Góp phần tìm giải pháp khơi thông thị trường vốn, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, sáng ngày 17/03 tại Hà Nội, Tạp chí Nhà đầu tư/ Tạp chí điện tử Nhadautu.vn tổ chức Toạ đàm "Giải pháp khơi thông thị trường vốn".

Chúng tôi xin giới thiệu bài tham luận của ông Đỗ Văn Nam - Phó Chủ tịch Hiệp hội các Nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam, với chủ đề: "Đầu tư công và triển vọng ngành giao thông":

Bối cảnh đầu tư công giai đoạn 2021-2025

Ngày 28/7/2021, Quốc hội thông qua Nghị quyết 29/2021/QH15 về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, theo đó tổng mức vốn kế hoạch đầu tư trung hạn nguồn NSNN giai đoạn 2021 - 2025 là 2.870.000 tỷ đồng, trong đó vốn phát triển hạ tầng giao thông giai đoạn 2021-2025 lên tới 470.000 tỷ đồng.

2023 hứa hẹn  là năm bùng nổ của đầu tư công. Đầu tháng 1/2023, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết Chính phủ sẽ triển khai các giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt, sớm khắc phục các tồn tại, hạn chế để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm, đặc biệt là các dự án quan trọng quốc gia, chương trình, dự án phát triển hạ tầng trọng điểm, dự án sử dụng vốn ODA có sức lan tỏa, tạo động lực phát triển kinh tế xã hội. Trong dự toán ngân sách năm 2023, vốn đầu tư công ước đạt 698.867 tỷ đồng, tăng 28,9% so với kế hoạch năm trước, bao gồm vốn phân bổ cho các dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội. Bộ GTVT được giao 94.161 tỷ đồng vốn đầu tư công, gấp 1,7 lần so với năm 2022 và gấp 2,2 lần năm 2021.

Giải ngân vốn đầu tư công phát triển hạ tầng trong năm 2023 được nhận định sẽ tăng trưởng mạnh so với năm 2022 bởi các vấn đề về thiếu hụt nguồn cung vật liệu xây dựng và giá vật liệu xây dựng cao cơ bản đã được giải quyết. Trên cơ sở kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao, ngay từ đầu năm, Bộ GTVT đã giao chi tiết đợt 1 cho các dự án giao thông đầy đủ thủ tục với tổng số vốn 94.135 tỷ đồng, đạt 99,97%.

Theo kế hoạch phân bổ, năm 2023, dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 được giao 45.266 tỷ đồng, chiếm 48% tổng kế hoạch vốn được giao của Bộ GTVT. Tính đến nay, toàn bộ 25 gói thầu thuộc 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 đều đã tổ chức thi công. Hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm khác như sân bay Long Thành, cao tốc Biên hoà - Vũng Tàu, cao tốc Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột, đường vành đai 3 (TP. Hồ Chí Minh) và vành đai 4 (Hà Nội) cũng được khởi công trong nửa đầu năm 2023. Trong khi đó, 11 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 vẫn đang được đẩy mạnh thi công và hoàn thành lần lượt trong giai đoạn 2022 - 2024.

Triển vọng cổ phiếu ngành giao thông

Trong năm 2023, điều kiện cho hoạt động thi công xây dựng sẽ được cải thiện đáng kể với lực lượng lao động về cơ bản đã về mức ổn định. Thêm vào đó, chu kì thời tiết dự báo chuyển sang trạng thái El Nino với đặc điểm ít mưa, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thi công, đặc biệt tại các dự án hạ tầng giao thông. Đặc biệt, kể từ Quý 3/2022, giá một số loại vật liệu xây dựng đã giảm đáng kể, tác động tích cực đến biên lợi nhuận các doanh nghiệp xây lắp.

Nhóm cổ phiếu đến từ các doanh nhiệp xây dựng hạ tầng đường cao tốc, đường quốc lộ, sân bay, cầu, hầm được nhận định sẽ tiếp tục hưởng lợi từ đầu tư công. Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025 là gần 2,9 triệu tỷ đồng, cao hơn nhiều so với các chu kì đầu tư trước đó. Giai đoạn 2023-2024 dự báo sẽ là cao điểm giải ngân đầu tư công, mang đến nguồn việc lớn cho các doanh nghiệp xây dựng hạ tầng. Các doanh nghiệp quy mô lớn, tiềm lực tài chính mạnh sẽ đặc biệt có lợi thế trong đấu thầu các dự án thuộc chu kì đầu tư công 2021 - 2025.

Tuy vậy, các dự án hạ tầng giao thông nhiều khả năng sẽ đối mặt với nguy cơ thiếu hụt vật liệu đắp, đặc biệt là tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Việc kiểm soát chi phí đầu vào và tình hình thanh khoản sẽ tiếp tục là vấn đề then chốt của các nhà thầu và các doanh nghiệp sở hữu mảng cung cấp vật liệu xây dựng hoặc đầu tư hạ tầng kèm theo, giúp bù đắp dòng tiền và tạo động lực tăng trưởng dài hạn.

Theo nhận định của Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), các gói thầu xây lắp mới trong chu kì đầu tư 2021 - 2025 sẽ tập trung nhiều hơn cho các doanh nghiệp có quy mô và tiềm lực tài chính lớn và không phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn vay tài chính cho hoạt động thi công. Các doanh nghiệp cũng cần có khả năng tận dụng được việc tham gia xây lắp dự án hạ tầng để cải thiện các hoạt động kinh doanh khác.

Đối với các dự án thành phần thuộc cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, từ đầu năm 2023, các “ông lớn” có năng lực, kinh nghiệm và uy tín đã lần lượt giành được những gói thầu quy mô lớn. Đây chính là động lực giúp doanh thu nhóm các doanh nghiệp xây dựng hạ tầng giao thông bứt phá trong giai đoạn 2023 - 2025. Bên cạnh đó, Đảng và Nhà nước cũng đang cho thấy quyết tâm rút ngắn tiến độ tại cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 với hàng loạt giải pháp như (1) sớm thực hiện đền bù và giải phóng mặt bằng; và (2) ban hành Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cho phép giao trực tiếp mỏ vật liệu trong hồ sơ khảo sát mỏ phục vụ dự án cho các nhà thầu giúp thời gian thực hiện thủ tục cấp phép được rút ngắn hơn đáng kể so với cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1. Do đó, có thể kỳ vọng rằng lợi nhuận của các nhà thầu khi tham gia thi công cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 cũng sẽ được cải thiện đáng kể so với các dự án khác.

Cơ hội và thách thức

Rất rõ ràng về cơ hội phát triển cho những doanh nghiệp xây dựng hạ tầng giao thông trong giai đoạn 2021-2025, đặc biệt là những dự án lớn như 12 dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2. Không nhiều công ty đã niêm yết trên sàn chứng khoán đủ năng lực tham gia vào đại dự án này như VCG, HHV, LCG, C4G, G36, CC1, SDT, TTL và đây chính là cơ hội để các công ty niêm yết này tăng trưởng ấn tượng trong những năm tới. Tuy nhiên, để có thể biến việc tăng trưởng trong giai đoạn bùng nổ đầu tư công này thành sự phát triển bền vững, phải có nguồn lực mạnh về con người, thiết bị và vốn cũng như một nền tảng quản trị doanh nghiệp phù hợp với lĩnh vực đặc thù này để vượt qua những thách thức trong giai đoạn đến năm 2025.

Những thách thức trong giai đoạn này được đặt trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế do những biến động của tình hình thế giới. Những khó khăn có thể kể đến:

Thứ nhất, đối với nguồn vốn kinh doanh khó khăn do tín dụng thắt chặt, cổ phiếu suy giảm, trái phiếu bất ổn. Chỉ những doanh nghiệp đa dạng hóa các kênh huy động vốn, điều chỉnh cấu trúc tài chính linh động và có hệ sinh thái chắc chắn gắn liền với các dịch vụ thiết yếu của xã hội mới có thể vượt qua thách thức này.

Thứ hai, đối với chính sách bất cập bởi các quy định pháp luật đan xen, ảnh hưởng đến quá trình thực hiện dự án như giải phóng mặt bằng, mỏ vật liệu, cần thông qua các bộ, ngành, hiệp hội ngành nghề, các địa phương, cơ quan truyền thông để kiên trì giải thích, đề xuất các giải pháp tháo gỡ cụ thể; chủ động mời và nhờ hỗ trợ của các cơ quan giám sát, thanh tra, kiểm toán và cơ quan điều tra nhằm tăng khả năng phòng ngừa, ngăn chặn hay giảm thiểu các sai sót với mục tiêu hướng đến việc tuân thủ pháp luật “làm thật ăn thật”, minh bạch trong hoạt động và phối hợp thực hiện giám sát của cộng đồng với hoạt động dự án.

Thứ ba, đối với giá cả vật liệu, về cơ bản đã giảm, nhưng vẫn ở mức cao và có thể tiềm ẩn nguy cơ tăng giá. Chỉ những doanh nghiệp chủ động thực hiện các giải pháp tối ưu sản xuất, tận dụng vật liệu địa phương, ứng dụng công nghệ tiên tiến, tổ chức thi công khoa học, đồng thời hợp tác với các đơn vị cung cấp vật liệu để thực hiện chính sách bình ổn giá.

Thứ tư, đối với niềm tin của các nhà đầu tư chứng khoán, trái phiếu bị ảnh hưởng do thời gian qua xảy ra tình trạng đầu cơ cổ phiếu thiếu minh bạch, doanh nghiệp có nền tảng lao động nghiêm túc tạo ra “giá trị thật” từ những sản phẩm thật, mang lại lợi ích cho người dân, đất nước và các cổ đông đồng hành. Khi có cơ hội gia tăng giá trị thì công bố minh bạch, ưu tiên cho cổ đông nhỏ lẻ trước, luôn xác định mang đến lợi nhuận cho nhà đầu tư dài hạn.

Cổ phiếu nào sẽ vượt qua thử thách, nắm chắc cơ hội, mang lại giá trị thật cho cổ đông?

Trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông, với sản phẩm đặc thù là để cung cấp dịch vụ công ích cho xã hội, việc hoàn thành đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng là yếu tố then chốt để thành công bên cạnh tính hiệu quả của doanh nghiệp khi thực hiện dự án.

Với các dự án giao thông quy mô lớn và mang ý nghĩa quan trọng như cao tốc Bắc - Nam, doanh nghiệp có thể thành công theo tiêu chí trên phải bắt đầu bằng một lịch sử thành công trong cùng lĩnh vực. Với lịch sử hình thành trên 15 năm gắn liền với ngành giao thông, từ đầu tư, xây dựng, quản lý vận hành các công trình hạ tầng giao thông lớn và phức tạp bậc nhất Việt Nam như: Dự án hầm đường bộ qua đèo Cả (bao gồm hầm Đèo Cả, hầm Cổ Mã, hầm Cù Mông, hầm Hải Vân 2), Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đang mang lại giá trị thực cho xã hội, làm tròn sứ mệnh vì cuộc sống an toàn cho đất nước và con người Việt Nam, đó chính là Tập đoàn Đèo Cả và mã chứng khoán HHV.

Năm 2022, mặc dù chịu ảnh hưởng chung của tình hình kinh tế vĩ mô với lạm phát và bão giá nguyên vật liệu, HHV vẫn ghi nhận các chỉ tiêu tích cực. Cụ thể, HHV ước tính doanh thu hợp nhất năm 2022 đạt 2.046 tỷ đồng, tăng 10% so với năm 2021. Lợi nhuận sau thuế hợp nhất ước tính đạt 314 tỷ đồng, tăng 8%. Trong đó, lợi nhuận sau thuế phân phối cho công ty mẹ cũng ước tính tăng 5% so với năm 2021, đạt 284 tỷ đồng. Chi tiết các khoản thu, trong năm doanh thu chính của HHV vẫn đến từ hoạt động thu phí, vận hành các trạm BOT, đạt khoảng 1.486 tỷ đồng, chiếm tới gần 73% tổng doanh thu hợp nhất của HHV. Tiếp theo đó là hoạt động thi công xây lắp, doanh thu ước đạt khoảng 495 tỷ đồng, hơn 24% tổng doanh thu năm 2022. Đây là hai hoạt động góp phần nhiều nhất vào sự tăng trưởng lợi nhuận của HHV, với biên lợi nhuận gộp lần lượt là 62% và 13%.

Xác định rõ sứ mệnh và chiến lược phát triển của mình, HHV đã chuẩn bị nhân lực, thiết bị, lập kế hoạch công việc cụ thể, kiểm soát chi phí phù hợp, và đặc biệt luôn vững tin bước về phía trước, giữ vững vị thế hàng đầu trong quản lý hạ tầng giao thông, tổ chức thi công đảm bảo tiến độ, chất lượng tạo ra các công trình có giá trị to lớn cho đất nước, “gia tăng giá trị” vì lợi ích đối tác, cổ đông và doanh nghiệp bền vững.

Theo định hướng phát triển đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu hoàn thành 5.000 km đường bộ cao tốc. Cuộc cách mạng hạ tầng giao thông kỳ vọng tạo nên cú bứt phá, tháo gỡ điểm nghẽn cho nền kinh tế Việt Nam. Trước những cơ hội và thách thức được đặt ra trong vận hội mới của đất nước, HHV có nhiều dư địa mở rộng danh mục hạ tầng đầu tư, bên cạnh đó, dòng tiền dồi dào từ các trạm thu phí và mức độ sử dụng tài sản lưu động thấp giúp HHV có nhiều dư địa để tham gia các gói thầu xây lắp. Cùng với khả năng thích ứng, tận dụng thời cơ, biến thách thức thành cơ hội, HHV cùng với hệ sinh thái của Đèo Cả hứa hẹn là kênh đầu tư tài chính đầy triển vọng, đặc biệt là cho các nhà đầu tư dài hạn với những công trình do HHV làm chủ đầu tư là hạ tầng giao thông quan trọng quốc gia, quyền tài phán đối với các công trình này là quốc gia nên giá trị của chúng luôn được đảm bảo chắc chắn.

Bài liên quan

Giải pháp lành mạnh hoá thị trường trái phiếu doanh nghiệp

CEO LienVietPostBank từ nhiệm

Cần thanh lọc mạnh mẽ hệ thống ngân hàng

EVNFinance lên kế hoạch tăng trưởng lợi nhuận 23%