Đề xuất nới room ngoại ngân hàng

Nhiều chuyên gia cùng chung đề xuất nên xem xét nới room ngoại lên trên 30% với nhóm các ngân hàng thương mại đáp ứng đánh giá xếp loại của cơ quan quản lý.

Mới đây, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) và các chuyên gia của Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) đã có buổi làm việc về dự thảo báo cáo “Nghiên cứu tính cần thiết của việc điều chỉnh tăng giới hạn tỷ lệ sở hữu cố phần của nhà đầu tư nước ngoài tại các tổ chức tín dụng”.

Theo đó, báo cáo đưa ra những kiến nghị đáng chú ý về nâng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư ngoại tại các tổ chức tín dụng.

Cụ thể, kể từ ngày 1/1/2020, khi NHNN chính thức triển khai Thông tư 41/2006/TT-NHNN quy định chi tiết về hệ số an toàn vốn CAR theo tiêu chuẩn Basel II thì áp lực tăng vốn tự có của các ngân hàng thương mại ngày một gia tăng.

Để tăng vốn, nhiều ngân hàng đã lên phương án phát hành cổ phiếu, giao dịch trên sàn chứng khoán; một số ngân hàng tìm kiếm, đàm phán với nhà đầu tư chiến lược nước ngoài hoặc nâng tỷ lệ vốn bán cho nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật.

Đã có những ngân hàng thành công trong việc gọi vốn từ nhà đầu tư ngoại giúp nâng cao năng lực tài chính, tạo cơ hội để đổi mới đầu tư hạ tầng công nghệ, tăng cường thanh khoản, quản trị rủi ro sau khi hoàn tất tái cơ cấu và tiến hành niêm yết trên sàn chứng khoán.

Theo báo cáo, sự tham gia của các cổ đông chiến lược nước ngoài đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ chất lượng quản trị ngân hàng, tăng tính minh bạch trong hoạt động; đặc biệt là động lực thúc đẩy nhanh chóng quá trình chuyển đổi số, ứng dựng tiến bộ công nghệ vào công tác quản lý, quản trị, xây dựng hệ sinh thái ngân hàng số an toàn, nhiều trải nghiệm, tăng sức cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh dịch vụ phi ngân hàng trước đối thủ là các công ty công nghệ tài chính đang có bước phát triển như vũ bão.

Cuối năm 2019, đã có 18 ngân hàng được NHNN phê duyệt chuẩn Basel II (theo phương pháp tiêu chuẩn). Theo lộ trình tại Đề án "Kế hoạch cơ cấu lại ngành dịch vụ đến năm 2020, định hướng đến năm 2025" do Thủ tướng Chính phủ ký ban hanh, đến 2025, tất cả các ngân hàng thương mại áp dụng Basel II theo phương pháp tiêu chuẩn; ít nhất 2-3 ngân hàng thương mại nằm trong top 100 ngân hàng lớn nhất (về tổng tài sản) trong khu vực châu Á.

Từ năm 2017 đến năm 2020, số lượng cổ đông nước ngoài tại 16 ngân hàng thương mại đã tăng từ 42 tổ chức lên xấp xỉ 90 tổ chức. Dư địa cho các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài tại ngân hàng Việt còn lớn. Tuy nhiên, các chuyên gia Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, việc tìm kiếm, lựa chọn các đối tác chiến lược đã khó, nhưng khi đàm phán để đi đến kết quả chung cuộc, thì vướng mắc lớn nhất tập trung vào "tỷ lệ vốn chủ sở hữu".

Nghị định số 1/2014/NĐ-CP về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam quy định tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài: Cá nhân nước ngoài là không quá 5% vốn điều lệ; Tổ chức nước ngoài là không quá 15% vốn điều lệ; Nhà đầu tư chiến lược không quá 20% vốn điều lệ; Nhà đầu tư nước ngoài và người có liên quan không quá 20% vốn điều lệ.

Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 30% vốn điều lệ của một ngân hàng thương mại Việt Nam.

Các chuyên gia của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng: Giới hạn tỷ lệ sở hữu vốn như vậy đang làm khó cơ hội tìm kiếm cổ đông chiến lược của các ngân hàng thương mại. Kiến nghị các cơ quan quản lý cân nhắc điều chỉnh tăng giới hạn tỷ lệ sở hữu đối với các nhà đầu tư nước ngoài tại các ngân hàng thương mại, về phát triển fintech; cập nhật quan điểm về mức độ tham gia của nhà đầu tư nước ngoài; cải thiện khung pháp lý để bảo đảm cạnh tranh bình đẳng mọi thành phần kinh tế trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính; đối thoại cởi mở hơn với cộng đồng doanh nghiệp về các vấn đề liên quan đến cơ cấu sở hữu tại các ngân hàng thương mại.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng nhận định để tiếp cận các nhà đầu tư chiến lược tiềm năng, thì vấn đề hoàn thiện khung pháp lý theo hướng phù hợp hơn với thông lệ quốc tế, ổn định lâu dài, nhất quán là điều rất cần thiết. Việc quy định tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông nước ngoài cần được phân loại theo nhóm, đối với nhóm các ngân hàng thương mại có thể nới room tùy theo đánh giá xếp loại của NHNN.

"NHTM đã hoàn thành Basel II, đang tiếp tục nâng cao Basel III có thể nâng tỷ lệ góp vốn cổ đông nước ngoài lên cao hơn tỷ lệ 30% như đã quy định", ông Hùng nói.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Quốc Hùng bổ sung, việc xem xét tăng tỷ lệ sở hữu vốn cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài là cần thiết, song phải đảm bảo hài hòa lợi ích, nhu cầu của các nhà đầu tư với vai trò quản lý nhà nước. Chính sách rõ ràng, nhất quán ngay từ đầu sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các ngân hàng thương mại đẩy nhanh tiến trình tái cơ cấu, hội nhập.

Bài liên quan

Ngân hàng nhập cuộc làn sóng mua sắm trực tuyến

16 ngân hàng đã giảm 12.200 tỷ đồng lãi suất

TS Nguyễn Quốc Hùng: Dư địa hỗ trợ của ngân hàng còn rất nhỏ, tiền gửi của người dân giảm

Ngân hàng Nhà nước ra giải pháp chặn rủi ro nợ xấu tiềm ẩn