Ðường sắt Cát Linh - Hà Ðông 'bội tín' lần thứ 8: Thách thức dư luận
Dù Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Ðông đã “thất hứa” (Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể trong ngày 28/3 đã giao nhiệm vụ cho các đơn vị liên quan phải hoàn thành trong tháng 4/2019) thời gian đưa vào khai thác lỡ hẹn tới lần thứ 8 nhưng chưa thấy tổ chức hay cá nhân nào bị xử lý.
Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Ðông vẫn “hun hút” ngày về. Ảnh: Phạm Thanh
Trong khi đó, phía chủ đầu tư lý giải nguyên nhân dự án chậm do Tổng thầu EPC quá quan tâm tới việc xây dựng và thiếu kinh nghiệm khi thực hiện dự án tại Việt Nam.
Thiếu kinh nghiệm
Dù lãnh đạo Bộ GTVT nói, sẽ đưa Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội) vào vận hành thương mại sau 3-6 tháng vận hành thử. Cuối tháng 3/2019, khi kiểm tra dự án, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cũng yêu cầu các đơn vị liên quan đưa dự án vào vận hành trong tháng 4 vừa qua. Tuy nhiên, tới nay, các mốc thời gian trên đều đã qua, dự án đã vận hành thử quá 7 tháng (từ 20/9/2018), vẫn chưa thể khai thác thương mại. Tới nay, thời gian cụ thể đưa dự án vào khai thác chính thức vẫn chưa bên nào dám khẳng định.
Trong khi đó, dự án càng kéo dài, chi phí đầu tư càng bị đẩy lên, vì phía Việt Nam phải trả lãi vay, chi phí cho nhân công (cả phía nhà thầu Trung Quốc và Việt Nam), chưa kể các chi phí cơ hội, tác động xã hội…
Trao đổi với PV Tiền Phong, lãnh đạo Ban Quản lý Dự án đường sắt (Bộ GTVT - chủ đầu tư) cho hay, hiện các hạng mục xây dựng đã hoàn thành 99% khối lượng; các hạng mục thiết bị đã lắp đặt khoảng 90%, vật tư thiết bị đã nhập khẩu, chuyển đến công trường đạt khoảng 99% (chưa bao gồm thiết bị dự phòng); đã căn chỉnh đồng bộ và chạy thử liên động 5 chuyên ngành liên quan chạy tàu…
“Phần còn lại là những vấn đề Tổng thầu EPC (nhà thầu Trung Quốc - PV) chưa lường hết khi cam kết với Bộ GTVT sau 6 tháng vận hành thử sẽ hoàn thành. Hiện tại, dự án vẫn chưa hoàn thành”, đại diện Chủ đầu tư cho biết. Chủ đầu tư cũng thừa nhận, tổng thầu chưa tập trung đầy đủ nguồn lực để giải quyết dứt điểm các công việc dở dang.
Ngoài ra, dự án muốn vận hành thương mại phải được Tổ chức chứng nhận an toàn độc lập (tư vấn của Pháp) đánh giá, cấp chứng nhận; Cục Đăng kiểm Việt Nam thẩm định hồ sơ an toàn hệ thống, kiểm định an toàn kỹ thuật… Từ đó, Hội đồng nghiệm thu nhà nước kiểm tra, đánh giá, dự án mới được đưa vào khai thác thương mại.
Hiện tại, mới có 9/13 báo cáo đánh giá an toàn được hoàn thiện. Việc này cũng gặp khó khăn, bị chậm tiến độ vì tổng thầu chưa bàn giao đầy đủ hồ sơ, tài liệu. “Theo kinh nghiệm thực tế của tư vấn quốc tế tại các dự án tương tự, để khắc phục hết các vấn đề đã nêu cũng cần có thời gian nhất định”, Ban quản lý Dự án đường sắt cho hay. Tuy vậy, đại diện chủ đầu tư vẫn chưa thể nói được “thời gian nhất định” trên là bao lâu?
Lý giải về các thiếu sót của tổng thầu EPC, đại diện Ban quản lý Dự án đường sắt cho hay: “Do Tổng thầu quan tâm tới thi công, mà chưa quan tâm thích đáng đến công tác hồ sơ nghiệm thu theo quy định”. Điều này một phần do chưa có kinh nghiệm với các quy định của Việt Nam, đặc biệt với hợp đồng EPC (xây dựng - chuyển giao). Do đó, dù đã thi công xong, nhưng hồ sơ hoàn công chưa hoàn thiện kịp thời, gây khó khăn cho nghiệm thu, bàn giao công trình và tiến độ giải ngân vốn.
Để giải quyết, Ban quản lý Dự án Đường sắt khẳng định, tiếp tục “quyết liệt chỉ đạo” tổng thầu hoàn thiện các hạng mục, công việc dở dang. Cùng đó, thực hiện nghiệm thu, bàn giao các phần việc đã đủ điều kiện, để khẩn trương hoàn thành dự án trong thời gian sớm nhất.
Chưa thấy ai chịu trách nhiệm
Trao đổi với PV Tiền Phong, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật Cầu đường Việt Nam TS. Nguyễn Ngọc Long cho rằng, theo thông lệ, khi dự án chậm tiến độ so với hợp đồng, bên nào gây ra phải chịu trách nhiệm, thậm chí bị phạt. “Hiện không rõ hợp đồng EPC của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông quy định ra sao, các điều khoản xử lý, phạt hợp đồng thế nào, nên người ngoài không thể nói gì được”, ông Long nói.
Tuy vậy, theo chuyên gia này, vẫn phải có bên chịu trách nhiệm khi dự án chậm tiến độ, Ban quản lý Dự án cũng chỉ là cơ quan đại diện, cánh tay nối dài, còn trách nhiệm trực tiếp vẫn là Bộ GTVT - trên cương vị chủ đầu tư. “Chủ đầu tư phải có giải pháp giải quyết vướng mắc và phải chịu trách nhiệm. Nếu việc nào vượt quá thẩm quyền, chủ đầu tư phải báo cáo, đề xuất giải pháp lên cấp cao hơn. Đồng thời, chỉ rõ lý do và xử lý trách nhiệm cụ thể từng tổ chức, cá nhân liên quan, vì chậm ngày nào là thiệt hại kinh tế ngày đó. Không thể nói vu vơ, chậm vì lý do này kia, do khách quan, không biết tới bao giờ mới xong, rồi để đó”, ông Long nói thêm.
Một chuyên gia giao thông khác (xin giấu tên) cho rằng, nếu nói Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông chậm do Việt Nam thiếu các tiêu chuẩn, nên Cục Đăng kiểm chưa thể kiểm định chất lượng, an toàn thiết bị là chưa thuyết phục. Theo vị này, Dự án đã kéo dài hàng chục năm, chưa kể một số dự án đường sắt đô thị khác đang thi công, Bộ GTVT phải tính tới ban hành, hoặc xin áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế từ trước khi dự án đưa vào chạy thử. Không phải khi dự án chạy thử, cần kiểm định mới đi nghiên cứu ban hành, hoặc xin áp dụng các tiêu chuẩn của nước khác.
Ngoài ra, Dự án này thực hiện theo hình thức hợp đồng EPC (chìa khoá trao tay), theo thông lệ quốc tế, tổng thầu phải chịu trách nhiệm trong suốt thời gian dài khai thác, không phải hết bảo hành rồi thôi. Điều này tương tự như mua 1 chiếc ô tô, nếu quá trình sử dụng nhà sản xuất phát hiện lỗi do sản xuất, vẫn phải triệu hồi xe để khắc phục. “Dù Cục Đăng kiểm có kiểm định phương tiện, thiết bị đoàn tàu, cũng không thể chịu thay trách nhiệm của tổng thầu. Khổng thể nói khi dự án vận hành, có vấn đề gì về an toàn là do đăng kiểm đã cấp chứng chỉ, nên phải chịu trách nhiệm toàn bộ!”, vị chuyên gia này đặt vấn đề.
Cũng theo ông Long, ông thấy khá lạ trong hoạt động chạy thử tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đôngvừa qua, vì các tàu chạy khá rời rạc, lâu lâu có 1 chuyến. Trong khi đó, trên thế giới, tàu chạy thử liên động; các đoàn tàu, bộ phận liên quan phải vận hành như khi khai thác thương mại. Chẳng hạn, khi khai thác thương mại các đoàn tàu chạy 5 phút mỗi chuyến, thì khi chạy thử cũng phải 5 phút/ chuyến.
Ngoài ra, khi kết thúc thời gian chạy thử, phải có đánh giá, kết luận và không chạy nữa, còn nếu tiếp tục chạy, chi phí và các phát sinh phải do tổng thầu chịu trách nhiệm. Không phải đã hết chạy thử, nhưng lâu lâu vẫn có 1 đoàn tàu hoạt động, rồi tính hết chi phí đó vào tổng mức đầu tư.
Ðường sắt đô thị Cát Linh-Hà Ðông có chiều dài tuyến đi trên cao là 13,5km. Tổng vốn đầu tư ban đầu hơn 552 triệu USD sau đó bị đội lên 891,9 triệu USD (sử dụng vốn vay ODA Trung Quốc và đối ứng của Việt Nam).
Dự án khởi công tháng 10/2011; ban đầu dự kiến dự án hoàn thành và đưa vào khai thác thương mại từ tháng 6/2015; sau đó lùi tới: tháng 6/2016, rồi tháng 12/2016, tháng 2/2017, tháng 10/2017, quý II/2018, cuối năm 2018, tháng 4/2019. Tuy nhiên, tới nay dự án vẫn chưa hẹn ngày về đích.
(Theo Tiền Phong)
- Cùng chuyên mục
Đà Nẵng đẩy mạnh xúc tiến, hút 'ông lớn' công nghệ vi mạch
Đà Nẵng đang đẩy mạnh kết nối quốc tế và thu hút các tập đoàn lớn trong lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, khẳng định quyết tâm trở thành trung tâm công nghệ cao của Việt Nam.
Công nghệ - 03/10/2025 10:02
Sun Group đầu tư hơn 38.000 tỷ cho 3 dự án đô thị ở Quảng Trị
Đây 3 dự án đô thị hỗn hợp tại Quảng Trị do Tập đoàn Sun Group đầu tư kỳ vọng mở ra chu kỳ phát triển mới cho địa phương.
Đầu tư - 02/10/2025 16:15
Người nước ngoài có thể mua nhà tại 88 dự án ở TP.HCM
UBND TP.HCM vừa bổ sung thêm 23 dự án mà tổ chức, cá nhân nước ngoài được phép sở hữu nhà ở. Như vậy, tính đến nay, trên địa bàn thành phố có tổng cộng 88 dự án để người nước ngoài có thể mua, sở hữu.
Đầu tư - 02/10/2025 16:06
CEO Radeecal Exhicon (Ấn Độ): Ở Đông Nam Á, chúng tôi chọn Việt Nam là điểm đến
Ông Sanyal Desai – CEO của Công ty Radeecal Exhicon, cho biết Việt Nam là quốc gia phát triển năng động, tiềm năng rất lớn trong ngành vải không dệt ở khu vực Đông Nam Á.
Đầu tư - 02/10/2025 12:55
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI - Bài cuối: Hình thành và phát triển chuỗi cung ứng hiệu quả, bền vững
Trong những năm gần đây, Nghệ An đã ghi nhận sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đổ vào. Không chỉ dừng lại ở việc thu hút đầu tư, tỉnh còn tập trung xây dựng và phát triển chuỗi cung ứng hiệu quả, bền vững, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế lâu dài. Qua đó, Nghệ An không chỉ nâng cao năng lực sản xuất mà còn thúc đẩy sự liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, góp phần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp đồng bộ, hiện đại và thân thiện với môi trường.
Đầu tư - 02/10/2025 09:15
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI - Bài 4: Nhận định của doanh nghiệp ngoại
Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng phát triển kinh tế lớn ở khu vực Bắc Trung Bộ, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp FDI khi đến đầu tư tại Nghệ An đều có những nhận xét tích cực về môi trường đầu tư tại đây, góp phần tạo động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 01/10/2025 15:16
Quy mô kinh tế Hà Tĩnh tăng 1,5 lần so với 2020
Quy mô nền kinh tế Hà Tĩnh hiện đạt 126.000 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với đầu nhiệm kỳ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 47%, nhiều dự án đầu tư được xúc tiến và phát triển.
Đầu tư - 01/10/2025 12:04
Đà Nẵng hợp tác với Frankfurt Main Finance phát triển Trung tâm tài chính
Đà Nẵng đã ký kết ghi nhớ hợp tác về Trung tâm tài chính với Công ty Frankfurt Main Finance; đồng thời, xúc tiến, mời gọi các "đại bàng" từ CHLB Đức đầu tư phát triển trung tâm tài chính, chú trọng vào blockchain, tài chính xanh, tài chính số.
Đầu tư - 30/09/2025 23:27
Hà Tĩnh đưa biển Thiên Cầm trở thành 'điểm đến xanh' của miền Trung
Trong bối cảnh du lịch xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, Hà Tĩnh đặt mục tiêu đưa Thiên Cầm trở thành "điểm đến xanh" đặc trưng của miền Trung, gắn với phát triển bền vững, bảo tồn thiên nhiên và nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Đầu tư - 30/09/2025 18:17
Quảng Ninh khởi công thêm một dự án nhà ở xã hội gần 1.000 tỷ đồng
Dự án Nhà ở xã hội tại quỹ đất ký hiệu OXH-01 thuộc khu đô thị ở các phường Cao Xanh và Hà Lầm (tỉnh Quảng Ninh) có tổng mức đầu tư khoảng 968 tỷ đồng.
Đầu tư - 30/09/2025 13:48
Hà Nội sắp có Sàn Giao dịch công nghệ và Trung tâm Đổi mới sáng tạo
Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội hoạt động theo mô hình "Đầu tư công, quản trị tư", đó là nhà nước đầu tư hạ tầng và tổ chức hợp đồng thuê thầu, tuyển chọn doanh nghiệp vận hành khai thác và cung ứng dịch vụ. Còn Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội là doanh nghiệp theo mô hình công ty cổ phần (trong đó vốn nhà nước chiếm cổ phần chi phối) do UBND TP. Hà Nội thành lập theo quy định của pháp luật.
Công nghệ - 30/09/2025 11:35
Thị trường bất động sản Cửa Lò 2025: Tăng tốc, tạo đà phát triển
Hạ tầng bứt phá, du lịch phát triển mạnh mẽ và mặt bằng giá hợp lý đang tạo động lực lớn cho thị trường bất động sản Cửa Lò (Nghệ An). Nổi bật trong đó, dự án Pearl Residence được mệnh danh “viên ngọc trai xứ Nghệ” đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của giới đầu tư.
Bất động sản - 30/09/2025 11:34
Thị trường bất động sản sôi động với đô thị Sun Group Nam Hà Nội
Ngày 27/9, gần 800 khách hàng và chuyên viên tư vấn đã cùng “đổ bộ” sự kiện ra mắt phân khu Flora Avenue, thuộc đại đô thị Sun Urban City. Sức hút ấy một lần nữa khẳng định vị thế sản phẩm bất động sản thương hiệu Sun Group Nam Hà Nội.
Bất động sản - 30/09/2025 11:33
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 3: Lao động được ‘nâng tầm’
Nghệ An đang là điểm sáng trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Dòng vốn FDI không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng, mở rộng sản xuất mà còn tạo ra cơ hội nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giúp lao động địa phương được “nâng tầm” cả về kỹ năng lẫn tư duy làm việc.
Đầu tư - 30/09/2025 07:50
Du lịch Đà Nẵng bùng nổ, bất động sản nghỉ dưỡng vẫn 'ngủ đông'
Du lịch Đà Nẵng đang “bùng nổi” với lượng khách và doanh thu tăng mạnh, song nghịch lý là bất động sản nghỉ dưỡng - vốn được hưởng lợi lớn từ dòng khách vẫn chưa thể khởi sắc trở lại.
Đầu tư - 30/09/2025 06:45
CEO UK Export Finance: 'Cơ hội thu hút các doanh nghiệp Anh đến Việt Nam đầu tư là rất rõ ràng'
Ông Tim Reid, Tổng Giám đốc Cơ quan Hỗ trợ Tài chính Xuất khẩu Anh (UKEF) cho rằng, Việt Nam có sức hút tự nhiên đối với các doanh nghiệp Anh vì tăng trưởng kinh tế mạnh và có mục tiêu 10% GDP trong tương lai gần.
Đầu tư - 29/09/2025 14:51
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 6 month ago
