[Cafe Cuối tuần] Sự thật: Nhìn thẳng và nói rõ
Có lẽ, đã lâu lắm chúng ta mới lại được chứng kiến một thái độ nhìn thẳng vào sự thật và nói rõ sự thật chân thành đến như vậy từ một nhà lãnh đạo cao nhất của đất nước.

Tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam lần thứ VI ngày 15/1/2025, trước những số liệu hoành tráng mà Báo cáo của ngành nêu ra như Việt Nam đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu điện thoại di động thông minh; đứng thứ 5 thế giới về xuất khẩu linh kiện máy tính; đứng thứ 6 thế giới về xuất khẩu thiết bị máy tính…, Tổng Bí thư Tô Lâm đã thẳng thắn nhận xét: "Đây là những con số có vẻ ấn tượng, hoành tráng, đáng tự hào, nhưng thử hỏi chúng ta đã bao giờ nhìn sâu vào bản chất những số liệu này chưa? Chúng ta đóng góp được bao nhiêu % giá trị trong đó? Hay là mình đang ở phân khúc thấp nhất của chuỗi giá trị, chủ yếu là gia công cho nước ngoài?". Rồi ông đặt câu hỏi mà thực chất cũng là câu trả lời: "Tôi cứ tự hỏi đây liệu có phải là "ngộ nhận", là "tự huyễn hoặc", là "tự ru mình" không?".
Có lẽ, đã lâu lắm chúng ta mới lại được chứng kiến một thái độ nhìn thẳng vào sự thật và nói rõ sự thật chân thành đến như vậy từ một nhà lãnh đạo cao nhất của đất nước.
Công cuộc đổi mới năm 1986 cũng bắt đầu bằng việc hoạch định đường lối phát trên cơ sở nhìn thẳng sự thật và nói rõ sự thật. Trước năm 1986, Việt Nam đối mặt với khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, bao gồm năng suất thấp, lạm phát phi mã, thiếu lương thực và sự bế tắc trong mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung. Đại hội Đảng VI đã thẳng thắn thừa nhận những yếu kém trong quản lý kinh tế và sai lầm trong chính sách, phá bỏ các khuôn mẫu giáo điều và mở đường cho đổi mới tư duy.
Việc nhìn thẳng sự thật đã giúp lãnh đạo đất nước thừa nhận rằng mô hình quản lý tập trung quan liêu, bao cấp là nguyên nhân chính gây trì trệ và lãng phí nguồn lực. Điều này đã thúc đẩy các chính sách đổi mới mang tính đột phá, tiêu biểu là chính sách khoán 10 trong nông nghiệp, khi thừa nhận vai trò thực tế của hộ gia đình trong sản xuất thay vì áp đặt mô hình hợp tác xã cứng nhắc. Kết quả là Việt Nam nhanh chóng thoát khỏi khủng hoảng lương thực, trở thành một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới.
Bên cạnh đó, việc nói rõ sự thật đã tạo ra sựminh bạch trong đánh giá tình hình đất nước, giúp xây dựng các chính sách phù hợp với thực tiễn. Trong lĩnh vực công nghiệp, sự thừa nhận vai trò của doanh nghiệp tư nhân và nền kinh tế nhiều thành phần đã khuyến khích sự sáng tạo, tăng năng suất lao động và tạo động lực phát triển mới. Chính những chính sách dựa trên sự thật này đã đưa nền kinh tế Việt Nam từ chỗ khủng hoảng sang tăng trưởng mạnh mẽ, với tốc độ tăng trưởng GDP trung bình trên 7% trong giai đoạn 1990-2000, đời sống người dân được cải thiện đáng kể.
Việc nhìn thẳng và nói rõ sự thật không chỉ giúp thay đổi tư duy quản lý, mà còn tạo ra sự đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Sự minh bạch và thực tế trong các chính sách đã trở thành động lực để Việt Nam mở cửa hội nhập quốc tế, bình thường hóa quan hệ với các quốc gia, và gia nhập ASEAN năm 1995, tạo tiền đềcho sự phát triển toàn diện sau này.
Ngày nay, việc nhìn thẳng sự thật và nói rõ sựthật từ những người lãnh đạo cấp cao, như Tổng Bí thư Tô Lâm, đóng vai trò quan trọng trong định hình tầm nhìn chiến lược và thúc đẩy cải cách trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Điều này không chỉ phản ánh tinh thần minh bạch, trách nhiệm, mà còn là một động lực thiết yếu để xác định và khắc phục những hạn chế trong quá trình phát triển.
Trước hết, việc thẳng thắn đặt câu hỏi về bản chất những thành tựu kinh tế, chẳng hạn như thứ hạng cao về xuất khẩu linh kiện, điện thoại thông minh hay gia công phần mềm, đã tạo cơ hội để xã hội nhìn nhận lại những giới hạn của mô hình tăng trưởng hiện tại. Những cảnh báo về nguy cơ "tự mãn" và "tự ru ngủ" trong ánh hào quang thành tích giúp thúc đẩy một tư duy phản biện, mở đường cho những cải cách cần thiết nhằm nâng cao giá trị thực chất trong các lĩnh vực kinh tế.
Tiếp theo, việc chỉ ra rằng Việt Nam đang ở phân khúc thấp trong chuỗi giá trị toàn cầu, nơi giá trị gia tăng thấp và rủi ro môi trường cao, nhấn mạnh nhu cầu cấp bách về chuyển đổi sang nền kinh tế sáng tạo. Đây phải chăng là Đổi mới 2.0 của đất nước ta?! Đổi mới 2.0 không chỉ đơn thuần là cải cách kinh tế, mà còn là sự chuyển đổi tư duy, tập trung đầu tư vào nghiên cứu, công nghệ và chuyển đổi số để nâng cao vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Thái độ minh bạch và thẳng thắn này cũng góp phần củng cố niềm tin của người dân vào các định hướng phát triển. Việc lãnh đạo dám nhìn nhận và công khai những hạn chế không chỉ phản ánh trách nhiệm, mà còn tạo ra sự đồng thuận xã hội, yếu tố quan trọng để triển khai các cải cách hiệu quả.
Cuối cùng, tinh thần nhìn thẳng sự thật cũng khơi dậy khát vọng tự lực, tự cường trong xã hội, thúc đẩy người Việt Nam làm chủ công nghệ và sáng tạo để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Đây là yếu tố cốt lõi giúp Việt Nam hội nhập thành công và khẳng định vai trò chủ động trên trường quốc tế.
Thái độ nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật từ lãnh đạo cấp cao là nền tảng quan trọng để định hướng và thúc đẩy các cải cách trong kỷ nguyên mới. Đây vừa là biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, vừa là động lực cần thiết để Việt Nam vượt qua thách thức và phát triển bền vững, toàn diện trong bối cảnh hội nhập toàn cầu.
- Cùng chuyên mục
[Gặp gỡ thứ Tư] 'Việt Nam cần gửi tín hiệu rõ ràng về cam kết cải thiện mạnh mẽ cơ sở hạ tầng'
"Nếu Chính phủ Việt Nam gửi đi các tín hiệu rõ ràng, mục tiêu tăng trưởng kinh tế 7% năm 2025 nằm trong tầm tay", ông Jonathan London, Cố vấn kinh tế của UNDP nhận định.
Sự kiện - 22/01/2025 08:31
Quy hoạch chung TP. Thủ Đức sẽ như thế nào?
Quy hoạch chung TP. Thủ Đức thuộc TP.HCM đến năm 2040 nhằm phát triển TP. Thủ Đức trở thành đô thị sáng tạo, dẫn dắt kinh tế TP.HCM, vùng đô thị TP.HCM thông qua các hoạt động kinh tế tri thức; bước đầu trở thành trung tâm tài chính của quốc gia, hướng tới khu vực quốc tế.
Sự kiện - 22/01/2025 07:19
Chủ đầu tư khu công nghiệp hơn 2.806 tỷ đồng ở Bắc Giang là ai?
CTCP Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Hà Nội - Bắc Giang vừa được chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án khu công nghiệp hơn 2.806 tỷ đồng ở Bắc Giang.
Sự kiện - 22/01/2025 06:00
Phó Thủ tướng: Không vì vội mà làm ẩu khi 'hồi sinh' sông Tô Lịch
Phó Thủ tướng yêu cầu thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khi bổ cập nước sông Hồng cho sông Tô Lịch, không vì vội mà làm ẩu, làm sai về quy trình.
Sự kiện - 21/01/2025 23:35
Tạp chí Nhà đầu tư chung tay xóa nhà tạm, dột nát ở Quảng Nam
Tạp chí Nhà đầu tư chung tay thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Quảng Nam với 1 căn nhà trị giá 70 triệu đồng.
Sự kiện - 21/01/2025 21:03
Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn mời tân Ngoại trưởng Mỹ thăm Việt Nam năm nay
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tái khẳng định Việt Nam coi Mỹ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu.
Sự kiện - 21/01/2025 19:49
30 bộ, cơ quan Trung ương, 26 địa phương tỷ lệ ước giải ngân thấp hơn bình quân
30 bộ, cơ quan Trung ương và 26 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân thấp hơn bình quân chung của cả nước.
Sự kiện - 21/01/2025 14:24
Ông Trump dự kiến ban hành 200 lệnh hành pháp trong ngày đầu nhậm chức
Tổng thống đắc cử Donald Trump dự kiến sẽ ban hành 200 hành động hành pháp vào ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của mình.
Sự kiện - 21/01/2025 07:41
Việt Nam – Czech nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược
Việt Nam trở thành nước Đông Nam Á đầu tiên là Đối tác chiến lược của Czech và Czech trở thành nước Trung Đông Âu đầu tiên trong EU là Đối tác chiến lược với Việt Nam.
Sự kiện - 21/01/2025 07:40
Phương án tinh gọn bộ máy mới nhất sắp trình Trung ương Đảng
Ông Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thống nhất rất cao về phương án tinh gọn bộ máy để trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Sự kiện - 21/01/2025 07:31
Hà Nội sẽ trình diễn drone hỏa thuật lớn nhất thế giới
Điểm nhấn của chương trình nghệ thuật "Rực rỡ Thăng Long 2025" là màn trình diễn của 2.025 + 95 drone hỏa thuật thắp sáng bầu trời Hà Nội.
Sự kiện - 21/01/2025 07:28
Thủ tướng: Thúc đẩy phê chuẩn EVIPA để nâng FDI từ Czech lên 3 tỷ USD
Thủ tướng kêu gọi doanh nghiệp hai nước đẩy mạnh kết nối, hợp tác tăng cường đầu tư hạ tầng, các ngành mới nổi, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Sự kiện - 21/01/2025 07:21
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Xã hội hóa sách giáo khoa là chủ trương có tính đột phá
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, xã hội hóa sách giáo khoa là chủ trương có tính đột phá, thay đổi việc xuất bản sách giáo khoa theo cơ chế độc quyền.
Sự kiện - 20/01/2025 14:28
Tạp chí Nhà đầu tư trao hàng nghìn suất quà Tết và học bổng tại miền Trung
Từ ngày 16 - 20/1, Tạp chí Nhà đầu tư phối hợp với Qũy Thiện tâm (Tập đoàn Vingroup) đã trao hàng nghìn suất quà Tết cho người nghèo các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, TP. Huế, TP. Hà Nội.
Sự kiện - 20/01/2025 11:26
Ông Trump hứa sẽ trấn áp mạnh tay vấn đề nhập cư vào đêm trước lễ nhậm chức
Tổng thống đắc cử Donald Trump nói trước hàng nghìn người ủng hộ đang reo hò ủng hộ rằng ông sẽ áp đặt những hạn chế nghiêm ngặt đối với vấn đề nhập cư vào ngày đầu tiên nhậm chức.
Sự kiện - 20/01/2025 08:43
Thủ tướng làm việc với Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam tại châu Âu
Chiều 19/1 theo giờ địa phương, trong chương trình thăm chính thức Cộng hòa Czech, tại Thủ đô Praha, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp mặt, làm việc với Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam và chuyên gia người Việt Nam tại châu Âu.
Sự kiện - 20/01/2025 06:20
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Phó Đức Nam - Mr.Pips, đằng sau sự hào nhoáng xa hoa tuổi 30
Pháp luật - Update 1 month ago
Doanh nhân Chu Lập Cơ - Từ đỉnh cao đến vực sâu
Pháp luật - Update 1 month ago
Bộ Tài chính Mỹ: Việt Nam không thao túng tiền tệ
Thị trường - Update 2 month ago