Không có cơ sở pháp lý để 'khoá tài khoản' kinh doanh trên Facebook

Trao đổi với báo chí về vấn đề thu thuế tài khoản kinh doanh trên Facebook, mới đây, bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Quản lý Thuế thu nhập cá nhân, Tổng cục Thuế cho biết: Trước mắt, Tổng cục Thuế đã lên chương trình hướng dẫn, tuyên truyền, hỗ trợ người kinh doanh để họ tự nguyện kê khai, nộp thuế. Sau đó, nếu các cá nhân chưa tự nguyện thì mới tính đến dùng các biện pháp xử lý các vi phạm thuế bằng biện pháp khác, thậm chí có thể 'khoá tài khoản'.

"Khi xác định chính thức cá nhân có vi phạm pháp luật về thuế mới phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước khác để thực hiện các giải pháp mạnh, trong đó có giải pháp khóa tài khoản", bà Phương Lan nhấn mạnh.

Bà Phương Lan cho biết từ trước đến nay, các cơ quan quản lý đã phối hợp với các đối tác ở nước ngoài khoá nhiều tài khoản mạng xã hội nhưng chưa áp dụng đối với lĩnh vực vi phạm thuế. Vì vậy, trong lĩnh vực thuế tới đây sẽ áp dụng giải pháp mạnh như vậy với các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế. Tuy nhiên chỉ áp dụng đối với trường hợp đặc thù, có tầm ảnh hưởng lớn. Các tài khoản Facebook kinh doanh nhỏ lẻ nếu chây ỳ, trốn thuế sẽ được áp dụng các biện pháp quản lý thuế khác.

Tuy nhiên, nhận định về vấn đề này, luật sư Trương Thanh Đức, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) có ý kiến hoàn toàn trái ngược. Ông Đức cho biết: Không thể 'khoá tài khoản' Facebook của những người bán hàng qua đây, bởi nếu Facebooker không vi phạm thuần phong mỹ tục hay liên quan tới chính trị, khủng bố, phản động, không có lý do gì để khoá các tài khoản này.

Cùng với đó ông Đức cũng khẳng định, không thể bắt tất cả các tài khoản kinh doanh qua Facebook đăng ký kinh doanh. "Không có luật nào cho phép, khái niệm nào quy định thu thuế hoạt động kinh doanh qua Facebook. Bởi đó không phải kinh doanh mà nó chỉ là phương tiện trao đổi, thay vì email, người kinh doanh dùng Facebook trao đổi cho tiện lợi, giá rẻ, chi phí quảng bá thấp, không thể đánh đồng với thương mại điện tử. Vì thế, đòi quản lý thuế, thu thuế qua qua Facebook là hoàn toàn phi lý", ông Đức nhấn mạnh.

Theo ông Đức, nếu các cơ quan quản lý muốn quản lý hoạt động kinh doanh qua Facebook thì phải quản lý từ hàng hoá, hoá đơn chứng từ thuế má, xuất nhập hàng, chứ không phải là việc họ quảng cáo trên Facebook.

Facebook có lợi cho ngành thuế, nên khuyến khích không nên o ép

Đưa ý kiến thêm về yêu cầu thu thuế các chủ tài khoản kinh doanh trên Facebook, ông Đức đặt vấn đề làm sao để thu thuế được với những trường hợp này nếu như chủ tài khoản nói những thông tin trao đổi trên tài khoản chỉ là thông tin đùa hoặc giao dịch không thành công, hàng đi bị trả lại; hay giao dịch rất nhiều nhưng thu nhập chỉ 90 triệu, chưa đủ để nộp thuế?

Cùng với đó, kinh doanh qua Facebook không giống như thương mại điện tử ở chỗ thương mại điện tử là buôn bán trên mạng, mọi thanh toán qua mạng đều được lưu lại, mọi dữ liệu đều được quản lý, còn kinh doanh qua Facebook chủ yếu là thu tiền mặt, không có hoá đơn chứng từ ghi lại.

Theo đó, ông Đức cho rằng các cơ quan quản lý thuế chỉ nên coi Facebook như một phương tiện có lợi cho ngành thuế, như một kênh nắm bắt thông tin để ngành thuế thay vì chỉ nghe Uỷ ban phường "mách" lại những trường hợp kinh doanh trốn thuế, thì cơ quan thuế có thể tìm kiếm trên mạng, qua Facebook để biết được những cá nhân này, hộ kinh doanh kia đang kinh doanh, buôn bán cái gì. Sau đó tiếp tục vào điều tra, kiểm soát, tìm hiểu xem họ đang kinh doanh như thế nào, lợi nhuận ra sao.

"Vì thế thay vì o ép, ngăn cấm hay làm khó, thiết nghĩ các cơ quan thuế cần khuyến khích kinh doanh qua Facebook, phát triển thương mại điển tử theo xu thế chung của thế giới", ông Đức nhấn mạnh.

Góp ý về quản lý kinh doanh qua Facebook, ông Đức cũng lưu ý, nếu nói tới ngăn cấm kinh doanh qua Facebook thì cần nhắm tới chất lượng sản phẩm được giao bán và nếu kinh doanh với quy mô thực sự lớn thì phải đăng ký kinh doanh, nộp thuế.

"Nếu phát hiện đối tượng nào kinh doanh lớn (doanh thu trên 100 triệu) không chịu kê khai nộp thuế thì lúc ấy mới cần có những hình thức phạt theo quy định", ông Đức lưu ý.