Tăng phí BOT, 'cố đấm ăn xôi' chưa bao giờ là giải pháp đúng

LƯU HƯƠNG
09:54 18/05/2020

Có quá nhiều ý kiến phản đối văn bản kiến nghị xin tăng phí sử dụng đường bộ mà Bộ GTVT vừa đề xuất để “cứu” các dự án BOT được cho là bị giảm doanh thu do ảnh hưởng của COVID-19.

Với tư cách là một bên trong bản cam kết với nhà đầu tư, Bộ này quả là có lý khi sốt sắng trong việc đề xuất các giải pháp nhằm đảm bảo cho bản hợp đồng được thực hiện. Thế nhưng, vì sao việc làm ấy đã gây nên những phản ứng gay gắt với dư luận xã hội?

Hàng loạt câu hỏi được đặt ra, khi đây không phải là lần đầu Bộ GTVT có việc làm được cho là thể hiện sự “quan tâm đặc biệt” để đảm bảo quyền lợi cho các DN làm BOT.

Từ kiểu vòng vo, ậm ừ khi đưa ra 3 phương án xử lý vụ trạm thu phí Cai Lậy, cho đến những kiểu lập luận thiếu thuyết phục quanh những vụ lùm xùm liên quan đến các trạm thu phí BOT trong khắp cả nước sau này như: Tình trạng làm đường một nơi, thu phí một nẻo; thu phí đường này để bù cho đường khác, thu phí trên đường của Nhà nước bù chi phí cho đường BOT…

co-dam-an-xoi-chua-bao-gio-la-giai-phap-dung

Nhiều ý kiến cho rằng việc Bộ GTVT đề xuất tăng phí BOT là không phù hợp

Mà ở dự án nào, dư luận cũng thấy có cái gì đó không rõ ràng, minh bạch, không sòng phẳng giữa người cung cấp (nhà đầu tư BOT) và người sử dụng dịch vụ (người dân và DN vận tải).

Không ai phủ nhận những giá trị tích cực mà mô hình BOT mang lại đối với sự hình thành hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông hiện đại cho đất nước, nhất là trong điều kiện nguồn lực Nhà nước có hạn. Thế nhưng, những rắc rối, phiền toái mà các trạm BOT gây ra cũng để lại không ít điều tiếng cho nỗ lực làm lành mạnh hóa môi trường đầu tư, khi liên tục xảy ra những vụ phản đối gay gắt của cánh lái xe, khi dùng tiền lẻ làm vũ khí đấu tranh, gây ách tắc giao thông.

BOT là một cách đầu tư. Mà đầu tư thì không ai muốn mình bị thua lỗ. Tình trạng các trạm BOT mọc lên như nấm sau mưa khắp các ngả đường cho thấy loại hình này rất hấp dẫn các DN. Người ta nói rằng, chỉ cần một lượng vốn nho nhỏ, tìm cách chạy cho được dự án là sẽ có ngân hàng đứng ra cho vay. Chuyện thu phí với mức giá thế nào, thời gian bao nhiêu năm để thu hồi vốn, có tiền trả lãi ngân hàng và đảm bảo có lãi cho DN, dường như đã có Nhà nước đảm bảo, thông qua một bản hợp đồng với ngành giao thông.

Thế nên, chả trách dư luận từng có lúc nghi ngờ về những DN sân sau, DN của anh của ả, của cả chúng ta đua nhau làm dự án BOT, bắt tay lũng đoạn chính sách để trục lợi.

Để rồi bây giờ, dư luận lại một lần nữa có cơ sở khi đặt câu hỏi: Kiến nghị tăng phí BOT, Bộ GTVT thực ra là muốn bảo vệ ai?

Dịch COVID-19 bùng phát, Chính phủ đã xác định thà chấp nhận thiệt hại về kinh tế nhưng phải làm hết sức mình để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân. Phương châm hành động nhất quán ấy đã được chúng ta thực hiện suốt mấy tháng qua và chúng ta đã cơ bản ngăn chặn được dịch bệnh, nhưng hậu quả mà nó để lại cho nền kinh tế là hết sức nặng nề.

Giờ là lúc phải cùng nhau nghĩ cách vực dậy nền kinh tế chứ không phải “than nghèo kể khổ”- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nói như vậy trong lần gặp gỡ cộng đồng DN mới đây. Không thể trông chờ Chính phủ cho tiền, mà hãy nghĩ cách sử dụng những đồng tiền từ gói hỗ trợ của Chính phủ như thế nào cho hiệu quả để khôi phục sản xuất kinh doanh, duy dưỡng nguồn thu cho đất nước. Cùng với đó là một gói hỗ trợ an sinh khác cũng được Chính phủ triển khai rộng khắp giúp công nhân, nông dân, người lao động tự do bị giảm thu nhập do mất việc làm trong mùa dịch ổn định cuộc sống.

Người dân đồng tình khi Chính phủ có hành động kịp thời, vì dân, vì DN.

Ừ, thì cứ cho là có đến 58/60 dự án BOT giảm doanh thu so với phương án tài chính, trong đó 17 dự án doanh thu thực tế chưa đạt 50% như lập luận của Bộ GTVT thì cũng khác với thanh long, dưa hấu, bí, bầu, cà chua… Những thứ mà nông dân một nắng hai sương, bán mặt cho đất bán lưng cho trời đánh đổi phải đổ bỏ đi vì dịch bệnh, vì cách ly thì những con đường, những cây cầu của các nhà BOT, vẫn còn nguyên ở đó. Có chăng thiệt hại là vì họ không thu được nhiều tiền như kỳ vọng, là bị các ngân hàng “có ý kiến về nguy cơ phải cơ cấu lại thời hạn trả nợ, chuyển nhóm nợ với các khoản vay”…

Đề xuất tăng phí dịch vụ sử dụng đường bộ, thay vì yêu cầu Chính phủ xuất ngân sách hỗ trợ DN BOT 5.080 tỷ đồng, hoặc phải mua lại các trạm thu phí. Lập luận của Bộ GTVT nghe có vẻ như “rất yêu nước”, sợ Chính phủ tốn tiền.

Thế nhưng, trong bối cảnh dịch COVID-19 gây thiệt hại nặng nề cho vận tải đường bộ, 30 - 40% xe phải nằm bãi vì thiếu hàng, thiếu lái xe, phí BOT chiếm đến 30% giá cước vận tải thì việc đòi tăng phí BOT được dư luận cho là một đề xuất “tàn nhẫn”, chỉ biết nghĩ cho mình mà thiếu sự sẻ chia với những khó khăn của Chính phủ, DN và người dân.

Bởi suy cho cùng, phí nào mà chả bổ lên đầu dân.

BOT là một kiểu làm ăn. Mà làm ăn thì phải chấp nhận những lý do bất khả kháng do thiên tai, địch họa. Nhà đầu tư BOT, dù là DN làm cầu đường hay người đứng sau cung cấp vốn; dù là công khai hay không công khai nấp sau các trạm thu phí, cũng không thể cứ chăm chăm tính toán thu tiền thông qua những bản cam kết tăng phí theo lộ trình để đảm bảo cho mình luôn luôn có lãi ít nhất 10% mà quên đi những khó khăn của người sử dụng dịch vụ.

Hỗ trợ cho doanh nghiệp BOT có thể có nhiều cách. Nhưng chọn cách bổ lên đầu dân để thu “tiền tươi thóc thật” như Bộ GTVT đề xuất thì là một kiểu đòi hỏi quá đáng, quá vô tâm với dân trong lúc khó khăn.

“Cố đấm ăn xôi” chưa bao giờ là một giải pháp đúng và Bộ GTVT cũng đừng trách dư luận nghi ngờ về sự vô tư của mình khi đặt câu hỏi: Tăng phí dịch vụ sử dụng đường bộ, Bộ GTVT muốn để bảo vệ ai?

(Theo Vietnamnet)

  • Cùng chuyên mục
Đầu tháng 7 sẽ công bố sáp nhập Quảng Nam và TP. Đà Nẵng

Đầu tháng 7 sẽ công bố sáp nhập Quảng Nam và TP. Đà Nẵng

Thông tin được công bố tại Hội nghị giữa Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam để cho ý kiến về xây dựng văn kiện Đại hội lần thứ XXIII Đảng bộ TP. Đà Nẵng mới, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra vào ngày 6/6.

Sự kiện - 08/06/2025 10:53

Lãnh đạo UBND cấp xã mới cần có những yêu cầu nào ?

Lãnh đạo UBND cấp xã mới cần có những yêu cầu nào ?

Lãnh đạo, quản lý UBND cấp xã mới phải đáp ứng được các yêu cầu của Bộ Chính trị, có năng lực lãnh đạo, kinh nghiệm quản lý nhà nước, có tư duy đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.

Sự kiện - 08/06/2025 06:47

[Cafe Cuối tuần] Nhà ở xã hội: Cơ hội thực - Thể chế mới

[Cafe Cuối tuần] Nhà ở xã hội: Cơ hội thực - Thể chế mới

Trong suốt nhiều năm qua, phát triển nhà ở xã hội luôn là một chủ trương đúng, mang đậm tính nhân văn, nhưng lại triển khai rất chật vật. Nguyên nhân không chỉ nằm ở thiếu vốn hay vướng mắc về quỹ đất, mà sâu xa hơn là thiếu một thể chế đủ cởi mở, đủ khích lệ để khu vực tư nhân thật sự nhập cuộc.

Sự kiện - 07/06/2025 10:30

Nguyên Chủ tịch Tập đoàn Cao su Trần Ngọc Thuận bị khai trừ Đảng

Nguyên Chủ tịch Tập đoàn Cao su Trần Ngọc Thuận bị khai trừ Đảng

Ban Bí thư đã quyết định khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Trần Ngọc Thuận, nguyên Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam.

Sự kiện - 06/06/2025 20:23

Việt - Mỹ ký thêm thỏa thuận nông sản 600 triệu USD

Việt - Mỹ ký thêm thỏa thuận nông sản 600 triệu USD

Tiếp tục chuyến công tác ở Mỹ, phái đoàn do Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy dẫn đầu đã ký các thỏa thuận hợp tác thương mại nông sản trị giá 600 triệu USD.

Sự kiện - 06/06/2025 06:45

'Cấm mua, bán dữ liệu cá nhân'

'Cấm mua, bán dữ liệu cá nhân'

Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân tiếp thu, bổ sung nhiều hành vi nghiêm cấm dữ liệu cá nhân trong đó có cấm mua, bán.

Sự kiện - 05/06/2025 14:21

Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại

Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện 82/CĐ-TTg ngày 4/6/2025 về tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Sự kiện - 05/06/2025 08:43

Báo VietNamNet trực thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Báo VietNamNet trực thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Chính phủ ban hành Nghị định quy định Báo VietNamNet về trực thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo.

Sự kiện - 04/06/2025 18:48

Thủ tướng: Vướng về
thể chế thì 'khó đến mấy cũng phải tháo gỡ'

Thủ tướng: Vướng về thể chế thì 'khó đến mấy cũng phải tháo gỡ'

Với các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thủ tướng yêu cầu dứt khoát phải tháo gỡ, "khó mấy cũng phải tháo gỡ", để biến thể chế thành lợi thế cạnh tranh. Đồng thời, dành thêm hơn 20.000 tỷ đồng, bảo đảm đủ ít nhất 3% ngân sách cho khoa học công nghệ.

Sự kiện - 04/06/2025 14:34

Kịch bản nào cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam đến năm 2045?

Kịch bản nào cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam đến năm 2045?

Bám sát mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030, các chuyên gia vừa đưa ra nhận định về các kịch băn tăng trưởng kinh tế Việt Nam đến năm 2045.

Sự kiện - 04/06/2025 10:43

[Gặp gỡ thứ Tư]'Bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh - tăng tính công bằng quản lý thuế'

[Gặp gỡ thứ Tư]'Bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh - tăng tính công bằng quản lý thuế'

"Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh mang nhiều ý nghĩa quan trọng như tăng tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế", Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn nhận định.

Sự kiện - 04/06/2025 08:56

Phân biệt rõ hơn giữa đặc khu và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt

Phân biệt rõ hơn giữa đặc khu và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã bổ sung một số tiêu chí cụ thể làm định hướng cho việc thành lập đơn vị này, đồng thời giúp phân biệt rõ hơn giữa đặc khu và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Sự kiện - 03/06/2025 17:54

Thủ tướng: Lập quỹ Nhà ở quốc gia ngay trong tháng 6

Thủ tướng: Lập quỹ Nhà ở quốc gia ngay trong tháng 6

Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Xây dựng chủ trì với các bộ, ngành liên quan khẩn trương rà soát, cắt giảm thủ tục rườm rà liên quan tới nhà ở xã hội; chủ trì nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, hoàn thành trong tháng 6.

Sự kiện - 03/06/2025 07:04

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh xử lý tài sản sau sắp xếp

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh xử lý tài sản sau sắp xếp

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký công điện yêu cầu các bộ ngành, địa phương đẩy mạnh công tác triển khai thực hiện phương án xử lý tài sản sau sắp xếp, tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp.

Sự kiện - 02/06/2025 12:00

Tiêu chí nào để lựa chọn tư nhân làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam?

Tiêu chí nào để lựa chọn tư nhân làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam?

Một số chuyên gia cho rằng, bất kỳ doanh nghiệp tư nhân nào đáp ứng được các tiêu chí: Công nghệ, kỹ thuật; năng lực tài chính và phương án huy động tài chính khả thi; năng lực quản trị và vận hành; khả năng kiểm soát rủi ro, đều có thể làm dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Sự kiện - 01/06/2025 08:38

Nhiều ý kiến góp ý hoàn thiện Quỹ Nhà ở quốc gia

Nhiều ý kiến góp ý hoàn thiện Quỹ Nhà ở quốc gia

Một số chuyên gia, doanh nghiệp kiến nghị có thể sử dụng những dự án nhà ở tái định cư hoặc loại hình khác nhưng chưa triển khai, chưa sử dụng hiệu quả, để làm NOXH.

Sự kiện - 31/05/2025 10:05