Các quốc gia nào bị Mỹ gắn mác thao túng tiền tệ?

TRẦN VÕ
06:30 20/12/2020

Vào tháng 12/2020, chính quyền Trump đã gắn mác Thụy Sĩ và Việt Nam là những nước thao túng tiền tệ và thêm Ấn Độ, Thái Lan và Đài Loan vào danh sách giám sát. Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Ý, Singapore và Malaysia tiếp tục có tên trong danh sách này.

0_HjmTw3sse6SyO_15

Ảnh minh họa/internet.

Thao túng tiền tệ là một chỉ định được các cơ quan chính phủ Mỹ, chẳng hạn như Bộ Tài chính, áp dụng cho các quốc gia "thực hành tiền tệ không công bằng" nhằm giành lợi thế thương mại. Những hành động này có thể là can thiệp tiền tệ hoặc chính sách tiền tệ trong đó ngân hàng trung ương mua hoặc bán ngoại tệ để đổi lấy nội tệ, nói chung với mục đích tác động đến tỷ giá hối đoái và chính sách thương mại.

Các nhà hoạch định chính sách có thể có những lý do khác nhau để can thiệp tiền tệ, chẳng hạn như kiểm soát lạm phát, duy trì khả năng cạnh tranh quốc tế hoặc ổn định tài chính. Trong nhiều trường hợp, ngân hàng trung ương làm suy yếu đồng tiền của mình để trợ cấp cho xuất khẩu và tăng giá hàng nhập khẩu, đôi khi lên tới 30 - 40%, và do đó nó cũng là một phương thức bảo hộ.

Theo Đạo luật Cạnh tranh và Ngoại thương Omnibus năm 1988, hàng năm Bộ trưởng Tài chính Mỹ sẽ được yêu cầu "phân tích các chính sách tỷ giá hối đoái của các quốc gia nước ngoài và xem xét liệu các quốc gia có thao túng tỷ giá hối đoái giữa đồng tiền của họ và USD hay không".

Nếu việc thao túng tiền tệ được xác định đối với các quốc gia có thặng dư tài khoản vãng lai toàn cầu quan trọng cũng như có thặng dư thương mại song phương đáng kể với Mỹ, thì khi đó, Bộ trưởng Tài chính sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán với quốc gia nước ngoài đó, thông qua Quỹ tiền tệ quốc tế hoặc song phương.

Một quốc gia thao túng tiền tệ được chỉ định có thể bị loại trừ khỏi các hợp đồng mua sắm của chính phủ Mỹ.

Theo Đạo luật Xúc tiến và tăng cường thương mại năm 2015 (The Trade Facilitation and Trade Enforcement Act of 2015), Bộ trưởng Tài chính Mỹ phải công bố một báo cáo bán niên, trong đó xem xét các diễn biến trong chính sách kinh tế và tỷ giá hối đoái quốc tế. Nếu một quốc gia bị coi là thao túng tiền tệ, thì khi đó Tổng thống sẽ thực hiện các hành động cụ thể đối với bất kỳ quốc gia nào không áp dụng chính sách nhằm điều chỉnh việc định giá thấp đồng tiền của họ cũng như thặng dư thương mại với Mỹ.

Có ý kiến ​​cho rằng khái niệm "thao túng tiền tệ" là không chính xác, vì Mỹ đang sở hữu đặc quyền có đồng tiền dự trữ chính của thế giới, cần thiết cho thương mại quốc tế. Bên cạnh đó, những can thiệp lớn của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, chẳng hạn như nới lỏng định lượng và các can thiệp vào thị trường REPO, rất dễ bị hiểu là gian lận tiền tệ.

Kể từ khi Đạo luật năm 1988 được ban hành, Mỹ đã chỉ định các quốc gia sau đây là thao túng tiền tệ: Hàn Quốc vào năm 1988, Đài Loan vào năm 1988 và một lần nữa vào năm 1992, và Trung Quốc từ năm 1992 đến năm 1994. Ấn Độ được thêm vào danh sách năm 2017.

Mỹ cho rằng Ấn Độ đã tăng mua ngoại hối trong ba quý cuối năm 2017, mặc dù đồng rupee vẫn tăng giá trị. Tổng giá trị mua ròng ngoại hối của Ấn Độ trong năm 2017 là 56 tỷ USD (2,2% GDP). Vào tháng 5/2019, Bộ Tài chính Mỹ đã loại Ấn Độ và Thụy Sĩ khỏi danh sách giám sát tiền tệ của mình nhưng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Ý, Ireland, Singapore, Malaysia và Việt Nam vẫn nằm trong danh sách này.

"Ấn Độ đã bị loại khỏi danh sách giám sát, do chỉ đáp ứng một trong ba tiêu chí - thặng dư song phương đáng kể với Hoa Kỳ - trong hai báo cáo liên tiếp", Bộ Tài chính Mỹ cho biết trong báo cáo về các chính sách kinh tế vĩ mô. Ấn Độ cũng giảm mức dự trữ ngoại hối xuống 0,2% GDP. Một phân tích của The Economist vào năm 2017 lưu ý rằng Thụy Sĩ đã thao túng tiền tệ của mình nhiều hơn Trung Quốc kể từ năm 2009, trong khi Đài Loan và Hàn Quốc cũng đã làm như vậy kể từ năm 2014.

Vào tháng 8/2019, dưới áp lực cá nhân từ Tổng thống Donald Trump, trong khuôn khổ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, Bộ Tài chính lại chỉ định Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ, một động thái không được IMF ủng hộ.

Chỉ định chống lại Trung Quốc đã được rút lại vào tháng 1/2020 sau khi Trung Quốc đồng ý không phá giá đồng tiền của mình để làm cho hàng hóa của họ rẻ hơn cho người mua nước ngoài. Hai nước sẽ sớm ký một hiệp định thương mại bao gồm một điều khoản ngăn cản Trung Quốc thao túng tiền tệ của họ để đạt được lợi thế thương mại.

Vào tháng 12/2020, chính quyền Trump đã dán nhãn Thụy Sĩ và Việt Nam là những nước thao túng tiền tệ và thêm Ấn Độ, Thái Lan và Đài Loan vào danh sách giám sát. Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Ý, Singapore và Malaysia tiếp tục có tên trong danh sách này.

Vào ngày 18/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa nhấn mạnh quan điểm Việt Nam không thao túng tiền tệ như kết luận của Bộ Tài chính Mỹ mới đây. Thay vào đó, chính sách điều hành tiền tệ của Việt Nam là để ổn định kinh tế vĩ mô, không phải hạ giá tiền tệ để có lợi thế thương mại không công bằng.

Trước đó, ngày 17/12, theo giải thích của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, thặng dư thương mại song phương với Mỹ và thặng dư cán cân vãng lai là kết quả của hàng loạt các yếu tố liên quan tới các đặc thù của kinh tế Việt Nam.

Việc Ngân hàng Nhà nước mua ngoại tệ can thiệp thời gian qua là để đảm bảo hoạt động thông suốt của thị trường ngoại tệ, trong bối cảnh nguồn cung ngoại tệ dồi dào. Động thái này đã góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, đồng thời củng cố Dự trữ ngoại hối Nhà nước vốn đang ở mức thấp so với các nước trong khu vực, nhằm tăng cường an ninh tài chính tiền tệ quốc gia.

  • Cùng chuyên mục
'Tiếp tục hoàn thiện chính sách để thúc đẩy kinh tế tư nhân'

'Tiếp tục hoàn thiện chính sách để thúc đẩy kinh tế tư nhân'

"Kỳ họp 10, Chính phủ sẽ trình Quốc hội sửa đổi các luật còn lại liên quan đến doanh nghiệp đảm bảo toàn diện", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói về việc hoàn thiện luật để phát triển kinh tế tư nhân.

Sự kiện - 19/06/2025 18:23

'Chưa hộ kinh doanh nào bị phạt vì hóa đơn điện tử'

'Chưa hộ kinh doanh nào bị phạt vì hóa đơn điện tử'

"Hiện nay đang hỗ trợ tối đa cho các hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử chứ chưa phạt ai. Không có câu chuyện phạt bất cứ hộ kinh doanh nào trong việc triển khai hóa đơn điện tử. Trừ khi sau này đã triển khai thông suốt rồi mà có hộ kinh doanh vẫn cố tình vi phạm thì mới tính đến phạt", Bộ trưởng Tài chính cho biết.

Sự kiện - 19/06/2025 16:37

Sắp diễn ra Hội thảo 'Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đô thị thông minh'

Sắp diễn ra Hội thảo 'Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đô thị thông minh'

Hội thảo "Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đô thị thông minh" sẽ tập trung thảo luận về một trong những xu thế công nghệ quan trọng nhất hiện nay là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong xây dựng và vận hành đô thị thông minh.

Sự kiện - 19/06/2025 16:00

'Doanh nghiệp rút khỏi thị trường là thách thức lớn cho mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp'

'Doanh nghiệp rút khỏi thị trường là thách thức lớn cho mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp'

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, trong 5 tháng đầu năm, số lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường rất lớn là thách thức lớn cho mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030.

Sự kiện - 19/06/2025 11:11

Hôm nay (19/6), Bộ trưởng Tài chính trả lời chất vấn giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn FDI

Hôm nay (19/6), Bộ trưởng Tài chính trả lời chất vấn giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn FDI

Bộ trưởng Tài Chính Nguyễn Văn Thắng nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính, trong đó có giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn FDI.

Sự kiện - 19/06/2025 07:30

Bộ trưởng Y tế khẳng định thuốc giả không có trong bệnh viện

Bộ trưởng Y tế khẳng định thuốc giả không có trong bệnh viện

Liên quan đến vấn đề đại biểu Quốc hội nêu về thuốc giả có trong bệnh viện, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan nêu rõ, thông qua hệ thống đấu thầu, tất cả thuốc vào bệnh viện phải có nguồn gốc xuất xứ. Thuốc giả chủ yếu xuất hiện trên thị trường, không phải trong bệnh viện.

Sự kiện - 18/06/2025 16:12

TP.HCM sẽ trở thành 'siêu đô thị quốc tế' của Đông Nam Á

TP.HCM sẽ trở thành 'siêu đô thị quốc tế' của Đông Nam Á

Tầm nhìn mới cho TP.HCM (mới) là trở thành "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á – một đô thị thông minh, xanh, sáng tạo, tiêu biểu không chỉ về sức mạnh kinh tế mà cả sự phong phú về văn hóa, nghệ thuật, thể thao, giải trí và phong cách sống hiện đại, năng động

Sự kiện - 18/06/2025 14:22

Quốc hội dời lịch thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng

Quốc hội dời lịch thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng sẽ được biểu quyết thông qua vào chiều 25/6, lùi lại 1 tuần so với kế hoạch ban đầu là ngày 18/6.

Sự kiện - 18/06/2025 13:30

Vinh Quang Việt Nam: Khơi dậy tinh thần trách nhiệm và khát vọng vươn lên

Vinh Quang Việt Nam: Khơi dậy tinh thần trách nhiệm và khát vọng vươn lên

Năm 2025, Chương trình Vinh Quang Việt Nam bước sang năm thứ 21, tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những sự kiện văn hóa chính trị có sức lan tỏa mạnh mẽ nhất cả nước. Không chỉ là nơi tôn vinh những tập thể, cá nhân có đóng góp xuất sắc, chương trình còn trở thành nguồn cảm hứng, khơi dậy khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hùng cường.

Sự kiện - 18/06/2025 11:02

[Gặp gỡ thứ Tư]'Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam: Táo bạo nhưng thực tế'

[Gặp gỡ thứ Tư]'Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam: Táo bạo nhưng thực tế'

Dự thảo Nghị quyết về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam được đánh giá mang lại một tầm nhìn tổng thể, táo bạo nhưng thực tế cho dự án tại Việt Nam.

Sự kiện - 18/06/2025 09:46

Bí thư Hải Dương làm Phó Tổng Thường trực Thanh tra Chính phủ

Bí thư Hải Dương làm Phó Tổng Thường trực Thanh tra Chính phủ

Ông Trần Đức Thắng, Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương được điều động, phân công giữ chức Phó Tổng Thanh tra Thường trực Thanh tra Chính phủ. Trước đó, ông Thắng từng giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Sự kiện - 18/06/2025 08:23

Chốt giảm thuế VAT 2% đến hết 2026

Chốt giảm thuế VAT 2% đến hết 2026

Quốc hội giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) còn 8% đến hết năm 2026. Dự kiến ngân sách sẽ giảm thu khoảng 122.000 tỷ đồng.

Sự kiện - 17/06/2025 12:17

Thủ tướng trao tặng sách của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tại Thụy điển và Estonia

Thủ tướng trao tặng sách của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tại Thụy điển và Estonia

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trao tặng Tủ sách tiếng Việt gồm hàng trăm đầu sách của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tới cộng đồng người Việt tại Thụy điển và Estonia.

Sự kiện - 17/06/2025 09:06

Tạp chí Nhà đầu tư nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam

Tạp chí Nhà đầu tư nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam

Tạp chí Nhà đầu tư vinh dự được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam vì có thành tích tiêu biểu trong hoạt động báo chí tại Quảng Nam.

Sự kiện - 16/06/2025 18:28

Quảng cáo trên mạng phải có dấu hiệu nhận biết, cho phép tắt quảng cáo

Quảng cáo trên mạng phải có dấu hiệu nhận biết, cho phép tắt quảng cáo

Quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử, mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến, nền tảng số có kết nối Internet, phải tuân thủ các quy định, đó là phải có dấu hiệu nhận diện rõ ràng bằng chữ số, chữ viết, ký hiệu, hình ảnh, âm thanh để phân biệt giữa nội dung quảng cáo với các nội dung khác không phải quảng cáo.

Sự kiện - 16/06/2025 13:11

Quốc hội thông qua sửa đổi Hiến pháp, chính thức bỏ cấp huyện

Quốc hội thông qua sửa đổi Hiến pháp, chính thức bỏ cấp huyện

Với 470/470 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Sự kiện - 16/06/2025 10:17