Hoa Kỳ, Trung Quốc bắt đầu các cuộc đàm phán phá băng thương mại vào thứ Bảy tới tại Geneva

Đây được coi là bước đầu tiên hướng tới giải quyết cuộc chiến thương mại giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới đang làm gián đoạn nền kinh tế toàn cầu.

Tin tức về cuộc họp được Washington công bố lần đầu tiên vào cuối ngày thứ Ba đã khiến chỉ số chứng khoán tương lai của Hoa Kỳ tăng cao, trong khi thị trường chứng khoán Trung Quốc và Hong Kong cũng vọt tăng trong phiên giao dịch sáng thứ Tư tại Châu Á.

Các cuộc đàm phán diễn ra sau nhiều tuần căng thẳng leo thang khiến thuế nhập khẩu hàng hóa giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tăng vọt lên hơn 100%, ở mức độ mà Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent hôm thứ Ba mô tả là tương đương với lệnh cấm vận thương mại.

Bế tắc này, cùng với quyết định của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào tháng trước về việc áp thuế toàn diện đối với hàng chục quốc gia khác, đã làm đảo lộn chuỗi cung ứng, làm xáo trộn thị trường tài chính và làm dấy lên lo ngại về sự suy thoái mạnh mẽ trong tăng trưởng toàn cầu.

Các nhóm đàm phán họp tại Geneva dự kiến ​​sẽ thảo luận về việc cắt giảm thuế quan rộng hơn, hai nguồn tin quen thuộc với kế hoạch này cho biết với Reuters.

Hai bên cũng dự kiến ​​sẽ thảo luận về thuế đối với các sản phẩm cụ thể, kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ và quyết định của ông Trump về việc chấm dứt miễn trừ de minimis đối với hàng nhập khẩu giá trị thấp, một trong những nguồn tin cho biết.

Hội đồng Nhà nước Trung Quốc đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận qua fax của Reuters.

"Tôi cảm thấy đây sẽ là về việc hạ nhiệt", Bessent nói với Fox News sau thông báo. "Chúng ta phải hạ nhiệt trước khi có thể tiến lên phía trước".

Một phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc sau đó đã xác nhận rằng Trung Quốc đã đồng ý gặp các đặc phái viên của Hoa Kỳ.

"Trên cơ sở cân nhắc đầy đủ các kỳ vọng toàn cầu, lợi ích của Trung Quốc và lời kêu gọi của ngành công nghiệp và người tiêu dùng Hoa Kỳ, Trung Quốc đã quyết định tái hợp tác với Hoa Kỳ", tuyên bố của phía Trung Quốc cho biết.

"Có một câu nói cổ của Trung Quốc: Nghe những gì được nói, và xem những gì được thực hiện. ... Nếu (Hoa Kỳ) nói một đằng nhưng lại làm một nẻo, hoặc cố gắng sử dụng đàm phán như một vỏ bọc để tiếp tục ép buộc và tống tiền, Trung Quốc sẽ không bao giờ đồng ý", tuyên bố nhấn mạnh.

Đây là cuộc họp đầu tiên giữa các quan chức cấp cao của Trung Quốc và Hoa Kỳ kể từ khi Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Steve Daines gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại Bắc Kinh vào tháng 3 vừa qua.

Bắc Kinh đã sử dụng giọng điệu gay gắt khi căng thẳng với Washington gia tăng, liên tục nói rằng họ sẽ không tham gia đàm phán trừ khi thuế quan được rút lại.

Tuy nhiên, như một chỉ báo cho sự thay đổi trong chiến thuật, Bộ thương mại Trung Quốc hôm thứ Sáu cho biết họ đang "đánh giá" lời đề nghị đàm phán từ Washington.

Nền kinh tế Trung Quốc đang phải chịu nhiều rủi ro, khi khu vực nhà máy rộng lớn của nước này đã phải gánh chịu gánh nặng của thuế quan.

Nhiều nhà phân tích đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2025 của họ đối với gã khổng lồ châu Á, trong khi ngân hàng đầu tư Nomura cảnh báo rằng cuộc chiến thương mại có thể khiến Trung Quốc mất tới 16 triệu việc làm.

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc sáng thứ Tư đã công bố biện pháp kích thích tiền tệ mới, tạm dừng cắt giảm lãi suất và bơm thanh khoản vào hệ thống ngân hàng nhằm chống lại tác động kinh tế của các khoản thuế.

Các nhà phân tích mô tả động thái này là có cân nhắc và mang tính chiến thuật.

"Gần như chắc chắn cũng có yếu tố báo hiệu cho chính phủ Hoa Kỳ trước cuộc họp sắp tới", Christopher Beddor, Phó giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Gavekal Dragonomics cho biết.

"Thông điệp là các quan chức Trung Quốc không hoảng sợ hoặc cố gắng hết sức để củng cố tăng trưởng kinh tế và họ sẽ không đàm phán từ vị thế yếu kém".

Các tín hiệu hỗn hợp

Các quan chức Hoa Kỳ đã tổ chức một loạt các cuộc họp với các đối tác thương mại kể từ khi Tổng thống Trump công bố mức thuế 10% đối với hầu hết các quốc gia vào ngày 2/4, cùng với mức thuế quan cao hơn sẽ có hiệu lực vào ngày 9 tháng 7, trừ khi các các nước có thỏa thuận thương mại riêng biệt với Hoa Kỳ.

Ông Trump cũng đã áp đặt mức thuế 25% đối với ô tô, thép và nhôm, mức thuế 25% đối với Canada và Mexico và mức thuế 145% đối với Trung Quốc, với các mức thuế tiếp theo dự kiến ​​sẽ áp dụng đối với dược phẩm trong những tuần tới.

Trung Quốc trả đũa bằng cách tăng thuế đối với hàng hóa của Hoa Kỳ lên 125%. Liên minh châu Âu cũng đang chuẩn bị các biện pháp đối phó.

Trong khi các cuộc đàm phán vào thứ Bảy nhằm mục đích xoa dịu căng thẳng, vẫn chưa rõ chúng có thể chứng minh được thực chất như thế nào, Bo Zhengyuan, đối tác tại công ty tư vấn chính sách Plenum có trụ sở tại Thượng Hải cho biết.

"Để có thể đàm phán địa chính trị toàn diện hơn, trước tiên cần phải hạ thuế quan - điều quan trọng là liệu cả hai bên có thể đồng ý về mức độ và phạm vi của việc dỡ bỏ thuế quan, cũng như về các cuộc đàm phán tiếp theo hay không", Bo cho biết.

Bessent nói với Fox News rằng hai bên sẽ giải quyết vấn đề "điều gì đó" trong cuộc họp vào thứ Bảy.

"Hãy xem, chúng ta có chung lợi ích là điều này không bền vững", Bessent nói. "Và 145%, 125% tương đương với lệnh cấm vận. Chúng tôi không muốn tách rời về kinh tế. Điều chúng tôi muốn là thương mại công bằng".

Ông Trump và nhóm thương mại của ông đã đưa ra những tín hiệu trái chiều về tiến độ đàm phán với các đối tác thương mại lớn, những nước đang gấp rút hoàn thiện các thỏa thuận với Washington và tránh áp dụng mức thuế nhập khẩu cao đối với hàng hóa của họ.

Bessent đã nói với các nhà lập pháp Hoa Kỳ rằng chính quyền Trump đang đàm phán với 17 đối tác thương mại lớn và có thể công bố các thỏa thuận thương mại với một số đối tác trong số họ sớm nhất là vào tuần này.

Ông Trump nói với các phóng viên trước cuộc họp với Thủ tướng Canada Mark Carney rằng ông và các quan chức chính quyền cấp cao sẽ xem xét các thỏa thuận thương mại tiềm năng trong hai tuần tới để quyết định xem sẽ chấp nhận thỏa thuận nào.

Một quan chức Anh cho biết Hoa Kỳ và Anh đã đạt được tiến triển hướng tới một thỏa thuận thương mại, trong khi Bessent cho biết nhiều quốc gia khác bao gồm Indonesia đã đưa ra những đề nghị tốt để giảm thuế quan và các rào cản phi thuế quan, chẳng hạn như trợ cấp.

Các động thái của ông Trump về thuế quan, mà ông cho biết một phần nhằm mục đích giảm thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ, cho đến nay đang có tác động ngược, với mức nhập khẩu lập kỷ lục vào tháng 3 khi các doanh nghiệp vội vã nhập khẩu hàng hóa trước thời hạn bị áp thuế.

Tuy nhiên, đáng chú ý là thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với Trung Quốc đã thu hẹp mạnh mẽ khi các khoản thuế 'nghiền nát' mà ông Trump áp đặt đã khiến hàng nhập khẩu từ Trung Quốc giảm mạnh.