Quan hệ Mỹ-Trung ở mức thấp lịch sử nhưng ông Trump dường như vẫn chưa muốn dừng lại

CHÍ THÀNH
08:23 21/07/2020

Trong suốt thời gian tại vị của mình với tư cách Tổng thống Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ, ông Donald Trump liên tục 'thổi hơi nóng' và 'hà hơi lạnh' vào Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đồng thời cũng là đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, theo CNN.

Hồi đầu nhiệm kỳ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có chuyến thăm chính thức Trung Quốc, nơi ông đã có những thảo luận 'nồng ấm' với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Tử Cấm Thành, và ca ngợi 'những điểm tương đồng' giữa những đức tính của hai người đàn ông đứng đầu hai cường quốc lớn nhất thế giới.

TrumpXi

Ông Trump từng thổ lộ 'tình cảm' thân tình khi đến thăm Trung Quốc hồi 2018. Ảnh AP

Tuy nhiên, chưa đầy một năm sau đó, ông Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc, nhưng đồng thời cũng duy trì một thỏa thuận thương mại lịch sử giữa hai nước.

Thỏa thuận đó vẫn tồn tại nhưng dường như nó khó có thể đạt được trước khi ông Trump kết thúc nhiệm kỳ tổng thống của mình, đặc biệt khi quan hệ giữa hai nước tiếp tục bị tác động mạnh bởi các sự kiện như Covid-19, Hong Kong và Tân Cương.

Nội các của ông Trump chứa đầy những người theo trường phái 'diều hâu' đối với Trung Quốc, và Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ, ông Mike Pompeo là nhân vật 'kinh khủng' dưới con mắt của truyền thông Trung Quốc.

Do vậy, để phân tích được một chiến lược 'mạch lạc' của Hoa Kỳ với Trung Quốc quả thật là một việc rất khó. Ngay cả khi ông Trump ký ban hành một đạo luật đầu tuần rồi về việc hủy bỏ tình trạng giao dịch đặc biệt của Hong Kong, Tổng thống Hoa Kỳ được cho là đã chần chừ trong việc áp đặt lệnh trừng phạt đối với các quan chức Trung Quốc chịu trách nhiệm 'trấn áp' Hong Kong, và theo Bloomberg, ông Trump đã không thực thi toàn bộ các quyền lực của mình với bộ luật đó.

Điều này chứng tỏ có một mô hình cho hành động của Hoa Kỳ. Theo John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, cùng lúc với việc Hoa Kỳ tăng cường chỉ trích các vi phạm gia tăng của Trung Quốc ở Tân Cương, Tổng thống Mỹ lại nói ông đồng ý với các chính sách của ông Tập Cận Bình trong khu vực.

Các nguồn tin trước đây cũng nói với CNN rằng Tổng thống Mỹ Trump đã hứa với ông Tập Cận Bình sẽ 'im lặng' trước các cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Hong Kong trong các lần đàm phán thương mại song phương, vì sợ chỉ trích sẽ dẫn tới thất bại cho bất cứ một thỏa thuận tiềm năng nào giữa hai nước.

Trong suốt cuộc chiến thương mại, ông Trump cũng luôn miệng hứa sẽ đảm bảo một thỏa thuận 'chưa từng có' mở ra cơ hội cho Trung Quốc và các công ty của Mỹ tái cân bằng mối quan hệ theo hướng có lợi cho người nông dân, cũng như công nhân của Mỹ.

Khi ký kết thỏa thuận giai đoạn 1, mà giờ đang bị đình trệ, ông mô tả thỏa thuận như 'một thứ để sửa chữa lại tất cả những sai trái trong quá khứ , mang lại một sự công bằng và an ninh kinh tế cho các công nhân, nông dân và gia đình Mỹ'.

"Cứng rắn với Trung Quốc'

Hôm thứ Ba tuần rồi, ông Trump đã ký ban hành Luật về Đạo Luật Tự trị Hong Kong. Đây là dự thảo luật được sự ủng hộ áp đảo và thông qua ở cả lưỡng viện Hoa Kỳ, nhằm tước bỏ tình trạng giao dịch đặc biệt của Hong Kong với Hoa Kỳ, nhằm phản ứng việc Trung Quốc thông qua Luật An ninh Hong Kong đe dọa quyền tự chủ của thành phố này trước Trung Quốc.

hk.china_960x540

Ông Trump trong buôi tuyên bố 'trừng phạt Trung Quốc' vì đạo luật An ninh Hong Kong. Ảnh WSJ

Trong bài phát biểu của mình, ông Trump nhấn mạnh: "Không có chính quyền nào ở Mỹ từ trước tới nay cứng rắn hơn chính quyền của ông trong việc ứng phó với Trung Quốc".

"Chúng tôi đã áp đặt các mức thuế quan lịch sử, chúng tôi chống lại các hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ của Trung Quốc ở mức độ không ai có thể tới được. Chúng tôi đối đầu với các nhà cung cấp công nghệ và viễn thông không đáng tin cậy của Trung Quốc", ông Trump nói.

"Chúng tôi thuyết phục nhiều quốc gia, và bản thân tôi cũng tự làm điều này, đó là không sử dụng các sản phẩm của Huawei vì chúng tôi nghĩ chúng không an toàn và có nhiều rủi ro. Chúng có mối rủi ro bảo mật rất lớn. Chúng tôi đã nói với nhiều nước chấm dứt việc sử dụng chúng. Nếu họ muốn làm ăn với chúng tôi, hãy ngừng sử dụng các sản phẩm đó", ông Trump nhấn mạnh.

Trước khi tố cáo Joe Biden, đối thủ chạy đua vào vị trí tổng thống của Đảng Dân chủ, ông Trump đã đổ lỗi cho Trung Quốc đã 'che dấu' thông tin ban đầu về virút corona và khiến nó lan tràn trên khắp thế giới.

Cho đến nay, mọi thứ vẫn rất cứng rắn. Theo Bloomberg, ông Trump dù vậy cũng đã trì hoãn kế hoạch trừng phạt các quan chức hàng đầu của Trung Quốc và Hong Kong vì sợ làm tổn hại thêm mối quan hệ với Bắc Kinh.

Một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia đã phủ nhận thông tin rằng 'có những thứ đã được đưa ra khỏi bàn đàm phán', và Tổng thống Mỹ có thể áp đặt lện trừng phạt [Trung Quốc] vào bất cứ lúc nào.

Tờ The New York Times tuần rồi cũng có bài điều tra cho thấy đã có một dự thảo hành chính về việc cấm toàn bộ 92 triệu đảng viên ở Trung Quốc tới Mỹ. Dự thảo luật này có thể không được công bố và bị ông Trump bác bỏ, chủ yếu nhắm tới việc cấm các đảng viên Trung Quốc tới Mỹ, dù rằng khó có thể nói chính xác về tính khả thi và mức độ áp dụng thực tế của lệnh cấm này.

Trong khi chính quyền của ông Trump đã có những hành động gây tổn hại cho Hong Kong và Trung Quốc, và điều này cho thấy sẽ có những đáp trả từ phía Trung Quốc. Và cả hai quốc gia đều có mối quan hệ tương hỗ mạnh mẽ với nhau về mặt thị trường.

Nhắm vào mục tiêu các quan chức đồng nghĩa với việc gia tăng thêm thiệt hại về kinh tế và tạo ra sự bất tiện cho các cá nhân chịu trách nhiệm về chính sách đối với Hong Kong. Tuy nhiên, điều này có khả năng gây ra một sự trả đũa từ Trung Quốc.

Để đáp lại lệnh trừng phạt vì vấn đề Tân Cương, Bắc Kinh đã nhắm tới việc hạn chế hoạt động đối với các nhà lập pháp Hoa Kỳ, bao gồm các Thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marco Rubio, mặc dù những biện pháp chính xác nào sẽ được Trung Quốc đưa ra vẫn chưa được tiết lộ.

Giao dịch là trên hết

Khi công bố Luật về Đạo luật tự trị ở Hong Kong, ông Trump nói rằng: "Một trong những lý do rất lớn ... giúp tôi đắc cử [tổng thống]" là thương mại và những thứ liên quan đến thương mại".

anh XiTrump Reuters

Ông Trump luôn nói thỏa thuận thương mại với Trung Quốc là 'rất tốt' cho nước Mỹ. Ảnh Reuters

Ông Trump tấn công Biden vì ông này ủng hộ Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, nơi mà Trump cho rằng là 'một trong những thảm họa địa chính trị và kinh tế lớn nhất trong lịch sử thế giới'.

Và trong lúc bằng hầu hết các biện pháp, thương mại đang diễn tiến trong bối cảnh kinh tế ngày càng bị tổn thương bởi đại dịch Covid-19, ông Trump nói rằng "nông dân của chúng tôi đang được hưởng lợi rất nhiều vì chúng tôi đã thực hiện được các thỏa thuận thương mại thực sự tuyệt vời".

"Đó là 'Thỏa thuận với Trung Quốc', và họ đang mua rất nhiều", ông nói.

"Họ đang mua rất nhiều. Vâng, chúng tôi có thể nói là: Họ đang mua rất nhiều. Rất nhiều người hỏi: "Họ đang làm gì với thỏa thuận thương mại? Họ đang mua rất nhiều", ông Trump liên tục lặp lại.

Khả năng chiến thắng trong chiến dịch tái tranh cử của ông Trump tập trung một phần vào mức độ cứng rắn của ông đối với Trung Quốc, đặc biệt là trước các vấn đề liên quan tới vi rút corona, tới việc tấn công vào đối thủ Biden bằng các cáo buộc ông này có mối quan hệ hoặc có sự cảm thông với Bắc Kinh.

Nhưng chiến lược đó dường như không được đền đáp, khi mà kết quả của một cuộc thăm dò gần đây cho thấy ứng cử viên của đảng Dân chủ đang dẫn đầu với 15 điểm cao hơn so với Tổng thống Mỹ.

Nói theo cách chính của mình, ông Trump đã được bầu vì lập trường của ông về thương mại.

Ngay cả khi chỉ còn một chút hy vọng cho một thỏa thuận thương mại, nó có thể gây khó cho ông trong việc tiếp tục cứng rắn với Trung Quốc, theo cách mà một số cố vấn của ông ta muốn, ngay cả khi mối quan hệ với Bắc Kinh dường như không thể giải quyết được.

John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, trong cuốn sách của mình, đã viết rằng "các cuộc đối thoại của ông Trump với ông Tập Cận Bình đã phản ánh không chỉ sự bất nhất trong chính sách thương mại của ông mà còn là sự hợp lưu các dòng suy nghĩ của ông Trump về lợi ích chính trị của bản thân và lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.

"Ông Trump bằng cách nào đó có thể cứu vãn thỏa thuận thương mại "chưa từng có" với Trung Quốc, thúc đẩy nền kinh tế khi ông tham gia cuộc bầu cử, điều đó có thể thay đổi đáng kể kết quả cuối cùng.

"Ông Trump đã giải quyết vấn đề cá nhân và quốc gia không chỉ bằng cách trả lời các đòi hỏi về thương mại mà trên hết là cả vấn đề an ninh quốc gia", ông Bolton viết.

"Thật là khó với tôi trong thời gian tại nhiệm ở Nhà Trắng để xác định bất kỳ quyết định quan trọng nào của ông Trump mà lại không bị chi phối bởi các tính toán cho cuộc tái cử lần này", ông Bolton nhấn mạnh.

  • Cùng chuyên mục
Sắp diễn ra chung kết Press cup 2024

Sắp diễn ra chung kết Press cup 2024

Sau 7 mùa giải với những thành công vang dội và nhiều dấu ấn khó quên, Giải bóng đá các Cơ quan Báo chí toàn quốc Press Cup đã trở thành sự kiện thể thao được mong đợi hàng năm của báo giới cả nước.

Sự kiện - 22/11/2024 17:01

Bổ nhiệm lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu và Cục trưởng Hải quan Hải Phòng, Lạng Sơn, Nghệ An

Bổ nhiệm lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu và Cục trưởng Hải quan Hải Phòng, Lạng Sơn, Nghệ An

Tổng cục Hải quan vừa công bố các Quyết định bổ nhiệm lãnh đạo Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan, lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu và cục trưởng Hải quan các tỉnh, thành phố Hải Phòng, Lạng Sơn, Nghệ An.

Sự kiện - 22/11/2024 14:21

Hà Nội khen thưởng nhiều tập thể, cá nhân dịp kỷ niệm Giải phóng Thủ đô

Hà Nội khen thưởng nhiều tập thể, cá nhân dịp kỷ niệm Giải phóng Thủ đô

Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội đã quyết định tặng Bằng khen cho nhiều tập thể và cá nhân có thành tích trong công tác tổ chức, triển khai các hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).

Sự kiện - 22/11/2024 11:46

WB đề xuất lộ trình đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế thu nhập cao

WB đề xuất lộ trình đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế thu nhập cao

Để trở thành nền kinh tế hiện đại, thu nhập cao vào năm 2045, WB cho rằng Việt Nam cần duy trì tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người hàng năm khoảng 6% trong hai thập kỷ tới.

Sự kiện - 22/11/2024 10:10

340 doanh nghiệp Quảng Ninh cùng tham gia kích cầu du lịch

340 doanh nghiệp Quảng Ninh cùng tham gia kích cầu du lịch

Chương trình kích cầu du lịch với chủ đề “Quảng Ninh - Điểm đến bốn mùa” sẽ được triển khai từ nay đến hết quý I năm 2025 với hàng loạt sản phẩm, dịch vụ dành cho khách du lịch được ưu đãi sâu lên đến 50%.

Sự kiện - 22/11/2024 08:00

Hà Nội hoàn thành 19 nhiệm vụ trọng tâm của Đề án 06

Hà Nội hoàn thành 19 nhiệm vụ trọng tâm của Đề án 06

Theo Phó Giám đốc Công an TP. Hà Nội, đối với 19 nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 tổ công tác Chính phủ giao, TP. Hà Nội hiện đã cơ bản hoàn thành 19/19 nhiệm vụ.

Sự kiện - 22/11/2024 07:30

TS. Nguyễn Đình Cung: Bốn điểm nghẽn thể chế cần tháo gỡ để thúc đẩy phát triển

TS. Nguyễn Đình Cung: Bốn điểm nghẽn thể chế cần tháo gỡ để thúc đẩy phát triển

TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương đã chỉ ra bốn điểm nghẽn thể chế cần khắc phục để thúc đẩy phát triển trong thời gian tới.

Sự kiện - 22/11/2024 06:26

Nhiều tiện ích mới khi kết hợp VNeID và iHanoi

Nhiều tiện ích mới khi kết hợp VNeID và iHanoi

Một điểm nhấn rất mới, có thể coi là đột phá là việc tích hợp VNeID lên iHanoi, đó là có thể sử dụng tài khoản VNeID đăng nhập trên ứng dụng iHanoi.

Sự kiện - 21/11/2024 23:28

Đại biểu Hà Nội: Thí điểm nghị quyết, liệu có tạo ra một mặt bằng giá đất mới

Đại biểu Hà Nội: Thí điểm nghị quyết, liệu có tạo ra một mặt bằng giá đất mới

Đại biểu đoàn TP. Hà Nội bày tỏ băn khoăn khi thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Sự kiện - 21/11/2024 23:25

'Một công chức nhịn ăn vài trăm năm mới mua được nhà'

'Một công chức nhịn ăn vài trăm năm mới mua được nhà'

Đại biểu Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cho biết, cử tri rất quan tâm đến tình trạng giá bất động sản phi mã, người nghèo, người lao động, người thu nhập thấp, cán bộ, công chức khó có thể mua được. Người ta tính rằng, một công chức nếu không ăn gì, vài trăm năm mới mua được nhà.

Sự kiện - 21/11/2024 17:22

Bộ Chính trị kỷ luật cảnh cáo ông Vương Đình Huệ

Bộ Chính trị kỷ luật cảnh cáo ông Vương Đình Huệ

Bộ Chính trị quyết định kỷ luật cảnh cáo ông Vương Đình Huệ; chưa xem xét xử lý kỷ luật ông Võ Văn Thưởng do đang điều trị bệnh.

Sự kiện - 21/11/2024 17:06

BHXH Việt Nam tổ chức nhiều hội nghị đối thoại và tôn vinh doanh nghiệp FDI

BHXH Việt Nam tổ chức nhiều hội nghị đối thoại và tôn vinh doanh nghiệp FDI

Theo Tổng Giám BHXH Việt Nam, BHXH Việt Nam đã tổ chức nhiều hội nghị đối thoại và tôn vinh doanh nghiệp FDI nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc theo thẩm quyền và kiến nghị cơ chế, chính sách tạo sự đồng thuận và gắn kết của các doanh nghiệp FDI với cơ quan BHXH trong việc thực hiện các chính sách BHXH, BHTN, BHYT của Việt Nam.

Sự kiện - 21/11/2024 16:21

Hà Nội duyệt chi hơn 48.600 tỷ phát triển xe buýt điện, năng lượng xanh

Hà Nội duyệt chi hơn 48.600 tỷ phát triển xe buýt điện, năng lượng xanh

UBND TP. Hà Nội vừa phê duyệt kinh phí thực hiện "Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố" là hơn 48.600 tỷ đồng.

Sự kiện - 21/11/2024 12:09

VAFIE tổ chức Hội thảo Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06

VAFIE tổ chức Hội thảo Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06

Ngày 28/11, Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE)/ Tạp chí Nhà đầu tư sẽ tổ chức Hội thảo "Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06 /2017/NĐ-CP Về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế".

Sự kiện - 21/11/2024 10:59

Đại biểu Hà Nội: Đường sắt tốc độ cao phải vận tải cả hành khách và hàng hóa

Đại biểu Hà Nội: Đường sắt tốc độ cao phải vận tải cả hành khách và hàng hóa

Theo đại biểu đoàn TP. Hà Nội, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam phải đảm nhận chức năng vận tải lưỡng dụng cả hành khách và hàng hóa, không phải chỉ vận tải hàng hóa trong trường hợp cần thiết.

Sự kiện - 21/11/2024 10:42

Bộ trưởng GTVT giải trình nội dung liên quan đến sân bay Long Thành

Bộ trưởng GTVT giải trình nội dung liên quan đến sân bay Long Thành

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng đã nêu rõ về tính khả thi của nguồn vốn, giao thông kết nối giữa TP.HCM và cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Sự kiện - 20/11/2024 22:56