Việt Nam cần tái định hướng phát triển kỹ năng công nghệ cho lao động

Ngày 18/9, UBND TP.HCM phối hợp với Liên minh diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam tổ chức chương trình đối thoại chính sách năm 2024 với chủ đề "Tạo động lực cho tăng trưởng bền vững: Tối ưu hóa kinh tế, công nghệ và năng lượng".

Sự kiện đã thu hút hơn 200 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và lãnh đạo các tỉnh thành khu vực vực phía Nam với mong muốn cải thiện môi trường đầu tư theo hướng thuận lợi hơn cho doanh nghiệp khi chọn Việt Nam làm điểm đến.

Nhìn nhận về những chia sẻ trên, cộng đồng doanh nghiệp FDI cho rằng, TP.HCM và các tỉnh thành phía Nam đã có nhiều thiện chí, cải thiện những đề xuất mà cộng đồng doanh nghiệp FDI đã đưa ra. Tuy nhiên, trong xu hướng phát triển mới hiện nay, còn nhiều vấn đề mà các tỉnh thành nói chung cần phải thay đổi để tạo điều kiện thuận lợi cũng như thu hút được dòng vốn mới từ các nhà đầu tư FDI.

Ông Colin Blackwell, Trưởng Nhóm Nguồn Nhân lực VBF nhận định, cần thiết mở rộng hiệu lực về mặt địa lý của giấy phép lao động. Quy định hiện hành đòi hỏi người lao động phải xin giấy phép lao động tại nơi dự kiến làm việc và cập nhật từng địa điểm làm việc khi người lao động được cử đi làm việc ở các địa phương khác nhau là không thực tế trong nhiều trường hợp.

"Thay vào đó, việc cấp một giấy phép lao động duy nhất tại địa điểm đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp và thực hiện báo cáo khi người lao động được cử đi công tác từ 30 ngày trở lên tại một địa phương khác sẽ hiệu quả và mang tính thực tiễn hơn", ông Colin Blackwell cho biết.

Tiếp theo, đảm bảo việc áp dụng nhất quán quy định pháp luật trên các tỉnh/thành phố. Hiện nay, tuy cùng một nội dung pháp luật nhưng các địa phương lại có thể có cách diễn giải khác nhau. Các cơ quan địa phương thực hiện theo đúng khung pháp lý, đảm bảo rằng các quy được áp dụng thống nhất. Điều này sẽ tạo ra khả năng dự đoán tốt hơn cho các doanh nghiệp hoạt động tại nhiều địa phương khác nhau.

Ba là đơn giản hóa quy trình xét duyệt trước khi tuyển dụng người nước ngoài. Cuối cùng là cho phép các trường hợp ưu tiên xử lý nhanh hồ sơ cấp giấy phép lao động đối với các dự án có tác động lớn, các dự án có khoản đầu tư lớn hoặc dự án có hồ sơ tuân thủ tốt...

Một vấn đề khác cũng được các doanh nghiệp FDI đặt ra là việc phát triển nguồn nhân lực cần để đáp ứng cho nhu cầu ứng dụng AI. Hiện AI phát triển trên toàn cầu, nó cũng làm tăng nhu cầu về phần cứng vận hành AI như chất bán dẫn, bộ vi xử lý và các thành phần robot. Việt Nam, với vai trò là một nhân tố chủ chốt trong ngành sản xuất công nghệ cao toàn cầu, đang ở vị thế tốt để tận dụng nhu cầu ngày càng tăng này.

Thực tế này đòi hỏi Việt Nam cần tái định hướng cách phát triển lực lượng lao động. Theo đó, các kỹ năng chúng ta ưu tiên cần phải thay đổi. Không chỉ là chuyên môn kỹ thuật như lập trình hay kỹ thuật – mà là học cách sử dụng AI như một công cụ và phát triển các kỹ năng hướng đến con người, những kỹ năng sẽ rất quan trọng trong tương lai. Giới trẻ Việt Nam, đặc biệt là thế hệ Z, hoàn toàn phù hợp với điều này.