Công nghệ cao là động lực tăng trưởng mới cho 25 năm tới

Theo ông Abel Lim, Giám đốc Tư vấn và Chiến lược Quản lý tài sản, Ngân hàng UOB (Singapore), cuộc chiến thuế quan dưới chính quyền Trump 2.0 làm gián đoạn hoạt động thương mại song phương, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Việc Mỹ áp đặt mức thuế cao hơn đối với hàng loạt mặt hàng nhập khẩu, dẫn đến các biện pháp thuế trả đũa từ các đối tác thương mại quan trọng, gây thiệt hại cho các nhà xuất khẩu, dẫn đến sự dịch chuyển dòng chảy thương mại toàn cầu.

Ví dụ, trong lĩnh vực nông nghiệp, Trung Quốc cắt giảm nhập khẩu từ Mỹ và chuyển sang các nhà cung cấp khác, đáng chú ý là Brazil – quốc gia đã thay thế Mỹ trở thành nguồn cung đậu nành hàng đầu cho Trung Quốc.

"Những thay đổi này không chỉ làm suy giảm sức cạnh tranh của xuất khẩu Mỹ mà còn tạo ra sự phân mảnh trong dòng chảy thương mại toàn cầu. Điều này cũng tạo điều kiện cho các đối thủ như Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng thông qua các hiệp định thương mại như RCEP, làm suy yếu vị thế lãnh đạo thương mại toàn cầu của Mỹ", ông Abel Lim chia sẻ.

Nhiều doanh nghiệp đa quốc gia đã tìm kiếm các giải pháp thay thế Trung Quốc bằng cách chuyển hướng sản xuất và nguồn cung sang Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam và Ấn Độ, nhằm tránh tác động của thuế quan.

Tuy nhiên, dù thu hút được dòng vốn đầu tư mới, những hạn chế về cơ sở hạ tầng tại các quốc gia này khiến lợi ích tức thời bị giới hạn. Trong khi đó, các nỗ lực đưa sản xuất quay trở lại Mỹ cũng gặp nhiều thách thức, với chi phí lao động cao và tốc độ mở rộng công suất chậm làm giảm hiệu quả của chiến lược này.

Đánh giá về tác động của cuộc chiến thuế quan dưới chính quyền Trump 2.0 đến thị trường tài chính và tiền tệ, Giám đốc Tư vấn và Chiến lược Quản lý tài sản UOB cho rằng, các ngành nhạy cảm với thuế quan như công nghệ và ô tô đối mặt với nhiều bất ổn, trong khi các ngành được bảo hộ như thép hưởng lợi trong ngắn hạn.

Cùng với đó, lạm phát có nguy cơ gia tăng do thuế quan làm tăng chi phí đầu vào, đẩy giá hàng tiêu dùng như thiết bị điện tử và đồ gia dụng lên cao. "Nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải nâng lãi suất để kìm hãm lạm phát, động thái này cũng tiềm ẩn nguy cơ kìm hãm tốc độ tăng trưởng kinh tế", ông Abel Lim nói.

Quan điểm UOB cho rằng, Fed dự kiến sẽ chỉ cắt giảm lãi suất ở mức 25 điểm cơ bản trong Quý II/2025.

Theo đó, hầu hết các đồng tiền châu Á đều suy yếu hơn so với USD trong giời gian gần đây. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể giúp giảm áp lực mất giá của VND, bao gồm triển vọng tăng trưởng nội địa mạnh mẽ và cam kết của NHNN trong việc đảm bảo "ổn định tỷ giá".

Nhìn chung, UOB dự báo, tỷ giá USD trong quý II/2025 sẽ ở trong khoảng 25.800 USD/VND và lên mức 26.000 USD/VND trong quý III/2025; 25.800 USD/VND trong quý IV/2025 và 25.600 USD/VND trong quý I/2026.

Cơ hội và thách thức

Theo ông Lê Thành Hưng, Giám đốc Đầu tư UOB Asset Management Việt Nam, kinh tế Việt Nam dự kiến vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh trong năm 2025 nhờ vào các yếu tố kích thích kinh tế trong nước qua đầu tư công và tăng trưởng tín dụng, cũng như kỳ vọng vào phục hồi tiêu dùng trong nước và khu vực bất động sản.

Cụ thể, Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt kế hoạch đầu tư công trong năm 2025 khoảng 875.000 tỷ đồng (tương đương khoảng 36 tỷ USD), tăng mạnh so với số thực giải ngân năm 2024 là 568 ngàn tỷ đồng đã và đang tạo động lực thúc đẩy đầu tư khu vực công, làm gia tăng niềm tin đối với các lĩnh vực kinh tế khác cùng hướng đến sự phát triển.

Tuy nhiên, vấn đề về tác động đối với kinh tế Việt Nam trong nhiệm kỳ này của Tổng thống Donald Trump có 2 mối quan tâm chính. Một là, doanh thu xuất khẩu của Việt Nam có thể bị ảnh hưởng tiêu cực nếu Mỹ áp thuế lên các mặt hàng từ Việt Nam; thứ 2 là áp lực lên tỷ giá USD/VND khi đồng USD liên tục tăng mạnh.

"Mối quan tâm này xuất phát từ việc Mỹ đang là đối tác thương mại có kim ngạch thương mại song phương đứng thứ 2 (sau Trung Quốc) của Việt Nam, là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam (chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu) và có thâm hụt thương mại lớn nhất với Việt Nam", đại diện UOB cho biết.

Để giảm thiểu tác động tiêu cực, vị này khuyến nghị, Việt Nam cần tăng cường nhập khẩu từ Mỹ như khí thiên nhiên hóa lỏng, máy bay, nông sản… để giảm thặng dư thương mại với Mỹ. Song song đó, cần thúc đẩy các động lực tăng trưởng nội tại như tăng đầu tư công vào các dự án hạ tầng giao thông, năng lượng, tăng tiêu dùng nội địa, thúc đầy tăng trưởng tín dụng để tăng nguồn vốn cho nền kinh tế.

Ngoài ra, Việt Nam cũng cần mở rộng quan hệ đa phương, nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với các nước để mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút vốn đầu tư, giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Kế hoạch đầu tư công của Việt Nam năm 2025 vẫn tiếp tục được duy trì với nhiều dự án trọng điểm như dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam (tổng vốn 67,3 tỷ đô la Mỹ; năm 2027 khởi công); Sân bay Quốc tế Long Thành (tổng vốn 16 tỷ đô la Mỹ, dự kiến hoàn thành giai đoạn 1 năm 2025 này), Nhà máy điện hạt nhân…

Ông Hưng cho rằng, ngành công nghệ cao chính là động lực tăng trưởng mới cho kinh tế Việt Nam giai đoạn 2025 - 2050. Theo đó, trước việc Mỹ hạn chế công nghệ bán dẫn từ Trung Quốc sẽ mang đến nhiều cơ hội lớn cho Việt Nam thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này trên đường dài trong 25 năm tới.

"Triển vọng ngành bán dẫn Việt Nam là khả quan bởi hiện đã có một số doanh nghiệp bán dẫn lớn trên thế giới mong muốn đầu tư vào Việt Nam như: dự án Amkor Technology với tổng vốn 1,6 tỷ USD; dự án Marvell and Synopsys; dự án Hana Micron vốn 1 tỷ USD và Samsung cam kết đầu tư thêm 2.6 tỷ USD vào lĩnh vực bán dẫn ở Việt Nam", ông Hưng nhấn mạnh.