Các tỉnh miền Trung gặp khó thu tiền sử dụng đất

THÀNH VÂN

12:39 03/05/2024

Thị trường bất động sản đóng băng khiến nhiều tỉnh thành ở miền Trung đang "đau đầu" với thu tiền sử dụng đất trong năm 2024, dự báo nguồn thu này sẽ hụt lớn so với kế hoạch đề ra.

Thu tiền sử dụng đất gặp khó

Thị xã Điện Bàn (tỉnh Quảng Nam) là một trong những địa phương có nguồn thu từ sử dụng đất lớn nhất ở tỉnh, tuy nhiên trong những năm gần đây, nguồn thu này đang bấp bênh.

Theo thống kê, số thu giảm nhiều nhất năm 2023 của Điện Bàn so với dự toán chính là từ nguồn sử dụng đất, hụt đến 460 tỷ đồng so với dự toán. Điều này ảnh hưởng lớn đến việc cân đối ngân sách đầu tư các dự án của địa phương.

Ông Trần Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Tài chính Quảng Nam cho rằng, năm 2024 dự toán của thị xã được giao thu ngân sách nội địa là 2.900 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong số này có đến hơn 1.400 tỷ đồng dự toán nguồn thu từ đất (chiếm gần 50%), con số này tiếp tục tăng khoảng 550 tỷ đồng so với dự toán năm 2023.

Theo ông Tuấn, tỉnh đang cố gắng tháo gỡ các khó khăn vướng mắc cho các dự án tại Điện Bàn nói riêng và cả tỉnh nói chung. Tuy nhiên, rất cần thị xã vào cuộc quyết liệt, nhất là ở công tác giải phóng mặt bằng, bởi với các dự án lớn chỉ vướng một vài hộ gia đình thì không triển khai được sẽ dẫn đến hụt thu.

Năm 2023, tỉnh Quảng Nam đưa ra dự toán thu từ sử dụng đất 2.300 tỷ đồng, tuy nhiên con số này không thể thực hiện được khi chỉ thu hơn 1.900 tỷ đồng (hụt gần 390 tỷ đồng). Sang năm 2024, con số thu sử dụng đất không giảm mà tăng đến 2.700 tỷ đồng.

Với con số trên, nhiều dự báo sẽ không dễ đạt được. Trong khi, nhiều dự án bất động sản trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đóng băng, nhiều doanh nghiệp đã phải rời bỏ thị trường hoặc thậm chí là trả dự án lại cho tỉnh.

Empty — Thị trường bất động sản khu vực miền Trung gặp khó nhiều năm qua. Ảnh: T.V.

Thực tế cho thấy, tính đến hết quý I/2024, thu từ sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam chỉ mới đạt hơn 141 tỷ đồng, giảm 27% so với cùng kỳ và mới chỉ đạt 5% dự toán năm 2024.

Lãnh đạo Cục Thuế Quảng Nam thừa nhận, nguồn thu sử dụng đất trong năm 2024 trên địa bàn tỉnh đối diện với nhiều khó khăn, tuy nhiên Cục Thuế vẫn đang phối hợp với UBND tỉnh tháo gỡ các khó khăn để đạt được kết quả khả quan nhất.

Không chỉ riêng Quảng Nam, Quảng Ngãi cũng đang gặp khó về việc thu tiền sử dụng đất trong năm 2024. Theo báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi, dự kiến tổng nguồn thu sử dụng đất khả thi trong năm 2024 của tỉnh là hơn 248 tỷ đồng, con số này rất thấp so với dự toán Trung ương giao là 2.600 tỷ đồng (đạt khoảng 9,6%).

Lãnh đạo Sở TN&MT Quảng Ngãi cho rằng, nguyên nhân chủ yếu của việc thu tiền sử dụng đất đạt thấp là do thị trường bất động sản thời gian qua trầm lắng. Đồng thời, kinh tế khó khăn nên các nhà đầu tư không quan tâm và không có nhu cầu sử dụng đất thực hiện dự án.

Từ đó dẫn đến tình trạng khó thu hút, kêu gọi khách hàng tham gia đấu giá quyền sử dụng đất dẫn đến việc đấu giá quyền sử dụng đất khó thành công.

Trong khi đó, tại TP. Đà Nẵng, kết quả thu ngân sách năm 2023 cho thấy, thu tiền sử dụng đất trên địa bàn thành phố chỉ đạt 69,5% dự toán. Nguyên nhân là do sự đóng băng của thị trường bất động sản, việc tiếp cập nguồn vốn khó khăn, vốn huy động của các doanh nghiệp còn yếu, nhu cầu tiêu dùng, sức mua giảm sút...

Năm 2024, dự toán các khoản thu về đất trên địa bàn TP. Đà Nẵng là 2.300 tỷ đồng (tiền sử dụng đất là 1.900 tỷ đồng, tiền thuê mặt đất là 400 tỷ đồng).

quang-ngai — Quảng Ngãi dự kiến tổng nguồn thu sử dụng đất khả thi trong năm 2024 hơn 248 tỷ đồng chỉ đạt gần 10% so với dự toán Trung ương giao là 2.600 tỷ đồng. Ảnh: T.V.

Từng bước tháo gỡ điểm nghẽn

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Hoàng Tuấn cho rằng, việc thu tiền sử dụng đất đạt thấp và gặp nhiều khó là điều đã dự báo trước. Cùng với việc thị trường bất động sản trầm lắng thì thủ tục đất đai có nhiều khó khăn trong quá trình triển khai.

Do đó, ông Tuấn yêu cầu Sở TN&MT xây dựng kế hoạch chi tiết đối với 12 dự án có khả năng tổ chức đấu giá trong năm 2024 để thực hiện đảm bảo đúng tiến độ. Đề xuất UBND tỉnh tháo gỡ một số vướng mắc để khơi thông các điểm nghẽn.

Phó Chủ tịch Quảng Ngãi cũng đề nghị các sở, ban, ngành tham mưu UBND tỉnh sớm ban hành quy định về quy chế đấu giá tài sản, tăng cường chỉ đạo về lĩnh vực đất đai. Các địa phương kịp thời rà soát, lập kế hoạch, quy hoạch để tranh thủ bố trí các nguồn lực đầu tư xây dựng các dự án hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật để kết nối đồng bộ, tạo quỹ đất bán đấu giá, tăng nguồn thu cho ngân sách.

Ngoài ra, xây dựng quy chế đấu giá cho từng phiên đấu giá đất, đảm bảo quản lý chặt chẽ hồ sơ đấu giá, tuân thủ đúng các quy định pháp luật.

Trong khi đó, ngay từ đầu năm 2024, UBND tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu Sở TN&MT tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai, thực hiện tốt các quy định trong công tác giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch để thu hút đầu tư.

Đặc biệt, tăng cường công tác tham mưu gắn việc sử dụng quỹ phát triển đất để quản lý chặt chẽ, thực hiện cơ chế đấu giá quyền sử dụng đất, đấu giá quyền khai thác khoáng sản phục vụ phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững.

Cùng với đó, tham mưu kịp thời việc giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và thu hồi đất các dự án đối với các trường hợp giao đất, cho thuê đất đã quá thời hạn quy định nhưng chưa triển khai xây dựng hoặc xây dựng nhưng kéo dài tiến độ thực hiện dự án không đưa vào sử dụng. Thực hiện tốt quy chế phối hợp luân chuyển hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai của người sử dụng đất trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, Sở TN&MT phải kịp thời, tham mưu phương án giá đất trình cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt để các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định và không gây thất thoát ngân sách.

Bài liên quan