Sự trở lại của loạt ‘ông lớn’ khuấy động thị trường trái phiếu riêng lẻ

Trong 2 ngày 29/9 và 30/9, Tập đoàn Vingroup (mã: VIC) đã phát hành thành công 2 lô trái phiếu tổng giá trị 6.000 tỷ đồng. Trái phiếu kỳ hạn 24 tháng, đáo hạn vào năm 2027.

Đây là trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, có bảo đảm bằng tài sản, có lãi suất cố định 11%/năm và xác lập nghĩa vụ trả nợ trực tiếp đối với tổ chức phát hành. Tập đoàn phát hành trái phiếu riêng lẻ với mục đích cơ cấu lại nợ.

Bên cạnh đó, Tập đoàn còn đang triển khai phát hành tối đa 325 triệu USD ra thị trường quốc tế. Trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng khoán, không có bảo đảm, nhưng có quyền chọn nhận cổ phiếu CTCP Vinpearl (mã: VPL) thuộc sở hữu của Vingroup.

Lãi suất dự kiến 5,5%/năm, trái phiếu được phát hành và niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Vienna, Áo. Trái phiếu sẽ không được chào bán và niêm yết tại Việt Nam.

Công ty TNHH Mặt trời Hạ Long – đơn vị nằm trong liên danh thuộc Sun Group thực hiện dự án 72.000 tỷ tại Đồng Nai - phát hành thành công 408 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ vào ngày 16/10, đáo hạn ngày 10/10/2030.

Tạm ngưng trong 3 năm, từ tháng 7/2025, đơn vị này bắt đầu phát hành lại trái phiếu riêng lẻ. Tính cả lô mới phát hành trong tháng 10, Công ty TNHH Mặt trời Hạ Long đã phát hành tổng cộng 4 lô trái phiếu với tổng giá trị 1.292 tỷ đồng, kỳ hạn đa dạng từ 2 đến 5 năm, lãi suất kết hợp.

Chỉ trong vòng 2 ngày 13/10 và 14/10, 4 tổ chức đã huy động thành công 5 lô trái phiếu với giá trị 24.000 tỷ đồng, kỳ hạn từ 12 - 36 tháng, lãi suất dao động từ 8,95 - 9,8%/năm. Cụ thể, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Trường Minh phát hành 4.500 tỷ đồng, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Hải Đăng phát hành 3.800 tỷ đồng, Công ty TNHH Hưng Phát Invest Hà Nội phát hành 7.650 tỷ đồng và CTCP Thời đại mới T&T phát hành 2 lô với tổng giá trị 8.050 tỷ đồng.

Nhiều doanh nghiệp bất động sản khác cũng huy động thành công trái phiếu riêng lẻ như CTCP Tập đoàn Khải Hoàn Land (80 tỷ), CTCP Phát triển Khu công nghiệp và Đô thị Thủ Thừa (100 tỷ), CTCP Phát triển Nhà Bà Rịa – Vũng Tàu (300 tỷ).

Trái phiếu phát hành mới chủ yếu đảo nợ

Theo thống kê của S&I Ratings, trong 9 tháng đầu năm, thị trường ghi nhận đã có 432.500 tỷ đồng trái phiếu được phát hành, tăng 37% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong quý III, thị trường đã có 155 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có 154 đợt phát hành trong nước với tổng giá trị phát hành 156.100 tỷ đồng, và một đợt phát hành quốc tế của Ngân hàng VPBank với giá trị 300 triệu USD.

Tuy nhiên, phần lớn trái phiếu phát hành với mục đích đảo nợ và tăng vốn từ các tổ chức phát hành hiện hữu, nhu cầu vốn mới chưa xuất hiện đáng kể. Tốc độ mở rộng chậm hơn tăng trưởng tín dụng và thị trường cổ phiếu, quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn khá khiêm tốn, tương đương 7,8% tổng dư nợ tín dụng ngân hàng hay 11% GDP.

Mặc dù thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn chưa quay lại giai đoạn sôi động trước đây, S&I Ratings kỳ vọng khuôn khổ pháp lý được hoàn thiện dần sẽ giúp từng bước củng cố niềm tin của nhà đầu tư và mở rộng thị trường cả về quy mô và chất lượng.

Theo S&I Ratings, lãi suất coupon đang có xu hướng tăng trở lại ở nhóm ngân hàng sau khi chạm đáy vào đầu năm nay, với lãi suất bình quân tăng lên 6,18% trong quý III (so với 5,81% trong quý II/2025 và 5,95% trong quý III/2024), là mức cao nhất trong vòng 6 quý trở lại đây. Hầu hết các ngân hàng phát hành thành công trong quý III đều ghi nhận mức lãi suất cao hơn quý trước như TCB, ACB, MBBank, VPBank, TPBank, OCB, MSB, SHB, Nam Á, Bắc Á. Các ngân hàng này có động thái tăng biên trong khi mặt bằng lãi suất tham chiếu vẫn ổn định ở mức thấp. Bên cạnh đó, kỳ hạn bình quân cũng được các ngân hàng này kéo dài từ 5,6 năm lên 5,9 năm.

Điều này cho thấy nhu cầu huy động vốn trái phiếu của các ngân hàng đang có xu hướng tăng cùng với nhu cầu tín dụng tăng tốc trong bối cảnh lãi suất vẫn cần được giữ ổn định để hỗ trợ nền kinh tế.

Ngược lại, lãi suất coupon giảm ở nhiều doanh nghiệp bất động sản và sản xuất. Ở nhóm bất động sản, mặc dù các doanh nghiệp không phát hành đều đặn như nhóm ngân hàng, S&I Ratings quan sát thấy xu hướng giảm lãi suất coupon rõ rệt trong 1 năm trở lại đây ở nhiều doanh nghiệp với mức giảm từ 50 – 150 điểm cơ bản. Điển hình như Vingroup và Vinhomes (giảm từ 12,5% xuống 11%), Bất động sản TCO (từ 9,6% xuống 9%), AAC (từ 10% xuống 9,1%), Văn Phú Invest (từ 11% xuống 10%). Xu hướng này cũng xuất hiện ở nhiều tổ chức tài chính phi ngân hàng như Chứng khoán Kỹ thương (7,92% xuống 7%), Chứng khoán Bảo Minh (10% xuống 8,5%), F88 (11% xuống 10%). Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp sản xuất cũng ghi nhận xu hướng giảm lãi suất tích cực như Vietjet, Thành Thành Công – Biên Hòa.

Môi trường kinh doanh cải thiện và thị trường bất động sản ấm lên với nhiều quy định pháp lý mới giúp lành mạnh hóa thị trường, từ đó giúp đánh giá rủi ro thanh toán của các doanh nghiệp này cải thiện đáng kể trong năm nay.