Năm thăng hoa của cổ phiếu điện

Giới đầu tư thường biết đến các mã điện năng thường thuộc nhóm cổ phiếu phòng thủ. Nghĩa là, nhóm này thường có kết quả kinh doanh ổn định qua các năm bất chấp các biến động của nền kinh tế nói chung, thị trường chứng khoán nói riêng.

Ở góc độ khác, cũng vì tính chất ổn định, các mã cổ phiếu điện thường không có sự đột biến mạnh cả về kết quả kinh doanh và thường khó hấp dẫn dòng tiền đầu cơ trên TTCK.  

Dù vậy, 2021 là năm đặc biệt. Với hiệu ứng dòng vốn rẻ, nhà đầu tư F0 lớp lớp tham gia thị trường chứng khoán, EKYC giúp việc mở tài khoản chứng khoán dễ dàng... VN-Index đã liên tục phá đỉnh mạnh mẽ trong năm 2021, trong đó nhóm cổ phiếu điện cũng tăng trưởng tích cực.

Thống kê của Nhadautu.vn trong 1 năm (từ phiên 28/1/2021 – 28/1/2022), 21/23 mã cổ phiếu điện tăng trưởng dương. Trong đó, quán quân cổ phiếu tăng trưởng là PGV của Tổng Công ty Phát điện 3 – CTCP chốt phiên 21/1 (phiên giao dịch cuối trên UPCOM trước khi hủy niêm yết để chuyển sang HoSE) đạt 39.800 đồng/CP, tăng 160,13%.

Xếp sau PGV là KHP của CTCP Điện lực Khánh Hòa (+113,96%), NBP của CTCP Nhiện điện Ninh Bình (+71,21%), TMP của CTCP Thủy điện Thác Mơ (+68,24%), VSH của CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh (+66,18%), TBC của CTCP Thủy điện Thác Bà (+48,24%), TTE của CTCP Đầu tư Năng lượng Trường Thịnh (+47,12%), GEG của CTCP Điện Gia Lai (+45,99%)....

Sự thăng hoa của cổ phiếu điện phần lớn nhờ vào kết quả kinh doanh năm 2021 tích cực.

CTCP Thủy điện Miền Nam (HoSE: SHP) ghi nhận doanh thu thuần đạt gần 658 tỷ đồng, tăng 53% so với cùng kỳ, lãi ròng đạt 265 tỷ đồng, tăng cao gấp hơn 4 lần năm 2020. Đây cũng là doanh nghiệp có mức tăng trưởng lãi ròng cao nhất trong 23 doanh nghiệp sản xuất điện khảo sát. Tính ra, SHP đã vượt 17,3% chỉ tiêu doanh thu và 51% kế hoạch lợi nhuận.

SHP cho biết nguyên nhân lợi nhuận tăng cao là do sản lượng năm 2021 tăng so với năm trước đồng thời giá bán điện bình quân 2021 tăng gần 3% so với năm ngoái.

CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh (HoSE: VSH) cũng gây ấn tượng với lãi ròng năm 2021 tăng 105,7% đạt 387,3 tỷ đồng. Tính riêng quý IV/2021, lãi sau thuế công ty đạt 192,74 tỷ đồng, tăng 19,14% so với quý IV/2020. VSH cho biết, lợi nhuận sau thuế tăng trưởng nhờ tình hình thủy văn cuối năm 2021 thuận lợi và Nhà máy Thủy điện Thượng Kon Tum đi vào phát điện.

Tổng Công ty Phát điện 3 – CTCP (EVNGENCO3 - UPCOM: PGV) – tân binh “xông đất” sàn HoSE, cũng có một năm 2021 kinh doanh tích cực. Cụ thể, sản lượng điện sản xuất của EVNGENCO3 đạt 29,608 tỷ kWh, nhiệt điện than chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu sản lượng điện (47%). Lợi nhuận sau thuế EVNGENCO3 cả năm 2021 đạt 3.134 tỷ đồng, tăng gần 73% so với năm 2020 và vượt gần 122% kế hoạch năm.

Đáng chú ý, CTCP Đầu tư Năng lượng Trường Thịnh (HoSE: TTE) năm 2021 lãi 28,2 tỷ đồng, trong khi năm 2020 lỗ gần 29,3 tỷ đồng.

Ở chiều ngược lại, thống kê của Nhadautu.vn cho thấy 8/23 doanh nghiệp có lợi nhuận tăng trưởng âm trong cả năm 2021.

Đứng top đầu là CTCP Nhiệt điện Phả Lại (HoSE: PPC). Tính cả năm 2021, doanh thu PPC đạt 3.885 tỷ đồng, giảm 51% so với năm 2020; lợi nhuận sau thuế 287 tỷ đồng, giảm mạnh 71,6%. Đây cũng là con số lãi thấp nhất trong kể từ năm 2011 của PPC.

Riêng quý IV/2021, doanh thu thuần công ty chỉ đạt 538 tỷ đồng, giảm 71% so với quý IV/2020. Mặt khác, việc kinh doanh dưới giá vốn khiến PPC lỗ gộp gần 22 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lợi nhuận gộp 556 tỷ đồng – Đây cũng là quý thứ 3 liên tiếp PPC kinh doanh dưới giá vốn. Kết quả, công ty lãi sau thuế gần 64 tỷ đồng, giảm 87% so với quý IV/2020.

Theo giải trình từ phía PPC, công ty trong quý IV công ty đã dừng tổ máy 5 để đại tu sửa chữa 75 ngày và hệ thống huy động thấp, do vậy, sản lượng điện sản xuất quý 4 thấp chỉ bằng 36% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, có nhiều thời điểm dây chuyền 1 của công ty chỉ vận hành 1 tổ máy do vậy dẫn đến suất chi phí (chi phí nguyên liệu) cao hơn so với cùng kỳ và làm giảm lợi nhuận. Ngoài ra quý 4/2020 công ty còn ghi nhận doanh thu từ chênh lệch tỷ giá của năm 2015 và 2018.

PPC trong 1 năm trở lại đây giảm 71,6% - mức giảm mạnh nhất trong 23 mã cổ phiếu mà Nhadautu.vn thống kê.

Một doanh nghiệp đáng chú ý khác phải kể đến là Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam – CTCP (HoSE: POW). Trong năm 2021, doanh thu thuần POW đạt 24.565 tỷ đồng, giảm gần 17,4% so với năm 2020. Lợi nhuận sau thuế đạt 2.032 tỷ đồng, giảm 23,7%.

Tính riêng quý IV/2021, công ty lỗ sau thuế 1,13 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi hơn nghìn tỷ đồng.

Giải trình về kết quả kể trên, ban lãnh đạo POW cho biết sự cố tại Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 là nguyên nhân lớn tác động đến kết quả sản xuất kinh doanh của POW.

Kỳ vọng gì ở cổ phiếu điện năm 2022?

Trong năm 2022, nhóm cổ phiếu điện năng được kỳ vọng tăng trưởng vượt trội. VnDirect nhận định, ngành điện Việt Nam đang trải qua một quá trình chuyển đổi lớn do các ưu tiên của Chính phủ nhằm duy trì sự cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế vĩ mô và tính bền vững của môi trường.

“Với quy mô lớn và tiến độ nhanh hơn dự kiến của quá trình chuyển đổi năng lượng này, chúng tôi tin rằng các cổ phiếu điện tập trung vào các giải pháp thay thế sạch hơn có thể có tiềm năng lớn trong thời gian tới”, VnDirect đánh giá.

Đặc biệt, VnDirect cũng cho rằng sự tăng giá của các cổ phiếu năng lượng trên thị trường toàn cầu để phản ứng với tình trạng thiếu điện đang diễn ra ở EU và Trung Quốc. Như vậy, cổ phiếu điện Việt Nam sẽ lấy lại vị thế trong thời gian tới, với kỳ vọng sản lượng điện từ khí đốt sẽ tăng trở lại kể từ năm 2022 nhờ sự phục hồi của các hoạt động sản xuất. Ngoài ra, do hiện tượng El Nino khả năng cao sẽ xảy ra, sản lượng thủy điện sẽ giảm trong năm tới, điều này sẽ giúp tăng nhu cầu từ điện khí.

Đồng tính với quan điểm trên, SSI Research nhận định tiêu thụ điện năm 2022 sẽ phục hồi tốc độ tăng trưởng, qua đó phần nào giảm bớt khó khăn cho các nhà máy nhiệt điện. SSI Research kỳ vọng, sản lượng tiêu thụ điện năm nay sẽ tăng trưởng 9% so với năm 2021 dựa trên kịch bản tăng trưởng GDP là 6,5% nhờ tỷ lệ bao phủ vaccine cao và nền kinh tế dần mở cửa trở lại.

“Tình hình thủy văn nhiều khả năng kém thuận lợi trong năm 2022 và sẽ làm tăng nhu cầu tiêu thụ nhiệt điện. Tuy nhiên sẽ có sự khác biệt về tăng trưởng lợi nhuận giữa nhóm công ty điện than & công ty điện khí. Chúng tôi ước tính mức tăng trưởng lợi nhuận của nhóm điện than sẽ tốt hơn và lợi nhuận nhóm điện khí ước tính đi ngang trong 2022”, SSI Research cho biết.

Tuy nhiên, SSI Research cho rằng nhà đầu tư cần lưu ý rủi ro khi mức tăng giá điện trên thị trường cạnh tranh có thể không như kỳ vọng nếu tiêu thụ điện thấp hơn ước tính do tình hình COVID chuyển biến bất thường. Ngoài ra, đơn vị này cho rằng nếu tiêu thụ điện kém do tình hình COVID chuyển biến bất thường có thể ảnh hưởng đến các giả định về sản lượng điện thương phẩm, sản lượng và sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận ước tính trong bối cảnh giá khí & giá than ở mức cao.

Tương tự, Agriseco Research đánh giá ngành điện sẽ đạt được tăng trưởng tốt trong năm 2022 trên nền thấp của 2021 và theo đà hồi phục của nền kinh tế. Năm 2022, Agriseco Research đánh giá tích cực đối với triển vọng nhóm nhiệt điện than và nhóm năng lượng tái tạo. Trong trung và dài hạn, nhóm nhiệt điện khí và năng lượng tái tạo được kỳ vọng sẽ dần thay thế các nguồn năng lượng truyền thống như điện than và thủy điện.

Bài liên quan

Lý do cổ phiếu Facebook lao dốc

Chứng khoán thiếu vắng nguồn cung mới

Những cổ phiếu nào ‘xông đất’ sàn HoSE năm Nhâm Dần?

Chuyên gia 'bắt mạch' thị trường chứng khoán năm 2022