Trạm thu phí không dừng: Có tăng thời gian thu phí BOT?
VÂN TRƯỜNG
12:16 25/11/2017
Công nghệ thu phí tự động không dừng (ETC) cần thúc đẩy để giảm ùn tắc, minh bạch tiền thu phí của các dự án BOT. Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề chưa rõ ràng, nhất là dự tính tăng thời gian thu phí cho các trạm BOT.
Làn thu phí tự động không dừng ETC tại trạm thu phí qua cầu Cổ Chiên (Trà Vinh) trên quốc lộ 60 - Ảnh: T.T.D.
Tổng cục Đường bộ VN đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT cho tạm dừng thu phí đối với các nhà đầu tư BOT không triển khai hệ thống ETC. Nhưng với cơ chế hiện tại, nguy cơ người dân phải bỏ thêm tiền, nhà đầu tư BOT được tăng thời gian thu phí đang hiện hữu.
Không ảnh hưởng đến dân?
Theo Tổng cục Đường bộ VN, đến thời điểm này chỉ mới có Công ty TNHH thu phí tự động VETC triển khai dự án ETC. Ngoài ra, dự án của Công ty CP đầu tư công nghệ và hạ tầng Vietin (Vietinf) do VietinBank tài trợ vốn cũng đã được Ban quản lý dự án 2 trình Bộ GTVT phê duyệt.
Ông Nguyễn Viết Huy - phó vụ trưởng Vụ đối tác công tư Bộ GTVT - cho biết theo quy định hiện hành, Vietinf chưa phải là nhà đầu tư ETC.
Nhưng theo thông tin chúng tôi nắm được, Vietinf đã tiến hành chào mời các chủ đầu tư có trạm thu phí ký hợp đồng lắp đặt thiết bị ETC. Vietinf tính lãi suất vốn vay là 10,5% và đề nghị tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu là 11,5%.
Công ty TNHH thu phí tự động VETC đã được Bộ GTVT duyệt cho thực hiện 32 trạm thu phí trên các tuyến quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên với tổng vốn đầu tư 1.524 tỉ đồng. VETC cũng tính toán mức lợi nhuận khoảng 11%.
Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, khi chuyển từ thu phí thủ công sang ETC, sẽ không được làm tăng mức thu. Câu hỏi đặt ra là: "VETC và Vietinf (nếu được Bộ GTVT chọn) sẽ thu hồi vốn và lợi nhuận bằng cách nào?".
Ông Nguyễn Văn Huyện - tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN - cho biết tại các dự án BOT nhà đầu tư được hưởng tiền tổ chức thu phí hiện hành (chiếm từ 3-12% doanh thu). Nhà đầu tư BOT và nhà đầu tư ETC sẽ chia nhau khoản thu này.
Nói như vậy có nghĩa hai nhà đầu tư ETC bỏ ra 3.700 tỉ đồng không ảnh hưởng gì đến người dân, chỉ là chia bớt túi tiền của nhà đầu tư BOT mà thôi?
Ngày càng nhiều xe qua làn thu phí tự động (ảnh chụp tại trạm thu phí trên quốc lộ 13 đi qua tỉnh Bình Dương) - Ảnh: T.T.D.
Phương án dự phòng: kéo dài thời gian thu phí?
Thực tế, theo các tài liệu chúng tôi có được, các cơ quan chức năng của Bộ GTVT đã tính sẵn phương án đảm bảo lợi ích cho nhà đầu tư BOT lẫn ETC trong trường hợp phương án tài chính bị sự cố.
Tại tờ trình ngày 22-8-2017, Ban quản lý dự án 2 cho biết Vietinf tính thu phí bằng 100% phí quản lý thu của các hợp đồng BOT. Tuy nhiên, thực tế Công ty VETC chỉ thỏa thuận được với các chủ dự án BOT thu được 50% phí quản lý thu của các dự án BOT. Chính vì thế ông Bùi Văn Rạng - phó giám đốc Ban quản lý dự án 2 - đề xuất:
"Trường hợp giá dịch vụ thu phí không đạt được như phương án tài chính, kiến nghị Bộ GTVT có giải pháp, như: bổ sung thêm trạm thu phí cho dự án, kéo dài thời gian thu phí...".
Trả lời Tuổi Trẻ Online, ông Nguyễn Văn Huyện thừa nhận: "Trong trường hợp không đủ để thu hồi vốn cho nhà đầu tư thu phí tự động không dừng, Bộ GTVT sẽ báo cáo Chính phủ cho điều chỉnh phương án tài chính dự án BOT để đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên".
Ông Nguyễn Mạnh Hà - tổng giám đốc Công ty VETC - xác nhận ông có quan ngại khi chỉ được nhà đầu tư BOT chia 50% chi phí quản lý thu phí. Tuy nhiên ông vẫn tự tin kế hoạch tài chính được đảm bảo vì Chính phủ đã có chủ trương mở rộng triển khai thu phí không dừng.
"Với 3,2 triệu ôtô đã đăng ký và tốc độ tăng trưởng 6,5% tại VN và 15% tại các thành phố lớn, VETC tin doanh thu VETC đảm bảo tăng trưởng tương xứng" - ông Hà nói.
Nên giao luôn nhà đầu tư ETC thu phí
TS Phạm Sanh (chuyên gia giao thông) nói dự án ETC sẽ làm tổng vốn đầu tư trên các dự án BOT tăng lên. Cùng thời điểm này các chủ đầu tư BOT bị dân phản ứng nên phải giảm mức thu từ 20-30%.
Mặt khác, nhà đầu tư ETC chỉ thu được 50% chi phí quản lý thu của dự án BOT nên có khả năng bị vỡ phương án tài chính. Trường hợp này xảy ra, Nhà nước sẽ phải điều chỉnh phương án tài chính của dự án BOT để đảm bảo thu hồi vốn, trả lãi và có lời.
"Theo tôi, Bộ GTVT cần làm theo thông lệ quốc tế, đó là cho nhà đầu tư ETC đảm nhận việc thu phí dự án BOT. Khi đó nhà đầu tư BOT không làm gì cả. Nhà nước sẽ thanh toán hoàn vốn và lãi cho họ đầy đủ. Làm như vậy sẽ minh bạch hơn" - ông Sanh nói.
Nên miễn phí chuyển tiền
Hiện VETC đã triển khai ba hình thức nạp tiền vào tài khoản ETC. Nếu nạp tiền trực tiếp tại các điểm dịch vụ VETC thì được miễn phí; nạp tiền qua tài khoản ngân hàng và trên cổng thông tin website, ứng dụng di động VETC, khách hàng phải chịu phí dịch vụ.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hà (tổng giám đốc Công ty TNHH VETC), khi khách hàng nạp tiền vào tài khoản giao thông, ngân hàng sẽ đóng băng số tiền đó lại, không bên nào được sử dụng, chỉ có khách hàng được sử dụng để trả phí đường bộ.
Ông Nguyễn Văn Thanh (chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô VN) cho rằng nên miễn phí chuyển tiền vào tài khoản giao thông.
ETC là gì?
Mô hình làn thu phí tự động không dừng ETC
Tất cả trạm thu phí ETC trong cả nước đều sử dụng công nghệ RFID (Radio Frequency Identification). Đây là công nghệ giao tiếp sử dụng sóng radio giữa các thiết bị điện tử.
Cả VETC lẫn dự án của Vietinf cũng đều sử dụng đồng bộ công nghệ RFID tại các trạm thu phí ETC và được kết nối liên thông với nhau.
Vì thế xe có thể chạy một lèo từ Nam ra Bắc, qua tất cả trạm ETC mà không cần dừng lại mua vé hay thanh toán phí như hiện nay. Mỗi lần qua trạm ETC, hệ thống sẽ tự động trừ tiền trong tài khoản trả trước của chủ xe.
Đến nay đã có khoảng 200.000 thẻ E-tag của VETC được dán cho phương tiện và đã có 12 trạm thu phí BOT khai thác làn ETC.
Đến cuối năm nay sẽ có 27 trạm và trong năm 2018 hầu hết các trạm thu phí trên quốc lộ 1, cao tốc và đường Hồ Chí Minh sẽ thu phí tự động không dừng.
Sáng 5/8, tại Hà Nội, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ dự và chỉ đạo Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Xây dựng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Cùng dự có đồng chí Trần Hồng Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ.
Thông tin từ hoạt động giám sát của Quốc hội sẽ giúp phát hiện sớm những "điểm nghẽn" trong thực thi chính sách để từ đó triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách được thể chế hóa từ các nghị quyết này một cách hiệu lực, hiệu quả hơn.
Tối ngày 4/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, chủ trì Phiên họp lần thứ nhất của Ban Chỉ đạo.
Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc giao Bộ Tài chính xem xét bố trí thêm khoảng 500 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương để tiếp tục hỗ trợ tỉnh khắc phục hậu quả mưa lũ.
Thành ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hà Nội đã quyết định trích Quỹ 'Cứu trợ' thành phố hỗ trợ nhân dân hai tỉnh Điện Biên, Sơn La 8 tỷ đồng.
Giữa những biến động của trật tự thương mại toàn cầu, quyết định của Mỹ trong việc siết chặt thuế nhập khẩu đang tái định hình lại chuỗi cung ứng quốc tế. Trong bối cảnh đó, Việt Nam với lợi thế địa chiến lược, mạng lưới hiệp định thương mại sâu rộng và môi trường chính trị - kinh tế ổn định đang nổi lên như một điểm đến thay thế hấp dẫn cho các nhà đầu tư toàn cầu.
Ban Quản lý đường sắt đô thị TP. Hà Nội cho biết, tuyến đường sắt đô thị số 2 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) sẽ khởi công vào tháng 10, sau đó, đơn vị sẽ tiến hành đấu thầu các gói thầu khác để triển khai đồng loạt vào 2026 và đặt mục tiêu hoàn thành tiến độ vào 2030.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam không phải là một khu đô thị đặc biệt hay một cụm cao ốc tài chính, mà trước hết là một thiết kế thể chế đặc thù,
Nhằm thiết thực chào mừng Kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống Tòa án nhân dân (13/9/1945 – 13/9/2025), sáng nay (2/8), Tòa án nhân dân tối cao đã tổ chức lễ ra mắt chuyên trang đặc biệt "Lịch sử 80 năm Tòa án nhân dân", đồng thời chính thức khai trương chuyên trang Thi trực tuyến và phát động cuộc thi "Tìm hiểu lịch sử 80 năm Tòa án nhân dân".
Ngày 1/8/2025, Nhà Trắng chính thức công bố các mức thuế đối ứng mới áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu từ hàng chục quốc gia, trong đó Việt Nam chịu mức thuế 20% cho hàng hóa có chứng nhận xuất xứ (C/O) Việt Nam và 40% cho hàng trung chuyển từ các nước khác.
Bộ Tài chính cho biết, tính đến ngày 31/7/2025, tổng số tiền bồi thường, trả tiền bảo hiểm vụ lật tàu dịch vụ du lịch Vịnh Xanh 58 dự kiến khoảng 23,4 tỷ đồng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Theo quyết định, Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng Ban Chỉ đạo.