Thủ tướng ghi nhận và yêu cầu có báo cáo cụ thể trên tinh thần phát huy trách nhiệm quản lý, sử dụng vốn đã được phân bổ của các Bộ, ngành và địa phương.
Nhiều bất cập trong quản lý và sử dụng vốn ODA
Tại một hội thảo do Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức gần đây, ông Nguyễn Văn Hiếu - Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cho biết, thể chế quản lý và sử dụng vốn ODA chưa theo kịp với những thay đổi về luật pháp trong nước về đầu tư công và những thay đổi trong chính sách của các nhà tài trợ khi Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình. “Có những dự án, quy trình và thủ tục chuẩn bị và thực hiện kéo dài 3-5 năm dẫn đến không đáp ứng được tính cấp thiết và làm cho thiết kế ban đầu (bao gồm vốn dự toán) trở nên không còn phù hợp”, ông Hiếu nói.
Ông Hà Hải An - Phó vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), cũng nêu lên những bất cập trong việc ban hành các quy định về vốn ODA. Ông An cho biết, trong giai đoạn 2011-2016 đã ban hành mới và sửa đổi nhiều quy định liên quan đến quản lý và sử dụng vốn ODA nhưng các văn bản pháp luật này có những chồng chéo và vướng mắc, dẫn đến cản trở thực hiện các dự án.
Ông Christian Haas - Giám đốc quốc gia Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), nêu lên ví dụ về các dự án mà KfW đang tài trợ tại Việt Nam, trong đó đặc biệt là dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 ở TP.HCM. KfW đã ký kết tài trợ 240 triệu euro cho dự án (2014) và đề xuất cho vay thêm 200 triệu euro vào năm ngoái (2017). “Nhưng công tác thực hiện dự án bị chậm trễ nghiêm trọng,” ông Christian Haas nói.
- Cùng chuyên mục
Nhóm Vingroup kéo VN-Index tăng phiên thứ 6 liên tiếp
VN-Index tăng phiên thứ 6 liên tiếp nhờ nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn trong khi nhiều cổ phiếu bước vào pha điều chỉnh. Khối ngoại tiếp tục mua ròng mạnh.
Tài chính - 11/07/2025 16:34
Đạm Phú Mỹ phát quà ‘khủng’ cho cổ đông
Đạm Phú Mỹ đang triển khai các thủ tục cần thiết để thực hiện chia thưởng lớn cho cổ đông theo quyết định đã được thông qua từ kỳ họp ĐHĐCĐ thường niên 2025.
Tài chính - 10/07/2025 15:38
Chính sách thuế quan mới của Mỹ: Thách thức và cơ hội chiến lược cho Việt Nam
Chính sách thuế quan mới của Mỹ là thách thức lớn đối với các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, tuy nhiên cũng mở ra cơ hội để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và nâng cao vị thế cạnh tranh trong bối cảnh thương mại toàn cầu đầy biến động.
Tài chính - 10/07/2025 08:41
Nâng cao nhận thức nhà đầu tư hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực thực hiện các cải cách để hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán lên hạng mới nổi (Emerging Market), vai trò của nhà đầu tư cá nhân ngày càng trở nên quan trọng.
Tài chính - 10/07/2025 07:30
‘Mưa’ cổ tức sau mùa đại hội
Hàng loạt doanh nghiệp thông báo chốt danh sách cổ đông để chia cổ tức trong tháng 7. Nổi bật nhất, Bia Hạ Long trả cổ tức tiền mặt lên đến 110%.
Tài chính - 10/07/2025 07:00
[E] Nhìn lại 25 năm phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam
Đánh dấu 25 năm mở cửa, chứng khoán Việt Nam đứng trước cột mốc mới là được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi. Điều này sẽ giúp thị trường Việt Nam trở thành một lựa chọn hấp dẫn hơn trên bản đồ tài chính thế giới.
Tài chính - 10/07/2025 07:00
Vốn ngoại ‘ồ ạt’ chảy vào chứng khoán và ngân hàng
Khối ngoại mua ròng phiên thứ 6 liên tiếp với giá trị gần 2.000 tỷ đồng, tập trung vào nhóm chứng khoán và ngân hàng.
Tài chính - 09/07/2025 16:12
Lộ diện chủ mới dự án Cát Bà Amatina
Tân cổ đông của Vinaconex ITC là Công ty TNHH Sàn giao dịch Bất động sản Hà Nội Anpha.
Tài chính - 09/07/2025 08:00
Niềm tin trở lại với chứng khoán
Chuyên gia VPBankS cho rằng niềm tin đã trở lại với chứng khoán khi VN-Index tăng tốt từ đầu tháng 4. Còn nhiều động lực để VN-Index chinh phục mốc 1.500 điểm phía trước.
Tài chính - 09/07/2025 07:00
'Có dư địa để tăng trưởng tín dụng cao hơn 16%'
Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP hơn 8% cho năm 2025, ông Phạm Chí Quang – Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết con số tăng trưởng tín dụng 16% không chỉ khả thi mà còn có thể cao hơn, với điều kiện kiểm soát tốt lạm phát và nợ xấu.
Tài chính - 08/07/2025 21:31
Cổ đông TCBS chốt phương án IPO và lên sàn
Sau đợt IPO, TCBS sẽ triển khai việc đưa cổ phiếu lên sàn chứng khoán, niêm yết HoSE hoặc đăng ký giao dịch UPCoM nếu không thỏa điều kiện niêm yết.
Tài chính - 08/07/2025 15:58
UOB: Kỳ vọng lãi suất ổn định, tỷ giá dần hạ nhiệt
Trong báo cáo mới đây, Ngân hàng UOB nhận định, lạm phát tại Việt Nam vẫn trong tầm kiểm soát và chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục được giữ ở mức hỗ trợ tăng trưởng trong nửa cuối năm.
Tài chính - 08/07/2025 15:57
Khối ngoại mua ròng phiên thứ 5 liên tiếp
Giao dịch của khối ngoại tiếp tục là điểm sáng đáng chú ý khi họ có phiên mua ròng thứ 5 phiên liên tiếp (tổng giá trị đạt 7.679,37 tỷ đồng) trên sàn HoSE.
Tài chính - 08/07/2025 15:56
Chủ tịch Mirae Asset: Chứng khoán đang dịch chuyển theo hướng bền vững và chuyên nghiệp
Bà Nguyễn Hoàng Yến, Chủ tịch Mirae Asset cho biết, không chỉ tăng về số lượng mà chất lượng nhà đầu tư cũng có sự thay đổi rõ rệt, ngày càng nhiều nhà đầu tư bắt đầu tiếp cận phương pháp quản lý tài sản, đầu tư có kỷ luật thay vì chỉ đơn thuần giao dịch ngắn hạn.
Tài chính - 08/07/2025 14:10
Nhiều 'ẩn số' với biến động tỷ giá
Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN Phạm Chí Quang thẳng thắn nhận định, nhiều ẩn số với chính sách tiền tệ, tỷ giá trong thời gian tới.
Tài chính - 08/07/2025 14:07
Nhiều động lực hướng VN-Index đến vùng điểm cao hơn
Dù dự báo thị trường chứng khoán có thể chinh phục các mốc điểm cao hơn với nhiều động lực hỗ trợ, song các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên giao dịch thận trọng với chiến lược mua và nắm giữ các cổ phiếu hàng đầu với định giá hợp lý.
Tài chính - 08/07/2025 08:55
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 3 month ago