Sếp DN nhà nước thừa nhận đuối sức, tâm sự bức xúc của tỷ phú USD
Câu chuyện của TISCO như một dẫn chứng điển hình cho việc một số doanh nghiệp nhà nước (DNNN) chịu lép vế so với sức sống mãnh liệt của các DN tư nhân. Câu chuyện ấy không phải chỉ diễn ra trong ngành thép. Ngành xây dựng, hàng không, thương mại... đều không thiếu “những TISCO mỏi cánh”.
Chịu thua tư nhân
Tháng 6, một văn bản được Tổng công ty Thép Việt Nam gửi tới Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương. Báo cáo nói về nội tình một đơn vị thành viên của Vnsteel là Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) - cánh chim đầu đàn của ngành gang thép Việt Nam.
Thừa nhận có nhiều lợi thế, nhưng Vnsteel phải chấp nhận thực tế là các lợi thế này của “cánh chim đầu đàn” đã bị thu hẹp rất nhiều.
Trước năm 2013, thị phần thép TISCO chiếm khoảng 13-15%, dẫn đầu thị phần cả nước, thương hiệu thép TISCO là thương hiệu mạnh, được khách hàng tin dùng, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng dân dụng. Nhưng từ năm 2013, gió bắt đầu đổi chiều. Những nhà sản xuất thép như Hòa Phát, Pomina, Posco SS, Vina Kyoei,... được Vnsteel mô tả là áp dụng “công nghệ mới, hiện đại, chi phí thấp” đã khiến áp lực cạnh tranh trên thị trường ngày càng gay gắt.

Gang thép Thái Nguyên đang đuối sức. Ảnh: L.Bằng
Hệ quả là “cánh chim đầu đàn” dần mỏi cánh. Thị phần thép TISCO liên tục bị thu hẹp và giảm từ 15% xuống chỉ còn xấp xỉ 8%, đứng thứ 5 trong toàn ngành thép.
“Với sự phát triển lớn mạnh của các công ty thép khác, đặc biệt là Tập đoàn Hòa Phát, thì lợi thế thương hiệu về thép TISCO đang bị suy giảm nhanh trong các năm qua”, Vnsteel thừa nhận đuối sức trong cuộc đua.
Nguyên nhân là, dù giá bán cao hơn, nhưng chi phí sản xuất, giá thành của TISCO cao hơn các nhà sản xuất khác, cộng với gánh nặng tài chính từ dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 nằm đắp chiếu nên hiệu quả đạt được còn hạn chế.
Gang thép Thái Nguyên là cái nôi của ngành công nghiệp luyện kim, đội ngũ cán bộ công nhân viên được đào tạo tương đối bài bản. Nhưng nhiều năm gần đây, công ty phải cay đắng nhìn cán bộ công nhân viên có tay nghề cao, có nhiều kinh nghiệm trong ngành công nghiệp luyện kim “chấm dứt hợp đồng lao động tại TISCO để chuyển sang làm ở các công ty khác”.
Câu chuyện của TISCO như một dẫn chứng điển hình cho việc một số DNNN đuối sức trong cuộc cạnh tranh trước sức sống mãnh liệt của các DN tư nhân. Câu chuyện ấy không phải chỉ diễn ra trong ngành thép. Ngành xây dựng, hàng không, thương mại... đều không thiếu “những TISCO mỏi cánh”.
Lãnh đạo một DNNN chua chát nói rằng: Tư nhân họ năng động hơn, tự chủ cao hơn, tự quyết nhiều hơn nên nắm bắt được cơ hội. Còn DNNN để được đồng ý đầu tư một dự án, mất vài năm trời. Khi được chấp nhận thì cơ hội đã qua đi.
Nhưng vị lãnh đạo DN kể trên còn chưa nhắc đến tư tưởng “lời ăn, lỗ nhà nước chịu” ở một bộ phận DNNN. Thiếu giám sát, thừa lỗ hổng để các sếp “bòn rút” đã khiến nhiều DNNN đuối dần.
Điều đó còn được phản ánh trong báo cáo của Chính phủ về tình hình quản lý, sử dụng vốn nhà nước giai đoạn 2011-2016 trình Quốc hội trong kỳ họp vừa qua.
Báo cáo cho thấy, trong giai đoạn 2011-2016, Thanh tra Chính phủ ban hành kết luận 19 cuộc thanh tra tại DNNN, tập trung tại các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Kết quả là, Thanh tra Chính phủ phát hiện sai phạm số tiền lên tới hơn 345 nghìn tỷ đồng; chưa kể số tiền sai phạm tính bằng ngoại tệ là 48,3 triệu USD và gần 304 nghìn Euro.
Mở rộng cửa cho tư nhân: Vẫn còn nằm đâu đó
Vì sao DNNN cứ hao mòn dần trước sức sống ngày càng mãnh liệt của khu vực tư nhân? Chia sẻ của chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đưa ra tại hội thảo "Đổi mới cơ chế giám sát của cơ quan đại diện chủ sở hữu tiến trình cơ cấu lại DNNN" vừa qua phần nào cho thấy sự khác biệt đáng kể giữa con đường đi của hai khối DN này.
Bà Phạm Chi Lan khái quát: Công ty tư nhân luôn có những ông chủ sống chết với doanh nghiệp, khác hẳn với việc DNNN có quá nhiều nơi được xem là chủ sở hữu mà không có ai là người chịu trách nhiệm cuối cùng trong việc giám sát.
Nhìn sang ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, bà Phạm Chi Lan ví von: "Nếu anh Cung được giao làm chủ sở hữu một DNNN với việc anh Cung là chủ sở hữu khối tài sản của chính gia đình anh, vợ con anh thì thấy rõ sự khác biệt. Tài sản của anh khiến anh gắn bó máu thịt hơn nhiều với việc được giao làm chủ sở hữu của khối tài sản mà anh không thực sự là chủ của tài sản đó".
Bà Phạm Chi Lan - người phụ nữ vốn nặng lòng với DN tư nhân - thêm một lần nữa kêu gọi “phải thu hẹp tối đa phạm vi hoạt động cũng như số lượng DNNN”. Bởi theo bà Lan, “còn nhiều như thế này không ai giám sát nổi”.
“Nhà nước không bán sữa, không bán bia, nhưng tôi nghĩ Nhà nước cũng không cần làm dệt may, giày dép và nhiều mặt hàng tiêu dùng khác mà tư nhân hoàn toàn đảm nhiệm được”, bà Lan nhấn mạnh.
Bà Lan và nhiều chuyên gia kinh tế muốn vậy. Doanh nghiệp tư nhân cũng muốn vậy. Nhưng thực tế thì sao?.
Câu chuyện của “tỷ phú đô la” Nguyễn Thị Phương Thảo, Tổng giám đốc Vietjet trong Diễn đàn Kinh doanh 2018, do Forbes tổ chức mới đây, được nhiều báo tường thuật chi tiết.
“Vietjet nâng cấp phòng khách Skyboss tại sân bay bằng chính kinh phí của doanh nghiệp nhưng do các cơ chế chính sách mà mất tới 2 năm. Trong khi đó, để xây dựng cả một sân bay Vân Đồn, doanh nghiệp tư nhân cũng chỉ mất hai năm, hay việc xây dựng nhà ga quốc tế mới tại Cam Ranh mà Vietjet có góp vốn đầu tư chỉ mất 18 tháng”, lời bà Nguyễn Thị Phương Thảo.
Bà Thảo nhận thấy rằng: “Trong suốt khoảng thời gian vừa rồi thì công việc giao cho tư nhân chưa đến được với tư nhân, nó vẫn đang vướng ở chỗ nào đó, nó mới chỉ nằm được trong chủ trương, mong muốn, ý chí của Chính phủ thôi chứ chưa đến được các cơ quan khác.”
Lãnh đạo Vietjet mong muốn làm thế nào để thông điệp “việc gì tư nhân làm được thì để tư nhân làm” không chỉ nằm ở cấp Chính phủ mà lan tỏa xuống tất cả các bộ, ban, ngành, cơ quan chức năng,... Khi đó mới tạo được hành lang, cơ chế, đổi mới,... hỗ trợ kinh tế tư nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp.
(Theo Vietnamnet)
- Cùng chuyên mục
Tập đoàn Trump Organization chính thức khởi công dự án 1,5 tỷ USD tại Hưng Yên
Dự án khu phức hợp đô thị, du lịch sinh thái và sân golf Khoái Châu có quy mô diện tích gần 1.000 ha, tổng mức đầu tư trên 1,5 tỷ USD.
Đầu tư - 21/05/2025 18:15
Quảng Ngãi sẽ phát triển thêm hàng nghìn ha đất công nghiệp
Từ nay đến năm 2030, tỉnh Quảng Ngãi sẽ có thêm khoảng 2.000ha quỹ đất công nghiệp, tạo cơ sở để thu hút các dự án đầu tư thứ cấp trong giai đoạn mới.
Đầu tư - 21/05/2025 14:37
Khởi công tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng vào ngày 19/12
Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng với tổng mức đầu tư 3,8 tỷ USD dự kiến sẽ được khởi công tại 5 điểm vào ngày 19/12.
Đầu tư - 21/05/2025 13:40
Loạt dự án nào gây lãng phí đất đai ở Quảng Ngãi?
Có 25 dự án tại Quảng Ngãi gây lãng phí đất đai, tập trung tại Khu kinh tế Dung Quất, TP. Quảng Ngãi, các huyện Mộ Đức và Lý Sơn.
Đầu tư - 21/05/2025 10:42
Khởi công đường băng số 2 Cảng hàng không Phù Cát vào tháng 8
Dự án Xây dựng đường cất hạ cánh số 2 và các công trình đồng bộ tại khu bay Cảng hàng không Phù Cát có tổng vốn đầu tư 3.246 tỷ đồng. Dự kiến, dự án sẽ được khởi công vào ngày 19/8/2025.
Đầu tư - 21/05/2025 10:37
Ngành bán lẻ, vùng sáng trong chiến lược đầu tư năm 2025
Ngành bán lẻ đang nổi lên như điểm sáng trong chiến lược đầu tư 2025, nhờ nền tảng vĩ mô ổn định, tiêu dùng nội địa phục hồi và chuyển đổi số tăng tốc.
Đầu tư thông minh - 21/05/2025 10:35
Hàng loạt ưu đãi tại Khu kinh tế - thương mại xuyên biên giới Lao Bảo - Đensavan
Với Đề án 'Xây dựng Khu kinh tế - thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo (Việt Nam) – Đensavan (Lào)', các doanh nghiệp của Việt Nam và Lào sẽ nhận được hàng loạt ưu đãi từ hai nước.
Đầu tư - 21/05/2025 10:01
Đề xuất mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía đông theo hình thức PPP
Tập đoàn Đèo Cả vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc dự kiến cùng các doanh nghiệp trong nước hợp lực triển khai mở rộng các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức đầu tư PPP.
Đầu tư - 21/05/2025 09:00
Liên danh HIDECC-NAD trúng thầu tại dự án 800 tỷ ở Đại học Vinh
Liên danh Liên danh HIDECC-NAD vừa trúng gói thầu “Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi” của dự án Đại học Vinh cơ sở 2.
Đầu tư - 21/05/2025 08:47
'Lướt sóng' đầu tư bất động sản Cần Giờ cần lưu ý gì?
Thông tin về dự án Cảng trung chuyển quốc tế và Khu đô thị lấn biển Cần Giờ đã nhanh chóng kích hoạt "làn sóng" đầu tư mới trên thị trường bất động sản Cần Giờ. Tuy nhiên, tiềm năng nơi đây được giới chuyên gia bình luận chỉ thực sự phát huy trong dài hạn.
Đầu tư - 21/05/2025 06:45
Sun Group đầu tư hãng hàng không hơn 98 triệu USD
Thủ tướng Chính phủ vừa ký quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư thực hiện Dự án Hãng hàng không Sun PhuQuoc Airways.
Đầu tư - 20/05/2025 22:21
Doanh nghiệp bao bì có vốn FDI xây nhà máy thứ 2 tại Việt Nam sau 6 năm
Sau nhà máy đầu tiên năm 2019, Công ty CP Nhựa Bao Bì Liên Minh (Aplas) đầu tư 12 triệu USD xây nhà máy thứ 2 tại KCN Long Hậu, dự kiến cung ứng cho thị trường 24.000 tấn sản phẩm/năm.
Đầu tư - 20/05/2025 16:44
Tập đoàn Trump đầu tư như thế nào ở nước ngoài?
Tập đoàn Trump hiện diện ở hơn 10 quốc gia với các dự án có tổng giá trị hàng tỷ USD, với nhiều hình thức đầu tư khác nhau.
Đầu tư - 20/05/2025 15:52
Kế hoạch hành động của Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân
Chính phủ vừa có Nghị quyết số 138/NQ-CP ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Đầu tư - 20/05/2025 11:37
Nghệ An dừng thực hiện dự án cầu vượt sông Lam 175 tỷ ở Anh Sơn
UBND tỉnh Nghệ An vừa có quyết định dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án Cầu vượt sông Lam tại thị trấn Anh Sơn, huyện Anh Sơn.
Đầu tư - 20/05/2025 10:24
Bình Định muốn thành trung tâm công nghiệp bán dẫn, AI của Việt Nam
Bình Định đặt mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng quan trọng của Việt Nam vào năm 2030.
Đầu tư - 20/05/2025 08:39
- Đọc nhiều
-
1
Có gì ở Dược phẩm Tâm Bình – ‘ông lớn’ trong ngành thực phẩm chức năng?
-
2
Loạt cán bộ 'nhúng chàm' vì ăn chia tiền 'cơ chế' với ông chủ Thuận An
-
3
Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố
-
4
Thấy gì từ tín hiệu đảo chiều của khối ngoại?
-
5
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 day ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 day ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 1 month ago