'Biến đổi khí hậu' tại các ngân hàng trung ương
Qua nghiên cứu mạng lưới Xanh hóa Hệ thống Tài chính, Isabelle Mateos Y Lago thấy rằng hiện tại, ý tưởng các ngân hàng trung ương nên kết hợp nghiên cứu về khí hậu vào trong những chính sách của họ, đã đi từ một khái niệm có vẻ cấp tiến sang điều giống như lẽ thường.
Ngày nay gần như ở khắp mọi nơi, tại các tòa soạn, trong các tuyên ngôn công ty, trên các nghị trình của chính phủ, vấn đề biến đổi khí hậu đã chuyển từ cánh gà vào trung tâm sân khấu. Các ngân hàng trung ương, sau một thời gian dài đứng bên lề, gần đây đã bắt đầu đóng vai chính.
Kêu gọi đưa rủi ro khí hậu vào chính sách mua trái phiếu doanh nghiệp
Ví dụ, Ngân hàng Trung ương Anh quốc BOE vừa trở thành ngân hàng đầu tiên đưa vào chính sách hối khoản một bản tham khảo để hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế không phát thải ròng (net-zero carbon emission - cam kết đạt được sự cân bằng giữa lượng khí nhà kính phát sinh ra và lượng khí đào thải được khỏi khí quyển bằng phương pháp tự nhiên hoặc nhân tạo).
Ngân hàng Trung ương châu Âu ECB cũng đang thảo luận về việc làm thế nào để đưa những cân nhắc về khí hậu vào chính sách tiền tệ của mình (chứ không đơn thuần là có làm điều này hay không). Và mạng lưới Xanh hóa Hệ thống Tài chính (NGFS - Network for Greening the Financial System), một nhóm gồm các ngân hàng trung ương và giám sát tài chính toàn cầu, đã tăng gấp đôi số thành viên của mình trong 2 năm qua. Tính tới 19/3/2021, mạng lưới này đã có 89 ngân hàng trung ương cùng với 13 quan sát viên tham gia.

Thành viên cấp cao của NGFS nhóm họp vào năm 2018. Chỉ 2 năm sau, số thành viên của tổ chức này đã tăng lên gấp đôi. Ảnh: NGFS.
Một sự thay đổi nhanh chóng như vậy chắc chắn sẽ kéo theo những cuộc tranh luận sôi nổi cần thiết. Nhưng tiền đề tổng thể cho sự thay đổi là những hành động cẩn thận, chính xác, đầy đủ và hoàn chỉnh. Nếu không, rủi ro lớn hơn là các ngân hàng trung ương vẫn hành động quá ít hơn là can thiệp quá nhiều đối với vấn đề biến đổi khí hậu.
Trong vài năm qua, giữa các nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương đã xuất hiện sự đồng thuận về những rủi ro khí hậu đối với sự ổn định tài chính. Cơ sở dữ liệu của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế BIS cho thấy: trong năm 2018, chỉ có 4 thống đốc ngân hàng trung ương có bài phát biểu về tài chính xanh, thì đến 2020 con số này là 13 người. Và hiện tại, theo nghiên cứu của Blackrock, có gần một nửa số thành viên NGFS đã đánh giá những rủi ro về khí hậu, cùng với hơn 1/10 thành viên đã thực hiện những bài kiểm tra căng thẳng khí hậu.
Hoạt động đầu tư của các ngân hàng trung ương đã diễn ra theo đúng quy trình. Gần 60% ngân hàng trung ương của các nền kinh tế phát triển, hiện đầu tư dựa vào các tiêu chuẩn bao quát môi trường, xã hội và quản trị . Và các ngân hàng trung ương trong Eurosystem đã đồng ý với một quan điểm chung về các khoản đầu tư liên quan tới khí hậu trong các danh mục chính sách phi tiền tệ.
Cuối cùng, ngay cả bản thân chính sách tiền tệ cũng đã bắt đầu đứng thành hàng với những vấn đề khí hậu. Cuối năm ngoái, ngân hàng Thụy Điển Riksbank đã công bố chính sách loại trừ mới liên quan đến khí hậu. Tương tự, BOE dự kiến sẽ trình bày cuối năm nay cách tính tác động khí hậu với những trái phiếu doanh nghiệp mà mình nắm giữ.
Một số người ra quyết định trong ECB đã kêu gọi đưa rủi ro khí hậu vào chính sách mua trái phiếu doanh nghiệp cùng tài sản thế chấp. Và NGFS vừa công bố hướng dẫn kỹ thuật để "điều chỉnh các hoạt động của ngân hàng trung ương với một thế giới đang nóng lên".

Ngân hàng Trung ương Anh quốc là ngân hàng đầu tiên đưa vào chính sách hối khoản một bản tham khảo để hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế không phát thải ròng. Ảnh: Limitmarkets
3 nguyên nhân tạo sự thay đổi
Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến sự thay đổi này và tất cả đều hợp logic. Thứ nhất, gần 130 chính phủ trên khắp thế giới đã cam kết cắt giảm lượng lớn khí thải carbon dioxide trong những thập kỷ tới. Trong khi các chính sách để đạt được điều này vẫn chưa được cụ thể hóa một cách đầy đủ, tiền đề cho thấy sự thay đổi có ý nghĩa sẽ xảy ra không còn đơn thuần là một hành động chỉ dựa vào niềm tin.
Việc các ngân hàng trung ương đưa những cân nhắc về khí hậu vào trong các hoạt động của mình sẽ không còn bị cáo buộc là bị chính phủ điều hành hay do biết trước các quyết sách của chính phủ. Và khi nhiệm vụ của ngân hàng trung ương bao gòom việc hỗ trợ các chính sách kinh tế của nhà nước, thì thuyết bất khả tri (hay trong thuật ngữ của ngân hàng trung ương là tính trung lập của thị trường) sẽ ngày càng không thể đứng vững nếu nó mâu thuẫn với những cam kết chính thức về khí hậu.
Thứ 2, trường hợp kết hợp biến đổi khí hậu vào mô hình kinh tế vĩ mô và các quyết định đầu tư chưa bao giờ trở nên mạnh mẽ như hiện tại. Các hiện tượng thời tiết cực đoan cũng trở nên thường xuyên hơn và tác động của chúng tới tăng trưởng và lạm phát ngày càng rõ ràng hơn.
Hơn nữa, khi các kế hoạch chính sách hình thành, sự không chắc chắn xung quanh những kịch bản tác động của khí hậu trong những thập kỷ tới đã trở nên dễ xử lý hơn. Dữ liệu liên quan đến khí hậu đã được cải thiện rất nhiều về số lượng và chất lượng, và sự sẵn có của những công cụ và chiến lược đầu tư có quan tâm đến khí hậu đã tăng lên đáng kể. Những báo cáo mới xuất hiện chỉ ra rằng chúng có khả năng thúc đẩy sự bền vững của các danh mục đầu tư mà không phải hy sinh lợi nhuận. Theo đó, phần lớn các tổ chức đầu tư trên toàn cầu hiện coi tính bền vững là yếu tố cơ bản trong chiến lược đầu tư của họ.
Lý do thứ 3 cho lập trường mới của các ngân hàng trung ương là sự thừa nhận ngày càng gia tăng rằng chỉ có sự ủng hộ tích cực thôi là chưa đủ. Để có tác động lớn hơn, họ phải dẫn đầu làm gương. Điều này đòi hỏi sự minh bạch hơn về mức độ tiếp xúc của chính họ với những rủi ro liên quan đến khí hậu và cách thức những rủi ro đó được mô hình hóa và định giá. Đổi lại, những nhà phát hành có sự phản ánh thông tin đầy đủ dữ liệu hơn và tốt hơn sẽ được các ngân hàng trung ương chọn để nắm giữ tài sản.
Như vậy, các ngân hàng trung ương có thể sẽ gây ảnh hưởng lớn đến tốc độ mà các rủi ro liên quan đến khí hậu được định giá trong hệ thống tài chính. Có những rủi ro xuất hiện quá chậm hay quá nhanh. Vì vậy, thiết lập một con đường rõ ràng phía trước là một điều cần thiết.

Trong và sau COVID-19, NGFS vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp những nghiên cứu về biến đổi khí hậu vào trong chính sách của những ngân hàng trung ương. Các thành viên của tổ chức này coi tác động của biến đổi khí hậu đối với ngành tài chính không khác gì so với tác động của đại dịch. Ảnh: IHS Markit.
Điều đó nói lên rằng, sự chuyển đổi của các ngân hàng trung ương đối với nguyên nhân gây biến đổi khí hậu vẫn còn trong trứng nước. Nhiều ngân hàng trung ương vẫn chưa tham gia NGFS, chưa nói đến việc lồng ghép biến đổi khí hậu một cách có ý nghĩa vào trong những hoạt động của họ.
Phần lớn các ngân hàng trung ương ở các thị trường mới nổi vẫn chưa tham gia hoạt động này. Và, trên toàn cầu, BOE là ngân hàng trung ương duy nhất đã ban hành một tuyên bố phù hợp với những khuyến nghị đúng đắn nhất của Lực lượng Đặc nhiệm về Công khai Tài chính liên quan đến khí hậu (TCFD), dù các ngân hàng trung ương trong Eurosystem đã cam kết làm việc này trong vòng 2 năm.
Các ngân hàng trung ương cảnh giác một cách dễ hiểu trước sự khó khăn của sứ mệnh và những kỳ vọng cao chỉ có thể đáp ứng được bằng cách dựa vào những chính phủ. Tuy nhiên, công việc của NGFS và các hành động của những thành viên dẫn đầu cần chứng minh cho các ngân hàng trung ương khác thấy rằng: nhiệm vụ của họ không chỉ là cho phép mà trên thực tế đòi hỏi biến đổi khí hậu phải được đưa vào trong các hoạt động của mình.
Rất nhiều thách thức vẫn còn đó với hoàn cảnh của từng đất nước khác biệt nhau. Nhưng, đó không phải là lý do bào chữa cho việc không hành động gì. Khả năng ứng phó của các ngân hàng trung ương với những rủi ro về biến đổi khí hậu vẫn còn rất nhiều dư địa để phát triển.
- Cùng chuyên mục
Thủ tướng chỉ đạo chăm lo, hỗ trợ người lao động làm việc trên công trường trong dịp Tết
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 06/CĐ-TTg ngày 25/1/2025 về việc chăm lo, hỗ trợ người lao động làm việc trên công trường trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.
Sự kiện - 26/01/2025 08:10
Thủ tướng: Xử lý ngay cán bộ làm chậm trễ dự án sân bay Long Thành
Nhấn mạnh tiến độ sân bay Long Thành cuối năm 2025 phải cơ bản hoàn thành, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các cơ quan liên quan kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý cán bộ với các công việc chậm trễ.
Sự kiện - 25/01/2025 21:08
27 bộ, ngành và 50 địa phương chưa phân bổ hết vốn đầu tư công năm 2025
Đến nay, các bộ, ngành, địa phương đã phân bổ chi tiết vốn đầu tư công năm 2025 đạt trên 96%. Tuy nhiên, hiện còn 27 bộ, ngành và 50 địa phương chưa phân bổ hết số vốn được giao.
Sự kiện - 25/01/2025 17:18
Thiếu tướng Vũ Hồng Văn giữ chức Bí thư Đồng Nai
Trước khi làm Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai, Thiếu tướng Vũ Hồng Văn đã kinh qua các chức vụ như: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Phó Chính ủy, Phó Tư lệnh Cảnh sát cơ động; Giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk; Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai; Cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ.
Sự kiện - 25/01/2025 10:54
Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị làm Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM
Bộ Chính trị quyết định điều động, phân công, chỉ định ông Nguyễn Thanh Nghị, Bộ trưởng Xây dựng tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Thành ủy và giữ chức Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM, nhiệm kỳ 2020-2025.
Sự kiện - 25/01/2025 10:37
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio mong muốn sớm thăm Việt Nam
Ngoại trưởng Rubio khẳng định mối quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ là hình mẫu tiêu biểu trong quan hệ quốc tế, và cùng chia sẻ nhiều lợi ích chung, nhân tố nền tảng để quan hệ tiếp tục phát triển trong thời gian tới.
Sự kiện - 25/01/2025 09:43
Tinh gọn bộ máy Chính phủ giảm 5 bộ trưởng, 13 tổng cục trưởng, 519 cục trưởng
Bộ máy Chính phủ tinh gọn giảm 5 bộ, 3 cơ quan trực thuộc Chính phủ, 13/13 tổng cục và hàng ngàn cục, vụ; đi cùng đó là giảm tương ứng số bộ trưởng, tổng cục trưởng, cục trưởng, vụ trưởng...
Sự kiện - 25/01/2025 09:28
Toàn văn phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương của Tổng Bí thư Tô Lâm
Nhadautu.vn trân trọng giới thiệu phát biểu bế mạc của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII vào chiều 24/1.
Sự kiện - 25/01/2025 00:23
Tạp chí Nhà đầu tư được tặng bằng khen về thu hút đầu tư
Ngoài việc đoạt giải 3 giải "Búa liềm vàng" Nghệ An năm 2024, nhà báo Nguyễn Văn Dũng còn được nhận bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An vì đã có thành tích xuất sắc về công tác tuyên truyền thu hút đầu tư năm 2024 trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Sự kiện - 24/01/2025 15:31
Chân dung Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc
Chiều 23/1, ông Nguyễn Duy Ngọc, Chánh văn phòng Trung ương Đảng, được Ban Chấp hành Trung ương bầu bổ sung vào Bộ Chính trị và giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Sự kiện - 24/01/2025 07:52
Ông Nguyễn Duy Ngọc giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Ông Nguyễn Duy Ngọc, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Sự kiện - 23/01/2025 23:31
Trungnam Group trao tặng Trường THPT Tây Tiền Hải phòng máy tính hiện đại
Hoạt động này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng học tập cho thế hệ trẻ mà còn khẳng định vai trò tiên phong của Trungnam Group trong việc kiến tạo giá trị tích cực cho cộng đồng và đất nước.
Sự kiện - 23/01/2025 21:09
Tổng Bí thư Tô Lâm: Hội nghị Trung ương bàn 5 nội dung, trọng tâm là sắp xếp bộ máy
Chiều 23/1, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì, phát biểu khai mạc Hội nghị.
Sự kiện - 23/01/2025 18:58
Quảng Ninh khai mạc Hội sách, báo Xuân Ất Tỵ 2025
Ngày 23/1, tại Thư viện tỉnh, Hội Nhà báo và Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Quảng Ninh phối hợp tổ chức Hội sách, báo Xuân Ất Tỵ 2025. Chương trình nằm trong chuỗi các hoạt động chào đón Tết Ất Tỵ của tỉnh Quảng Ninh.
Sự kiện - 23/01/2025 17:32
Thượng tá Nguyễn Viết Hoàng giữ chức vụ Phó Giám đốc Công an TP. Huế
Thượng tá Nguyễn Viết Hoàng, Trưởng Công an quận Thuận Hóa (TP. Huế) được điều động, bổ nhiệm giữ chức vụ Phó Giám đốc Công an TP. Huế.
Sự kiện - 23/01/2025 17:28
Việt Nam muốn gia nhập OECD, tổ chức diễn đàn kinh tế tầm cỡ thế giới tại TP.HCM
Tổng thư ký OECD khẳng định tổ chức này sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong tư vấn chính sách và những vấn đề Việt Nam cần.
Sự kiện - 23/01/2025 07:20
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Phó Đức Nam - Mr.Pips, đằng sau sự hào nhoáng xa hoa tuổi 30
Pháp luật - Update 1 month ago
Doanh nhân Chu Lập Cơ - Từ đỉnh cao đến vực sâu
Pháp luật - Update 1 month ago
Bộ Tài chính Mỹ: Việt Nam không thao túng tiền tệ
Thị trường - Update 2 month ago