AMC - Công ty đặc biệt: 'Cửa sau' của các ngân hàng
Các ngân hàng đều xác định AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt nhất. Trong khi các ngân hàng bị điều chỉnh bởi rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thì AMC gần như rất ít văn bản điều chỉnh trực tiếp.
Các ngân hàng đều xác định AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt nhất
Những giới hạn pháp luật
Công ty quản lý nợ và khai thác tài sản ngân hàng thương mại (AMC) là một loại “thực thể” rất đặc biệt trong hệ thống ngân hàng. Nếu chiểu theo các quy định pháp lý cũ về việc thành lập “Công ty quản lý nợ và khai thác tài sản thuộc ngân hàng thương mại” thì sẽ rất khó xếp AMC thuộc loại nào, vì bản thân ngân hàng cũng chỉ là một doanh nghiệp và AMC của chính ngân hàng đó cũng là một doanh nghiệp.
Về mặt pháp luật, đây là hai pháp nhân độc lập, nhưng về mặt nghiệp vụ, đây thực chất là một bộ phận của ngân hàng. Hiện tại, các ngân hàng đều xác định AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt nhất.
Trong khi các ngân hàng bị điều chỉnh bởi rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thì AMC gần như rất ít văn bản điều chỉnh trực tiếp. “Các công ty con trong các lĩnh vực khác của ngân hàng như bảo hiểm, chứng khoán,... đều có khá nhiều văn bản pháp luật điều chỉnh, ngoài ra, hệ thống các tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế khá nhiều để tham khảo, thì AMC gần như không có gì”, Giám đốc quản trị rủi ro, tuân thủ và pháp chế của một AMC chia sẻ.
AMC có hành lang pháp lý hoạt động thuộc hàng “khó đoán” nhất trong lĩnh vực, nửa thuộc lĩnh vực quản lý chuyên ngành của Ngân hàng Nhà nước, nửa lại như các doanh nghiệp bình thường khác.
Hiện tại, văn bản quy phạm cấp cao nhất điều chỉnh trực diện hoạt động của AMC là Quyết định 150/2001/QĐ-TTg ngày 5/10/2001 của Thủ tướng Chính phủ về Thành lập công ty quản lý nợ và khai thác tài sản ngân hàng thương mại. Sau đó, Ngân hàng Nhà nước có Quyết định 1390/2001/QĐ-NHNN về Ban hành điều lệ mẫu công ty quản lý nợ và khai thác tài sản ngân hàng thương mại. Bộ Tài chính có thêm Thông tư 27/2002/TT-BTC Quy định chế độ tài chính cho các công ty AMC.
Như vậy, suốt 16 năm qua, AMC của các ngân hàng dựa vào chủ yếu các văn bản này để hoạt động. Trong đó, việc tổ chức, hoạt động, mô hình quản trị của AMC theo điều lệ mẫu của ngân hàng đã không còn phù hợp. Bởi, trong 16 năm qua, Luật Doanh nghiệp đã được ban hành và qua 1 lần sửa đổi, và quy định về cơ cấu tổ chức của một doanh nghiệp đã khác đi rất nhiều, nhưng vẫn điều lệ đó.
Giám đốc pháp chế một ngân hàng cho hay: “Thực ra, chúng tôi xác định rằng, văn bản có giá trị pháp lý cao hơn là Luật Doanh nghiệp, nên phải tuân thủ Luật Doanh nghiệp, nếu có chỗ nào đó các văn bản quy định về AMC chưa lấp đầy được. Tuy nhiên, khi xây dựng cơ chế, cũng không dám thoát ly khỏi hẳn các quy định hiện tại, do đây vẫn là các văn bản pháp lý còn hiệu lực”.
Ngoài ra, chế độ tài chính với AMC do Bộ Tài chính hướng dẫn cũng đã rất cũ, một số giới hạn đã không còn phù hợp với tình hình mới, như giới hạn về hoa hồng môi giới bán tài sản,... Đây là những điều cần phải sửa đổi và công ty cũng đang mong muốn có hướng dẫn của các Bộ.
Việc “thả” cho các AMC thời gian vừa rồi của các cơ quan quản lý nhà nước có thể một phần do các hoạt động của công ty này đã được điều chỉnh bởi một số luật chuyên ngành khác nhau.
“AMC thường là cơ quan triển khai các hoạt động thu hồi nợ, trong đó, ba biện pháp chính thường được áp dụng là đôn đốc khách hàng trả nợ, thu giữ tài sản đảm bảo, khởi kiện khách hàng.
Việc đôn đốc nợ thì muôn hình vạn trạng, như gọi điện, gặp gỡ, đốc thúc,... đương nhiên, các nghiệp vụ này chẳng có quy định nào điều chỉnh, còn việc thu giữ tài sản hay khởi kiện thì phải tuân theo các pháp luật chuyên ngành. Pháp luật chuyên ngành lại điều chỉnh cho “chủ nợ”, mà chủ nợ phải là ngân hàng, chứ không phải là AMC của ngân hàng đó, nên bản chất việc AMC đi thu hồi nợ vẫn là làm theo ủy quyền, ủy thác, theo hợp đồng với ngân hàng” - vị giám đốc trên nhận xét.
Hiện Nghị quyết 42 của Quốc hội đã cho phép các ngân hàng ủy thác cho công ty AMC của chính ngân hàng đó thu giữ tài sản. Tuy nhiên, thực tế, việc thu giữ cũng không hề đơn giản. Rồi câu chuyện thu giữ tài sản của các AMC cũng đã gây không ít lùm xùm, như công ty AMC của một ngân hàng đã từng khóa cửa, thu hồi nợ, nhốt luôn cả người giúp việc của khách hàng trong nhà do sơ xuất về điều tra nhân thân, hay chuyện đưa cả biệt đội như S.W.A.T đi thu giữ tài sản.
Theo quy định của pháp luật, ngành nghề đòi nợ thuê là ngành kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, nhưng nếu chiểu theo cái này, thì AMC các ngân hàng có thuộc sự điều chỉnh của các quy định này không? Và nếu có, bao nhiêu AMC đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh ngành nghề này?
Mỗi AMC lại có một hoạt động khác nhau nên chịu sự quản lý nhà nước của nhiều bộ ngành, nhưng lại thực sự rất ít chịu sự kiểm tra, giám sát. Gần như chưa có cuộc thanh tra trực tiếp, toàn diện nào của Thanh tra, Giám sát Ngân hàng đối với hoạt động của công ty AMC, trong khi đó, ngân hàng thương mại đều bị thanh tra định kỳ, khoảng 3-4 năm một lần.
Vậy, liệu với loại hình 100% vốn, nắm giữ nhiều nợ xấu, những gì các ngân hàng thương mại đang muốn ẩn ở AMC của chính mình có không?
Định hình một "sân chơi"
Qua tìm hiểu hoạt động của một số AMC thấy có hoạt động thẩm định giá. Đây là hoạt động kinh doanh ngành nghề có điều kiện. Nhưng khi truy cập vào cơ sở dữ liệu của Bộ Tài chính, chưa có một công ty AMC của ngân hàng thương mại nào được cấp phép hoạt động thẩm định giá.
Theo một luật sư, pháp luật về giá hiện nay chưa cho phép thành lập công ty thẩm định giá do tổ chức nắm giữ 100% vốn, nên việc chưa có AMC nào có trong danh sách công ty thẩm định giá được cấp phép hoạt động cũng là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, vị này cũng nhấn mạnh, quản lý nhà nước về giá là hoạt động chuyên ngành của Bộ Tài chính, và phải có hồ sơ mới kết luận được, nên việc xem xét tính hợp pháp phải do Thanh tra Bộ Tài chính thanh tra toàn diện, xem xét.
Ngoài ra, các công ty này cũng đăng ký các hoạt động có luật chuyên ngành quản lý như đấu giá tài sản,... đều thuộc quản lý nhà nước của các bộ, ngành khác nhau, nên việc Ngân hàng Nhà nước quản lý khó xuể.
Theo chính sách chung, việc kinh doanh của doanh nghiệp là quyền tự do, và chuyện các AMC mở rộng kinh doanh cũng cần khuyến khích phù hợp. Tuy nhiên, do đặc thù, các ngân hàng đều nắm giữ 100% vốn, nên Ngân hàng Nhà nước cũng cần chú ý để đảm bảo tính minh bạch, an toàn chung cho chính các ngân hàng mẹ.
Tóm lại, việc thành lập công ty AMC rõ ràng là một chủ trương đúng đắn, phù hợp, để đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, sau 17 năm, đã đến lúc cần tổng rà soát AMC, xem xét các vướng mắc, khó khăn nếu có để kịp thời tháo gỡ, cũng như có các điều chỉnh cần thiết cho doanh nghiệp cực kỳ đặc thù này.
(Theo Vietnamnet)
- Cùng chuyên mục
Sân chơi 'tài chính thông minh' cho thế hệ Z, Alpha
Tạo sân chơi "Tài chính thông minh" nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết của thế hệ Z, Alpha về tài chính cá nhân hướng tới mục tiêu phát triển tài chính toàn diện.
Ngân hàng - 11/04/2025 16:49
Những thách thức của ngành ngân hàng năm 2025
Trước những thay đổi trong môi trường tài chính và sự chuyển mình về công nghệ, các tổ chức tài chính nói chung và ngân hàng nói riêng sẽ phải điều chỉnh chiến lược của mình để giữ vững sự phát triển bền vững.
Ngân hàng - 04/02/2025 07:24
BAOVIET Bank 2024: Tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh chuyển đổi số hướng tới phát triển bền vững
Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) vừa công bố kết quả kinh doanh năm 2024, ghi nhận sự phát triển ổn định và chiến lược kinh doanh linh hoạt, hiệu quả.
Ngân hàng - 21/01/2025 18:01
BAOVIET Bank ưu đãi mừng sinh nhật 16 tuổi
Nhân kỷ niệm 16 năm thành lập (14/1/2009 – 14/1/2025), Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) triển khai chuỗi chương trình “Sinh nhật linh đình - Ngàn quà siêu đỉnh” nhằm tri ân khách hàng đã tin tưởng và đồng hành cùng ngân hàng trong thời gian qua.
Ngân hàng - 02/01/2025 14:52
Dư nợ tín dụng tại Quảng Ninh đạt 196.000 tỷ đồng
Tính đến nay, dư nợ tín dụng của các ngân hàng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đạt 196.000 tỷ đồng, dự kiến dư nợ tín dụng của các ngân hàng đến hết tháng 12/2024 đạt 199.000 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch đề ra.
Ngân hàng - 27/11/2024 10:08
Chính sách tiền tệ khó nới lỏng thêm
Sức ép tỷ giá vẫn là nhân tố quan trọng để lãi suất khó giảm thêm.
Ngân hàng - 20/11/2024 09:48
Ngân hàng hưởng lợi từ áp dụng các tiêu chuẩn ESG
Việc thực hành ESG sẽ giúp các các tổ chức tín dụng (TCTD) cải thiện hiệu quả quản trị rủi ro, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động và lợi nhuận.
Ngân hàng - 20/11/2024 09:36
BAOVIET Bank ưu đãi doanh nghiệp vay mua ô tô lãi suất chỉ từ 5,99%/năm
Nhằm tri ân khách hàng hướng đến kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Bảo Việt, Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) triển khai chương trình “Combo ôtô alo Bảo Việt” dành cho KHDN vay mua xe ô tô +++ năm 2024.
Ngân hàng - 29/10/2024 09:00
BAOVIET Bank: Phát triển ổn định trong 9 tháng đầu năm 2024
Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) vừa công bố kết quả kinh doanh trong 9 tháng đầu năm 2024, thể hiện sự phát triển ổn định và chiến lược kinh doanh linh hoạt, thận trọng.
Ngân hàng - 22/10/2024 19:50
Techcombank công bố lợi nhuận Quý 3 đạt 22,8 nghìn tỷ đồng
Lợi nhuận trước thuế của Techcombank đạt 22,8 nghìn tỷ đồng, tổng thu nhập hoạt động (TOI) đạt 37,4 nghìn tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm tăng lần lượt so với cùng kỳ là 33,5% và 28,9%.
Ngân hàng - 21/10/2024 18:36
Khoảng 100.000 tỷ đồng tín dụng bị ảnh hưởng do bão số 3
Doanh nghiệp, người dân là khách hàng của các tổ chức tín dụng chịu ảnh hưởng nặng nề của cơn bão dẫn đến khó khăn trong việc trả nợ, không đáp ứng các điều kiện vay…. Thống kê cho thấy, dư nợ của TCTD bị ảnh hưởng do bão lũ, sạt lở là khoảng 100.000 tỷ đồng.
Ngân hàng - 21/09/2024 07:00
BAOVIET Bank ủng hộ 1,28 tỷ đồng cho người dân bị thiệt hại từ cơn bão số 3 (Yagi)
Phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần tương thân tương ái cùng chung tay giúp đỡ đồng bào các địa phương bị thiệt hại bởi cơn bão số 3 (Yagi), BAOVIET Bank đã ủng hộ 1,28 tỷ đồng nhằm giúp người dân sớm ổn định cuộc sống, khôi phục sản xuất kinh doanh.
Ngân hàng - 17/09/2024 16:53
VietinBank: Tăng trưởng dư nợ đi kèm với kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng
Theo số liệu cung cấp tại Hội nghị cập nhật KQKD quý II/2024 và số liệu trên BCTC bán niên, VietinBank tiếp tục khẳng định vị thế ngân hàng dẫn đầu với tăng trưởng tín dụng ở mức cao, thực chất, bền vững ngay từ đầu năm 2024.
Ngân hàng - 10/09/2024 10:06
BaoViet Bank ưu đãi lãi vay từ 3% cho khách hàng cá nhân
BaoViet Bank triển khai chương trình ưu đãi cho khách hàng cá nhân vay vốn có tài sản bảo đảm với lãi suất từ 3% một năm, từ nay đến hết ngày 31/12.
Ngân hàng - 21/08/2024 08:00
Triển khai chiến lược phát triển bền vững, HDBank báo lãi 8.165 tỷ, nợ xấu chỉ 1,59%
HDBank (Mã chứng khoán: HDB) vừa công bố báo cáo tài chính quý II/2024 với lợi nhuận trước thuế bán niên lên đến 8.165 tỷ đồng, tăng 48,9% so với cùng kỳ. Các chỉ tiêu hiệu quả và an toàn hoạt động tiếp tục được nâng cao, khẳng định hướng đi đúng của chiến lược phát triển bền vững.
Doanh nghiệp - 30/07/2024 15:56
Tổng tài sản NCB vượt 100.000 tỷ đồng
Lũy kế 6 tháng đầu năm, thu nhập lãi thuần của NCB tăng hơn 5% lên 495 tỷ đồng. Hoạt động kinh doanh chứng khoán tiếp tục là điểm sáng, khi ghi nhận mức lãi 122,2 tỷ đồng, tăng gấp hơn 2,4 lần. Trừ chi phí, lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm 2024 của NCB đạt 7,2 tỷ đồng.
Tài chính - 28/07/2024 16:14
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 1 week ago
'Bối cảnh mới mở ra những cơ hội đầu tư chưa từng có'
Tài chính - Update 3 week ago
Phát triển kinh tế tư nhân - đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng
Sự kiện - Update 4 week ago
