Nằm ở vị trí chiến lược, cửa ngõ ra biển Đông, tiếp giáp với TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu đã có những chính sách thúc đẩy việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông, gấp rút phối hợp triển khai các dự án giao thông kết nối với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam để đón sóng đầu tư. Chính vì vậy, Bà Rịa - Vũng Tàu là một trong số các địa phương phía Nam có thị trường bất động sản sôi động.

Tuy nhiên, địa phương này cũng là một trong những điểm nóng của tình trạng phân lô, bán nền tràn lan. Trong đó, đáng chú ý là vụ của Công ty CP Địa ốc Alibaba do Nguyễn Thái Luyện cầm đầu đã phối hợp cùng các công ty khác để vẽ dự án "ma" trên đất nông nghiệp. Và hiện nay, một số công ty, doanh nghiệp cũng đang lợi dụng sơ hở của các quy định pháp luật để tiến hành phân lô, bán nền khi chưa đủ điều kiện.

Từ đó, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đôn đốc các Sở, ngành, UBND các huyện, xã "siết" chặt tình trạng này. Đồng thời, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã ban hành Quyết định số 15 ngày 20/9/2021 quy định điều kiện tách thửa đất. Quyết định này đã ngay lập tức hạn chế được tình trạng phân lô tràn lan, song, lại đang gây ra những khó khăn cho người dân có nhu cầu chính đáng.

Chờ quá lâu

Tháng 4/2021, bà Đ.T.Q (huyện Đất Đỏ) lên huyện Đất Đỏ để làm thủ tục tách thửa cho con gái của mình. Lần đầu tiên còn thiếu giấy tờ nên huyện đã trả lại và yêu cầu bổ sung. Tuy nhiên, khi đã bổ sung đủ hồ sơ thì lại bị trả lại với lý do hiện nay việc phân lô, tách thửa đang dừng.

"Miếng đất của gia đình rộng hơn 4.000 m2, mặt tiền 50m tiếp giáp tuyến đường liên xã Láng Dài - Long Tân, thuộc quy hoạch đất ở nông thôn. Tôi đã nhiều lần lên hỏi vì sao lại không được tách thửa nhưng chính quyền không trả lời. Đến nay, tôi vẫn chưa tách sổ cho đứa con của mình", bà Q nói.

Tương tự, trường hợp của bà L.T.T. (huyện Đất Đỏ) gia đình bà có miếng đất hơn 400 m2 thuộc quy hoạch đất ở nông thôn, trong đó, một phần diện tích đất của bà T. đã chuyển mục đích sử dụng thành đất ở. Hiện bà T. muốn tách thửa thành 3 cuốn sổ để cho 2 người con của mình, mỗi người đứng tên 1 sổ nhưng chính quyền huyện Đất Đỏ trả hồ sơ chưa giải quyết.

Ông N.H.P (TX. Phú Mỹ) thì lại cho biết, mẹ vợ tuổi cao, đang bệnh, nhà đông con nên muốn tách thửa cho các con cũng như để chuyển nhượng một phần trang trải nợ và lấy vốn làm kinh tế. Song, khi đưa hồ sơ lên văn phòng đăng ký đất đai thì bị từ chối vì khu vực này chưa có quy hoạch tỷ lệ 1/500 hoặc 1/2000 như theo quy định.

"Gia đình mong muốn cơ quan chức năng sớm sửa đổi quy định để tạo thuận lợi cho người dân có nhu cầu tách thửa đất", ông P bày tỏ.

Bà N.T.L (huyện Long Điền) cũng rơi vào hoàn cảnh như trên khi đến văn phòng công chứng đất đai nộp hồ sơ tách thửa cho con gái nhưng cũng phải ngậm ngùi đi về vì chưa có quy hoạch chi tiết.

"Tắc" ở đâu?

Quyết định số 15 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quy định điều kiện tách thửa đất đã phần nào kiểm soát được việc phân lô, bán nền tràn lan, công tác quản lý đất đai đi vào nề nếp hơn giảm thiểu tối tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích, san lấp mặt bằng và làm đường bê tông trên đất nông nghiệp rồi phân lô bán nền tràn lan.

Tuy nhiên, sau thời gian áp dụng Quyết định 15 đã bộc lộ một số hạn chế. Trong đó, tại Điểm d Khoản 2 Điều 3 quy định, đối với thửa đất ngoài đô thị, thực hiện tách thửa theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt. Trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 và quy chế quản lý kiến trúc (nếu có) được duyệt.

Trên thực tế nhiều khu vực như huyện Xuyên Mộc, Long Điền, Đất Đỏ, Châu Đức, Côn Đảo và một phần TX. Phú Mỹ chưa có quy hoạch chi tiết 1/500, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000.

Việc áp dụng cứng nhắc Quyết định 15 nên nhiều chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện, thị xã của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã từ chối xử lý hồ sơ do không có quy hoạch 1/500, quy hoạch 1/2000 trong khi việc lập quy hoạch là nhiệm vụ của các cơ quan quản lý Nhà nước. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi chính đáng của người dân muốn tách thửa đất để bán một phần hoặc chia cho con cái.

Theo ông Thái Tăng Lâm, Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Châu Đức, Quyết định 15 có hiệu lực, ngoài những ưu điểm tạo điều kiện tốt cho người dân cũng như cơ quan chức năng cũng gây khó khăn trong việc tách thửa đất ở tại các địa phương chưa có quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 và quy chế quản lý kiến trúc được duyệt.

Còn ông Trần Thanh Nhàn, Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Đất Đỏ nhận định, nhu cầu về tách thửa hiện nay là rất lớn, phần lớn là tách thửa để chuyển nhượng và phân chia cho con cái. Tuy vậy, việc giải quyết hồ sơ đất ở hay đất nông nghiệp phải tùy thuộc vào quy hoạch tại vị trí thửa đất và định mức diện tích, kích thước thửa đất theo quy định tại Quyết định số 15.

Hiện, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã giao về UBND các huyện lập quy hoạch chi tiết khu dân cư nông thôn, còn Sở Xây dựng Bà Rịa - Vũng Tàu có trách nhiệm hướng dẫn có các huyện thực hiện lộ trình, phủ quy hoạch chi tiết cho những khu dân cư để làm cơ sở giải quyết tách thửa cho người dân.

Nhìn chung, người dân vẫn phải chờ đợi việc rà soát, kiểm tra sử dụng đất, cũng như việc phủ quy hoạch cho từng địa phương, điều này đồng nghĩa với việc tách thửa đất vẫn bị "tắc".

Bài liên quan

Cần Thơ ban hành quy định 'siết' tách thửa chống đầu cơ đất đai

Khánh Hòa mạnh tay ngăn chặn tình trạng tách thửa trái quy định

Rà soát tình trạng phân lô tách thửa tại TP. Kon Tum

Lâm Đồng: Đất nông nghiệp nông thôn muốn tách thửa phải là 1.000 m2