Một chiếc điều hòa "cõng" bao nhiêu thuế?

Mới đây, Bộ Tài chính đã có dự thảo tờ trình báo cáo Chính phủ về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi. Tờ trình nêu rõ, các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Thuế TTĐB thời gian qua đã đi vào cuộc sống, tác động tích cực đến mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội.

Luật Thuế TTĐB đã góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng; điều tiết thu nhập của người tiêu dùng có thu nhập cao, góp phần tái phân phối thu nhập, đảm bảo công bằng xã hội; góp phần bảo vệ môi trường và góp phần ổn định nguồn thu cho NSNN.

Tuy nhiên, yêu cầu của thực tiễn đòi hỏi cần phải sửa đổi, bổ sung Luật Thuế TTĐB để giải quyết những bất cập phát sinh, khuyến khích chuyển đổi nhập khẩu, sản xuất, sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường, hạn chế tiêu dùng hàng hoá có hại cho sức khoẻ cộng đồng, trẻ em.

Đáng chú ý, dự thảo đề xuất, "áp dụng thuế TTĐB với mặt hàng điều hòa nhiệt độ có công suất 90.000 BTU trở xuống" và không đổi mức thuế suất 10% đối với mặt hàng này.

Điều này đồng nghĩa, nếu như thành hiện thực, hầu hết các phân khúc điều hoà dân dụng đều sẽ chịu thuế TTĐB.

Trao đổi với Nhadautu.vn, ông N.T.H, một kỹ sư điện lạnh tại TP.HCM giải thích: "Phải hiểu BTU là gì. Nôm na BTU là chỉ số phản ánh công suất làm lạnh của điều hòa chứ không phải là công suất tiêu thụ điện. 1HP (1 ngựa) tương đương với 9000 BTU. Như vậy điều hòa nhiệt độ có công suất dưới 90.000 BTU gần như là các phân khúc điều hoà dân dụng phổ biến, có loại dùng cho công trình, nhà cửa, có loại dùng cho xe cộ, vận tải. Công suất của điều hoà công nghiệp là trong khoảng 50.000 - 900.000 BTU".

Trong khi đó, D. Phúc, nhân viên một cửa hàng điện máy ở TP.HCM cho biết, điều hoà nhiệt độ là mặt hàng đã được áp thuế TTĐB 10% trong khoảng 15 năm qua.

"Thực ra thì điều hoà nhiệt độ ở thời điểm hiện tại không còn là mặt hàng xa xỉ như thời gian trước. Hãng đưa giá thế nào bọn em bán thế đó, cộng thêm thuế giá trị gia tăng (VAT) thôi anh, thiệt sự thì em không rõ có bao nhiêu thứ thuế trong đó, nhưng đúng là áp thuế nhiều quá sẽ ảnh hưởng đến việc kinh doanh dù nó là mặt hàng phổ biến của mọi gia đình. Điều hoà cũng là một trong những mặt hàng bán chạy nhất tại cửa hàng của em khi cứ trung bình 3 món hàng được xuất đi sẽ có 1 chiếc điều hoà", Phúc cho biết.

Như vậy, theo tính toán, một chiếc điều hoà nhiệt độ được xuất xưởng ra thị trường trước hết sẽ chịu 2 loại thuế: TTĐB và VAT, chưa kể những phần chi phí phát sinh trong quá trình kiểm định, sản xuất hay nhập khẩu.

Nên phân loại hoặc giảm thuế

Đó là đề xuất của TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV khi nói về việc áp dụng thuế TTĐB đối với điều hoà nhiệt độ.

Theo TS. Cấn Văn Lực, điều hoà nhiệt độ là loại hình hàng hoá đặc biệt, chịu thuế TTĐB từ năm 1998 với mức thuế suất 20% và được giảm xuống 10% vào năm 2008. 

"Dự thảo mới không đổi về mức thuế suất 10%, song đề xuất áp dụng thuế TTĐB với mặt hàng điều hòa nhiệt độ có công suất 90.000 BTU trở xuống, theo tôi điều này chưa hoàn toàn phù hợp", TS. Cấn Văn Lực cho biết.

Theo ông Lực, hiện nay, xu hướng sử dụng máy điều hòa nhiệt độ ngày càng phổ biến trong cuộc sống với mức giá ngày càng rẻ so với thu nhập ngày càng tăng của các hộ gia đình Việt Nam. Tuy nhiên, đi kèm với xu hướng này là sự gia tăng ngày càng lớn của lượng khí HCFCs gây hại cho tầng ozone và một số một số quốc gia đã cấm/hạn chế sử dụng HCFCs.

"Việc xử lý thu gom, vận chuyển, lưu giữ, tái chế, tái sử dụng và xử lý các điều hòa không khí sử dụng HCFC-22 không đúng cách có thể làm rò rỉ khí thải ra môi trường. Hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam chưa thực sự quan tâm đến việc thu hồi khí gas trong máy điều hòa, người thợ sửa chữa cũng chưa được đào tạo và nhiều trường hợp đã xả thải trực tiếp ra ngoài môi trường", ông Lực phân tích và cho biết, để khắc phục các môi chất lạnh như HFC-32, CO2/ammoniac, Ammoniac, Hydrocarbon đang dần được dùng để thay thế HCFC-22 trong lĩnh vực sản xuất thiết bị lạnh như điều hòa song quá trình này cần thời gian và nguồn vốn đầu tư.

Hiện nay tại Việt Nam, các sản phẩm điều hòa đa số sử dụng các khí gas làm lạnh là R22, R410A, R32 là các loại khí được đánh giá thân thiện hơn với môi trường song bản chất vẫn chứa một thành phần nhỏ lượng HCFC.

"Theo tôi, nếu liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường, việc áp thuế TTĐB nên quy định rõ hơn về chủng loại sản phẩm sử dụng chất làm lạnh chứa HCFC thuộc diện chịu thuế để phù hợp với định hướng bảo vệ môi trường, không áp dụng với các sản phẩm điều hòa sử dụng CO2/ammoniac, Ammoniac, Hydrocarbon để làm lạnh. Theo Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone, Việt Nam đang trong lộ trình loại trừ dần các chất HCFC. Có thể dự thảo dựa trên cơ sở này nhưng nên phân nhóm hoặc giảm thuế suất xuống mức phù hợp", TS. Cấn Văn Lực đề xuất.

Trong văn bản gửi Bộ Tài chính để góp ý xây dựng dự án luật thuế TTĐB hồi đầu năm, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề xuất nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với sản phẩm: xăng, điều hòa nhiệt độ. 

Theo quan điểm của VCCI, mặt hàng này chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ năm 1998 với mức thuế suất 20% và đã được giảm xuống 10% vào năm 2008. Trước đây, điều hòa nhiệt độ có thể được coi là mặt hàng xa xỉ nhưng hiện nay, sản phẩm này trở thành nhu cầu thiết yếu trong công việc và cuộc sống.

VCCI cho rằng, nhiều nghiên cứu chứng minh, việc duy trì nhiệt độ phòng phù hợp có tác dụng rất tốt trong việc nâng cao năng suất lao động. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với Việt Nam khi định hướng phát triển kinh tế tri thức như hiện nay. Theo đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng này.

Bài liên quan

Thêm thuế tiêu thụ đặc biệt, ngành game Việt sẽ thua trên sân nhà

Băn khoăn về đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

'Không có nước nào trên thế giới đánh thuế Tiêu thụ đặc biệt kinh doanh golf như Việt Nam'

'Đánh giá kỹ tác động khi tăng thuế tiêu thụ đặc biệt'