Quan hệ kinh tế Nga - Trung: Ai cần ai hơn?

Sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin cam kết một “kỷ nguyên mới” trong quan hệ đối tác song phương, các chuyên gia đang đặt câu hỏi về mức độ sâu sắc của mối quan hệ giữa hai đối thủ mạnh nhất của Hoa Kỳ và tác động kinh tế của mối quan hệ này.

Khi hai cường quốc nằm cạnh nhau, mỗi nước có vùng đất rộng lớn, với những khu vực có thời tiết khắc nghiệt và đường biên giới quốc tế chung dài, điều bình thường là họ sẽ là một đồng minh tự nhiên. Mặc dù điều này chưa từng xảy ra trong lịch sử, nhưng giờ đây, sau nhiều thập kỷ cạnh tranh, cả hai cuối cùng đã xích lại gần nhau trước các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga.

Moscow cần các đồng minh hùng mạnh để giúp nước này định hình các giải pháp chống lại trừng phạt của phương Tây, trong khi Bắc Kinh cũng đang tìm kiếm các đồng minh để tạo ra một trật tự mới thách thức Mỹ.

Bà Elina Ribakova, thành viên cấp cao không thường trú tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho biết cuộc gặp mới nhất mà Putin tới Trung Quốc là “một tín hiệu ngoại giao quan trọng trong mối quan hệ này”.

Cuộc gặp lần thứ 43 giữa hai nhà lãnh đạo cũng diễn ra sau sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ Joe Biden đe dọa trừng phạt các tổ chức tài chính giúp Nga trốn tránh các lệnh trừng phạt. Sắc lệnh ra đời vào tháng 12 năm ngoái là một điều đáng lo ngại đối với ông Putin. “Ông ấy muốn tới Trung Quốc để trấn an họ rằng [Moscow] sẽ không làm bất cứ điều gì khiến nước này gặp rắc rối”, Elina Ribakova nhận định.

Ribakova cho biết: “Chuyến đi này là một lời nhắc nhở tới Trung Quốc rằng chúng tôi [Nga] ở đây vì các bạn và chúng tôi cam kết một tình bạn vĩnh cửu”.

Năm ngoái, thương mại song phương đạt mức cao kỷ lục 240 tỷ USD và Trung Quốc hiện là đối tác thương mại số một của Nga. Nhưng Nga chỉ đứng thứ sáu đối với Trung Quốc, theo báo cáo của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Hoa Kỳ.

Nga cũng đã tăng cường thương mại quốc tế bằng đồng rúp và tỷ trọng của đồng nhân dân tệ trong nhập khẩu vào Nga đã tăng từ 5% lên 20-25% kể từ khi bắt đầu cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine, Ribakova lưu ý trong một bài báo tháng 12 mà bà là đồng tác giả, viết cho Trung tâm An ninh Mới của Mỹ.

Tờ báo lưu ý, tỷ trọng đồng nhân dân tệ trên thị trường trong nước cũng đã tăng từ dưới 1% trước tháng 2 năm 2022 lên hơn 30% hiện nay.

Ribakova cho biết, mặc dù họ bị thúc đẩy bởi các lệnh trừng phạt, nhưng thực tế là “Nga cần Trung Quốc nhiều hơn”.

Thứ nhất, với tư cách là người mua dầu của nước này, đặc biệt là khi các lệnh trừng phạt đã hạn chế thị trường của nước này, đồng thời cũng là nhà cung cấp các linh kiện quân sự.

Theo bà Ribakova, khoảng 70% đến 90% linh kiện trong quân đội Nga là do phương Tây sản xuất, đồng thời bà cũng giải thích rằng Trung Quốc sản xuất những bộ phận này cho khách hàng phương Tây và các nhà sản xuất sẽ vận chuyển chúng đến Nga, một quy trình mang lại “sự phủ nhận cho phương Tây”.

Michael Kugelman, Giám đốc Viện Nam Á tại Trung tâm Wilson, nói với Al. Jazeera: “Nếu chiến tranh [ở Ukraine] tiếp tục diễn ra ác liệt, Moscow sẽ cần hỗ trợ kinh tế. Nhưng họ không có nhiều bạn bè có thể cung cấp sự hỗ trợ mà họ cần, Trung Quốc là một trong số ít bạn bè đó”.

Bài liên quan

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin

Kinh tế Trung Quốc tiếp tục phục hồi không đồng đều

Màn trình diễn đầy mê hoặc giữa Trung Quốc và Phần Lan ở DIFF 2024

Chuyến công tác tại Trung Quốc của Thủ tướng: Từ tầm nhìn chiến lược đến những dự án đột phá