[Gặp gỡ thứ Tư] 'Quốc hội đổi mới, thích ứng linh hoạt để có quyết sách phục hồi và phát triển kinh tế'

Sáng 20/10, kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV chính thức khai mạc. Đổi mới để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội cũng là yêu cầu tiên quyết để "mọi quyết sách của Quốc hội đều phải đặt người dân và doanh nghiệp vào vị trí trung tâm, vì lợi ích của người dân và doanh nghiệp.

Dịp này, bà Nguyễn Thị Thanh, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Trưởng ban Công tác đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV đã có những chia sẻ với báo chí.

Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV đã được chuẩn bị như thế nào thưa bà?

Bà Nguyễn Thị Thanh: Sau kỳ họp thứ nhất, đến nay, Thường vụ Quốc hội đã họp 2 phiên thường kỳ, có những phiên đã kéo dài đến 8 ngày, cùng nhiều phiên chuyên đề, thậm chí có những phiên bất thường để cho ý kiến vào những nội dung phục vụ cho kỳ họp với tinh thần tiếp tục đổi mới, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới, đặc biệt trong hoàn cảnh thích ứng linh hoạt, an toàn trong điều kiện có dịch, để tiếp tục phục hồi và phát triển kinh tế mạnh mẽ.

Với tinh thần như vậy, đến thời điểm này, hầu hết các nội dung trình kỳ họp đã được Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội thẩm tra sơ bộ, thẩm tra chính thức để phục vụ kỳ họp. Cách đây 3 ngày, một lần nữa, Đảng đoàn Quốc hội đã cùng với Ban cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ rà soát lại các nội dung phục vụ kỳ họp. Đặc biệt, nhấn mạnh những nội dung các cơ quan soạn thảo cần tiếp tục tiếp thu, hoàn chỉnh để đảm bảo cho các dự án luật cũng như các nghị quyết có liên quan đến nội dung trình kỳ họp ra quyết định, đảm bảo chất lượng, độ chính xác và tính thực tiễn rất cao

Khởi đầu nhiệm kỳ mới trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại nguy hiểm hơn, nhưng từ những quyết đáp đặc biệt ở kỳ họp thứ nhất, từ các phiên họp bất thường của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, từ hoạt động linh hoạt, đổi mới của các cơ quan của Quốc hội, đã cho thấy một Quốc hội luôn chủ động, nhạy bén, linh hoạt và trách nhiệm. Bà nhận định thế nào về tinh thần đổi mới rất cao của Quốc hội khóa XV?

Bà Nguyễn Thị Thanh: Có thể nói tính phản ứng nhanh của Quốc hội rất rõ, mặc dù trong điều kiện một tập thể rất lớn nhưng độ nhạy bén và tính quyết đáp của Quốc hội để phản ứng trong điều kiện dịch bệnh, đã thể hiện một Quốc hội chủ động, linh hoạt, nhạy bén và tính sáng tạo cao.

Ở đây chúng tôi thấy vai trò của Chủ tịch Quốc hội và Thường vụ Quốc hội rất rõ trong việc đề xuất những sáng kiến và chủ động thảo luận, bàn bạc với Chính phủ. Có rất nhiều phiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội làm việc cả buổi tối và kéo dài đến đêm để hoàn thiện những dự thảo nghị quyết liên quan đến các biện pháp phòng chống dịch phải hoàn thành trong thời gian rất muộn, có những nghị quyết Chủ tịch Quốc hội đã ký vào ban đêm để kịp thời cho Chính phủ và Chính phủ cũng thế.

Trong thời gian vừa rồi, các cơ quan của Quốc hội, Thường vụ Quốc hội, lãnh đạo Quốc hội và Chính phủ song hành cùng nhau làm việc, với tinh thần hết lòng vì Nhân dân, không kể ngày giờ.

Vậy, kỳ họp thứ 2 sẽ thể hiện những quyết tâm của Quốc hội như thế nào?

Bà Nguyễn Thị Thanh: Ngay sau khi kết thúc kỳ họp thứ nhất, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giao Ban Công tác đại biểu dự thảo cùng với Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội (Ủy ban) xây dựng quy chế mẫu nhằm đảm bảo phát huy tốt nhất vai trò của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban là các cơ quan của Quốc hội có chức năng thẩm định, thẩm tra những nội dung trình Quốc hội.

Do vậy, chất lượng hoạt động của Quốc hội có mạnh hay không một phần lớn do các Ủy ban và Hội đồng Dân tộc. Chỉ trong một thời gian rất ngắn, Thường vụ Quốc hội đã ban hành được nghị quyết này. Đến thời điểm này, Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban hầu hết đã ban hành quy chế cụ thể. Điểm mới trong quy chế này là quy định cơ chế rất rõ về trách nhiệm tham gia của các đại biểu Quốc hội với các Ủy ban. Đây là một trong những khó khăn, hạn chế của các nhiệm kỳ trước bởi tính thiếu chuyên nghiệp khi đại biểu Quốc hội phải kiêm nhiệm nhiều.

Hoạt động của các Ủy ban có những lúc không đủ điều kiện quá 50% để quyết định một nội dung nào đó, trong khi theo quy định, các Ủy ban hoạt động theo nguyên tắc tập thể và quyết định theo đa số. Chắc chắn rằng, trong Quốc hội khóa XV này, tinh thần trách nhiệm và sự tham gia của đại biểu Quốc hội nói chung, trong đó có đại biểu chuyên trách, sẽ được tăng lên và những quyết tâm đổi mới trong chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Đảng đoàn Quốc hội đã đưa ra 107 nhiệm vụ, trong đó nhiều nội dung liên quan đến cải tiến, đổi mới cho phù hợp với tình hình, yêu cầu mới, cũng như nhiệm vụ phục hồi và phát triển kinh tế bền vững, có nhiều dự thảo nghị quyết sẽ được sửa đổi các nội dung để phục vụ cho hoạt động của Quốc hội ngày càng đổi mới.

Một nội dung hiện nay Ban Công tác đại biểu đang được Đảng đoàn Quốc hội giao cho là cơ quan thường trực của Tiểu ban số 2, chuyên đề 11 về đổi mới tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền trong tình hình mới. Chúng tôi đang tích cực cho chuyên đề này bởi đây là chuyên đề có tính ứng dụng cao, có thể thực hiện được ngay trong nhiệm kỳ này, đồng thời định hướng cho những khóa Quốc hội tiếp theo. Với tinh thần chủ động, linh hoạt, quyết tâm, quyết liệt, sáng tạo, hiệu quả, Quốc hội khóa XV sẽ kế thừa tốt nhất những thành quả đổi mới của các khóa Quốc hội trước đây, đáp ứng ngày càng tốt hơn những yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước và kỳ vọng của nhân dân. 

Mỗi kỳ họp sau cũng sẽ tiếp nối những đổi mới của kỳ họp trước đó. Kỳ họp thứ 2 tiếp tục sự đổi mới từ kỳ họp thứ nhất?

Bà Nguyễn Thị Thanh: Xuất phát từ sự chuẩn bị kỹ đã tạo điều kiện thuận lợi cho câu chuyện đổi mới. Trong kỳ họp lần này, sẽ tập trung vào những nội dung thường kỳ, theo luật định.

Tuy nhiên, để thực hiện chiến lược thích ứng linh hoạt, an toàn, kiểm soát dịch có hiệu quả, phục hồi và phát triển kinh tế, Quốc hội sẽ dành thời gian thỏa đáng nghe Chính phủ báo cáo việc thực hiện Nghị quyết 30 của Quốc hội về các nhóm giải pháp thực hiện phòng chống dịch và tiếp tục sẽ cho ý kiến với những nội dung cần thiết, cần điều chỉnh, bổ sung những nhiệm vụ giải pháp, đặc biệt là những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, cho người lao động, cho các lĩnh vực kinh tế để phục hồi kinh tế cũng như tiếp tục tăng cường năng lực cho hệ thống y tế để tiếp tục chăm sóc sức khỏe cho người dân tốt hơn.

Một nội dung nữa Quốc hội sẽ bàn đó là có những nghị quyết rất đặc thù ở thời điểm này, là nghị quyết về tổ chức phiên tòa trực tuyến đối với những loại tội phạm hay những án đảm bảo được các quy định của luật để tổ chức phiên tòa trực tuyến phục vụ công tác tư pháp. Một điểm mới nữa Quốc hội sẽ cho ý kiến là nghị quyết về thí điểm một số chính sách đặc thù cho các thành phố, các tỉnh được xác định là địa phương có nhiều dư địa phát triển, đóng vai trò cực tăng trưởng trong vùng động lực, để từ đó phục vụ cho chiến lược tổng thể về phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện có dịch.

Nhóm nội dung xây dựng pháp luật Quốc hội sẽ cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp đó là sửa đổi một số điều của Luật Thống kê; Quốc hội sẽ cho ý kiến đối với Luật Thi đua khen thưởng, Luật Cảnh sát cơ động; và sửa đổi một số điều của Luật Tố tụng hình sự.

Cũng liên quan đến diễn biến của dịch, để phục vụ các nhiệm vụ đảm bảo trật tự an toàn xã hội, Quốc hội sẽ cho ý kiến với các luật kinh doanh bảo hiểm, sở hữu trí tuệ. Đó là những luật có dự báo về nền kinh tế của đất nước phát triển trong thời gian tới, đáp ứng được yêu cầu phục hồi kinh tế nhanh và bền vững trong những năm tới.

Xin trân trọng cảm ơn bà!

Bài liên quan

Sáng nay, khai mạc kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV

Tổng Thư ký Quốc hội: Trong hôm nay hoặc ngày mai sẽ ban hành Nghị quyết miễn, giảm thuế hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Kỳ họp thứ 2: Quốc hội dành nhiều thời gian xem xét vấn đề kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025