Ông trăn trở nhiều, nhưng vấn đề nội địa hóa là điều mà ông quan tâm hơn cả. Ông bảo, không có công nghiệp phụ trợ thì không có nội địa hóa. Không có nội địa hóa thì thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ không mang lại hiệu quả cao và bền vững. Nghĩ sao làm vậy, ông bắt đầu dành thời gian để bước vào lĩnh vực mới: Tổng thầu các dự án năng lượng.

Đúng 2 năm sau, ngày 9/3/2014, báo chí dồn dập đưa tin khởi công nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 do Tập đoàn Điện lực làm chủ đầu tư, liên doanh nhà thầu Mitsubishi (Nhật Bản), Doosan (Hàn Quốc), Công ty CP Tư vấn điện 2 và Tập đoàn Thái Bình Dương thực hiện tổng thầu EPC. Đây cũng là dự án đầu tiên có doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam tham gia tổng thầu cùng với các tập đoàn công nghiệp hàng đầu thế giới.

Hôm khởi công dự án, đích thân Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải (nay là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội) đến dự. Trong bài phát biểu của mình Phó Thủ tướng nói: Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 là dự án đầu tiên trong 3 dự án điện cấp bách của Chính phủ, vì vậy tôi xuống đây để chứng kiến và theo dõi dự án này… Dự án thành công sẽ tạo tiền đề để nhân rộng sang các mô hình khác.

Trong bữa tiệc của Lễ khởi công dự án, tôi nhận thấy trong ánh mắt ông niềm vui khôn tả. Ông bảo: Giá trị Hợp đồng do Việt Nam thực hiện chiếm khoảng 37% tổng giá trị Hợp đồng EPC. Sẽ có khoảng 500 triệu USD của Dự án do các doanh nghiệp trong nước thực hiện. Điều này cũng đồng nghĩa với việc giải quyết công ăn việc làm, phát triển nội địa hóa và tạo điều kiện để doanh nghiệp trong nước cạnh tranh phát triển.

Ngày 19/4/2018, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 được Bộ Xây dựng lựa chọn là một trong năm công trình tiêu biểu để gắn biển nhân kỷ niệm 60 năm ngày thành lập ngành xây dựng Việt Nam. Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 trở thành dự án điện đầu tiên hoàn thành vượt tiến độ, hòa lưới điện quốc gia, phục vụ cho sự phát triển kinh tế xã hội nước nhà.

Và đến nay, dự án nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 cũng là dự án duy nhất được mở rộng thêm một nhà máy mới bên cạnh với công suất 600MW ngay trong quá trình thi công dự án.

Ngày khởi công Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4, tôi có dịp cùng Chủ tịch Phan Văn Quý ghé thăm một vùng đất rộng lớn mà Tập đoàn dự kiến triển khai dự án Vĩnh Tân Paradise. Bác tài xế giỏi đường trường và cũng chẳng ngán cỏ bạt ngàn, um tùm, lủng củng đất đá.

Xe chạy lắc lư, va đập thành trên, ghế dưới rồi cũng đưa chúng tôi ra đến mép biển. Cái mặn mòi của biển, cái ràn rạt của gió như cốc cafe sáng làm chúng tôi bừng tỉnh. Mát quá! Chủ tịch Quý thốt lên.

Biển Bình Thuận sóng lớn, nhất là vào mùa gió chướng. Một chuyên gia ngành giao thông vận tải cho biết: Ở cấp sóng lớn, tàu, thuyền rất khó cập bến nên phải làm đê chắn sóng, mà đê chắn sóng thì cơ man nào là tiền và hầu như chỉ ngân sách nhà nước mới kham nổi. Tôi thấy ông phóng tầm mắt ra xa, miên man nghĩ.

Bẵng đi 1 năm, từ bãi đất trống, cỏ mọc xanh bua, rải rác có vài lối mòn do bà con đi ra biển đã rầm rầm tiếng máy xúc, máy ủi, bãi đất trống ngày nào trở thành dự án Cảng Quốc tế Vĩnh Tân. Hôm khởi công dự án, Nguyên Phó thủ tướng - Trịnh Đình Dũng, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội - Nguyễn Sỹ Dũng tới dự, chúc mừng tỉnh Bình Thuận và Tập đoàn Thái Bình Dương.

Giờ thì Cảng Vĩnh Tân đã có tàu ra vào cảng, mới đây, ông Quý điện thoại báo tin vui, Cảng Vĩnh Tân đang tiếp tục đầu tư mở rộng để phục vụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại Bình Thuận, khu vực Nam Trung bộ và Tây Nguyên.

Cảng hình thành, chính quyền và nhân dân Bình Thuận vui lắm. Trên báo Bình Thuận giật một cái tít lớn “Ước mơ sân bay, cảng biển, đường cao tốc” đang trở thành hiện thực.

Vào Quốc hội khóa XIII từ một doanh nhân tự ứng cử, câu chuyện tranh cử của Phan Văn Quý cũng đến lạ. Trong một dịp tranh cử tại tổ bầu cử số 3 của tỉnh Nghệ An, ông phát biểu rằng: Nếu phải bỏ phiếu để lựa chọn chúng tôi, xin cử tri hãy bỏ phiếu cho anh Phan Trung Lý và các anh khác. Các anh ấy có năng lực và nhiều năm đóng góp cho Quốc hội, các anh ấy rất cần cho Quốc hội ta. Còn tôi, nếu không trúng cử đại biểu Quốc hội, tôi lại vẫn là doanh nhân với công việc kinh doanh thường nhật của mình. Sau này, khi tâm sự với nhiều người, có vị đại biểu quốc hội trong tổ bầu cử số 3 đã nói rằng: “Chưa bao giờ gặp người tranh cử lại vận động cử tri bầu cho người khác như ông”.

Trong số những ý kiến của ông và các đại biểu được Quốc hội ghi nhận phải kể đến đề xuất phát triển công nghiệp quốc phòng, kinh tế biển, hay đề xuất điều chỉnh tỷ lệ 30% thành 25% tại Khoản 2 Điều 14 của Dự thảo Luật Đấu thầu, mục b quy định ưu đãi cho nhà thầu liên danh…

Có lần tôi đến thăm ông vào cuối ngày làm việc. Sau khi tham gia buổi họp của Quốc hội trở về công ty, ông lại dành thời gian để chuẩn bị nội dung cho bài phát biểu tại nghị trường ngày hôm sau. Ông chỉnh sửa từng câu, từng chữ. Rồi ông bấm đồng hồ để đọc đi, đọc lại sao cho không quá 7 phút. Ông bảo: Quốc hội cho 7 phút để phát biểu, nếu ta phát biểu quá thời gian cho phép 1 phút thì sẽ giảm thời gian phát biểu của đại biểu khác và gần 500 đại biểu sẽ mất tương đương với gần 500 phút. Đó là một sự lãng phí đáng kể.

Năm 2007, khi miền Trung vừa trải qua trận lũ lụt lịch sử, gây nhiều thiệt hại về người và tài sản, ông Phan Văn Quý đã cùng một số nhà hảo tâm gặp nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư - Phan Diễn đề nghị ông tham gia cuộc vận động quyên góp cho miền Trung ruột thịt.

Cuộc vận động thành công ngoài mong đợi, ông và các thành viên nẩy ra ý tưởng thành lập quỹ có tư cách pháp nhân để vận động, quyên góp cho công tác phòng tránh thiên tai miền Trung.

Tháng 3/2009, Quỹ Hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung do nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư - Phan Diễn làm Chủ tịch và ông là Phó Chủ tịch thường trực Chỉ sau gần 10 năm, Quỹ đã nhận được gần 500 tỷ đồng từ các nhà hảo tâm trong và ngoài nước, xây dựng được gần 100 nhà cộng đồng phòng tránh bão, hàng trăm héc ta rừng ngập mặn thuộc 14 tỉnh duyên hải miền Trung.

Ông Phan Văn Quý còn là sáng lập viên Quỹ Tâm Tài Nghệ An, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam. Ông và Tập đoàn đã dành gần 100 tỷ đồng để tài trợ cho các hoạt động từ thiện, xã hội trên địa bàn cả nước. Nhiều chương trình mang sáng kiến của ông Phan Văn Quý đã được nhiều Bộ, ban, ngành, hội ở trung ương và địa phương ghi nhận như cuộc thi “Sâu nặng ân tình”, “Hào khí Trường Sơn”, chương trình bình xét và trao thưởng của Quỹ Tâm Tài Nghệ An…

Hai mươi ba tuổi khi đang là lái xe Trường Sơn, ông được phong tặng Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Bốn mươi lăm tuổi ông chính thức bước vào thương trường sau khi đã nghỉ hưu với quân hàm trung tá. Năm mươi bảy tuổi ông tự ứng cử và trúng cử đại biểu Quốc hội. Tập đoàn Thái Bình Dương do ông làm Chủ tịch đã và đang đồng hành cùng nhiều tập đoàn nổi tiếng thế giới với những dự án tỷ đô.

Có quá nhiều điều để viết về ông, thế nhưng tìm thông tin về ông trên trang tìm kiếm Google cũng chỉ có những bài phát biểu chuyên sâu về kinh tế của ông, còn thông tin về ông, chỉ vỏn vẹn: Phan Văn Quý, sinh năm 1954 tại Nghệ An, là Đại biểu Quốc hội khóa XIII thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An, Ủy viên Uỷ ban Pháp luật của Quốc Hội. Ông nhập ngũ cuối năm 1971 và được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân năm 1976…

Ông là thế, không màu mè, hào nhoáng, không thích nói về mình. Trên túi áo ông luôn sẵn có một chiếc bút bi, một tờ giấy trắng để ông sẵn sàng ghi lại những bài học quý từ đối tác, khách hàng, hay những ý tưởng lóe lên trên mỗi hành trình và mỗi bước ông đi…

Bài liên quan

Chân dung tân Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam

Chân dung ông chủ Golf Long Thành ủng hộ 500 tỷ vào quỹ Vaccine chống Covid-19

Khí chất người lính của nữ doanh nhân thắng kiện nhà thầu Trung Quốc

Chủ tịch ThaiBinh Seed Trần Mạnh Báo: Từ người lính đến doanh nhân anh hùng lao động