Góp ý về Quy hoạch điện VIII, các tỉnh có quy hoạch nhiệt điện than, liên minh năng lượng và Đại sứ quán Đan Mạch đề xuất không phát triển thêm các dự án điện than mới, đặc biệt là trong giai đoạn 10 năm tới. Thay vào đó ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời phân tán và điện gió.

Cùng với đó, các đơn vị đề xuất loại bỏ vị trí quy hoạch nhà máy nhiệt điện than trong Quy hoạch điện VII (điều chỉnh). Phần công suất thiếu hụt sẽ bù vào công suất nguồn LNG với lý do là các nhà máy nhiệt điện than gây ô nhiễm môi trường và không thu xếp được vốn.

Trả lời các ý kiến đóng góp trên, đơn vị Tư vấn Quy hoạch điện VIII cho biết: Quy mô các nhà máy nhiệt điện than đưa vào giai đoạn 2021-2035 đều là những dự án chắc chắn xây dựng. Đây là những dự án đã thực hiện công tác xúc tiến đầu tư tốt mà không thể loại bỏ. Ví dụ: Nhiệt điện Nam Định I, Nhiệt điện Thái Bình II, Nhiệt điện Vũng Áng II, Nhiệt điện Vân Phong I, Nhiệt điện Duyên Hải II....

"Sau 2035, hệ thống vẫn cần tiếp tục phát triển một phần nhỏ nhiệt điện than để đảm bảo tiêu chí an ninh năng lượng, giá điện không tăng quá cao", đơn vị Tư vấn khẳng định.

Đơn vị Tư vấn cũng cho biết, Quy hoạch điện VIII đã yêu cầu các nhà máy nhiệt điện than xây mới sử dụng công nghệ như sau: trong giai đoạn 2021-2025 chỉ xây dựng công nghệ nhiệt điện than siêu tới hạn trở lên, giai đoạn từ 2025-2035 chỉ xây dựng nhiệt điện than trên siêu tới hạn (USC) trở lên, và sau năm 2035 chỉ xây dựng nhiệt điện than trên siêu tới hạn cải tiến (AUSC).

Chia sẻ thêm lý do tiếp tục phát triển điện than trong Quy hoạch điện VIII, đơn vị Tư vấn cho biết, để đáp ứng nhu cầu phụ tải với chi phí không quá cao, hệ thống vẫn cần phải xây dựng các nhà máy nhiệt điện. Nếu chọn phát triển nhiệt điện khí LNG thay than thì sự phụ thuộc vào bên ngoài vẫn như vậy và chỉ phụ thuộc vào loại hình khí LNG sẽ làm giảm mức độ an ninh năng lượng.

Ngoài ra chi phí sản xuất điện của nguồn điện LNG khá lớn, giá điện sẽ tăng cao hơn nhiều (chi phí hệ thống sẽ tăng khoảng 2 tỷ USD/năm so với kịch bản chọn), không phù hợp với tiêu chí quy hoạch nguồn điện theo chi phí tối thiểu đã đặt ra.

Đơn vị tư vấn khẳng định, kịch bản phát triển nguồn điện lựa chọn đã đảm bảo các mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính theo các chính sách hiện hành. Nếu phát triển tăng thêm nguồn NLTT, thì chi phí hệ thống sẽ cao hơn (kịch bản tăng NLTT sẽ cao hơn khoảng 1 tỷ USD/năm so với kịch bản chọn), không phù hợp với tiêu chí quy hoạch nguồn điện đặt ra.

Về công nghệ các nhà máy nhiệt điện than hiện nay, đơn vị Tư vấn cho biết, đã phát triển và tiến bộ vượt bậc nhằm đáp ứng nhu cầu giảm tiêu hao năng lượng và đảm bảo về môi trường. Vì vậy, với công nghệ hiện đại của các nhà máy nhiệt điện than hiện nay ngoài hiệu suất có thể lên đến trên 50%, tiêu hao ít nhiên liệu và tài nguyên thì công nghệ xử lý chất thải cuối nguồn cũng đạt hiệu suất cao tương ứng có thể xử lý để giảm tối đa các tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên, hệ sinh thái và sức khỏe con người. Nhiều dự án còn nằm gần các đô thị lớn như ở Úc, Nhật Bản, Đức.

"Thực tế cho thấy, phát thải từ nhà máy hiện được kiểm soát bởi hai lớp tiêu chuẩn: Tiêu chuẩn nguồn thải quy định nồng độ phát thải khí thải tại nguồn và tiêu chuẩn chất lượng không khí xung quanh áp dụng để kiểm soát nồng độ phát thải các loại khí thải trong không khí xung quanh nên phát thải ở mức rất thấp và được kiểm soát bằng hệ thống giám sát tự động về các cơ quan quản lý môi trường địa phương. Do đó, nồng độ các khí thải sẽ được kiểm soát ở ngưỡng không gây hại đến sức khỏe con người", đơn vị Tư vấn khẳng định.

Theo chương trình phát triển nguồn điện tại dự thảo Quy hoạch điện VIII, tới năm 2030, tổng công suất đặt nguồn điện của Việt Nam đạt 137,2 GW (trong đó nhiệt điện than là 27%, nhiệt điện khí 21%, thuỷ điện 18%, điện gió, mặt trời và lăng lượng tái tạo khác là 29%, nhập khẩu khoảng 4%, thuỷ điện tích năng và các loại thiết bị lưu trữ năng lượng khác khoảng gần 1%; năm 2045 tổng công suất đặt của nguồn điện đạt gần 276,7 GW (trong đó nhiệt điện than 18%, nhệt điện khí 24%, thuỷ điện 9%, điện gió, mặt trời và NLTT khác là 44%, nhập khẩu gần 2%, thuỷ điện tích năng và các loại thiết bị lưu trữ năng lượng khác khoảng 3%. 

Mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo theo Chiến lược phát triển nguồn năng lượng tái tạo của Việt Nam giai đoạn đến 2030 định hướng đến 2050 (Quyết định số 2068/QĐ-TTg ngày 25/11/2015) đạt 32% năm 2030 và 43% năm 2050.

Bài liên quan

Căn cứ nào để giảm sâu giá điện áp mái?

Phương án giảm giá điện 3 tháng cuối năm 2020 cho người dân như thế nào?

Giá điện thiếu cạnh tranh, chậm thay đổi theo thị trường

Vì sao hàng loạt 'đại gia' điện gió phải giảm 70-80% công suất?