Đỉnh cao 20 năm số 1 thế giới, phá sản ôm nợ trên mỏ 'vàng đen'

TÂM AN
06:55 15/01/2020

Từ 2001 đến nay, Việt Nam luôn giữ ngôi số 1 thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu. Song, vài năm trở lại đây, người nông dân đang rơi nước mắt, ôm nợ tiền tỷ do mặt hàng từng được ví là “vàng đen” mất giá.

Nỗi buồn hàng bán nhiều, tiền thu ít

Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, từ 2001 đến nay, Việt Nam luôn giữ vị thế số 1 thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu. Cụ thể, năm 2001 với lượng xuất khẩu đạt 56.509 tấn, chiếm 28,3% thị phần. Đến 2010, con số xuất khẩu đạt 116.861 tấn và tỷ lệ này tăng lên 43,4%. Năm 2019, xuất khẩu hồ tiêu đạt khoảng 284.000 tấn và chiếm gần 70% thị phần xuất khẩu hồ tiêu thế giới.

Tuy nhiên, số liệu từ Bộ NN-PTNT cho thấy, sau khi đạt kim ngạch kỷ lục vào năm 2016 với 1,42 tỷ USD, giá trị xuất khẩu hồ tiêu bắt đầu có chiều hướng đi xuống. Cụ thể, năm 2017 xuất khẩu mặt hàng này chỉ đạt 1,11 tỷ USD; năm 2018, giảm còn 758,8 triệu USD.

Kết thúc năm 2019, mặc dù sản lượng hồ tiêu xuất khẩu tăng 23,4% song giá trị chỉ đạt 715 triệu USD, giảm 5,7% so với năm 2018.

20-nam-giu-ngoi-so-1-the-gioi-nong-dan-om-no-tien-ty-khoc-tren-mo-vang-den

Khi giá tiêu sốt trên toàn thế giới, mặt hàng này được xem như "vàng đen" của nông dân

Dù khối lượng xuất khẩu vẫn tăng đều đặn, 2019 là năm thứ hai liên tiếp mặt hàng thế mạnh của Việt Nam trượt khỏi mốc tỷ USD. Đáng chú ý, giá xuất khẩu hồ tiêu của nước ta bình quân ước đạt 2.516 USD/tấn, giảm tới 23,6% so với năm 2018.

Tính đến nay, dù giữ ngôi bá chủ, xuất khẩu đi 105 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới nhưng mặt hàng hồ tiêu đang phải chịu cảnh hàng bán ngày càng nhiều còn tiền thu về ngày một ít dần đi.

Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu, lý giải, tiêu rớt giá chủ yếu là do mất cân đối cung - cầu.

Còn nhớ năm 2013 - 2014 giá hồ tiêu đạt đỉnh điểm, khoảng 230.000 đồng/kg, nông dân các địa phương ồ ạt mở rộng diện tích tiêu. Tiêu khi ấy được xem là mặt hàng “vàng đen” của người nông dân. Thế nên, loại cây này được trồng ở cả những diện tích không đủ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu với hy vọng đạt được giá trị cao.

Diện tích tiêu của Việt Nam vì thế tăng chóng mặt. Nếu 2001, cả nước mới có 35,3 nghìn ha; năm 2010 tăng lên 51,5 nghìn ha thì đến năm 2017 đã cao gấp ba lần, lên gần 152 nghìn ha. Từ năm 2018, diện tích hồ tiêu có dấu hiệu giảm dần song vẫn còn khoảng 140 nghìn ha.

20-nam-giu-ngoi-so-1-the-gioi-nong-dan-om-no-tien-ty-khoc-tren-mo-vang-den-2

Nhưng do ồ ạt mở rộng diện tích, cung vượt cầu giá tiêu giảm mạnh, những vườn tiêu ở Tây Nguyên bắt đầu chết dần chết mòn

Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Gia Lai Vũ Ngọc An thừa nhận, quy hoạch trồng tiêu của Gia Lai đến năm 2020 chỉ là 6.000ha. Tuy nhiên, thời đỉnh điểm, diện tích trồng tiêu trên toàn tỉnh đã lên tới 16.300 ha. Khi tiêu được giá thì dù quy hoạch, khuyến cáo ra sao người dân cũng vẫn đổ xô làm tiêu.

Ngoài ra, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, ở Việt Nam, chất lượng một phần hạt tiêu bị ảnh hưởng từ việc sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật quá mức nên giá giảm hơn so với một số quốc gia khác. Do đó, 2 năm trở lại đây, Brazil, Ấn Độ, Indonesia trở thành đối thủ cạnh tranh với Việt Nam về sản lượng cũng như chất lượng. Đáng quan tâm nhất là hạt tiêu Brazil khi 80% lượng bán ra đạt tiêu chuẩn hữu cơ, trong khi tiêu Việt Nam vẫn chủ yếu xuất thô.

Ôm mộng làm giàu rồi vỡ nợ tiền tỷ

Dự báo nguồn cung hồ tiêu toàn cầu vẫn dồi dào và nhu cầu của các nước chưa có dấu hiệu tăng trưởng mạnh thì chuỗi ngày chìm trong cơn khủng hoảng giảm giá của người dân trồng tiêu có lẽ vẫn chưa kết thúc.

Những ngày giáp Tết, thay vì không khí nhộn nhịp như những vùng quê khác, đi sâu vào vùng “lõi” trồng hồ tiêu trên địa bàn huyện Chư Pưh (Gia Lai) sẽ thấy không khí ảm đạm bao trùm với những căn nhà chỉ còn toàn trẻ nhỏ và người già. Đọc đường đi, không khó để bắt gặp những tấm biển "bán đất" được gắn trước nhiều ngôi nhà cửa đóng then cài. Còn những vườn tiêu cây xanh tốt trước kia nay biến thành “nghĩa địa tiêu”.

“Nông dân Chư Sê, Chư Pưh giàu lên vì tiêu, mạt vận cũng vì tiêu”, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sư Hoàng Phước Bính nói.

20-nam-giu-ngoi-so-1-the-gioi-nong-dan-om-no-tien-ty-khoc-tren-mo-vang-den-1

Một số nông dân cố gắng chuyển đổi cây trồng để duy trì cuộc sống

Ngồi trong căn nhà chẳng còn đồ đạc gì đáng giá, chị Đào Thị Bình (tên nhân vật đã được thay đổi) - một hộ dân tại thôn Hòa Bình, thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh tâm sự, cách đây khoảng 5 năm, gia đình chị vay 1 tỷ đồng để trồng tiêu mong muốn đổi đời vì khi đó tiêu được giá cao. Thế nhưng, tiêu ngày càng rớt giá. Hơn 5.000 trụ gốc tiêu đã chết, còn hơn 1.000 trụ góc tiêu trên rẫy cũng đang chết dần chết món.

“Khoảng 2 năm nay, gia đình tôi không có đủ tiền trả lãi ngân hàng. Thậm chí tiền ăn còn không đủ. Chồng tôi phải đi làm ăn xa, con lớn học hết phổ thông cũng buộc phải nghỉ học vì gia đình không có tiền", chị Bình xót xa.

Không ôm nợ tiền tỷ, song với khoản nợ 300 triệu đồng cũng khiến ông Võ Hoài Nhơn ở thôn Hòa Bình (Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh) đứng ngồi không yên. Gia đình ông Nhơn khánh kiệt vì cây tiêu nên hơn 1 năm nay, ông đã phải treo biển "bán đất".

Ở thị trấn Nhơn Hòa, những tin nhắn, cuộc điện thoại của cán bộ ngân hàng nhắc về khoản nợ luôn là nỗi ám ảnh với nhiều người nông dân trồng tiêu.

Tương tự, ông Nguyễn Văn Tám ở thôn Phú An, xã Ia hrú (Chư Pưh) cho biết, cả thôn có khoảng 200 hộ dân, hầu như hộ nào cũng trồng tiêu. Làm càng nhiều, nợ càng lớn. Nhà ông đang nợ tới 750 triệu đồng.

20-nam-giu-ngoi-so-1-the-gioi-nong-dan-om-no-tien-ty-khoc-tren-mo-vang-den-3

Không ít nông dân ôm nợ tiền tỷ vì tiêu, phải treo biển bán nhà, đi làm thuê để trả nợ

“Trước đây, người dân huyện Chư Pưh làm giàu vì cây tiêu thì hiện nay cũng nghèo đi vì tiêu. Nhiều người phải bỏ xứ đi làm thuê để trả nợ và lãi vay ngân hàng", ông Tám chia sẻ.

Tại một cuộc hội thảo bàn về phát triển ngành hồ tiêu vào giữa năm 2019, theo thống kê của UBND tỉnh Gia Lai, thời điểm đó, tổng dư nợ mà người dân toàn tỉnh vay trồng tiêu là trên 4.300 tỷ đồng với hơn 26.000 hộ vay, trong đó có khoảng 2.600 tỷ đồng là nợ quá hạn, riêng nợ xấu là hơn 450 tỷ đồng.

Gia Lai cũng là tỉnh có diện tích hồ tiêu bị chết do dịch bệnh lớn nhất Tây Nguyên. Trong khi con số này ở Đắk Lắk là 2.210ha trên tổng diện tích toàn tỉnh 38.616 ha; tại Đăk Nông, diện tích tiêu bị chết là 1.827ha/34.113ha.

Ông Hoàng Phước Bính cho biết, Hiệp hội đã khuyến cáo bà con ngưng trồng tiêu, chuyển đổi mô hình sản xuất; ba năm tới hãy tính đến chuyện trồng mới vì khi đó giá tiêu mới cải thiện. Hiệp hội mong muốn Nhà nước có những giải pháp hỗ trợ người dân vượt qua giai đoạn khó khăn này. Đồng thời, nghiên cứu đến việc đa dạng hóa cây trồng để người dân lựa chọn, yên tâm sản xuất.

(Theo Vietnamnet)

  • Cùng chuyên mục
'Hào khí Việt Nam - Sức Xanh lan tỏa': Lối sống xanh từ mỗi hành trình nhỏ

'Hào khí Việt Nam - Sức Xanh lan tỏa': Lối sống xanh từ mỗi hành trình nhỏ

Sau hơn hai tháng triển khai, “Hào khí Việt Nam - Sức Xanh lan tỏa”, chương trình tri ân lớn nhất của Xanh SM lan tỏa tinh thần sống xanh tới đông đảo người dùng Việt và nhận nhiều phản hồi tích cực.

Doanh nghiệp - 18/06/2025 15:02

Nikkei Asia: Dịch vụ taxi điện của GSM dẫn đầu Việt Nam, mở rộng sang Philippines

Nikkei Asia: Dịch vụ taxi điện của GSM dẫn đầu Việt Nam, mở rộng sang Philippines

Theo Nikkei Asia, Green and Smart Mobility (GSM) - thương hiệu taxi điện thuộc sở hữu của Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, đã nhanh chóng vươn lên dẫn đầu thị trường nội địa chỉ sau hai năm hoạt động và bắt đầu mở rộng ra nước ngoài.

Doanh nghiệp - 18/06/2025 15:00

Vincom Mega Mall Ocean City ấn định ngày khai trương, hé lộ loạt trải nghiệm hấp dẫn

Vincom Mega Mall Ocean City ấn định ngày khai trương, hé lộ loạt trải nghiệm hấp dẫn

Ngày 22/8, Vincom Mega Mall Ocean City, trung tâm thương mại đẳng cấp phía Đông Hà Nội khai trương, mở ra điểm đến mới với loạt trải nghiệm thú vị.

Doanh nghiệp - 18/06/2025 14:59

Sun Solar Residence và vị trí 'đắt xắt ra miếng' giữa tâm mạch phồn hoa Đà Nẵng

Sun Solar Residence và vị trí 'đắt xắt ra miếng' giữa tâm mạch phồn hoa Đà Nẵng

Tỷ phú Donald Trump từng nhấn mạnh trong cuốn “Trump: The Best Real Estate Advice I Ever Received” rằng: “Khi bạn mua BĐS, 3 quy tắc quan trọng nhất vẫn là: vị trí, vị trí, vị trí”. Không ngẫu nhiên khi giới tinh hoa luôn sẵn sàng chi trả xứng đáng để sở hữu một BĐS tại trung tâm đô thị lớn – nơi giá trị không thể sao chép. Và Sun Solar Residence xứng đáng là "viên kim cương" trong bộ sưu tập BĐS hạng sang hiếm hoi còn sót lại tại lõi trung tâm Đà Nẵng.

Doanh nghiệp - 17/06/2025 15:46

Vietbank nổi bật tại Ngày hội Việc làm và Đào tạo VCTF Vietnam 2025

Vietbank nổi bật tại Ngày hội Việc làm và Đào tạo VCTF Vietnam 2025

Tham dự một trong những sự kiện tuyển dụng và đào tạo quy mô lớn nhất trong năm dành cho người lao động, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) với vai trò nhà tài trợ kim cương đã mang đến những chia sẻ chuyên sâu với chuỗi International Career Summit, cùng gian hàng thông tin tuyển dụng nổi bật, năng động thu hút hàng nghìn lượt khách mời và ứng viên tiềm năng.

Doanh nghiệp - 17/06/2025 13:08

HDBank ký kết hạn mức tín dụng 2.000 tỷ đồng với PV Power, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững

HDBank ký kết hạn mức tín dụng 2.000 tỷ đồng với PV Power, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững

Tiếp tục dẫn dắt xu hướng tài chính xanh và hiện thực hóa chiến lược phát triển bền vững, ngày 11/06/2025, tại Hà Nội, Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank, HOSE: HDB) đã ký kết hợp đồng tín dụng hạn mức 2.000 tỷ đồng với Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam - CTCP (PV Power) - nhà sản xuất điện hàng đầu thuộc Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam).

Doanh nghiệp - 17/06/2025 12:58

MSB nhận giải thưởng uy tín về công nghệ ngân hàng lõi

MSB nhận giải thưởng uy tín về công nghệ ngân hàng lõi

Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) vừa vinh dự nhận giải thưởng "Sáng kiến công nghệ Ngân hàng lõi tốt nhất khu vực Châu Á – Thái Bình Dương" cho ngân hàng quy mô tầm trung. Danh vị do Tạp chí The Asian Banker trao tặng.

Doanh nghiệp - 17/06/2025 09:00

Tuyên Quang vươn mình trên bản đồ du lịch cao cấp miền Bắc

Tuyên Quang vươn mình trên bản đồ du lịch cao cấp miền Bắc

Từ vùng đất lịch sử gắn liền với Cách mạng, Tuyên Quang hôm nay đang vươn mình trở thành điểm sáng mới của du lịch miền Bắc.

Doanh nghiệp - 17/06/2025 08:00

BIM Land công bố đơn vị phân phối chính thức dự án Thanh Xuan Valley

BIM Land công bố đơn vị phân phối chính thức dự án Thanh Xuan Valley

Hà Nội, ngày 14/6/2025 – Chủ đầu tư BIM Land đã ký kết hợp tác cùng 10 đơn vị phân phối chính thức dự án Thanh Xuan Valley, đánh dấu cột mốc quan trọng trong chiến lược phát triển giai đoạn mới của dự án.

Doanh nghiệp - 16/06/2025 15:00

Vietbank triển khai gói vay 2.000 tỷ đồng, vay vốn 0% lãi suất

Vietbank triển khai gói vay 2.000 tỷ đồng, vay vốn 0% lãi suất

Nhằm hỗ trợ quý khách hàng tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi Vietbank dành 2.000 tỷ đồng triển khai chương trình siêu ưu đãi “Vay vốn 0% lãi suất, vạn sự khơi thông” dành cho khách hàng cá nhân.

Doanh nghiệp - 16/06/2025 11:44

Trải nghiệm hành trình Timeluxe tại lễ giới thiệu The Matrix One Premium

Trải nghiệm hành trình Timeluxe tại lễ giới thiệu The Matrix One Premium

Sáng tạo, đẳng cấp và đầy cảm xúc - đó là những ấn tượng sâu đậm mà sự kiện giới thiệu dự án The Matrix One Premium mang lại cho hàng trăm khách mời, nhà đầu tư, đối tác và giới tinh hoa...

Doanh nghiệp - 16/06/2025 11:43

Sở hữu xe Peugeot giá từ 808 triệu đồng cùng quà tặng hấp dẫn

Sở hữu xe Peugeot giá từ 808 triệu đồng cùng quà tặng hấp dẫn

Tháng 6/2025, khách hàng sở hữu xe Peugeot sẽ được hưởng ưu đãi lên đến 121 triệu đồng cùng gói quà tặng bảo dưỡng miễn phí cho các mẫu xe New Peugeot 2008, Peugeot 2008 Allure, Peugeot 3008, 5008 và 408.

Doanh nghiệp - 16/06/2025 10:02

Nhà vàng tích cực mua vào, chênh lệch mua bán thu hẹp

Nhà vàng tích cực mua vào, chênh lệch mua bán thu hẹp

Giá vàng tăng nhẹ trong phiên sáng nay, trong đó, giá vàng miếng SJC mua vào tăng nhanh hơn, khiến chênh lệch mua - bán thu hẹp còn 2 triệu đồng/lượng.

Thị trường - 16/06/2025 09:46

Việt Nam và Hoa Kỳ đạt được nhiều tiến bộ trong đàm phán thuế quan

Việt Nam và Hoa Kỳ đạt được nhiều tiến bộ trong đàm phán thuế quan

Theo kế hoạch đã thống nhất, vòng đàm phán lần thứ 3 Hiệp định song phương về Thương mại đối ứng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được tổ chức từ ngày 9-12 tháng 6 năm 2025 tại Washington D.C, Hoa Kỳ.

Thị trường - 16/06/2025 07:52

Chính quyền Trump đưa ra 3 kịch bản về 'Ngày Giải phóng 2.0'

Chính quyền Trump đưa ra 3 kịch bản về 'Ngày Giải phóng 2.0'

Một cột mốc quan trọng trong cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump đang đến gần, khi thời gian tạm dừng 90 ngày đối với thuế quan "Ngày Giải phóng" sẽ hết hạn vào ngày 9/7.

Thị trường - 16/06/2025 07:49

Giá vàng được dự báo tăng mạnh trong tuần tới

Giá vàng được dự báo tăng mạnh trong tuần tới

Đa số các chuyên gia đều đồng thuận rằng, giá vàng sẽ tăng trong tuần tới. Vàng được dự báo sẽ đạt mức 3.500 USD/ounce trong tuần này nếu tình hình địa chính trị và kinh tế tiếp tục bất ổn.

Thị trường - 15/06/2025 13:02