Trung Quốc thúc trường tư chuyển thành công lập vì mục tiêu 'công bằng'

KIM NGÂN

07:43 29/11/2021

Các nhà chức trách Trung Quốc đang thúc các trường tiểu học và trung học cơ sở tư thục chuyển thành trường công lập để đảm bảo “công bằng trong giáo dục”.

Khoảng 15% học sinh trung học cơ sở và 9% học sinh tiểu học ở Trung Quốc học trường tư thục. Ảnh: Reuters

Sự phát triển của khu vực tư nhân trong lĩnh vực giáo dục khiến chi phí giáo dục tăng cao. Các gia đình phải chi hàng chục nghìn đô la mỗi năm để có dịch vụ giáo dục tốt nhất cho con mình. Điều này khiến nhiều người đắn đo khi nghĩ về việc lập gia đình.

Chính phủ đang tìm cách quốc hữu hóa các trường tư thục và quy định mức phí đối với các công ty cung cấp dịch vụ dạy thêm và luyện thi sau giờ học - được gọi là các trường luyện thi - để điều chỉnh sự chênh lệch và khuyến khích dân chúng sinh thêm. Nhưng sự đánh đổi có thể là nhiều dịch vụ giáo dục chất lượng sẽ mất đi do ngân sách nhà nước không đủ.

Năm ngoái, hơn 16 triệu học sinh học tại các trường tiểu học và trung học cơ sở tư thục ở Trung Quốc. Con số này tương đương gần 15% tổng số học sinh trung học cơ sở và 9% học sinh tiểu học.

Đầu tháng này, lãnh đạo ngành giáo dục của tỉnh Thiểm Tây, tây bắc Trung Quốc, nói với báo chí họ khuyến khích chủ các trường tư thục đang cung cấp chương trình giáo dục bắt buộc chuyển tài sản cho chính quyền địa phương và chuyển các cơ sở này thành trường công lập.

Phật Sơn, thành phố 7,2 triệu dân thuộc tỉnh Quảng Đông, có kế hoạch mua các trường tư ở một số huyện. Thành phố Chu Khẩu đặt mục tiêu giảm tỷ lệ học sinh tiểu học và trung học cơ sở học tại các trường tư thục xuống dưới 5% vào cuối năm tới.

Hơn 30% học sinh từ tiểu học đến trung học cơ sở của Chu Khẩu đang học ở các trường tư thục. Để đưa con số này xuống dưới 5%, ước tính chính phủ cần mua ít nhất 60 cơ sở tư nhân, đóng cửa ít nhất 200 trường học khác và đưa 80.000 học sinh sang học trường công.

Cuộc ‘trấn áp’ đối với các trường tư bắt nguồn từ các chỉ thị được Đảng Cộng sản và Hội đồng Nhà nước đưa ra hồi tháng Năm. Theo truyền thông địa phương, trừ các trường hợp ngoại lệ, không có trường tư mới nào sẽ được cấp phép.

Một số trường tư thục phục vụ lao động nhập cư, đối tượng không thể đăng ký cho con cái vào các trường công lập trong khu vực do gia đình không có hộ khẩu. Các trường tư này sẽ tiếp tục hoạt động, nhưng chính quyền địa phương sẽ quản lý ngân sách.

Một số trường tư thục ở Trung Quốc do các trường công và doanh nghiệp cùng điều hành. Ví dụ, một tập đoàn bất động sản có thể giúp tài trợ cho nhánh của một trường công lập nổi tiếng.

Trường công lập nổi tiếng được tiếp cận thêm tài trợ, trong khi công ty bất động sản có thể sử dụng thương hiệu trường để xây và bán các chung cư xung quanh trường tư mới. Tuy nhiên, chính quyền trung ương đã yêu cầu các chính quyền địa phương chuyển hầu hết các trường này sang công lập từ nay đến giữa 2023.

Thông báo hồi tháng 5 nhắc đến vấn đề học phí quá cao. Tại Bắc Kinh, một số trường tiểu học và trung học cơ sở tư thục có học phí trên 200.000 nhân dân tệ (31.300 USD)/năm. Chính phủ quy định các trường tiểu học và trung học cơ sở tư thục phải là phi lợi nhuận, giống các trường luyện thi.

Chính phủ sẽ thông báo mức học phí tiêu chuẩn đối với các trường tư không chuyển sang công lập. Các trường này sẽ không được phép nhận tài trợ và không được chọn học sinh qua các bài kiểm tra hoặc phỏng vấn.

Công chúng có phản ứng khác nhau đối với các biện pháp trên. Trong khi một số ca ngợi những nỗ lực nhằm tạo ra sự công bằng trên 'sân chơi' giáo dục, những người khác tỏ ra hoài nghi.

Chiến dịch ‘trấn áp’ các trường tư thục gợi nhớ đến sáng kiến “thịnh vượng chung" mà chính quyền của Chủ tịch Tập Cận Bình đưa ra mùa hè năm nay.

Vấn đề nan giải tiềm ẩn là chính quyền địa phương sẽ phải đối mặt với chi phí lớn cho giáo dục. Việc thiếu các nguồn lực công ở các khu vực xa trung tâm là một lý do lớn khiến khu vực tư nhân đẩy mạnh việc lập trường học. Nếu chi tiêu của chính phủ không theo kịp với tỷ trọng ngày càng tăng của trường công, cơ sở vật chất và chất lượng đội ngũ giáo viên có thể sẽ xuống cấp.

Các trường tiểu học và trung học cơ sở được yêu cầu dạy “Tư tưởng Tập Cận Bình”, tư tưởng chính trị của chủ tịch nước, kể từ học kỳ bắt đầu từ tháng Chín năm nay.

(Theo Nikkei Asia)

Bài liên quan