Bỏ đại học về trồng nấm, mỗi năm thu về hơn 30 tỷ đồng

Ông Triệu Quang Trung ở thôn Thanh Sơn, xã Minh Phú (Sóc Sơn, Hà Nội) là một trong 63 nông dân xuất sắc toàn quốc năm 2020. Học ngành nghề chế tạo máy của Đại học Giao thông vận tải, nhưng ông lại rẽ ngang và giờ trở thành ông chủ của nhà máy sản xuất nấm theo công nghệ Hàn Quốc, mỗi năm cho doanh thu trên 30 tỷ đồng.

Ông Trung kể, học đến năm thứ 2 đại học, tình cờ được một người quen của gia đình nói chuyện về làm nông nghiệp công nghệ cao, lại có sẵn đam mê về ngành này, nhất là về các loại nấm, ông quyết định bỏ học về làm nông.

Để thực hiện giấc mơ của mình, ông Trung sang Hàn Quốc theo học hệ thực tập sinh 4 năm ngành vi sinh, nấm ăn, nấm dược liệu - một lĩnh vực rất phát triển tại đây.

Đến năm 2014, sau một thời gian tìm tòi, nghiên cứu, làm thêm, kinh doanh tích cóp được một khoản vốn, ông Trung bắt đầu xây dựng nhà máy sản xuất nấm theo công nghệ Hàn Quốc với diện tích 2.400m2 ở Việt Nam.

Để tìm hiểu rõ hơn về doanh nghiệp trồng nấm theo công nghệ Hàn Quốc này, PV Nhadautu.vn đã có cuộc trao đổi với ông Triệu Quang Trung bên lề Diễn đàn Nông dân quốc gia lần thứ V với chủ đề: "Vốn và công nghệ trong liên kết 6 nhà" vừa qua.

Hiện nay, trang trại nấm của ông đang hoạt động ra sao?

Ông Triệu Quang Trung: Nông trại nấm của tôi hoạt động đến nay được 6 năm, diện tích trang trại 1 là 5.000 m2, sản xuất 5-6 loại nấm, sản lượng bình quân 1 tấn nấm tươi/ngày.

Doanh thu kiểm toán năm 2019 là 36 tỷ đồng, trừ chi phí lãi khoảng 3-3,5 tỷ/năm, năm 2020 doanh thu bị sụt giảm do COVID-19. Hiện nay, ngoài bán lẻ, tôi còn cung cấp cho các đại lý, siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch, nhà hàng ở nhiều tỉnh thành.

Tuy nhiên, các kênh nhà hàng từ tháng 1/2020 bị đóng cửa, đến tháng 3-4 được mở lại nhưng tiêu thụ giảm nên sản lượng nấm cung cấp cho các nhà hàng không nhiều, dẫn đến doanh thu sụt giảm.

Doanh nghiệp đầu tư lĩnh vực nông nghiệp đã khó, trong nông nghiệp công nghệ cao (CNC) càng khó hơn. Vậy khi bắt đầu bước chân vào trồng nấm công nghệ Hàn Quốc, ông đã gặp những khó khăn gì?

Ông Triệu Quang Trung: Khi mới bắt đầu trồng nấm CNC ở Việt Nam, công ty đầu tư toàn bộ thiết bị, máy móc, kỹ thuật và áp dụng công nghệ Hàn Quốc. Trước đây, tôi đã từng vừa học vừa làm trong lĩnh vực nấm này 12 năm tại Hàn Quốc.

Thế nhưng, khi đưa toàn bộ dây chuyền và công nghệ vê Việt Nam sản xuất, khó khăn đầu tiên là nguyên liệu giá thể trông nấm, do chất lượng không ổn định. Cũng chưa có công ty nào chuyên nghiệp cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp nấm.

Nhớ nhất là những năm 2015-2016, tôi gần như khủng hoảng vì quá trình sản xuất bị hỏng, nấm mốc gần như toàn bộ, chiếm đến 95%. Lý do là nguồn nguyên liệu đầu vào (mùn cưa, cám gạo, lõi ngô, hạt bông) không đạt tiêu chuẩn, như: độ ẩm quá cao, bảo quản không tốt,... Tình trạng này kéo dài suốt 2 năm trời, khiến tôi thiệt hại tới 2-3 tỷ đồng mỗi năm và cảm thấy chán nản.

Càng trồng nấm càng lỗ. Khi ấy, nhiều lúc thất vọng, song nghĩ mình đã dồn tất cả tâm huyết, công sức, vốn liếng vào nhà máy rồi, giờ không thể bỏ được.

Nghĩ vậy, tôi lại xoay xở tiền vốn, vay mượn ngân hàng, bạn bè, anh em họ hàng mỗi người một ít để vượt qua giai đoạn khốn khó này.

Sau đó, khi trồng được nấm rồi, vấn đề khó khăn tiếp theo là đầu ra của sản phẩm. 2 năm đầu, sản phẩm nấm trồng được của công ty hầu như không bán được, chỉ tặng cho khách hàng ăn thử.

Tôi mang từng cây đi giới thiệu, trưng bày ở các đại lý, siêu thị, nhà hàng, khu chung cư. Ban đầu, nhìn những cây nấm đùi gà, nấm sò yến, nấm ngọc châm to trắng, mập mạp, nhiều người nghi ngờ nấm đẹp như vậy chỉ là hàng Trung Quốc. Vì thế, cho họ nấm dùng thử, tặng miễn phí họ cũng không nhận.

Để thuyết phục mọi người, tôi mang cả những lọ nấm để nguyên trong khay chưa thu hái cho người mua thấy trực tiếp. Họ ăn thử, có người bảo ăn chưa quen, một số người hiểu về nấm thì thấy ngon và giới thiệu cho anh em bạn bè, người này truyền miệng người kia nên dần dần lượng khách ngày một đông.

Mô hình trồng nấm theo công nghệ Hàn Quốc của ông đã được chứng nhận tại Việt Nam hay chưa?

Ông Triệu Quang Trung: Hiện nay, công nghệ trồng nấm tại công ty chưa được cơ quan nào tại Việt Nam công nhận. Tuy nhiên, năm 2019 công ty có tham gia chương trình cấp sao OCCOP của TP Hà Nội và được chứng nhận 4 sao.

Bên cạnh đó, chúng tôi có đăng ký thương hiệu, nhãn hiệu và độc quyền nấm yến tại Cục Sở hữu trí tuệ.

Nguồn vốn của công ty ra sao, thưa ông?

Đầu tiên, việc đầu tư của công ty đều bằng vốn tự có, sau này mở rộng công ty có vay tại ngân hàng BIDV. Tuy nhiên, chỉ là vay thương mại, công ty chưa tiếp cận được với nguồn vốn ưu đãi, các hỗ trợ về công nghệ cao cũng chưa có.

Vừa qua, tôi có biết đến Nghị định 98, hỗ trợ cho chuỗi liên kết với 30% đầu tư ban đầu, nhưng phải là đầu tư mới.

Hơn nữa, trong gói đó được chủ trương vay lãi ngắn hạn 4,6%/năm, trung và dài hạn là 6,4%/năm. Hồ sơ của công ty chúng tôi đã làm và đưa lên các ngân hàng được chỉ định của quỹ giới thiệu, thế nhưng đều được nhận câu trả lời là nguồn đầu tư này phải dùng cho chỗ khác rồi.

Dịch COVID-19 đã ảnh hưởng không nhỏ đến các doanh nghiệp, vậy doanh nghiệp của ông thì sao?

Ông Triệu Quang Trung: Có ảnh hưởng chứ, dịch COVID-19 bắt đầu từ đầu năm 2020, doanh thu công ty cũng giảm đáng kể và phải bù lỗ tiền nhân công, tiền điện và các chi phí cố định khác. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn đang cố gắng tìm khách hàng, liên kết với những chuỗi phân phối để tăng lượng đầu ra.

Bên cạnh đó, công ty cũng thực hiện các chương trình giảm giá để tiếp cận với những kênh phân phối, bởi những kênh đó họ chỉ muốn giá rẻ mà sản phẩm tốt. mặc dù lỗ, công ty vẫn phải chấp nhận để chờ đón năm 2021 có mạng lưới phân phối lớn.

Vừa qua, công ty cũng đã tìm được rất nhiều đối tác phân phối lớn và họ có kinh nghiệm trong việc phân phối nông sản.

Tôi nghĩ rằng, các doanh nghiệp mới cần phải có sự hỗ trợ của nhà nước, các ngân hàng để doanh nghiệp có thể tăng sản lượng, xuất khẩu ra nước ngoài. Đồng thời, các Bộ ban ngành cần quan tâm đến lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp CNC nói chung và ngành nấm nói riêng.

Đặc biệt, nấm là ngành mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, trong hơn 10 năm sinh sống và làm việc tại Hàn Quốc, tôi thấy rằng ngành trồng nấm của họ rất tốt và mang lại lợi nhuận vài trăm triệu USD một năm.

Xin cảm ơn ông!

Bài liên quan

Tôn vinh 63 nông dân xuất sắc năm 2020

Cần tập trung đầu tư, hỗ trợ chính sách KH&CN đối với mô hình nông nghiệp công nghệ cao

Quay về làm nông, tỷ phú USD Việt Nam mở trại nuôi lợn

Khi các đại gia Việt làm nông nghiệp