Đỉnh cao 20 năm số 1 thế giới, phá sản ôm nợ trên mỏ 'vàng đen'
Từ 2001 đến nay, Việt Nam luôn giữ ngôi số 1 thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu. Song, vài năm trở lại đây, người nông dân đang rơi nước mắt, ôm nợ tiền tỷ do mặt hàng từng được ví là “vàng đen” mất giá.
Nỗi buồn hàng bán nhiều, tiền thu ít
Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, từ 2001 đến nay, Việt Nam luôn giữ vị thế số 1 thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu. Cụ thể, năm 2001 với lượng xuất khẩu đạt 56.509 tấn, chiếm 28,3% thị phần. Đến 2010, con số xuất khẩu đạt 116.861 tấn và tỷ lệ này tăng lên 43,4%. Năm 2019, xuất khẩu hồ tiêu đạt khoảng 284.000 tấn và chiếm gần 70% thị phần xuất khẩu hồ tiêu thế giới.
Tuy nhiên, số liệu từ Bộ NN-PTNT cho thấy, sau khi đạt kim ngạch kỷ lục vào năm 2016 với 1,42 tỷ USD, giá trị xuất khẩu hồ tiêu bắt đầu có chiều hướng đi xuống. Cụ thể, năm 2017 xuất khẩu mặt hàng này chỉ đạt 1,11 tỷ USD; năm 2018, giảm còn 758,8 triệu USD.
Kết thúc năm 2019, mặc dù sản lượng hồ tiêu xuất khẩu tăng 23,4% song giá trị chỉ đạt 715 triệu USD, giảm 5,7% so với năm 2018.

Khi giá tiêu sốt trên toàn thế giới, mặt hàng này được xem như "vàng đen" của nông dân
Dù khối lượng xuất khẩu vẫn tăng đều đặn, 2019 là năm thứ hai liên tiếp mặt hàng thế mạnh của Việt Nam trượt khỏi mốc tỷ USD. Đáng chú ý, giá xuất khẩu hồ tiêu của nước ta bình quân ước đạt 2.516 USD/tấn, giảm tới 23,6% so với năm 2018.
Tính đến nay, dù giữ ngôi bá chủ, xuất khẩu đi 105 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới nhưng mặt hàng hồ tiêu đang phải chịu cảnh hàng bán ngày càng nhiều còn tiền thu về ngày một ít dần đi.
Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu, lý giải, tiêu rớt giá chủ yếu là do mất cân đối cung - cầu.
Còn nhớ năm 2013 - 2014 giá hồ tiêu đạt đỉnh điểm, khoảng 230.000 đồng/kg, nông dân các địa phương ồ ạt mở rộng diện tích tiêu. Tiêu khi ấy được xem là mặt hàng “vàng đen” của người nông dân. Thế nên, loại cây này được trồng ở cả những diện tích không đủ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu với hy vọng đạt được giá trị cao.
Diện tích tiêu của Việt Nam vì thế tăng chóng mặt. Nếu 2001, cả nước mới có 35,3 nghìn ha; năm 2010 tăng lên 51,5 nghìn ha thì đến năm 2017 đã cao gấp ba lần, lên gần 152 nghìn ha. Từ năm 2018, diện tích hồ tiêu có dấu hiệu giảm dần song vẫn còn khoảng 140 nghìn ha.

Nhưng do ồ ạt mở rộng diện tích, cung vượt cầu giá tiêu giảm mạnh, những vườn tiêu ở Tây Nguyên bắt đầu chết dần chết mòn
Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Gia Lai Vũ Ngọc An thừa nhận, quy hoạch trồng tiêu của Gia Lai đến năm 2020 chỉ là 6.000ha. Tuy nhiên, thời đỉnh điểm, diện tích trồng tiêu trên toàn tỉnh đã lên tới 16.300 ha. Khi tiêu được giá thì dù quy hoạch, khuyến cáo ra sao người dân cũng vẫn đổ xô làm tiêu.
Ngoài ra, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, ở Việt Nam, chất lượng một phần hạt tiêu bị ảnh hưởng từ việc sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật quá mức nên giá giảm hơn so với một số quốc gia khác. Do đó, 2 năm trở lại đây, Brazil, Ấn Độ, Indonesia trở thành đối thủ cạnh tranh với Việt Nam về sản lượng cũng như chất lượng. Đáng quan tâm nhất là hạt tiêu Brazil khi 80% lượng bán ra đạt tiêu chuẩn hữu cơ, trong khi tiêu Việt Nam vẫn chủ yếu xuất thô.
Ôm mộng làm giàu rồi vỡ nợ tiền tỷ
Dự báo nguồn cung hồ tiêu toàn cầu vẫn dồi dào và nhu cầu của các nước chưa có dấu hiệu tăng trưởng mạnh thì chuỗi ngày chìm trong cơn khủng hoảng giảm giá của người dân trồng tiêu có lẽ vẫn chưa kết thúc.
Những ngày giáp Tết, thay vì không khí nhộn nhịp như những vùng quê khác, đi sâu vào vùng “lõi” trồng hồ tiêu trên địa bàn huyện Chư Pưh (Gia Lai) sẽ thấy không khí ảm đạm bao trùm với những căn nhà chỉ còn toàn trẻ nhỏ và người già. Đọc đường đi, không khó để bắt gặp những tấm biển "bán đất" được gắn trước nhiều ngôi nhà cửa đóng then cài. Còn những vườn tiêu cây xanh tốt trước kia nay biến thành “nghĩa địa tiêu”.
“Nông dân Chư Sê, Chư Pưh giàu lên vì tiêu, mạt vận cũng vì tiêu”, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sư Hoàng Phước Bính nói.

Một số nông dân cố gắng chuyển đổi cây trồng để duy trì cuộc sống
Ngồi trong căn nhà chẳng còn đồ đạc gì đáng giá, chị Đào Thị Bình (tên nhân vật đã được thay đổi) - một hộ dân tại thôn Hòa Bình, thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh tâm sự, cách đây khoảng 5 năm, gia đình chị vay 1 tỷ đồng để trồng tiêu mong muốn đổi đời vì khi đó tiêu được giá cao. Thế nhưng, tiêu ngày càng rớt giá. Hơn 5.000 trụ gốc tiêu đã chết, còn hơn 1.000 trụ góc tiêu trên rẫy cũng đang chết dần chết món.
“Khoảng 2 năm nay, gia đình tôi không có đủ tiền trả lãi ngân hàng. Thậm chí tiền ăn còn không đủ. Chồng tôi phải đi làm ăn xa, con lớn học hết phổ thông cũng buộc phải nghỉ học vì gia đình không có tiền", chị Bình xót xa.
Không ôm nợ tiền tỷ, song với khoản nợ 300 triệu đồng cũng khiến ông Võ Hoài Nhơn ở thôn Hòa Bình (Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh) đứng ngồi không yên. Gia đình ông Nhơn khánh kiệt vì cây tiêu nên hơn 1 năm nay, ông đã phải treo biển "bán đất".
Ở thị trấn Nhơn Hòa, những tin nhắn, cuộc điện thoại của cán bộ ngân hàng nhắc về khoản nợ luôn là nỗi ám ảnh với nhiều người nông dân trồng tiêu.
Tương tự, ông Nguyễn Văn Tám ở thôn Phú An, xã Ia hrú (Chư Pưh) cho biết, cả thôn có khoảng 200 hộ dân, hầu như hộ nào cũng trồng tiêu. Làm càng nhiều, nợ càng lớn. Nhà ông đang nợ tới 750 triệu đồng.

Không ít nông dân ôm nợ tiền tỷ vì tiêu, phải treo biển bán nhà, đi làm thuê để trả nợ
“Trước đây, người dân huyện Chư Pưh làm giàu vì cây tiêu thì hiện nay cũng nghèo đi vì tiêu. Nhiều người phải bỏ xứ đi làm thuê để trả nợ và lãi vay ngân hàng", ông Tám chia sẻ.
Tại một cuộc hội thảo bàn về phát triển ngành hồ tiêu vào giữa năm 2019, theo thống kê của UBND tỉnh Gia Lai, thời điểm đó, tổng dư nợ mà người dân toàn tỉnh vay trồng tiêu là trên 4.300 tỷ đồng với hơn 26.000 hộ vay, trong đó có khoảng 2.600 tỷ đồng là nợ quá hạn, riêng nợ xấu là hơn 450 tỷ đồng.
Gia Lai cũng là tỉnh có diện tích hồ tiêu bị chết do dịch bệnh lớn nhất Tây Nguyên. Trong khi con số này ở Đắk Lắk là 2.210ha trên tổng diện tích toàn tỉnh 38.616 ha; tại Đăk Nông, diện tích tiêu bị chết là 1.827ha/34.113ha.
Ông Hoàng Phước Bính cho biết, Hiệp hội đã khuyến cáo bà con ngưng trồng tiêu, chuyển đổi mô hình sản xuất; ba năm tới hãy tính đến chuyện trồng mới vì khi đó giá tiêu mới cải thiện. Hiệp hội mong muốn Nhà nước có những giải pháp hỗ trợ người dân vượt qua giai đoạn khó khăn này. Đồng thời, nghiên cứu đến việc đa dạng hóa cây trồng để người dân lựa chọn, yên tâm sản xuất.
(Theo Vietnamnet)
- Cùng chuyên mục
Agribank và hành trình cùng cả nước hoàn thành mục tiêu chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát
Trong những năm qua, Agribank nổi lên là một trong số các ngân hàng, doanh nghiệp luôn tích cực, giữ vai trò tiên phong trong phong trào thi đua xóa nhà tạm, nhà dột nát của Chính phủ.
Doanh nghiệp - 17/08/2025 12:05
Phát triển du lịch biển Hải Phòng cần sự quyết liệt và khác biệt
Với hệ sinh thái biển đảo độc đáo, Hải Phòng có tiềm năng trở thành trung tâm du lịch biển tầm cỡ quốc tế. Tuy nhiên, để "mỏ vàng xanh" thực sự phát huy hiệu quả, TP. Hải Phòng đang có chiến lược phát triển khác biệt, cùng hành động quyết liệt và đồng bộ.
Thị trường - 17/08/2025 07:51
Ứng dụng 'Phú Mỹ': Gia tăng tương tác và trải nghiệm cho bà con nông dân
PVFCCo – Phú Mỹ chính thức ra mắt giai đoạn 1 của ứng dụng "Phú Mỹ" – ứng dụng khách hàng thân thiết dành riêng cho người sử dụng sản phẩm phân bón Phú Mỹ.
Doanh nghiệp - 16/08/2025 16:51
Taseco Land rót gần 6.500 tỷ đồng vào 2 dự án khu đô thị mới tại Bắc Ninh
Chiều ngày 15/8/2025, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Bắc Ninh, Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản Taseco (Taseco Land, MCK: TAL) chính thức được trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư 2 dự án khu đô thị quy mô lớn.
Doanh nghiệp - 16/08/2025 11:52
Hơn 1.200 “chiến binh” kinh doanh hội tụ tại sự kiện Kick off T&T City Millennia
Ngày 14/8, sự kiện Kick off dự án T&T City Millennia tổ chức tại TP.HCM đã quy tụ hơn 1.200 chuyên viên kinh doanh từ các đại lý phân phối và đối tác chiến lược, cho thấy sức hút mạnh mẽ của khu đô thị cao cấp bên sông phía Nam Sài Gòn. Đây là dấu mốc khởi đầu cho hành trình chinh phục thị trường bất động sản phía Nam của T&T Group, tiếp nối thành công của hàng loạt dự án quy mô đã và đang triển khai trên khắp cả nước.
Doanh nghiệp - 16/08/2025 07:10
Hạ tầng chục nghìn tỉ tăng tốc, nhà đầu tư sốt sắng sở hữu BĐS phía Tây Thủ đô
Tây Bắc Hà Nội đang chứng kiến "cú hích" hạ tầng chưa từng có với hàng loạt dự án giao thông quy mô hàng chục nghìn tỉ đồng đồng loạt triển khai.
Thị trường - 16/08/2025 07:08
NCB lần thứ 3 được vinh danh 'Nơi làm việc tốt nhất Châu Á'
Ngày 14/8/2025, tại lễ trao giải HRAA (HR Asia Awards) 2025, Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) đã giành cú đúp giải thưởng: "Nơi làm việc tốt nhất châu Á - Best Companies to Work for in Asia 2025" và "Doanh nghiệp Dẫn đầu công nghệ - Tech Empowerment Awards 2025".
Thị trường - 16/08/2025 07:07
Tọa độ di sản thế giới nhân đôi giá trị cho Flamingo Cát Bà Resorts
Việc UNESCO công nhận quần đảo Cát Bà là Di sản Thiên nhiên Thế giới đã khẳng định vị thế của hòn đảo trên bản đồ du lịch quốc tế.
Thị trường - 16/08/2025 07:06
Viettel và Qualcomm bắt tay nhau để đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ lớn của thế giới
Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) và Tập đoàn Qualcomm đã có buổi làm việc, ký thỏa thuận hợp tác chiến lược, mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm về nghiên cứu và phát triển công nghệ lớn của thế giới.
Thị trường - 16/08/2025 07:05
SHS được vinh danh 'Nơi làm việc tốt nhất Châu Á & Doanh nghiệp quan tâm đãi ngộ nhân viên tốt nhất'
Tối 14/8 tại Lễ trao giải HR Asia Awards 2025, Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) một lần nữa được xướng tên tại 2 hạng mục giải thưởng "Nơi làm việc tốt nhất Châu Á" và "Doanh nghiệp quan tâm đãi ngộ nhân viên tốt nhất". Đây là lần thứ 2 liên tiếp SHS được vinh danh với cú đúp giải thưởng danh giá này.
Doanh nghiệp - 15/08/2025 17:34
Ngày 19/8, Sunshine Group đồng loạt khởi công 2 dự án tổng đầu tư hơn 3 tỷ USD
Đây là hai dự án thuộc dòng “Sunshine City” tiên phong trong chiến lược phát triển 20.000 sản phẩm nhà ở chất lượng cao - giá hợp lý mà Sunshine Group đang triển khai.
Thị trường - 15/08/2025 16:10
Căn hộ mẫu The Privé gây ấn tượng mạnh trên thị trường BĐS hạng sang
Căn hộ hạng sang luôn giữ vị thế đặc biệt trong danh mục đầu tư của giới nhà giàu, không chỉ bởi vị trí trung tâm, hệ tiện ích đỉnh cao…, mà còn ở chất lượng vật liệu hoàn thiện bên trong từng sản phẩm căn hộ.
Doanh nghiệp - 15/08/2025 14:00
DNSE ra mắt 'Lệnh AI', trợ thủ đắc lực cho những giao dịch lớn
Chứng khoán DNSE vừa ra mắt "Lệnh AI", công cụ giao dịch tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm tối ưu giá và hiệu quả giao dịch, đặc biệt với các giao dịch lớn.
Doanh nghiệp - 15/08/2025 13:47
Thế hệ người Việt hiện đại 'sống xanh, tiêu sành' trong kỷ nguyên hướng tới Net Zero
Ra mắt vào tháng 7/2025, thẻ tín dụng Techcombank Visa Eco đã tạo nên xu hướng mới: "sống xanh, tiêu sành" trong kỷ nguyên hướng tới Net Zero.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 16:23
Giá vàng lập đỉnh mới, tiến sát mốc 125 triệu đồng/lượng
Sáng 14/8, giá vàng miếng SJC tiếp tục thiết lập đỉnh mới, với giá bán ra lên đến 124,7 triệu đồng/lượng.
Thị trường - 14/08/2025 10:16
SHB ghi dấu ấn với loạt giải thưởng uy tín
Từ đầu năm 2025 đến nay, SHB đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, tiếp tục khẳng định uy tín thương hiệu và sức mạnh nội lực trên hành trình phát triển bền vững.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 08:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago