Ngân hàng hưởng lợi từ áp dụng các tiêu chuẩn ESG

Phát biểu tại Hội thảo “ESG trong ngành ngân hàng: Thực thi để dẫn đầu” do Báo Đầu tư tổ chức sáng 19/11, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư nhận định, tài chính xanh tại Việt Nam đang ngày càng trở nên quan trọng và ngành ngân hàng, với tư cách là nguồn cung cấp vốn chủ đạo của nền kinh tế, có thể đóng vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy các nỗ lực toàn diện hướng tới sự phát triển bền vững.

“Bằng việc áp dụng các chính sách trong hoạt động cung cấp tín dụng, ngân hàng đóng vai trò mắt xích quan trọng trong thực thi ESG”- ông Lê Trọng Minh nhấn mạnh.

Tích hợp các tiêu chuẩn môi trường (E), xã hội (S) và quản trị (G) – bộ ba tiêu chuẩn đo lường tính hiệu quả và bền vững, phản ánh sự tương tác của vừa là công cụ hỗ trợ tích cực cho các ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động, dẫn khảo sát của PwC, ông Lê Trọng Minh cho rằng các ngân hàng đang ưu tiên yếu tố G (quản trị) hơn E (môi trường) và S (xã hội).

Chia sẻ tại Hội thảo, Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, thời gian qua, ngành ngân hàng đã luôn tiên phong đi đầu trong việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG. Cụ thể, NHNN đã có nhiều giải pháp, định hướng, hướng dẫn, chỉ đạo liên quan tới nội dung ESG trong hoạt động ngân hàng như: Ban hành Chỉ thị số 03/CT-NHNN về thúc đẩy tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường trong hoạt động cấp tín dụng; phê duyệt Quyết định số 1604/QĐ-HNNN vào năm 2018 về Đề án phát triển Ngân hàng xanh tại Việt Nam; phê duyệt Quyết định số 1408/QĐ- NHNN về Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030; ban hành Thông tư 17/2022/TT-NHNN ngày 23/12/2022 về quản lý rủi ro về môi trường trong hoạt động cấp tín dụng, có hiệu lực từ 01/6/2023 triển khai Luật Bảo vệ môi trường.

“Các giải pháp được triển khai từ rất sớm nêu trên đã cho thấy trách nhiệm của ngành ngân hàng trong thực hành ESG, góp phần thúc đẩy thực hiện các mục tiêu tăng trưởng xanh và bền vững; đồng thời, có ý nghĩa lan tỏa, nâng cao nhận thức và năng lực thực thi các quy định về bảo vệ môi trường cũng như trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp đang sử dụng nguồn lực từ hệ thống ngân hàng” – Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định.

Kết quả triển khai hoạt động ESG được thể hiện rất rõ nét qua tốc độ tăng trưởng, tỷ trọng dư nợ được đánh giá rủi ro môi trường và xã hội của ngành ngân hàng. Đến 30/9/2024, đạt hơn 3,2 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 22%/tổng dư nợ cho vay của nền kinh tế, tăng 15,62% so với cuối năm 2023, cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế

Chuyển biến từ nhận thức đến hành động

Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, việc tăng cường áp dụng ESG đòi hỏi các TCTD phải thực thi, tuân thủ và cập nhật liên tục những thay đổi trong quy định và chính sách để thể hiện tốt trách nhiệm với môi trường và xã hội.

Tuy nhiên, việc thực hành các tiêu chuẩn ESG sẽ giúp nâng cao uy tín, thương hiệu của TCTD thông qua việc công bố và minh bạch các vấn đề liên quan đến quản trị, môi trường và xã hội.

Mặt khác, rủi ro về môi trường và xã hội không đứng độc lập hay tách biệt, mà còn liên đới tới các rủi ro của TCTD (rủi ro tín dụng, rủi ro thị trường, rủi ro thanh khoản, rủi ro chiến lược, rủi ro danh tiếng, ...), do vậy việc thực hành ESG sẽ giúp các TCTD cải thiện hiệu quả quản trị rủi ro, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động và lợi nhuận.

Đồng thời, khi áp dụng ESG, các TCTD có cơ hội mở rộng thị trường, tiếp nhận các dòng vốn đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức tài chính quốc tế, phát triển các sản phẩm tín dụng.

Với sự định hướng, chỉ đạo của NHNN, việc thực thi ESG trong ngành ngân hàng đã có những chuyển biến rõ rệt từ nhận thức đến hành động. Các TCTD đã chủ động tích hợp yếu tố môi trường và xã hội trong chiến lược phát triển, mô hình hoạt động; hoàn thiện mô hình tổ chức; quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; chuyển đổi số, nâng cao năng lực; chủ động hợp tác, tìm kiếm và tiếp nhận các hỗ trợ về nguồn lực và kỹ thuật của các tổ chức quốc tế…

Để thúc đẩy thực hành ESG, xanh hóa hoạt động ngành ngân hàng, hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững, trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi, hướng dẫn và kịp thời tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện Thông tư 17/2022/TT-NHNN. Đồng thời, hướng dẫn các TCTD cấp tín dụng xanh, báo cáo tình hình triển khai tín dụng xanh sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục phân loại xanh quốc gia. Bên cạnh đó, NHNN sẽ tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện cho TCTD tham gia hoạt động hợp tác quốc tế, từ đó tăng cường huy động nguồn lực, góp phần thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và thúc đẩy thực hành ESG tại Việt Nam.

Chia sẻ về sự cần thiết tích hợp tiêu chuẩn ESG trong chiến lược kinh doanh của các ngân hàng, TS. Nguyễn Thị Thu Hà - Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ Agribank, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo ESG Ngân hàng NN&PTNTT Việt Nam (Agribank) cho rằng: Việc tích hợp tiêu chuẩn ESG trong chiến lược kinh doanh rất cần thiết thể hiện ở 4 yếu tố: Giúp quản trị danh tiếng của ngân hàng; Nâng cao vị thế và khả năng cạnh tranh; Nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro; Mở rộng thị trường và cơ hội kinh doanh, phát triển sản phẩm dịch vụ mới.

Từ những yếu tố trên, Agribank đã cam kết và thực hiện triển khai ESG theo cả 3 trụ cột: môi trường, xã hội và quản trị. Trong đó, liên quan đến trụ cột môi trường, nhiều năm qua, Agribank đã và đang tập trung ưu tiên nguồn vốn, mở rộng cho vay có hiệu quả các dự án, chương trình phát triển sản xuất, kinh doanh, nhất là các chương trình, dự án tạo ra giá trị tăng thêm, năng lượng sạch, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Giám đốc Ban Quản lý dự án Quốc tế - Ngân hàng SHB chia sẻ, triển khai ESG đem lại nhiều cơ hội cho các ngân hàng, bao gồm việc thu hút vốn đầu tư và gia tăng uy tín thương hiệu.

Tuy nhiên, triển khai ESG cũng đặt ra những thách thức liên quan đến chi phí đầu tư ban đầu, sự thay đổi quy định, và các yêu cầu quản trị chặt chẽ từ các nhà đầu tư và đối tác quốc tế.

“Do đó, các ngân hàng cần có chiến lược cụ thể để tận dụng các cơ hội và giảm thiểu các rủi ro tiềm tàng…”, đại diện SHB đưa ra lời khuyên.